N°. 9569. Maandag 4 Mei. A*. 1891.
<§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van §on- en feestdagen, uitgegeven.
>it nomnier bestaat uit DRIE
Bladen.
Derde Blad.
Feuilleton.
„CERRITJ E."
LEIDSCHHi DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Loiden por 3 maanden. 7.77.77. .77 f 1.10.
Franco per post71.40.
Afzonderlijk* Nommersm 0.05.
Ofllcleele Renni^orlngeu.
Burgemeester en Wethouders van Leiden,
Gezien het adres van heoren COMMISSARISSEN
AN DE STEDELIJKE GASFABRIEK alhier, hon
ende verzoek om vergunning tot plaatsing van
:n derden stoomketel Daast de beide bestaande
etela in de GaBfabrielc,
Gelet op de artt. 6 en 7 der Wet van 2 Juni 1875
itaatsblad No. 95J
Geven bij deze kennis aan het publiek dat ge-
oemd verzoek, met de bijlagen, op de Secretarie
ezer gemeente ter visie gelegd is; alsmede dat op
aterdag den 1 Gelen Mei a. s., 's voormiddags
i elf uren, op het Raadhuis, gelegenheid zal vror
en gegeven om bezwaren tegen dat verzoek in te
rengen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
I Leiden, DE KANTER, Burgemeestor.
1 Mei 1891. E. KIST, Secretaris.
Latere 1-Mei-berichten.
De meeting, gisteravond den Meidag
er arbeiders in Den Haag om negen uren
i „Walhalla" gehouden, werd door ruim
FOO personen bezocht, waaronder eenvpftig-
il vrouwen op de bovengalerij.
Volgens de aangeplakte biljetten zouden
Heen Gestman en Zegers als sprekers op-
raden. Door den voorzitter werd echter onder
eekenen van goedkeuring medegedeeld dat
ok Van der Meer, uit Maastricht, het woord
ou voeren.
Zegers bewoog zich nagenoeg uitsluitend
p het gebied der poëzie en citeerde frag-
aanten uit verschillende gedichten. Vóór het
iptreden van dezen spreker verliet een honderd
al personen de zaal.
Tegen halfelf hadden de sprekers hunne
aak volbracht en werden er door de mannen-
angvereeniging enkele nummers uitgevoerd,
raarr.a hst bestuur nogmaals plaats nam om
be gelegenheid tot discussieeren open te stellen.
I Twee personen, die hiertoe achtereenvolgens
let spreekgestoelte betraden (by den tweede
King het met eenig verzet van het publiek
«epaard, waardoor de voorzitter genoodzaakt
■tas tot kalmte aan te manen) bleken by het
inde hunner beschouwingen het volkomen
ens te zijn met de sprekers, zoodat het
rederwoord van Gestman en Van der Veer
lit den aard der zaak kort was.
Precies om halftwaalf sloot de voorzitter
e meeting, na aangemaand te hebben tot
an kalm uiteengaan, en een opwekkend woord
e hebben gesproken tot deelneming aan de
■roote meeting op morgen, Zondagnamiddag.
Door Joram Sneb.
I.)
Hij zong:
Hp, die niet houdt van eedlen wijn,
Is wis een groote zot,
H{j drinke enkel slappe thee,
Voor hem een groot genot.
Wjj minnen wijn, liefde en gezang,
Te water en te land
Wjj zjjn niet voor een glaasje bang,
Gevuld tot aan den rand.
Hij, die niet houdt van 'n lief gezicht,
Van een wijfje flink en ree,
Hy knjjpe vrjj zjjn oogen dicht,
En ga niet met ons mee.
Wjj minnen wpn, liefde en gezang,
Te land en ook ter zee;
En kussen graag een lieve meid,
Die hupsch is, ferm en ree.
Hy, die niet houdt van d' eedlen zang,
Is wis een rare snaak
Hy is een droge, suffe vent,
Na het zingen van den 8-uren-marsch ver
liet men het lokaal.
Zoowel vóór als tydens de meeting heerschten
er in den geheelen omtrek van het gebouw
volkomen rust en orde.
Ook de sociaal-democratische bond, de boot-
werkersbond (internationaal), de kalk- en steen-
bewerkers-bond, de Nederlandsehe sigaren
makers- en tabakswerkersbond en de vrouwen-
vereeniging„Volharding",te Rotterdam, hadden
zich gecombineerd, om, ter gelegenheid van
de algemeene volksbeweging op 1 Mei, gister
avond in de groote zaal van het Verkoop
lokaal eene „groote monstermeeting" uit te
schrpven ten gunste van den arbeidsdag van
8 uren. Niettegenstaande ook door het ver
spreiden van strooibiljetten en het doen rond
dragen van aanplakbiljetten al het mogelijke
was gedaan om de aandacht op die openbare
byeenkomst te trekken, was het lokaal slechts
ten deele door de werklieden en voorts door
vele nieuwsgierigen bezet, toen oustreeks
9 uren de vergadering zou geopend worden.
De voorzitter, J. P. Helsdingen, hield eene
korte toespraak, waarin hy wees op de betee-
kenis van den eersten Mei voor de volksbe
weging, om daarna het woord te geven aan
W. P. G. Helsdingen.
In eene in het algemeen genomen zeer
gematigde rede behandelde deze de sociale
quaestie als de geheele wereld omvattende,
de quaestie nl. van de bezittende en niet-
bezittende, van de veel, weinig of in het
geheel niet werkende klassen. Het doel van
den mindere is te komen tot eenen beteren
levenstoostand. Maar door welke middelen?
De meeningen loopen daaromtrent uiteen.
