Harmouie€oucert,
SANDERS Co.,
Groote mscMsaM Artelcn, wtlïirms-CADEiOI.
Heden Ontvangen
Kermis-üeschenken.
J. VAN DER STOK, Donkersteeg.
Eau de Cologne
J. C. B0LD00T,
M-FIacons ail Liis-Ftas,
ParlneriesD m Toiltep.
Zomerzorg.
Bekende Prijzen.
N°. 9636.
I >01 i<lei'(la<> S3 Juli.
A0. 1891.
<§3Z$ Courant wordt dagelijks, met uitzondering
r. en feestdagen, uitgegeven.
DINSDAG 28 JULI 1891,
des avonds te halfaclit:
Takkenbossen.
44. NIEUWE RIJN. 44.
Toilet- en Huishoudzeepen, Eau de Cologne, Parfu
merieën,
Toilet-benoodigdheden.
eene groote sorteering geheel nieuwe
Artikelen, geschikt voor
De prijzen zijn, als altijd, en als alom bekend
is, zoo laag mogelijk gesteld.
per T Flescli en per Maatje,
A. J. GROEN P.Jzn.,
Haarlemmerstraat 70, over
de Vrouwesteeg.
Iii Lossing:
H. J. BLOMMESTEIN,
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Loidea por 3 maanden7». .7. f 1.10.
Franco por postL40.
Afaonderlxjko Nommara.0.65.
PRIJS DER AD VERTENT IËN
Vwi 16 regel» ƒ1.05. Iedere regel meer ƒ0.1T^.
Swotere letters naar plaatsruimte. Voor het
inoasseereD buiten de stad wordt ƒ0.10 berekend.
Ticeede Blad.
WILEIAN BREWSTER.
II (slot).
Was het dus wel te verwonderen, dat zy
Holland als hun toevluchtsoord beschouwden
Neen 1 want welk land deed zoozeer aan
vrijheid denken als juist dat kleine Holland!
Groot waren echter de moeiiykheden, waar
mede zij hadden te kampen om het beloofde
I, land te bereiken.
De speurhonden van Jacobus hadden al
spoedig lucht van hun plan gekregen, en
trachtten hunne vlucht op alle mogelyke wyzen
te verhinderen.
Onnoodig is het deze haarfijn te verhalen
voldoende zy het, dat zy, ondanks alle tegen
spoeden, eindeiyk allen in Zeeland kwamen
011 zich van daar onder geleide van Robin
son en Brewster naar Amsterdam begaven,
waar zy zich voorloopig met eene daar reeds
bostaande lïngelsche sekte vereenigden.
Toen echter weldra onder deze laatste ver
schil van gevoelen omtrent sommige geloofs
punten begon te ontstaan, besloten R. en Br.
uit vrees dat ook hunne volgelingen zich in
dazen twist zouden mengen, Amsterdam te
verlaten on zich naar Leiden te begeven.
Hier aangekomen, verkoos de gemeente
Robinson tot haren leeraar en Brewster tot
ouderling.
Onoverkomoiyk schenen hun de moeilyk-
holen toe, waarmede zy hier te worstelen
krogon, niet zoozeer door hunne onbekendheid
met de landtaal, dan wel doordien de meesten
huuner, landbouwers zynde, thans verplicht
waren een handwerk te leeren om in de be
hoeften hunner gezinnen te kunnen voorzien.
Zy ondersteunden elkander echter met eene
liefde, geheel geiyk aan die der eerste christen
gemeenten.
Brewster, te zwak om een handwerk te
kunnen beoefenon, doceerde de Engelscho taal
aan Hollanders, Denen en Duitschers, waar
onder velen van hooge afkomst.
Later wist hy zelfs middelen te vinden om
eene drukkerü op te richten en gaf weldra
eoinge werken, waaronder een paar van zyne
eigen hand, uit.
Spoedig kwam dit echter ter ooren van
Jacobus, die daarop door zyn invloed by de
Staten bewerkte dat de drukkery werd ge
sloten, omdat, gaf hy voor, de boeken, welke
Browster uitgaf, bestemd waren om in Engeland
te worden ingevoerd en daar de verdeeldheid
pi de Reik nog meer zouden doen toenemen.
Zelfs werd een bevol tot zyne in hechtenis
neming gegeven, doch gelukkig was hy juist
op dit tydstip niet in Holland.
