ie. 9597.
Maandag 8 Juni.
A*. 1991.
<§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en feestdagen, uitgegeven.
)it nonruier bestaat uit YIER
Bladen.
Vierde Blad.
Kikeriki.
Leiden, 6 Juni.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
▼eor Leiden per 8 maandenf 1.16.
Franoo per post1.40.
Afzonderlijke Nommera.0.06.
PRIJS DER AD VERTENT IÈN
▼aa 1—C regel* f 1.05. Ieder* regel aaeer 0.17|.
Gcootere letter* naar plaatsreimte. Toor bet
incasseeren buiten de stad wordt fO.10 berekend.
Aan da Abonné's daarop, wordt by
ommor verzonden No. 37 van Kikeriki.
dit
Hovy, 0. Dykmans
Hedenmorgen werd voor het front van de
nanschappen der 5de en 6 ie battery van
et 2de regiment veld-artillerie, alhier in
arnizoen, in de Wittepoort-kazerne, door den
eer majoor commandant der Ilde Afdeeling
■an gemeld regiment de zilveren medaille
mor 24-jaiigen onafgebroken trouwen dienst
litgereikt aan den adjudant-onderofficier
dienstdoend officier) Joh. Van der Boon der
jde batterij, welk eereteeken hem onder eene
ïartelyke toespraak van genoemden hoofd-
ifficior werd op de borst gehecht.
Genoemde onder-adjudant was den lsten
lovember 1865 vrijwillig op 17-jarigen leeftyd
n dienst getreden, en hoeft heden, 6 Juni,
4 jaren onafgebroken gediend, waarvan ruim
12 jaren als onderofficier. Gedurende al dien
tijd mocht hjj steeds de achting van zijne
superieuren zoowel als van zijne inferieuren
genieten.
- Door de commissie uit den gemeenteraad
ran Amsterdam, indertijd belast met de voor
bereiding der herziening van het pensioen-
reglement, is thans een rapport uitgebracht.
Daaruit blijkt het volgende:
Als bijdrage in de uitgaven voor de te ver-
leenen pensioenen wordt op do bezoldiging
der ambtenaren eene doorloopende korting
ingehoudon ad 5 ten honderd'sjaars oror het
bedrag der bezoldiging, indien deze meer dan
ƒ1200 bedraagt, en anders over het bedrag,
dat van de bezoldiging overblijft na aftrek
van ƒ250, mot dien verstande, dat de korting
nooit minder bedrage dan 2.60 'sjaars.
Op de loonen der werklieden zal eene kor
ting plaats hebben van 5 ten honderd van
het overblijvend bedrag, na aftrek van 5 van
het weekloon, met dien verstande, dat de
korting in geen geval minder bedraagt dan
5 cents per week.
Het ambtenaars- en werkliedenpersoneel
der gemeente bestaat uit 3500 personen, met
een gezamenlijk traktement van ƒ3,150,000.
Hierbij zijn do onderwijzeressen buiten reke
ning gelaten. Daar de onderwijzers by het
openbaar lager onderwijs vallen in de termen
van het rijkspensioen, zal de korting op hunne
bezoldiging verminderd worden met het bedrag,
dat zy in 's rijks kas voor eigen pensioen
storten. Zy hebben alleen voor hunne weduwen,
kinderen of ouders recht op gemeente-pensioen.
Voor de behoorlijke finantiëele regeling der
gemeentepensioenen wordt in de door de
commissie overgelegde concept-verordening
opgenomen de instelling van een gemeente
pensioenfonds.
In de door de commissie ontworpen pen
sioenregeling zijn derhalve deze drio hoofd
beginselen aangenomen:
lo. het toekennen van pensioen niet alleen
aan de ambtenaren, maar ook aan de vaste
werklieden der gemeente;
2o. het toekennen van pensioenen aan de
nagelaten betrekkingen van amttenaren en
werklieden;
3o. het instellen van een gemeente-pen
sioenfonds.
Volgens de berekening van prof. A. J. Van
Pesch zal eene voortdurende bijdrage van ruim
ƒ91,000 per jaar uit de gemeentekas voldoende
zijn otn de vermeerdering van lasten, welke
van het ontworpen reglement het gevolg zal
zijn, te bestrijden.
