T«er, ispli, ScMiraw
COLLECTIE LEDEBQER.
nagelaten door den Heer L. V. LEDEBOER Bzn.teRotterdam.
N°. 9721.
Vrijdag SO October
A". 1391.
geze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Eon- en geestdagen, uitgegeven.
Tweede Blad.
Vervolg der Advertentie».
GOEDKOOPS UITGAAF.
J. SCHUITEMAKER,
TE HUUR,
ZEËUWSCHE MOSSELEN.
in het Café „de Doelen",
KO TBARE VERZAMELING
PLAATWBR.K.EKT
OYER KUNST
'ANGLANTAARNS
65 Cts.
65 Cts.
Hanne Nutte. 65 Cts.
Reliquieën. 65 Cts.
LEIDSC
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 rogels ƒ1.05. Iedere regel meor ƒ0.17.1.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor liet
incasseeren buiten de stad wordt ƒ0.10 berekend.
TWEEDE HAMER.
By het afdeelingsonderzoek van hoofdstuk
V (Binnenlandsche Zaken) der Staatsbegroo-
ting werd gewezen op sommige noodzakelijke
wyzigingen in de kieswet, met het oog op
de aanstaande nadere regeling van het kies
recht. Vereenvoudiging werd b. v. gewenscht
van de formaliteiten ten opzichte van het
slombriefje. Kon niet, zooals in Zwitserland,
elk stuk papier, dat de namen bevat, geldig
worden verklaard?
Het Belgische stelsel werd voorts aange
prezen om alleen geldig te vorklaren stem-
men, uitgebracht op vooraf geproclameerde
candidaten. Nadere voorschriften schenen noo-
dig omtrent hetgeen onder onderstand moet
gerekend worden in art. 90 der Grondwet
en art. VII Addit. artikelen. Het vervallen
der publicoering van lijsten der hoogstaange
slagenen in dagbladen werd wenschelijk ge
acht. Een beter tijdstip voor de periodieke
gemeenteraadsverkiezingen werd aanbevolen,
met het oog vooral op het platteland, terwijl
gevraagd werd of voor raadsverkiezingen het
kiesrecht niet eenvoudiger kon geregeld wor
den can voor Kamer- en Statenverkiezingen
Gevraagd werd of deze minister voorstellen
zou doen tot uitvoering van artt. 96, 136 en
141 3de lid Grondwet!
Het plan der regeering om tjjdeljjken steun
to verleenen aan zwaar gedrukte gemeenten
word door verscheidene leden met ingenomen
heid begroet. Men verwachtte dat bedoelde
steun reeds voor het volgend jaar zou worden
vorstrekt. De wijze, waarop die hulp het best
zou kunnen worden verleend, werd besproken.
Sommigen wenschten indiening eener supple-
toiro begrooting tot verhooging van art. 61
anderen wilden aan de gemeenten hoogere
subsidién voor het openbaar lager onderwijs
zien toegekend, wat weer door anderen werd
bestreden, die geen grooter deel der kosten
van het openb. ond. door het Rijk wilden
zien betaald, indien de Rijksbijdrage voor het
bijzonder ond. niet tevens werd verhoogd.
Men wenschte te vernemen welken maatstaf
de minister zou aannemen en ten slotte hoopte
men dat de te nemen tijdelijke maatregelen
niet van langen duur zouden zijn.
Over uitzetting der uitgaven voor het hooger
onderwijs werd ook ditmaal geklaagd, of
schoon de bogroot.ing in vergelijking met
vorige, niet tot ongunstige beoordeeling aan
leiding gaf. Matiging ware te bereiken door
niet voor het onderwijs in alle speciale
vakken aan elke Universiteit leerstoelen op te
richten. Sommigen wenschten aan den doctoralen
graad voor juristen geene ambtelijke bevoegd
heid verbonden te zien, maar zouden voorde
verkrijging daarvan een staatsexamen willen
instellen, tegen welk verlangen door anderen
werd opgekomen. Op betere regeling van het
psychiatrisch onderricht werd aangedrongen.
Utrecht zou voor de vestiging van een pro
fessoraat in dat vak in aanmerking komen.
Verscheidene leden drongen krachtig aan
op wetswijziging, opdat aan de onvoldoende
voorbereiding van een deel der'studenten in
de geneeskunde een einde kome.
Aangedrongen werd op overbrenging der
leerstoelen voor moderne talen van Groningen
naar eene andere Rijksuniversiteit.
Terwijl zeer enkele leden niet bijzonder
ingenomen waren met ambachtsscholen, dron
gen anderen krachtig aan om by suppletoirs
begrooting of nota van wijziging voorstellen
te doen. Do bestrijders zagen liever wette-
lyke regeling van het leerlingenstelsel.