Ondertusschen liep het Twaalfjarig Bestand
ten einde en allerwegen maakte men toebe
reidselen tot het hervatten van den kryg.
De afschuw van den oorlog, de vrees er in
betrokken te zullen worden, de kommeriyko
toestand der gemeenteleden, de onmogelijkheid
hunnen kinderen eene goede opvoeding te
kunnen geven, alsmede de vrees, dat de kleine
Engelsche gemeente zich door huwelyken enz.
in do Hollandsche maatschappü mettertyd
zoude oplossen, deden R. en Br. aan een derde
vaderland denken, waar zij het vooruitzicht
hadden hunne kleine kudde ongeschonden te
kunnen bewaren.
Amerika scheen hun daartoe het geschiktst.
Hun plan vond by alle leden gereeden ingang,
't Was echter alweder niet gemakkelyk
evenmin als hunne vorige plannen om het te
verwozenlyken.
Het Engelsche gouvernement deed weinig
meer na hun verzoek om op kosten van den
Staat, en onder bescherming der Virginia-
compagnie, eene volksplanting voor Engeland
te stichten, dan een onderzoek naar hunne
geloofsbelijdenis, hetwelk zij op de volgende
wijze beantwoordden
„Ten opzichte van onzen oeredienst stemmen
wy, behoudens eenige kleine uitzonderingen,
welke hieronder zyn aangegeven, geheel
overeen met dien der bestaande Gereformeerde
Fransche Kerken":
lo. Hunne leeraars bidden met gedekten
hoofde, de onze niet.
2o. Wy' kiezen alleen diegenen tot ouder
lingen, die in staat zyn onderricht te
geven, hetwelk door hen niot geijischt
wordt.
3o. Zy benoemen hunne ouderlingen on
diakenen voor één en hoogstens voor
twee jaren; wy voor hun geheele leven,
■io. Onze ouderlingen doen terechtwyzingen
on uitbanning wegens misgrepen in het
openbaar: de hunne in stilte en voor
den kerkeraad.
5o. Wy dienen den doop alleen aan die
kinderen toe, waarvan ten minste één
der ouders tot oenig kerkgenootschap
behoort, hetwelk door eenige hunner
kerken niet in acht wordt genomen
overigens stemmen wy in het algemeen
met het oordeel der meest geleerden
onder hey overeen.
Leiden, 27 Jan. 1618."
Hoezeer zy ook gehoopt hadden de onder
handelingen spoedig ten einde te brengen,
verliepen door verschillende omstandigheden
nog bijna twee jaren eer alles voor den over
tocht geregeld was, welke echter niet voor
rekening van het gouvernement dan wel voor
die van eenige ryke kooplieden plaats zou
hebben.
Den 21sten Juli 1620 vinden wy het groot
ste gedeelte der pelgrims onder geleide van
Brewster op weg naar Delftshaven, waar zy
zich zouden inschepen. Zy werden vergezeld
door de overigen, die met Robinson, die reeds
te oud was om nog zulk eene reis te kunnen
ondernemen, zouden achterblyven.
Na een hartroerend afscheid van hen te
hebben genomen, scheepten zy zich in en
vertrokken naar Southampton.
Daar aangekomen, vonden zy nog eenige
hunner geloofsgenootsD, die gelyktydig met
hen de reis wilden aanvaarden.
Door avery werden dezen echter, nauwelyks
in zee zynde, genoodzaakt terug te keeren.
Veel byzonderheden leverde de reis niet op,
behalve den dood van een jongen, ruwen
zeeman, die hen steeds had bespot en menig
maal den wensch had uitgedrukt de helft
hunner over boord te mogen werpen.
Den llden November 1620 lieten zy het
anker in de haven van Kaap Cod vallen.
Vóór zy aan wal stapten, maakten zy onder
staande verbintenis op, welke door allen werd
onderteekend.
„In den naam van God! Amen.
„Wij, ondergeteekenden, getrouwe onder
danen van onzen beminden koning Jacobus,
door de gratie Gods koning van Groot Britannië,
Frankryk en Ierland, voor de glorie Gods, do
verspreiding van het christelyk geloof en de eer
van onzen koning in land, eene reis ondernomen
hebbende met doel de eerste kolonie te stichten
in de noordelyke gedeelten van Virginia, be
kennen plechtig en wederkeerig in tegen
woordigheid van God en van elkander, komen
overeen en vereenigen onszelven tot een
burgerlyk staatkundig lichaam ter onzere
betere besturing en bescherming en ter be
vordering der hierboven gezegde doeleinden;
en komen dientengevolge overeen tot het
samenstellen, regelen en ontwerpen van zulke
rechtvaardige en gelyke wetten, bevelen,
handelingen, staatsinrichtingen en bedieningen,
als welke het meest geschikt voor en over
eenkomstig het algemeen welzy'n der kolonie
zullen blyken te zyn, aan welke wy allen
onderwerping en gehoorzaamheid beloven.
