*1°. 9803 A°. 1892. $eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. De Kleine Advertentiën Leiden, 5 Februari. Je aeuii: Zaterdag: 6 Febriiari. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden per 3 maandenf 1.10. Franco per post1.40. A-fs&ndorltjk* Nooisnerra...&0S. "y V g< j i% n PRIJS vzn a^VBKTBKTISn Y»n 1—8 ng.li fl.Oi. Utattt<3A Grootere letter, naar plaatanrmTj* Voor het iacissccrcn baitaa de stad irordc f'j.l0 Ca 40 Cents bij vooruitbetaling) worden in het Blad van morgen avond opgenomen. Door den heor A. L. Th. Van der Ven, candidaat tot den Heiligen dienst alhier, is een beroep ontvangen naar de Herv. ge meente te Ernst (G.) Maandag 8 Februari a. s., des namiddags te twee uren, zal de rector-magnificus dr. H. Oort, ter plechtige viering van den 317den verjaardag der stichting van de 'Leidsche Hoogeschool, eene redevoering houden in het groot-auditorium van het Academiegebouw, tot*hefc by wonen waarvan alle belangstellenden worden^aitgenoodigd. Dejafdeeling „Katwijk on Omstreken" vantdenj Bond vanANederlandscho onderwy- zers4 heeft jbesïoten wekelyksche oefeningen te houden, aansluitende by den cursus te Leiden,, ter oorbereidingtvoor het examen in de vrye- en orde-oefeningen der gymnastiek. Er* bestaat gologenheid tot vorzonding dei- correspondentie naar Nieuw-York, door middel van het stoomschip „Spaarndam", van Rotter dam vertrekkende. Ten postkantore alhier moeten', de brieven enz. uiterlyk hedenavond om 10.15 bezorgd zyn. De wjjze van verzonding behoort duidelyk op het,adres vermeld te worden. r Te 's-Hago overleed, in den ouderdom van/55 jaren, de heer Sybrand Van Disse), die in Ned.-Indië godurer.de tal Yan jaren by het Staatstoezicht op het inlandseb onderwys is werkzaam geweest. De overledene te Lei den geboren, ^studeerde aanvankelijk in do theologie, maar koos, na den^graad van can didaat in de godgeleerdheid te hebben ver worven, den burgerlyken dienst in Ned.-Indii- tot loopbaan. In 1864 werd hy als ambtenaar 2do kl. voor denfccivielen dienst'uitgezondon, reeds in* 1865 gevolgd door zyno benoeming tot con troleur 3de kl. Reeds in 1866 werd hy tot de, 2de kl.lin zyn rang benoemd by *de 'lan delijke inkomsten en cultures. In 1870 ging de heer Van Dissel van den actieven dienst by het algemeen bestuur overWsn» werd by als hoofdcommies geplaatst byjhet'.Binnen- landsch Bestuur, in welken werkkring hem in 1872 de bevordering tot referendaris ten deel viel. In 1875 werd van zyne aan het departe ment verkregen bekendheid met de regeling van het onderwijs party getrokken door op dracht der betrekking van adjunct-inspecteur van hot inlandsch onderwijs. Na in 1881 van een drie-jarig verlof naar het moederland in Indiö te zyn teruggekeerd, werd hy tijdelijk belast met de functie van referendaris by het departement van onderwijs, eeredienst en nijverheid, totdat hy in 1882 benoemd werd tot inspecteur van het inlandsch onderwys. Gedurende 9 jaren heeft Van Dissel als zoo danig de belangen van de inlandsche scholen behartigd en krachtig medegewerkt tot ont wikkeling van het onderwys aaD de Javaan- sche kindoron. Toen hy in 1889 zyn ambt neorlegde, mocht hij, zooals uit het bovenstaande overigens kan blijken, op een wel volbrachtendiensttyd terugzien. In de gisteravond te Sassenheim ge houden raadsvergadering waren alle leden tegenwoordig. Aan den heer G. L. Hofsteenge werd, op zyn verzoek, wegens zyne benoeming tot onderwyzer te Oegstgeest, eervol