Ook werd gewezen op het verleenen van
studiebeurzen voor het bezoeken van scholen
door bekwame jongelieden buiten hunne woon
plaats, b v. van de houtsnjjwerkschool te
Haarlem. Ook diende beter te worden voor
zien in de behoefte aan onderwijs aan avond
scholen.
Sommige leden wer.schton eene regeling
met betrekking tot het kosteloos toelaten
van jongelieden tot de lessen der Rijks hoogere
burgerscholen.
Welke voornemens heeft de Regeering ten
opzichte van het tuinbouwonderwys?
Hot scheen gewenscht voortaan benoemin
gen aan de Polytechnische School te doen
geschieden na eene aanboveling der hoog
leeraren. Kon geen post worden uitgetrokken
ter voorziening in de behoeften aan lokalen
voor de secundaire driehoeksmeting?
Meer rekening diende aan do Rijksland
bouwschool te worden gehouden met het feit,
dat zeer vele leerlingen voor Ned.-Indiö be
stemd zpn.
"Wat denkt de Regeering over subsidie voor
hoogere burgerscholen voor meisjes?
Het nut van rondtrekkende landbouwleer-
aren werd betoogd.
Togen de hoofdbeginselen der wet op hel
lager onderwijs wilde men niet reageeren.
In ééne afdeeling wees men echter op het
nadeel der subsidieëering van bijz. scholen
voorzoover er scholen ontstaan met een zeer
klein getal onderwijzers en wenschte men
verhooging van het minimum van het aantal
schoolgaande kinderen. Een en ander werd
door anderen bestreden. Mildere vrijstelling
der verplichting tot schoolgeldhoffing, door
sommigen verlangd, werd door anderen be-
schouwd als een reageeren tegen een hoofd-
beginsel der wet.
Ware het niet billijk aan de onderwijzers,
die vóór het einde van 1889 de akten, ver
meld in art, 56a der wet op het L. O. hebben
verkregen, de bevoegdheid te verleenen om
ook vak j (vrije- en orde-oefeningen) te onder
wijzen
Verlaging der kosten voor Rijksnormaal
lessen werd door sommigen toegejuicht, terwijl
anderen voorzichtigheid aanbevalen.
Men vroeg naar de regelen waar zulke
subsidies krachtens art. 49 worden toegekend.
Voorts of voldoend toezicht kan gehouden
worden op de naleving der voorwaarden, waar
onder Rijkssubsidie aan do bijzondere scholen
is verleend?
Op zuinigheid bjj de examehkosten werd
aangedrongen.
Kan de minister iets mededeelen op welke
wijze de misbruiken der stille pandjeshuizen
kunnen worden te keer gegaan?
Opnieuw werd geklaagd over het veelvuldig
benoemen van niet-ingezetenon tot burge
meesters, ook waar verschillende geschikte
ingezetenen zich beschikbaar stelden.
Hoe denkt de minister over de grensrege
ling tusschen Amsterdam en Nieuwer-Amstel
Bestaat het plan de zoo noodige verlegging
der grenzen van Leiden ter hand te nemen?
Het bestaan van gemeente-verordeningen,
waarbij het gebruik van rijwielen op de open
bare wegen werd verboden, werd afgekeurd.
Een lid wenschte de schutterijen op te hef-
fen vóór do indiening eener logerwet; andere
leden wilden de plannen der Regeering aan
gaande de schutterijen in het algemeen ver
nemen, welke vraag anderen ontijdig achtten.
Gemengd Nieu \vh.
Te Aar lander veen is het drie-
jarig zoontje van den daglooner H. met een
ketel kokend water in aanraking gekomen en
ten gevolge van stuipen en koortsen na een
kort, maar smartelijk lijden overleden.
Reeder Albt. Korving, van Sche-
veningen, als schipper de haringschuit „Sch.
87" voerende, rapporteert dat een kotter uit
Grimsby in zijne vleet is gevaren, ofschoon
dit volstrekt niet noodzakelijk was, waardoor
50 netten met toebehooren zijn vernield en
te loor gegaan. De schade beloopt meer dan
f 2000. Het schip is de „G. Y. 965." De zaak
is in handen van den waterschout te Scheve-
ningen gesteld.
De 16-jarige H. O., te Rotterdam,
die eergisteren voor zijn vader eene bood
schap zou doen, en wien daarvoor f 150 ter
hand werd gesteld, heeft zich met die som
heimelijk verwijderd. Namens den vader wordt
door de politie zjjne opsporing en aanhouding
verzocht.
De jjzer handelaar G» A. Zte
Gorredyk, wegens het plaatsen der adver
tentie „stroopers enz." in het weekblad „De
Klok" door de rechtbank te Heerenveen ver
oordeeld tot eene geldboete van f 150, subs.
30 dagen hechtenis, heeft tegen dat vonnis
appèl aangeteekend.
