N°. 9794.
Woensdag 27 Januari.
A*. 1892.
jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
van gen- en feestdagen, uitgegeven.
I
LEIDSOÏÏ
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
▼mj Leidon per 8 maandenf 1.19.
Franoo per post1.40.
A&onderlyk» Kommer».8.06
PRIJS DER ADVERTENTIÊN:
Tea 1—6 regel» ƒ1.05. Iedere regel meer ƒ0.171.
Srootere letten naar plaatsruimte. Toor het
inoaaseerea buiten de «tad wordt ƒ0.18 berah'od.
Tweede Blad.
Gemengd Nieuws.
Het was gisteravond voor de
leden der Leidsche Tabakverwerkers-Vereeni- I
ging „Hulp door Vriendschap" feest, en niet
enkel voor hen, maar ook voor hunne vrou
welijke metgezellen, met wie zy waren opge
komen naar de zaal van het café „Vondel
hoven", aan den Stationsweg.
Als gewoonlyk, werd ook dit 18de feestelijk
samenzijn door opgewekte muziek ingeleid,
gevolgd door eene hartelijke welkomsttoe
spraak van den president en het jaarverslag
van den secretaris, waaruit zij aangeteekend
dat de Vereeniging in goeden doen verkeert,
dat zü nuttig werkzaam is en vele kranken
en hulpbehoevenden aan zich verplicht, dat
zij 125 leden, benevens 11 donateurs, die
gisteravond niet allen door afwezigheid schit
terden, telt.
Tevens zij vermeld dat in den loop van
den avond tor kennisse der feestvierenden
werd gebracht, welk bericht met duidelijk te
ervaren ingenomenheid werd gehoord, dat de
heer Damste 15 had geschonken aan de
Veroeniging en 10 aan het Ziekenfonds, dit
eene gave, te meer welkom, nu zoovelen te
worstelen hebben met ziekte.
Behalve met muziok en zang, werd de
avond doorgebracht met de opvoering van
„Iwan, de Lijfeigene", waarin het lid A. Te
"Water zich o. a. hoogst verdienstelijk van
zijne rol, de hoofdrol, kweet, en het 6-jarige
meisje Klinkenberg zich meer dan goed hield
en met die van „Eene Jaloorsche Vrouw",
waarin ook allen flink speelden en Jonathan
(het lid J. Raaphorst) de hilariteit in hooge
mate opwekte.
Het bal, dat het feest besloot, was geani
meerd en hield velen lang gezellig bijeen.
Bij vonnis van het kantongerecht,
te Leiden werd H. L. T., bloemkweeker te
Warmond, vrijgesproken van eene hom ton
laste gelegde jachtovertreding.
De ambtenaar van het O. M. bij genoemd
kantongerecht kwam van deze vrijspraak in
hooger beroep en dientengevolge werd de zaak
gisteron voor de arrond.-rechtbank te 's-Hage
behandeld.
Het getuigenverhoor toonde aan dat jagers-
nijd de aanleiding was geweest tot de be
keuring, waarbij ook minder loyaal was te
werk gegaan door de verspieders.
Het O. M., waargenomen door mr. Pleyto,
achtte na het getuigenverhoor het wettig en
overtuigend bewijs wel geleverd en vorderde
Veroordeeling van den bekl. tot 2 geldboeten,
ieder van 10, b(j niet-betaling te vervangen
door hechtenis van 10 dagen.
Uitspraak over 8 dagen.
Te Utrocht is een vrek doodge-
vonden, wiens nalatenschap op ongeveer
ƒ95,000 wordt geschat. De grijsaard, wonende
op den Maliesingel aldaar, bracht eiken nacht
door op den zolder van z(jn tuinhuis, waar
hij zjjn kapitaal, in effecten en bankpapier,
verborgen had. Eene beroerte schijnt een
einde aan zijn leven te hebben gemaakt.