ontslag verleend als onderwyzer aan de O. L. School, met ingang van 1 Maart a. s. Op voorstel van Burg. en Weths. werd be sloten sollicitanten op te roepen en do jaar wedde bepaald op f 500. Tevens besloot de Raad, onder nadere goed keuring van Gedeputeerde Staten, de jaar wedden van do onderwyzers dor O. L. School met f 50 te verhoogen en alzoo te brengen op f 500, met bepaling dat de jaarlyks te verleenen gratificatiën zullen vervallen. Tot leden van het Stembureel werden voor 1892 benoemd de heeren C. Meysie en B. P. Roest. Deelden wy eenigen tyd geleden mede, dat door den ingenieur 2de klasse der marine jhr. H. Rappard eene inrichting was uitge vonden om den seintoestel van Vreede ook als nachtseintoestel te kunnen bezigen, thans heeft deze bekwame werktuigkundige weder om eene merkwaardige toepassing gedaan op het gebied der electriciteit. Welgeslaagde proeven zyn genomen met een door hem uitgevonden „electromagnetischen roerver klikker", een toestel, welke op eenvoudige en doelmatige wyze aan boord van schepen den stand' van hot roer aanwyst: eene in richting, die voor onze oorlogsbodems van zeer veel nut zal zyn. Iïaagsch Dagbl.) Woensdag-avond is do inspecteur voor hot Staatstoezicht op krankzinnigen, dr. W. P. Ruysch, afgevaardigde van Nederland op de sanitaire byeenkomst der vertegenwoor digers van verschillende mogendheden te Venetië, te 's-Gravenhage teruggekeerd. In verband met zijne terugkomst kan nu spoedig een officieel onderzoek naar den toestand in het krankzinnigengesticht te 's-Gravenhage, naar aanleiding van de daaromtrent bekend geworden geruchten, verwacht worden. By koninklyk besluit van 2 dezer zyn, met ingang van 1 dezer, voor den tyd van drie jaren benoemd: tot voorzitter van den raad van tucht voor de koopvaardy mr. J. G. Vogel, raadsheer in het gerechtshof te Amsterdam; tot leden: J. Van Burg,gepens. luit. ter zee 1ste kl. te Amsterdam; C. W. R. Scholten, reeder te id.; P. A. C. Hugen- holtz, expert, te Rotterdam; tot plaatsv. voorzitter mr. J. A. De Bas, vice-president der arr.-cechtbank te Amsterdamtot plaatsv. ledon: A. Plate, cargadoor, te Rotterdam; C. Huyser van Reenen, expert by de Neder- landscho Vereeniging van assuradeuren te Amsterdam. Staatstoezicht op krankzinnigen. In de door de Nederlandsche Vereeniging voor de Psychiatrie uitgegeven Psychiatrische Bladen is opgenomen het jongste verslag van de inspecteurs voor het Staatstoezicht op krankzinnigen aan den minister van binnen- landsche zaken. Daarin komt o. a. het volgende voor „Nog werd dezerzyds een onderzook ingo- steld naar aanleiding der in bet vorig jaar verslag vermelde klacht, dat de teenen van eene verpleegde zouden bevroron zyn tenge volge van onvoldoende verwarming der cel, waarin zy dagen achterten had doorgebracht, terwyi zy, in de koude en onvoldoende gekleed, van de eene cel naar de andere zou overge bracht zyn door do open lucht, en dat zy herhaalde malen zou geslagen zyn. Uit dat onderzoek bleek, dat hot meisje wegens eene psychose uit het ziekenhuis naar het krank zinnigengesticht was overgebracht, dat zy by het verlaten van het ziekenhuis lichamelijk nauwkeurig was onderzocht, do voeten in goeden staat waren bevonden en het hart nor maal was. Waron de voeten niet gezond ge weest, dan zou dit gebleken zyn by het toe dienen van het bad by het verlaten der van haar verblyf in het gcstfcbfc in de maand Januari bespeurde de directeur (niet-genees- kundige) op een zyner