In kennisso hiervan hebben wij hieronder
onze namen geschreven te kaap Cod, den
llden Nov. in het 18de jaar der regeering
van onzen souvereinen Heer en Koning Ja
cobus over Engeland, Frankryk en Ierland,
en het 51ste zyner regeering over Schotland.
11 Nov. Anno Dom. 1620."
De eerste jaren van hun verblyf in het
nieuwe vaderland waren wel de moeilykste,
zoowel door ziekten, welke in weinige maanden
de helft hunner ten grave sleepten, als door
gevechten met de inboorlingen en voorna-
melyk door veelvuldig gebrek aan levensbe
hoeften.
Ondanks dit alles hielden zy echter moed
en ontwikkelden eene geestkracht en zelfver
loochening, welke onze bewondering verdient
en waardoor wy dan ook alleen in staat zyn
ons een begrip te vormen omtrent den iator
zoo hoogen bloei der kolonie.
Getrouw aan hunne wetten, bleef Brewster
tot het einde zyns levens hun ouderling.
Hy stierf in April 1644, diep betreurd door
zyno twee zonen en niet minder door allo
kolonisten.
Steeds bleef zyne gedachtenis levendig
onder hen; immers, zy waren overtuigd dat
zy naast God alles aan hem hadden te danken.
Hij heeft bewezen dat godsdienst geen
ydele klank is.
Rang en stand, geld en goed, vrienden on
vaderland heeft hy opgeofferd ter wille zyner
overtuiging en die zyner lotgenooten.
Nog heden ten dage leeft zyn aandenken
voort en wordt hy onder de kampioenen voor
de vrijheid van Godsdienst gerekend en zeidon
vergeet de Amerikaan, die Holland doorreist,
een bezoek te brengen aan Leiden, aan de
plaats, waar Robinson en Brewster leefden,
onderwezen en liefhadden. C. P.
CORRESPONDENTIE. - G. D., te K.Ont
vangen. Wordt geplaatst.
Hlarktberlohten
Rotterdam, 20 Juli. Op de veemarkt waren boden
aangevoerdpaarden, voulene, 54 runderc-n,
120 vette talveren, nuchtere kalveren, 1115 acliapen,
76S varkens, - biggen, bok, ozel.
De prijzen van het vee waren als volgt: runderen
lste ttual. 37 a 38 c., 2de qual. 34 a 35 c., 3de qua!,
31 a 32 c.vette kalveren lBto qual. 40 a 42 c.,
2de qual. 371/, a 40 c.schapen lste qual. 30 a 32*l/o c.,
2de qual. 271/2 a 30 c.varkens 1ste qual. 20 a 21 c.,
2de qual. 10 a 20 c., Sde qual. 18 a 10 c., alles
per '/5 KG. Slachtkalveren a fokkalve-
ren fa Biggen a perstnk.
Handel tamelijk.
Sneek, 21 Juli. Botermarkt, lste keur 44.50.
Aanvoer 1086/4 en GG,S vaten; bij do Vereeniging
lste keur ƒ44.a ƒ45, 2de keur ƒ43, 3do keur
42 en 4do keur 41.—. Kaas, aanvoer 27G34 KG.
Nagel- ƒ21 a ƒ32, Kanter ƒ30.50.
Vervolg der Adyertentiën.
TE GEVEN 4989 20
door het Stafmuziekcorps
van het éde Regiment Infanterie.
TE KOOP, a contant: ongeveer 80OO
xware Sparren-Takkenbossen, by groote
en kleine partyen. Te zien en te bevragen by
H. WESSELING, Jachtopziener op de Boek
horst, te Noordwykerhout. 4992 7
4897 22
4871 34
VAN 4918 IS
eene lading grove K IIII R-H ACHE I.-
EOLEX, tegen den prys van ÏO Cents
per H. L. 4994 9
GRAAJEGRACHT 4,
2de huis van den Nieuwen Ryn.