Uit Deventer wordt gemeld: De
gemeenteraad heeft het bestuur van het krank
zinnigengesticht gemachtigd eene overeen
komst te sluiten met de prov. Overysel tot
het bouwen van een krankzinnigengesticht
op het buitengoed „Brinkgreve."
Door den sneltrein, welke Zondag
om 8.15 van Arnhem naar Rheine vertrok,
werd te Spankeren een man overreden, die
aan den verkeerden kant uit den daarstaan-
den locaaltrein was gestapt. De man was on
middellijk dood. Te Delden geraakte de locomo
tief defect, zoodat na een halfuur oponthoud de
machine van den daar staanden goederentrein
den passagierstrein naar Hengeloo moest
voorttrekken. Verschrikkelijk hard werd er
nu gereden een halfuur vóór Gildehaus
ontspoorde, zooals reeds mot een enkel
woord werd gemeld, de locomotief en sleepte
den trein nog een honderd meters voort over
gebroken rails, gelukkig zonder persoonlijke
ongelukken te veroorzaken.
Schokken van a a r d b e vi n g z ij n
te Catania en in den omtrek op verschillende
plaatsen waargenomen. Men onderstelt dat
deze aardbeving en ook de schokken, die in
noordelijke richting tot Borne zijn gevoeld,
in verband staan met uitbarstingen van den
Etna, die sedert eenige dagen weer werkt.
Veertienduizend boeren uit de
hongerlijdende districten van Rusland zijn op
hun weg naar Tobolsk, in Siberië, te Fiumen
half stervende aangekomen. Uitgeput door de
lange reis, zonder voedsel en kleeren, is hun
toestand hopeloos. Velen waren onderweg
van gebrek gestorven.
Twee spoorwegongelukken in
Amerika. In Nieuw-Mexico liepen twee
treinen van den Atlantic-and Pacific-spoorweg
op elkander, ten gevolge waarvan vijf trein-
beambten gedood en een aantal reizigers ver
wond werden.
Een trein van Chicago naar Davenport ge
raakte Vrijdag j.l. buiten het spoor. Negen
personen werden gewond. De overigen kwa
men met den schrik vrij. Die waggons vatten
vuur en werden geheel door de vlammen ver
nietigd.
Poolscho bladen deelen mede
dat het Franciscaner klooster te Dederkala
en het klooster der Carmelieten te Duboro,
in de provincie Volhynié, door de Russische
autoriteiten zyn opgeheven. De bewoners wer
den naar Warschau vervoerd. Men beweert
dat dit slechts het voorspel is van een alge-
meene sluiting der Roomsch-Katholieke gods
huizen in de provinciën Podolië en Volhynië.
KOLONIËN.
BATAVIA, 1924 December. Vervolg.)
Een particulier telegram van het „Bat. Nbl."
uit Madioen, dd. 24 December, meldt: In do
kas van den ondercollecteur te Magetan Mas
Sastroredjo is een tekort van ongeveer ƒ4000
ontdekt. De resident heeft hem deswege ge
suspendeerd, onder politietoezicht gesteld en
eene gerechtelijke vervolging tegen hem in
gesteld.
Naar ons uit zeer goede bron wordt
medegedeeld, moet de directeur van het depar
tement van Binnenlandsch Bestuur, mr. Kune-
man, aan de Regeering hebben medegedeeld,
dat het zijn bepaald voornemen is in het
eerstkomende voorjaar zijne betrekking neder
te leggen en te repatriöeren.
Voorts weet men ons als zeker mede te
deelen, dat voor de betrekking van directeur
van dat departement de keuze gevestigd is
op drie candidaten, nl. de residenten van
Bezoek!, Pekalongan en Solo, de heeren De
Wit, Hora Siccama en Burnaby Lautier.
De beide eersten hebben er om gevraagd,
de derde, gepolst of hij 't worden wilde, heeft
er voor bedankt.