rondgangen, dat de patiënto roode voeten had en gelastte der verpleegster de aandacht van den dokter daarop te vestigen. Zy kwam nu onder geneeskun dige behandeling, waar by de geneesheer on- middellyk constateerde, dat de voeten bevroren waren. Niettegenstaande diens zorgzame be handeling vielen de teenen in gangreen, ten gevolge waarvan aan den rechtervoet aBe phalanges en links de eerste ry verloren zyn gegaan. De klaagster beweert felle koude in de cellen geleden te hebben en meermalen slechts met een hemd gedekt en blootsvoets door de open lucht van de eene cel in de andere overgebracht te zyn, maar dat zy niet durfde klagen uit vrees voer mishandeling. De directeur de geneeskundigen zyn des nachts afwezig ontkent dat in de cellen koude heeft geheerscht, en zegt: dat altyd, ook des nachts, geregeld is gestookt, ontkent dat het meisje niet behoorlyk zou zyn gekleed by het overbrengen t van f de eene^el jjnaar de andere, terwyl bewyzen van mishandeling niet werden gevonden, dl vestigde* zich| ook de moening, dat de.»bebandeling^der verpleeg sters niet altyd oven liefderyk(was geweest. Aangezien in bedoeld, gesticht »in sommige cellen in de open lucht uitkomende openingen boven de deuren werden paan ge troffen van ongeveer 70 cM. plengte by 20 cM. hoogte, slechts door traliewerk 1 de'buitenlucht toe latende, op verandering waarvan dezerzyds ernstig maar tevergeefs zoo schriftelyk als mondeling reeds vroeger horhaaldeiyk was aangedrongen, en aangezien uit herhaald be zoek des winters ons bloek, dat niet ten allen tyde van ons bezoek alle cellen des winters verwarmd waren, somtijds zelfs de verwar mingstoestel van de geheele cellenafdeeling niet ontstoken was, werd dezerzyds een nader gerechtelijk onderzoek urgent geacht en daar over met den officier van justitie overleg gepleegd, terwyl der Regeering in overweging werd gegeven, het houden eener rechterlyke instructie te bevorderen, opdat nader mocht blyken of werkelijk onachtzaamheid of mis handeling heeft plaats gehad, dan wel of aan ziekeninrichting, onder toezicht van hare ver pleegster. In het gesticht aangekomen, werd j omstandigheden, buiten den kring van nood de patiënte wegens opgewektheid in de col zakeiyke voorzorgsmaatregelen gelegen, het opgesloten, waar zy zich herhaaldelyk ont- bedoeld ongeluk moest worden toegeschreven. j kleedde. Zy werd meermalen van de eene cel j in de andere overgebracht en somtijds in I kalmer oogenblikken op de ziekenzaal opge- I nomen. Tusschen den 5den en don lOden dag Uit het onderzoek, door den officier van justitie ingesteld, bleek dat er in deze zaak goene termen zyn gevonden voor eene straf vervolging, omdat o. a. niet met juistheid ,©'£OJ „Goeden*nacht, mijn lieveling!" Verhaal uit het oude Berlijn. MX UOXERE. 1.) I. Het roffelen der trommen en de luide com mando's der dienst-hebbende officieren riepen de manschappen der slotwacht van Monbyou in het geweer en lokten tevens de eerzame burgers voor do deuren. Zyne doorluchtigheid vorst Hendrik var. Beieren keerde van een middagmaal bij den veldmaarschalk Grumbkow terug, en toen de eenigszins zware staatswagen over het hob belige plaveisel rolde, vlogen de mutsen der mannen van het hoofd, de vrouwen knikten en de jongens zouden het liefst achter op hot voertuig geklauterd zyn, zoo de fonkelende oogen van den zwaiten ryknecht hen niet weerhouden hadden. Zoo stelden zy zich tevreden met den wagen te volgen tot hy voor het hoofdpor taal