De commissie bestaat uit de heeren Dyse-
rinck, Van Nierop, W,
en M. W. F. Treub.
Van heden af zullen bij HH. HM. op
het Loo gedurende eene maand dienst doen
ritmeester jhr. Van de Poll, adjudant; baron
Van Pabst van Bingorden, kamerheer van
wijlen Z. H. den Koning; jhr. Boreel, ordon
nans-officier, en baron Van Zuylen van Nye-
velt, hoofdcommies by het kabinet.
Jhr. Van de Poll en jhr. Boreel zijn daartoe
heden van Den Haag naar het Loo vertrokken.
De ministers van oorlog en van koloniën
zjjn heden naar Zutfen vertrokken.
De Engelsche gezant te 's-Gravenhage
is heden voor geruimen tijd naar Brussel
vertrokken.
De minister van justitie begaf zich heden
met den heer Hetzelaar, ingenieur-architect
'der gevangenissen, naar Amsterdam.
De groothertogin van Saksen vertrekt
10 of 11 dezer van het Loo naar 'Weimar.
Daarna krijgt H. H. de Koningin-Regentes
bezoek van de hertogin van Albany en de prin
ses van Bentheim, beiden zusters van H. M.
Aan het examen ter verkrijging van do
bevoegdheid als apothekersbediende, dat te
Groningen gisteren een aanvang nam, werd
op dien dag deelgenomen door 3 mannelijke
candidaten. Afgewezen 1. Toegelaten de hee
ren: L. E. Steenhuisen, geb. te Veendam,
en A. Kuipers, geb. te Leeuwarden.
Door de geneeskundige staatscommissie
te Groningen is bevorderd tot arts de heer
L. Th. Boerma, doet., geb. te Spijk.
Het eerste gedoolte van het artsexamen
is mot goed gevolg afgelegd door den heer
F. Everts, cand.-arts, geb. te Ulsda.
De geneeskundige staatscommissie te Am
sterdam heeft don heer H. Evers Wzn. toe
gelaten tot het 1ste gedeelte en bevorderd tot
arts do heeren A. L. Nova en J. H. Lonte.
Door don minister van koloniën zjjn de
heeren C. Schermers, A. Du Bois en J.
Heesterman ter beschikking gesteld van den
gouverneur generaal van Nedorl.-Indiê, om te
worden benoemd tot opzichter der derde
klasse bij den waterstaat en 's lands burger-
lyko openbare werken in Ned.-Indié.
Naar de „Amst." verneemt, is de heer
Louis Bouwmeester lijdende aan eene huid
ziekte, ten gevolge van bloedvergiftiging, ont
staan doordien de vergiftige kleurstof van
een tricot zich door een huidwondje, hetwelk
de heer Bouwmeester zonder het te weten
aan den voet had, met het bloed vermengd
heeft. De toestand van den heer Bouwmeester
'moot echter zonder levensgevaar zijn. Er
zullen waarschijnlijk eenige weken met do
volkomen genezing gemoeid zjjn.
De toestand van den heer De Boer, die op
zjjn hoofd viel, is zeer bevredigend. De patiënt
h63ft reeds het bed mogen verlaten en eenige
bezoeken ontvangen.
De datum, waarop H. M. Koningin Wil-
helmina den eersten steen zal leggen van de
kerk der Ned.-Herv. gemeente te Apeldoorn,
is thans vastgesteld op 18 Juni a. s.
Men schrijft ons het volgende:
„De Evangelische Alliantie te Florence."
In de Juni-afievering van de „Revue chrétienne"
wijdt prof. Comba (te Florence) een zestal
bladzijden aan de laaist te Florence gehouden
vergadering van de Evang. Alliantie, en ver
meldt daarin de landen, die er vertegenwoor
digd waren. Behalve Italië, zjjn het Engeland,
Frankrijk, Duitschland, Zwitserland, Noord-
Amerika, die wjj hooren noemen. Holland
wordt niet genoemd.
Onze afgevaardigden, onze landgenooten
(ook die uit Leiden) niet genoemd. In die
zes fijn gedrukte bladzijden is voor ons geene
plaats, wjj zijn te nietig. Hoe kon prof.