Daar de heer Siccama als voormalig secre
taris van het departement getoond heeft, ook
een goed directeur te kunnen zijn, heeft hij
wol eenige, zoo niet de meeste kans, benoemd
te zullen worden. (Bat. Nbl.)
Een vreeselijke moord heeft in den nacht
van 22 op 23 Dec. plaats gehad te Rawa-
mangoen, afdeeling Mr.-Cornelis.
Een inlander, die daar aanwezig was met
zijne vrouw, werd door een inlander van
Tjakoeng doodgestoken. De moordenaar bracht
het slachtoffer eene doodelijke wond in den
onderbuik toe. Na het plegen van den moord
stak hy het huis van den verslagene in brand;
daarop mata glap geworden, rende hij met
de piso raoet in de vuist op de intusschen
bijeengestroomde buren toe en verwondde nog
een paar lieden.
Eerst na met een piek gewond te zijn, zóó,
dat de punt van het wapen, vóór In zijn buik
gedrongen, achter op zijn rug weer te voor-
schyn kwam, slaagde men er in hem meester i
te worden.
Meer dood dan levend werd hij aan de
politie overgeleverd.
Door den gouvemenr-goneraal van Nod.-Indië ziji
de volgende beachikkingen genomen:
Civiel Departement. Onthoven: Eervol van het
bth. der halte Sentoio, de etationskl. C. M. Huijsers.
Belast: Met. het beh. der halte Sentoio, de eta
tionskl. R. O. Van Ligten.
Onthoven: Eervol van de vervulling der betr.
van kantoorchef 4de kl. te Loeboe-Sikaping, J. W.
Van der Sluije, en hem overgepl. naar Padang.
Benoemd: Tot kantoorchef 4de kl. te Loeboe-
Sikaping, C E H. Leijdenroth, tot commiee 3de kl.
N. M. O. Lina, tot adj.-commiee H. Van Laar, tot
adj.-commies te Weltevreden, F. A. De Otuninckvan
Oapello, F. L. C. Fiaeer, L. J. F. Van Krieken en
R. E. Purvis.
Overgeplaatst! Van Makassar naar Sema-
rang, de comm. 2de kl. F. E. Van der Schraal";
van Socrabaia naar Makassar, de comm. 3de kl. J
M. Barend; van Semarang naar Soerabaia, de
comm. 3de kl. W. H. Obertop; van Moeara-Doea
naar Lahat, de comm. 3de kl. A. C. A. Boers
van Lahat naar Mocara-Doea, de comm. 3de kl. J
W. Palmer van den Broek.
Benoemd: Tot bewaarder 2do kl. bij het ka
daster in N.-I. de bow. 3do kl. E. Verswijnen;
tot ambtenaar by de in- en uitvoorrechten en accijn
zen, de hoofdopziener by die middelen J. N. Wijatt
Machtiging verleend: Tot uitreiking aan
mcj. E. I. M. Sevette eener akte van toelating tot
uitoefening als vroedvrouw dor verloskunde in N.-I.
Ontslagen: Bij den Landraad te Bindjei (Oos:-
kust van Sum.) op verzoek, eervol als lid, wegens
vertrek, S. F. Wijnen, opder dankbetuiging voor de
door hem als zoodanig bewezen diensten.
Benoemd: Bij dien Landraad tot lid, J. J. Du ma»,
administrateur der ondernoming Namoo-Trasie.
T y d e 1 y k belast: Met de waarn. der betr. van
onderwijzeres 2de kl. mcj. R. A. Krull, ambtenares
op non-act., laatstelijk onderwijzeres lste kl.
Tydelyk werkzaam gesteld: Als hulp-
onderwyzeres, mej. C. C. Muller.
Goplaatst: Aan de te openen o. 1. meisjes
school te Kcdiri, als hoofdonderwijzeres, de waarn.
onderwijzeres 2do kl. R. A. Krull; aan de o. latei,
meisjesschool te Batavia, do tijd. workz. t,e8t- hulp-
onderwijzeres C. C. Muller.