halt maakte. Bliksemsnel was Ali vari zyne zitplaats gesprongen, om zijn heer be hulpzaam te zyn by het uitstappen. Zyne doorluchtigheid zag de lachende kinderen vriendelyk aan en dreigde schertsend met de hand, toen de jongens, niet bang, naar voren drongenonder luide hoezees verdween hy daarna achter de glazen deur, terwyl de Afri kaan de kleinen terugdreef. Vorst Hendrik was gedurende zyn verblyf als gast van koning Friedrich Wilhelm I te Boriyn spoedig bemind geworden, want o n- danks alle waardigheid, bezat hy eenevrien- deiykheid, welke hem alle harten deed win nen. Daarby was hy milddadig en voerde, ofschoon hy weduwnaar was, eene vorstelyke huishouding. Sedert een half jaar genoot hy do gast vrijheid van don soldatcnkoning, die hem het prachtige slot Monbyou tot woning aange wezen had. Het was een publiek geheim, dat hy by den koning werkzaam was voor het huwelyk van den kroonprins van Pruisen met prinses Elisabeth Christina van Bruns- wyk-Wolfenbüttel. Dit huwelyksplan vond by het volk geen onverdecldon by val; men wist dat het hof zich in twee partyen verdeeld had, de koningin en hare aanhangers intrigeerden tegen het plan, doch de machtige minister Grumbkow, alsmede de Oostenryksche gezant Secken- dorf, bezaten het oor van den koningnu was ook nog vorst Hendrik hunne party komen versterken. Do burgers verstonden de kunst om in dit geval personen van zaken te scheiden. Do handwerkslieden en neringdoenden waardeer den den koning als een hunner beste klanten, prompt betaalde rekeningen waren reeds in 1731 in staat, een stralenkrans te verleenen, voor welks luister de politiek moest ver bleek en. De toren der naburige Sopbiakerk verkon digde met hare drie slagen het vesperuur, toen uit de kloine zypoort van het slot een jonge man kwam, in de élégante uniform der jagers. Voor het wachtlokaal bleef hy staan en wisselde een paar woorden met den sergeant, terwyl zyno oogen naar het statige hoekhuis zweefden, waarin de hof- en slot- bakkery van den meester bakker Stendau zich bevond. Op de tweede verdieping ver scheen voor het balkonvenster een blond meisjeshoofd, eene kleine hand plukte een paar verwelkte bladeren en wierp ze op de straat. "Was het toeval of opzet de blikken der jongelieden ontmoetten elkaar een oogen- blik, daarna verdween het meisje snel, de jager echter schuddo den sergeant do hand en slenterde langzaam over het zonnige plein. By het bakkershuis zwenkte hy plot seling om den hoek en sloeg een zypad in} dat naar de Spree voerde; een dichte, scha- duwryko tuin, het eigendom van Stendau, begrensde de eene zydo van den smallen weg, torwyi de overoude boomen van het slotpark zich tot het water uitstrekten. Het was hier stil, de zonnestralen zochten zich als het ware een uitweg door de takken en glinsterden op het groene gras, van verre hoorde men het rollen der wagens, voor het overige verstoorde geen enkel geluid de be- haagiyke stilte. Do jonge man ging op en neer; voortdu- tend loerde hy in den tuin, als hoopte hy daar eene lieve gestalte te zien opduiken. Het was eene knappe, sympathieke ver- schyning, groot en slank gebouwddo élé gante Beiersche hofdracht, het groene jagers buis met de donkere snoeren, deed zyne ge stalte nog voordeeliger uitkomen. De bruine oogen en de kleine brutale snor gaven aan het forsche gezicht eene levenslustige, onder- nemendo uitdrukking. [Wo*dt vervolg(f,)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1892 | | pagina 1