Comba het land vergeten, waaruit toch het
in Italië zoo opzienbarend Summario della
Sacra Scrittura is voortgekomen? Als er geld
noodig is, vergeet men dan Holland ook (U. D.)
Het stoomschip „Soerabaia," van Ba
tavia naar Rotterdam, is 6 Juni Suez ge
passeerd.
WE§T.IXDIË.
(Particuliere correspondentie van het „Vad.")
Paramaribo, 14 Mei.
Na verzending van myn brief van eergis
teren is de toestand hier slimmer geworden.
Op do oproeping van „Volksbode" het
orgaan van jhr. Lohman waren op dien
avond misschien wel een paar duizend Para-
en Saramacca-bewoners in de stad gekomen.
Hun doel was, volgens een artikel, eenige
dagen te voren in genoemd blad verschenen,
om den volgenden dag in optocht naar den
Gouverneur te gaan en hem te vragen, waarom
hij weggaat. Mocht diens antwoord wezen,
dat 't om de Joden was, dan zou, volgens
dat artikel, men zien „hoe erwegge-
loopen zou worde n", met andere woor
den de Joden zouden 't dan warm hebben.
Zooals gezegd, trok Woensdag oene bende
van een drie- a vierduizend mannen en vrou
wen, waaronder veel stadsvolk, naar het
Gouvernementsplein. De optocht werd geopend
door een onder de Creolen beruchten gift
menger of obeiaman, Kaliko genaamd
en afkomstig van hot voormalig wegloopers-
kamp van Broos. Kaliko droeg eene
Nederlandsclie vlag. De bende posteerde zich
op het Gouvernementsplein. De heer Lohman,
gevolgd door zijn adjudant, begaf zich naar
zijn aanhang, drukte sommigen de hand, en
klopte anderen vriendschappelijk op de
schouders.
Op hunne vraag of het waar is, dat h(j
weggaat, moet mr. Lohman hebben geant
woord, dat hjj oud is en aan een jongeren
man de teugels van het bewind zal overdragen,
dio, beter dan liy, hunne belangen zal waar
nemen. Zjj behoefden niet bang te z\jn, dat
zijn opvolger niet voor hen zorgen zou, want
by was van zijno richting. Hielden zy echter
van hun Gouverneur, dan moesten zjj zich
ordeljjk houden, want anders zouden hunne
daden op zjjn hoofd neerkomen.
In hoeverre dit alles juist is, weet ik niet.
Maar ik geef terug wat de bende luide uit
riep, toen zij door de straten naar huis trok
of liever naar de plaats, waar zy uit elkaar
ging. Na dit gesprek met den Gouverneur
knielden op een gegeven sein met de vlag
allen tot driemaal toe voor den Gouverneur.
De heer Lohman ging toen binnen zjjn hotel
en kwam op het balkon met zijne familie. De
bende defileerde en het gezelschap op het
balkon wuifde haar toe.
Toen kwam zo voor het gebouw der Staten,
waar mr. Kalff met een detachement politie
agenten gereedstond om een aanval op dat
gebouw te weren. Hy werd uitgejouwd en de
boel trok voorbij. Voor de woning van den
R.-K. bisschop, tegenover de R.-K. kerk, werd
een oogenblik halt gehouden, misschien om
den bisschop te beleedigen, maar men bedacht
zich. De gecombineerde school voorbijgaande,
waar de kindei en van den fatsoenlijken
stand ter leer gaan, stormde eene afdeeling
d9zor belhamels de school binnen, doch ge
lukkig was mr. Kalff er spoedig bij om haar
er uit fe dry ven, zoodat de arme kinderen
niet mishandeld werden, maar alleen den
schrik beet kregen.
Vrij ordelijk liep de bende verder totdat ze
u;t elkaar ging in troepjes, die, meestal uit
marktvrouwen bestaande, de winkels van ver
scheidene Israëlieten aanvielen en alle ruiten
stuksloegen. Dat leventje hield den geheelen
dag aan. Mr. Ka'ff beval de politie die schan
dalen met geweld te keeren. De Gouverneur,
die inmiddels ook op het terrein bij de Luther-
sche Kerk gekomen was, gaf tegenbevel. Een
politie agent, die eene vrouw, die hem gesla
gen had, had gearresteerd, werd door den
Gouverneur bevolen de arresi ante los te laten.