MenschrijftuitAlkmaar.-Sequah's
vergulde reclame-wagen, zijne Turksche trom,
zijne 4 paarden, zijn aapje, 2 geiten, 3 honden,
2 stalknechts en zijne beide koeriers van
dienst, die reeds eenige patiënten en de noo
dige localiteiten hebben uitgezocht, wachten
op hunnen heer en meester, die, naar 't ge
rucht loopt, heden om drie uren Alkmaar
met een bezoek zal begunstigen.
Het wordt niet toegestaan dat Soquah
zichzelven door een fanfare corps doet ver
welkomen.
„De kwade tijd komt nu aan", zeide Sequah's
eerste koetsier, menner van den reclame
wagen, „het wordt mjj wel wat koud om
op den bok te zitten." Blijkbaar was de man
bevreesd voor rheumatiek; hij had zooveel
rheumatici reeds gezien, en wist wat 't zeggen
wil, door deze ziekte gekweld to worden.
„Ik heb te Rozendaal wel 50 patiënten op
den wagen zien dragen", zeide hjj, „allemaal
genezen, mijnheer, allemaal!".
Een passagierstrein van Lyon
naar Grenoble derailleerde Maandag-namiddag
om tien minuten voor vjjven op 1500 meter
afstand van Moirans, waar de weg eene bocht
neemt en daalt. De trein had twee machines,
waarvan do eene de andere uit de rails stiet.
De wagens van den trein liepen op elkaar in
en gaven eene treurige verwoesting. De inwo
ners van Moirans snelden onmiddellijk toe om
hulp te verleenenhet gekerm der gekwetsten
was oorverscheurend.- Do trein was te laat,
zoodat het vermoeden voor de hand ligt, dat
de machinisten harder dan volgens voorschrift
reden. De officieels rapporten omtrent dit
spoorwegongeluk doen zien, dat 2 personen
gedood werden 21 reizigers werden gewond,
doch geen hunner levensgevaarlijk.
JK/,1* VAN NAZARET,
Historische Roman van PAUL ADOR, be
werkt door Ds. P. VAN DER VEEN,
Tweede, herziene BrnU.
Prijs: /-2.40, geb. /-2.90.
„Ik beveel „Jezus van Nazarct" met warmte
ter lezing en overdenking aan, en ioensch het
werk in veler handen.'' Je. Van der Ven.
7080 10
VOORRADIG BIJ 3091 6
buiten tie Morschpoort.
direct of met 1 November: een zeer net
BOVENHUIS, van alle gerieflijkheden voor
zien, met. Gas- en "Waterleiding, staande
Hooigracht 22tegen billijke huurwaarde.
Adres: Hooigracht 110. 6942 7
Geregelde versche aanvoer.
Te verkrijgen versolt en gekookt allo
dagen tot 's avonds 12 uren
GROENHAZENGRACHT 10.
6890 9 Aanbevelend,
CIIR. E. J. VERHAAEF.
voor het ADVERTENTIE-BIJBLAD van De
Gracleusc, Gelll. Aglaja, worden zoo spoedig
mogelijk ingewacht. Prijs 25 Cts. per regel.
Verschijnt 2-maal per maand. Oplaag^ van
elk nummer 13.200 exemplaren.
Leiden. A. W, SIJTHOFE.
VERKOOPING 4 NOVEMBER 1891,
In „ZOMERZORG", bij het Station te LEIDEN,
cloor den Boekhandelaar El. J. B BIB B, aldaar,
van bene
en daarmede in betrekking staande BOERWERKE1V,
meerendeels in prachtige banden,
KIJKDAGEN. Particulier1 en 2 November. Algemeen: 3 November.
TOEGANGSKAARTEN voor de bijzondere kijkdagen verkrijgbaar bij E. J. BRILL, Oude
Rijn No. 33. 6991 38
r Ga& en Petroleum.
L j. CREYdttTONh AALMARKT 2 5
Zooeven verschenen de nieuwe keurige
uitgaaf en bewerking voor 65 Centen.
Frifs Henter. Ilannc NUtte en de
kleine Poedel, opnieuw bewerkt door
B. TER HAAR Bz., 1 Deel, voor f 0.65.
F'rlis Reuter. Reliquieën, of nage
laten geschriften, verzameld door Dr. KARL
THÉOD. GOEDERTZ, opnieuw bewerkt onder
toezicht van G. VELDERMAN, 1 Deel,
voor f 0.65.
Hanne Niifte en Reliquieën, in één
rijken luxe-Band, samen voor slechts f 1.80.
Prachtige druk, best papier, nieuwste be
werking en spotprijs, alles is oorzaak dat
ieder zich haasten zal, om van dit ongekend
voordeelige aanbod te profiteeren.
Verkrijgbaar hij D. BOLLE, Uitgever te
Rotterdam, en verder alom Franco na ont
vangst van Postwissel, waarop het verlangde
vermeld staat, 7076 23