Departement van Marine. Overgeplaatst: Uit
de rolle van Hr. Ms. echroefstoomschip lste kl. „Van
Speyk" in die van Hr. Me. korvet „Gedeh," onder
eervollo ontheffing van het bevel over oerstgenoom-
deu bodem, do kapitoin ter zoo G. J. Buyökes.
Belast: Tydelyk met liet bevel over Hr. Ms.
schroefstoomschip lste kl. „Van Speyk" den kapitein-
luitenant ter zee C. Vreede, eerste officier aan boord
van dien bodc-m.
Vergund: Om wogen» langdurig verblyf in O.-I
naar Nederland torug te koeren, aan den lsten luit.
der Mariniers, E. Berdcnis van Berlekom, van Hr. Ms
stoomschip lste kl. „Van Speyk."
Benoemd: Tot liulploode, W. Van der Brug,
thans belest met do waarneming van dat ambt.
Vergunning verleend: Om te repatriêeron,
aan den offic. van adm. 2de kl. H. W. StoelmaD,
wegens laDgdnrig verblijf; aan den luit. ter zei-
lste kl. P. C. Zwaan, wegens ziokte; aan den luit
ter zee J. M. Noorduijo, wegens laDgdurig verblijf;
aan den luit. ter zeo 2de kl. H. F. Hoven, wi-genu
langdurig verblijf.
Departement van Oorlog. Ontslagen: Op ver
zoek, eervol uit Hr. Ms. mil. dienst, wegens volbr.
diensttijd," met behoud van roebt op pensioen, de
majoor-ii.t. bij de mil admiuistratie H. F. B. Logeman.
Benoemd: Bij het wapen der art. tot kapitein
de lste luit. G. W. Van Hoogstraten; tot lsten luit,
de 2de luit. R. De Waal.
Pascagicrs, naar Nedorland vertrokken perNedeil
es. „Salak," gez. E, W. Sikemoier:
Qepensionneerd directeur der Hoogere Burgerschoo,
te Semarang F. N. Knoch, cchtgonoote, 3 kinderen,
kapitein ter zae G. J. Buyskes, kapitein dor infanterie
K. J. Do Weerth, kapitoin der artillerie C. R. Van
Steener en 2 kinderen, ingenieur 2de klasse d r
Borg. Openb Werken K. F. H. Roos, lste luitenant
der infanterie L. A. Ferguson en echtgenoote, voor
zitter van den Landraad te Patjirau mr. C. A. Koek
en echtgenoote, Directeur der Strafinrichting voor
tot dwangarbeid veroordeelde vrouwen to Soerabaia
J. E. F. Marcolla, ech'genoote en 2 kinderen, com
mies 2do klasse bij den Post- en Telegraafdienst W.
C. Schram, echtgenoote en kind, benovens Hr. Me
troepen en schepelingen, en pelgrims.
ING EZONDEN.
Mijnheer de Redacteur I
Vergun my met het volgende eene verbete
ring aan te brengen van het bericht in het
L. I). van 22 Jan. jl., betreffende het ontslag
van den onderwijzer A. Smit, te Heiloo. In
dat bericht staat te lezen, dat de heer Smit
ontslagen is „omdat hy geene hoofdakte had",
en verder, dat naar aanleiding van dat ont
slag „de Bond van Nederlandsche Onderwij
zers zijn leden in overweging geeft deze ge
meente te boycotten."
Vooreerst doet het hoofdbestuur van ge
noemden Bond niet alleen een beroep op het
gevoel van collegialiteit en solidariteit van de
leden van dien Bond, maar van alle onder-
wijzers in Nederland, in de overtuiging, dat
door vermeld ontslag het gevoel voor wat
recht en billijk is, het gevoel van eigenwaarde,
by alle onderwijzers in die mate is beleedigd,
„dat het er zich tegen moet verzetten om als
koopwaar te worden beschouwd."