De agent weigerde en oerst toon ZEx. tot
handtastelijkheden overging, gaf de politie
agent toe. Mr. Kalff kreeg een steenworp
tegen de borst, hy legde zijne revolver aan
en de Gouverneur verbood hem te schieten.
Algemeen werd mr. Kalff door het gespuis,
dit ziende, uitgejouwd. Er volgde, zooals te
begrijpen valt, eene hevige woordenwisseling
tusschen die heeren. Maar mr. Kalff Btond
hem, en beval de politie eene tweede charge
te doen. En wat deed de Gouverneur? Hij
liet de militaire macht aanrukken en beval
haar de menigte niets te doen, en zond de
politie naar huis.
Dit en de daardoor toenemende brutaliteit
der belhamels, die nu luide riepen, dat de
Gouverneur op hunne hand was en zij nu den
boel in brand zouden steken, bracht de bur
gerij er toe de Staten by request te vei zoeken
tusschenbeide te treden. Maar wat konden
de Staten doen? Slechts een telegram aan
den Minister verzenden, om den Gouverneur
te verbieden mr. Kalff verder te bemoeilijken
in zijne ijverige en loffelijke pogingen om de
rust en orde te herstellen. De Engelsche
ingezetenen gingen naar den Gouverneur om
hem te zeggen, dat, werd hun geene protectie
verleend, zy de bescherming van hun Gouver
nement zouden inroepen. Dit hielp in zooverre,
dat gisternacht de Harineboot een dertigtal
gewapende mannen debarkeerde. De nacht werd
daardoor kalm doorgebracht. Maar 's morgens
vroeg werd het oproer heviger. De commis
saris van politio werd door een Para-neger aan
gevallen, en uit zelfverdediging schoot hjj
dien kerel dood. De Gouverneur kwam er bjj
en zeide aan den commissaris, dat hij hem-
wegens moord zou vervolgen. Gelukkig traden
de marine-commandant Steiju en majoor Con-
radi tusschenbeide, en dwongen zy den Gou
verneur aan mr. Kalff en hen de verdere
onderdrukking van het oproer over te laten-
Dit is dan ook geschied. De matrozen zyn
gedobarkeerd; de schutterij is onder de wapenen
en met het garnizoen en de politie hopen
wij de rust te herstellen. Alles staat stil, de
kantoren en winkels zjjn gesloten. Als alles
weer tot orde mocht komen, dan heeft Para
maribo zyn behoud te danken aan mr. KalfT,
die een man is uit één stuk. Mocht hy wel
ernstige fouten vroeger begaan hebben, ze
moeten hem vergeven worden; schoon bedreigd1
door de massa, heeft hy wonderen gedaan.
Zooeven gaat de proclamatie uit, die ik hier-
by voeg.
Die proclamatie luidt als volgt:
De Proc.-Generaal in de kolonie Suriname,.
Overwegende, dat tot herstel van orde-
en beveiliging van personen en goederen het
noodzakelyk is, dat geene samenscholingen
op de openbare straat plaats vinden, de-
tapperyen voorloopig gesloten worden en door
do gepatenteerde kruit- en geweerverkoopers
geen buskruit worde verkocht,
bepaalt:
Alle samenscholingen op de openbare straat
zyn verboden.
Personen, die ton gelale van drie of moer
stilstaande op de openbare straat worden
aangetroffen, worden aangezegd heen te gaan
en door te loopen; indien zy niet onmiddellijk
aan 't bevel der politie of der gewapende
macht voldoen, zullen zy des vereischt met
geweld daartoe worden genoodzaakt.
Alle tapperyen zullen tot nader order ge
sloten moeten blyven.
Door gepatenteerde kruit- en geweerver-
koop9rs zal aan niemand eenige hoeveelheid
buskruit, noch schietgeweer mogen worden
verkocht, tenzy door den kooper vertoond
worde eene vergunning van den Procureur-
Generaal.
Voorts wordt aan winkeliers aangeraden
hunne winkels gesloten te houden, en dGn
ingezetenen, zich na 9 uur 's avonds niet op
straat te begeven.
Gegeven te Paramaribo, den 14den Mei 1891.
De Procureur-Generaal,
J. KALFF.
