Vergadering van Nijverheid.
In do gistoravond gehoudon vergadering
van het departement Leiden der Nyvorheids-
maatschappy waren zeer vele leden mot hunne
dames en ook eenige goïntroduceerden tegen
woordig. Het onderwerp, dat zoude behandeld
worden, was dan ook wel in staat do weet
en nieuwsgierigheid te prikkelen en hot
annoncceren van „proefnemingen" was op de
komat van zoovelon niet zonder invloed.
De heer W. Geisler, uit Amsterdam (Spui
straat 303), een bekend fabrikant van thermo
meters, barometers en andere physische
chemische glazen werktuigen, zou het oen en
ander mededeelen omtrent de kunst van glas
blazen en ons die kunst te zien geven,
Ka eene korte uiteenzetting omtrent do
samenstelling van glas: kiezelzand, dat me!
natrium of kaliumzouten op hooge tempe
ratuur gesmolten wordt in ijzeren schalen
en dan eene doorschijnende massa wordt van
geringo qualiteit, waarvan door toevoeging van
loodoxyde de qualiteit beter wordt, las spreker
uit het werkje van prof. Gunning (Auistcr
dam) hot een en ander voor omtrent de
verbindingen, die de verschillende voor glas
te bezigen stoffen kunnen aangaan om betere
en geringere soorten te verkrijgen.
Om evenwel zijn damesauditorium niet te
veel theorie op to disschen, ging spreker er
spoedig toe over do bewerking van glas aan
schouweiyk voor te stellen en vertelde hij
en passant dat glas smeltbaar is op eene
temporatuur van 1200° C. en buigbaar op
€00° O. Deze buitongewono hitto wordt aan
de werktafel verkregen door eene glasblazers-
tarap, bostaando uit een toestel, waardoor
gewoon lichtgas stroomt, dat, aangestoken
rnot eene gewone vlam verbrandt; door aan
voer van lucht door middel van een onder
de tafel geplaatston blaasbalg, wordt de ver
branding van het gas door do in de lucht
aanwezige zuurstof bevorderd on is hot resul
taat intensieve hitto veroorzaakt door oono
blauwe vlam, die, daar de verbranding vul-
komen is, geen roet afzet.
Eerst zien we staven glas in allerlei vor
men gebogon en uitrekken tot een dim non
draad, eene glazen staaf, in het middon op
wit-gloei-hitte gebracht, wordt door een toe
hoorder aan het eeno eindo vastgehouden,
en met het andere cindo van do staaf in do
hand loopt de glasspinner snel weg en vion
we een dunnen glasdraad spinnon, die weldra
van hand tot hand gaat. Om draden in
massa te vervaardigen, wordt oene dunne
staaf glas in de vlam gehouden, daarvan een
eind met do hand uitgetrokken en dit beves
tigd op een snel ronddr.aiend wiel; liet pro
duct van dit spinsel heet glaswol en is z66
fijn, dat het zyn snijdend vermogen geheel
verloren heeft; in laboratoriums en in de
industrie wordt glaswol gebezigd tot liet fil-
troeren van sterk zure vloeistoffen, zi.oals
salpetorzuur, zwavelzuur, die door linnen,
katoenen of wollen weefsel niet te reinigen
zyn; een vlokje van de glaswol wordt in den
glastrechtor gedaan en de te filtreeron zure
vloeistof daarin gegoten.
Worden de draden iets dikker gesponnen,
dan worden daarvan kunstmatige voeren en
glaspenseelen vorvaardigd.
Glazen buizen worden evenals stavon uit
gerekt en deze behouden, al wordt de buis
nog zoo fijn, eene opening; de proef wordt
op de som genomen en weldra gaat ook oene
ellenlange fijne buis, ter dikte \an een brei
naald, door do zaal.
Wordt eene buis verhit, dan heeft zy neiging
op de verhitte plaats nauwer te wordenom
dit to voorkomen, wordt er in geblazen de
spanning van do lucht zot het glas dan weer
uit. Wil men in eene glazen buis een bol bla
zen, dan wordt eon der einden dichtgemaakt,
door die te verhitten en mot een stukje afval-
glas van de werktafel de weeke einden aan
elkaar gobracht, en dozo smelten dan spoe
dig aaneen. De plaats, waar men nu in de
buis don bol wenscht, wordt onder gestadig
rondwentolon in do vlam verhit, en dan, als
de verlangde temporatuur, zichtbaar aan hot
lood of wit gloeien van het glas, bereikt
is, aan hot ongesloten eind mot den mond
lucht ingeblazen. In mindor tyd dan boschre-
ven kan worden zien we een paar zuiver
ronde bollon in glasbuizen groeien, het dicht
gemaakte eind wordt opgemaakt en de buis
en bol met water gevuld door opzuigen uit
ten bekerglas; in het groot wordt het wat or
uit een reservoir daarin geheveld. Nu worden
de beide openingen van do buis dichtgesmolten
0n hebben we een vergrootglas, zooals we
die op straat wel zien rondventen a 10 ets.
per stuk.