In de tweede plaats is het gemis der hoofd
akte wel de aanleiding, maar niet de grond
voor het ontslag van den heer Smit. Aange
steld in een tyd, dat er gebrek was aan on
derwijskrachten, was deze onderwijzer in het
genot van eene bezoldiging, die hoog geacht
moet worden in vergelijking met wat in de
laatste jaren regel geworden is. Uit vooraf
gaande gevallen was gebleken, dat Gedepu
teerde Staten van N.-Holland hunne goedkeu
ring onthouden aan gemeenteraadsbesluiten,
waarbij onderwyzerstraktementen worden ver
minderd.
Het Gemeentebestuur van Heiloo behoefde
zich echter niet aan die kans te wagen, daar
volgens de wet de aanstelling van een onder
wijzer met hoofdakte wordt geëischt aan de
school, waaraan de heer Smit werkzaam
was, omdat geen der daaraan in functie
zynde onderwijzers in het bezit van dat
radicaal is. Verwisseling van een onderwijzer
zonder hoofdakte voor een, die zich wel in
het bezit daarvan verheugen mag, is dus in
dit geval volkomen wettig. Evenwel zijn er
aan diezelfde school personen verbonden met
veel korter diensttijd dan de heer Smit,
waaruit men mag afleiden, dat een jonger
functionaris voor ontslag in aanmerking zou
komen. Hetgeen voor den hoer Smit jaren
lang een voorrecht boven anderen was, werd
hem echter nu oorzaak van zijn ongeluk,
daar allen aan die school een salaris hebben
minder dan dat van den heor Smit (ƒ700).
Het Gemeentebestuur van Heiloo heeft nu
eene oproeping gedaan tot onderwijzers met
hoofdakte, op oen salaris van f 000, waaruit
duidelijk blijkt, dat do keuze voor ontslag
viel op den heer Smit alleen om tevens dit
doel te bereiken: bezuiniging op het onder
wijs, in dit, gelijk in vele gevallen: bezuini
ging op de onderwijzerstraktementen. Te
sprekendor wordt deze handelwijze, als men
weet, dat van den heer Smit getuigd wordt,
„dat hij 12'/, jaar zijne gemeente ijverig en
trouw gediend heeft".
Uit het bovenstaando blijkt dat hot Hoofd
bestuur van den Bond van Ned. Ond. alle
onderwijzers aanspoort om de behandeling,
door hot Gemeentebestuur van Heiloo een
collega aangedaan, op eene rechtmatige wijze
te beantwoorden, niet omdat dat Hoofdbost.
het wettige van dio handelwijze ontkent,
noch, omdat hot per se de meoning is toege
daan, dat onderwijzers met hoofdakte nooit
de voorkeur zouden verdienen boven hen, die
niet daarvan in het bezit zyn; vooral dit
laatste is uit bet aangehaalde bericht af te
leiden. De Bond van Ned. Ond. staat waarlijk
reeds al te zeer bloot aan onjuiste voorstol
lingen van zijn streven, om zonder tegenspraak
te laten wat het gevolg van bedoeld bericht
zou kunnen zijn, n.l. de beschuldiging, dat
de Bond zou aansporen tot verzet tegen
wettige handelingen en tot ontkenning van
alle waarde, die aan meerdere bevoegdheid
kan worden toegeschroven. Bovendien is het
zeker, dat gij met de opneming van dit
schrijven niet alleen de leden van den Bond,
maar alle onderwijzers zult vorplichten, ten
einde de meening geen ingang te doen vinden,
dat er onder de onderwijzers velen zouden
zijn, die deze beschuldigingen toestemmend
zouden moeten aanhooren.
Dankend voor uwe welwillendheid,
H. J. Van den Bfh«.