Vorder zien we aan het eind van eene nauwe,
aan één eind gesloten buis een gedeelte, ter
grootto van eene erwt, geel gloeiend maken
on wordt door don kunstenaar ferm in de
buis geblazende erwfc begint zich uit te zetten
on we zien haar zwellen en groot worden als
eene flesch; terwyl do opening gesloten blyft
kutfpon we het dunne glas in en hoeren we
de samengeperste lucht met een knal ont
snappen; Ontsluiten we de opening, waardoor
do lucht werd ingeblazen, dan ontwijkt de
lucht geleidelijk, doch kunnen wo hot opge
blazono niet heel houden, daar het onder den
druk van de gewone dampkringslucht in
scherven, zoo zacht als zyde trouwons en niet
gevaarlijk, inoenvalt.
Om glazen buizen te snijden, maakt spreker
gebruik van oen stuk staal in den vorm van
een glazenmakers-stopverfmes; dit stukstaai
wordt op een steen gewet, doch het is vol
strekt niet scherp (als de messen, waarop
men volgons het spraakgebruik naar Keulen
zou kunnen rijden) en met het mes geeft men
de door te snijden glasbuis een streek, het
welk hetzelfde geluid teweegbrengt als werd
het glas gevijld; door flink te trekken breekt
do buis ter plaatse, waar do mes-vijl geraakt
heeft. Eenige buizen zien we op verschillende
lengten afsnijden en daarvan maakt spreker
in een oogwenk de bekende reageerbuizen;
de randen worden, door een stukgladdo gas
kool er tegen aan te houden, oogenblikkeiyk
gevormd, aan beide zijden een rand en ver
volgens in het midden de buis dichtgosmolton
en door middon gedeeld, nog even in do vlam
gobouden in de buis geblazen en gereed is
eon aantal reageerbuizen, die door do aan
wezige dames als een souvenir worden mede
genomen.
Om wijdere buizen door te snijden, geeft
eerst het mes een vylstreek en vervolgens
wordt, door een gloeiend stukje glas op dit
plekje te houden, de buis gladaf gesprongen
is de breuk niet geheel, welnu, dan volgt het
gloeiende glas de breuk of den sprong en kan
de buis weldra gebroken worden.
Hot lasschen van staaf- en buizenglas ge
schiedt eveneens in de vlam, door buide
einden tegen elkaar te houden, dio door smel
ting zich vcreenigen zonder dat do breuk
zichtbaar is.
Ilard glas, voor een 15-tal jaren zeer go-
zocht, doch nu zfin roem overleefd hebbende,
wordt gemaakt door gloeiende glasvoorwerpen
in water of olie af te koeion; door het snolle
afkoelen wordt de buitenste laag ijzerhard,
terwijl de inwendige massa als vloeibaar bljjft
of ten minste niet homogeen wordt.
Een glazen staafje wordt in de vlam ge
smolten en de glooiende droppels worden in
water opgevangen en daarin afgekoeld. Als glas-
tranen worden ze uit het bekerglas gehaald
en zóó hard, dat. met oen houten hamer er op
geslagen, de glastraan in do tafel gedreven
wordt. "Wordt evenwel een miniem klein stukje
er af gebroken, dan springt de traan met een
knalletje uiteen en heeft men kristallijn gruis
in de hand; glastrar.en worden met kwistige
hand rondgedeeld. Boböchos van hard glas
worden met kracht op don grond geworpen
bleven heel, behalve één, mot geoefende
of liever ongeoefende hand weggeslingerd, die
in duizenden stukjes kon opgeveegd worden.
Boulogneesche fleschjes, die met kracht
op de tafel goslagen worden, spotten met
dozo krachtsaanwending en leggen liet af
tegen een korreltje zand. dat daarin wordt
rondgeschud: de bodem valt er weldra uit.
Na eeno korte vermolding van de stoffen,
die gebruikt worden om glas te kleuren, als
geel door natron, blauw door kobalt, violet
door mangaan, groen door vermenging van
natron en kobalt, vervaardigt spreker ten
slotte eene sierlijk gedraaide sigaronpyp in
kleurig glas, die hij den praeses aanbiedt;
om geuno ontevredenen te makon, krijgen
de overige bestuursleden ieder ook eeno pijp
van hetzelfde model, doch in eene Amsterdam-
sche lichtglasvlam gevormd.
Do beschikbaro tyd was verstreken en
daarom maakte spreker een eind aan zijne
voordracht, die volgens den voorzitter door
alle aanwezige dames en hoeren met belang
stelling gevolgd was. Een luid applaus ge
tuigde voor de waarheid van zijne bewering.
We hebben een aangonamen en nuttigen
avond doorgebracht, waartoe het gezelschap
der dames zeker heeft bijgedragen, alsook dat
er geene notulen gelezen waren en huishou
delijke zaken niet werden behandeld.
27 Feb. '92. V. v. W.
Gemeenteraad van Voorschoten.
Voorzitter: do Burgemeester.
Tegenwoordig alle leden.
Do notulen der vorige vergadering worden
na voorlezing onveranderd vastgesteld.
Medegedeeld en voor kennisgoving wordt
aangenomen het verslag van het voorberei
dend hooger (gymnasiaal) onderwys, ingezon
den door dr. A. H. Raabe, te Voorschoten.
Het verzoek van de wed. Van Lochem om
afschrijving van den aanslag van haren man
in den hoofdelijken omslag over 1891 wordt
toegestaan en dat van de wed. Struick om
eeno jaarlyksche toelage afgewezen.
Nadat in de laatste vergadering de stem
men staakton, wordt thans besloten de repa
ration aan de onderwijzerswoning in het dorp
zoodra mogelijk te doen aanvangen.
Burgemeester en Wethouders leggen ovor
do door den gemeente-opzichter ingezonden
opgavo der kosten voor bestrating van het
schoolplein bjj de onderwyzerswoning in hot
dorp ad 4G0. Aangenomen wordt niet tot
bestrating ovor te gaan, maar door ophooging
van het terrein verbetering aan te brengen.
Aan den gomeente-opzichtor wordt als ver
gooding voor bestek en teekening, door hem
voor buitengewoon werk in 1891 gemaakt,
toegekend 20.
Het kohier der hondenbelasting voor't jaar
1892 wordt vastgesteld lot een totaal bedrag
van 258 en de voordracht tot af- en over
schrijving op de begrooting van 1891 aan
genomen.
Besloten wordt de vordering van Nouwens
over 1890, die te laat is ingekomen, te vol
doen uit den post van onvoorziene uitgaven,
behoudens goedkeuring van Gedeputeerde
Staton.
Door B. en Ws. worden, overeenkomstig
het uitgedrukt verlangen van enkele leden,
den Raad aangeboden ontwerpen tot wijziging
van het besluit tot heffing oener gemeente
belasting. Nadat besloten is die ontwerpen om
onderzoek en advies te stellen in handen
eener commissie, worden door den voorzitter
als leden benoemd de heeren Van den Horn
van den Bos, Schoor en Van Kempen, die
hunne benoeming aannemen.
De voorzitter brengt ter tafel do voordracht
met advies, ingezonden door don heer dis-
tricts-schoolopzicner, tor benoeming van een
hoofd der openbare lagere school in het derp,
op welke voordracht zijn geplaatst de heeren
J. VelKbga, onderwijzer te GroningenW.
Verburg, onderwijzer te HaarlemL. Driebor
gen, hoofd der school to Beemster; J. A. Saar
berg, onderwijzer te Amsterdam,, en H. K.
O verdiep, hoofd der school te Vries.
De uitslag der stemming is dat met zes
stommen wordt benoemd de heer H. K. Over-
diep, terwijl 1 stem was uitgebracht op den
heer W. Verburg.
De voorzitter antwoordt den heer Schoor
ontkonnend op diens vragen of hot gerucht
waar is dat de in de vorige vergadering in
gekomen bestekken on teekeningen tot ver
bouwing der onderwijzerswoning op verzoek
van B. en Ws. waren opgemaakt.
De vergadering wordt daarna gesloten.
Gemeenteraad van LIsse.
Zitting van 26 Februari.
Tegenwoordig zes leden.
Afwezig de heer Mr. baron Snouckaort van
Schauburg.
Voorzitter: de Burgemeester.
Na opening der Vergadering worden de
notulen der vorige gelezen en onveranderd
goedgekeurd.
De Voorzitter doet mededeeling van de na
volgende ingekomen stukken
a Missive van HH. Gedeputeerde Staten
van Zuid-Holland, houdende goedkeuring van
een Raadsbesluit tot wijziging der begrooting
van 1891.
b. Idem der begrooting van 1892.
c. Idem tot af- en overschrijving op de
begrooting van 1892.
tl. Idem van ten Raadsbesluit, houdende
regeling der jaarwedde van den nieuwbo-
noemden onderwijzer.
e. Schrijven van M. Koese, houdende kennis
geving dat hy zijne benoeming tot onderwijzer
aan de openbare lagere school aanneemt.
Procos-verbaal van kasopneming van den
19den Januari jl., waaruit biykt dat op dien
datum in kas was ƒ22113,961/, en dat de
boeken en registers van den ontvanger in
orde waren.
g. Circulaire van HH. Gedeputeerde Staten,
houdende wijziging van het model der quitantie
tot inning der opcenten op de hoofdsom
personeele belasting.
h. Verslag van den toestand van 1
Onderwys in de gemeente over 1891.
Al deze stukken worden voor kennisgJ
aangenomen.
Nog is ingekomen oene circulaire,
zonden door het Ministerie van Binnenl. Z&
houdende uitnoodiging tot het doen circuit
van eeno inteekenlyst tot aanbieding vat6
huldebiyk aan Prinses Sophie der Nederla^
by gelegenheid van haar gouden hu welyksfe
De Raad, van oordeel zynde dat hy 2
daaraan niet mag onttrekken, draagt
Voorzitter op daaraan de noodige uitvoer
te geven.
Tot leden van het stemburoau voor
verkiezingen in 1892 worden benoemd
heeren mr. baron Snouckaort van Schauk-
en C. H. Wolff, met de overige leden
plaatsvervangers.
Tot leden van de commissio voor de srfe
tery worden benoemd dezelfde heeren.
Alsnu zegt de Voorzitter dat, ten gev(
van de uitbreiding van hot onderwyzond;
soneel, het noodig is geworden eene anr
klasson-indeeling in de school te mai
Dientengovolge zullen eenige nieuwe sch
banken moeten worden aangekocht. Ii
Burg. en Weths. is een onderzoek inges'
naar den kostendon prys en bevonden da,
gemeente zich die voorwerpen het voordeel
kan aanschaffen by Fred. Stiolttjes, te Ams
dam, voor den prys van ƒ320 (daaronder
grepen do franco-levering en het opstel
in de school). Dit bedrag kan gevonden won
door te beschikken over een gedeelte van
vermoedeiyk batig saldo der rekening van IS
Wordt besloten Burg. en Weths. te ma
tigen togen don genoemden prijs de nooc
schoolbanken aan te koopen.
Voorts zegt de Voorzitter dat hem d
hot hoofd der school is medegedeeld dat
wonscheiyk zoude zyn, met hot oog op fli
en degeiyk onderwys in de handwerken,i
mej. Krol hulp bekwam. Burg. en Wet
zyn van gevoelen, dat daaraan gevolg belio
te worden gegeven en stellen daarom v
als helpster te benoemen mej. G. Van
Mark, te Lisse, opeenojaarl kscbe beloon
van 50.
Daartoe besloten zynde, wordt mej. G. T
der Mark met algemeene stemmen benoec
Ten slotte is aan de orde een voorstel
aankoop van grond aan den Broek weg.
Op voorstel van don Voorzitter wordt
openbare zitting gesloten en overgegaan
eene zitting mot gosloten deuren.
Na heropening wordt tot don aankc
besloten, mits de koopsom het bedrag
ƒ400 niet te boven ga.
Niets meer aan de orde zijnde en niema
der leden meer hot woord verlangende, s!
de Voorzitter de vergadering.
Gemengd Nieuwe
In hot Sarphatipark te Amsti
dam is een 12-jarigo jongen door het ys
zakt en verdronken.
Men schryft aan de „N. R. C."
Oudenbosch, van 26 Fobruari:
Door verbreking van eene ruit hebben
of meer dieven zich den vorigen nacht toega
verschaft tot de woning van don postdirect
G., en voor eene waarde van ongeveer
aan zilver en argent christofflc ontvreor
Met het verbreken der ruit schijnt men zi
blykens onderschtidene bloedvlekken, verw
to hebben. Met behulp van lucifers is er
kens licht gemaakt.
Ook op den heer V. G., rustend priest
had men bet gemuntdoch daar is men
stoord en heeft men zich, met achterlat
van eeno kleine ladder, onverrichterzake t
wyderd.
In het dorp BoetsFries 1 an
is de armoede en ellende inderdaad ten I
gestegen. De toestand wordt volkomen
houdbaar en van vele zyden wordt aan:
drongen op spoedige inpoldering. Te min
bezwaar is er om daartoe over te gaan,
voor dit doel eene som van ƒ325,000 disp
nibel is. terwyi het werk volgens raming hoe
stens ƒ265,000 kosten zal.
Inmiddels wordt in het „Nieuw Advl
tentieblad" van Heerenveen een krachtig S
roep gedaan op alle welgestelden en w
zinden in Nederland ten bate van „de ru;
duizend personen, die aan de grootste armofl
ten prooi zyn." Dit beroep gaat uit van e
zestal ingezetenen, waaronder de gemeen®
secretaris en de beide predikanten.