Spreker schaart zich aan da zpde van hen,
die er de voorkeur aan geven zich-te worpen
op den kortoren arbeidsdag. Hooger loon, dat
velen verlangen, is zeker niet kwaad, maar
het komt slechts ten bate van hen die werk
hebben. Daarom in de allereerste plaats een
kortere werktpd. Dan krygt men vanzelf ook
hooger loon. Immers zoo redeneerde de
spreker heeft door korteren arbeidstpd
iedereen werk gekregen, dan hebben de werk
lieden het vanzelf in hunne macht loon te
bepalen, en het publiek zal wel gedwongen
zpn te betalen. Hp is alzoo niet tegen don
eisch om hooger loon, maar geeft de voor
beur aan de verkorting van den werktpd en
verdedigt dienvolgens den normalen arbeids-
i dag van 8 uren. Die regeling is in het belang
van alle werklieden, óók van de bootwerkers.
Men zal zoodoende krpgen minder werktpd,
meer loon, huiseiyk geluk en een langeren
Een echte boonenstaab.
Wij minnen liefde, zang en wpn,
„Ook jenever en brandewpn!" gooide Ger-
ritje er tusschen.
„Houd je mond", riep de Fries. „Ga jp
maar voort, korporaal!"
En deze vervolgde
Ter zee en ook te land;
Want deze drie, ze zpn steeds één,
Ze loopen hand aan hand.
Wjj minnen liefde, zang en wpn,
Geloof ons op het woord,
Een lieve meid, niet grof niet fijn,
Heeft ras ons hart bekoord.
Een goed glas eedle druivensap.
„Of jenever!" viel Gerritje er tusschen.
Is 't beste voor den dorst,
En 'n lied aan liefde, zang en wpn
Klinbe steeds uit volle bor3t!
„Bravo! Daar moet op gedronken worden!
Daar ga je, korporaal!"
„Ta bonita!" (dat is goed), zeide miss
Quashie.
levensduur, terwijl men tevens tpd verwerft
om zich te ontwikkelen.
Die stelling werd door spreker in de bp-
zonderheden toegelicht.
Hp vond een en andermaal levendige toe
juiching.
Van de gelegenheid tot debat werd slechts
door den heer Prins met eene korte opmer
king gebruik gemaakt, welke door den inleider
werd wederlegd.
Aan het slot der bpeenkomst werden door
een gemengd koor een paar liederen gezongen.
Alles ter vergadering ging met onberispe-
lpke orde toe.
Voor zoover ons berichten uit verschillende
landen zpn toegekomen (men zie ook die,
welke elders* in dit nómmer van-ons blad
zijn vermeld) i3 overal de 1ste Mei betrekke
lijk kalm afgeloopen. Op enkele plaatsen is
het gepeupel slaags geweest met politie en
militairente Rome en in het noorden van
Frankrijk zijn zelfs dooden gevallen; elders
heeft een gemeen sujet eene revolver gelest of
eene dynamietpatroon laten springen, -maar
overal heeft de macht van den Staat, zonacr
veel moeite of ernstig verzet, zich gehandhaafd.
Brussel, 1 MeiDe betooging van heden
heeft niet3 merkwaardigs opgeleverd. De deel
neming was minder sterk dan men verwachtte.
In de mynstreken werden overal optochten
gehouden, doch alios liep rustig af.
Hier, in de hoofdstad, staakten slechts wei
nigen den arbeid. In zekere vakken beant
woordde de meerderheid der arbeiders ont
kennend de vraag of heden niet gewerkt zou
worden. Daar, waar de arbeid heden gestaakt
werd, geschiedde dit eerst van 4 uren af.
Bji het afzenden dezer depeche wordt juist
Iriar een optocht gehouden, waaraan naar
schatting 4000 personen deelnemen; het jeug
dig element vormt daarbp de meerderheid.
De betoogers zingen op de bekende wpzen
de liederen, welke op den acht-uren-werkdag
betrekking hebben, benevens de Marseillaise,
en dragen transparanten rond. Buitenaf worden
redevoeringen gehouden, meestal door socia
listen, om, trots het gisteren genomen besluit,
tegen aanstaanden Maandag toch de werk
staking der mpnwerkers te doen doorgaan.
Latere depecheIn alle provinciën zijn de
optochten uiteengegaan onder de grootste
kalmte.
Parijs, 2 Mei. Het aantal der personen,
die gisteren bij de betoogingen in hechtenis
werden genomen, bedraagt 250.
Te Lyon werden, toen de rumoerige betoo
gers uiteen werden gedreven, 5 revolver-
„Ta doessie!" (dat IS lekker), sprak miss
Joossie.
En allen stemden in met de verklaring
van miss Emmeline:
„Jp bonita zinge ken, korporaal!"
Het is weer later geworden. Een smakelyk
dinertje zal liet slot van den genoegiyken dag
zpn. Miss Emmeline heeft zich ingespannen,
maar er bestaat kans dat hare zorgen en
moeiten niet gewaardeerd zullen worden,
want het gezelschap is wat oproerig gewor
den, ten gevolge van het bespreken van eene
dienstzaak, waarin de sergeant der mariniers
betrokken was.
Maar Numero Zes weet de heftige gemoe
deren te doen bedaren en zooveel kalmte
te krijgen, dat men aan de uitnoodiging om
aan tafel te gaan, voldoet.
Men meene nu niet in eene rpk versierde
zaal te zitten en onder hoffelijken kout het
souper te gebru.ken, maar.in de AVest is
èu woning èn meubilair zeer primitief. Zoo
ook bp den gastheer. Doch men behelpt zich
met wat er is, en.een gegeven paard wordt
immers nooit in den bek gekeken
De invloed van al het genotene deed zich
echter gelden. Niet straffeloos laaft men zich
aan een „orgel met vijftien tonen", en Ger
ritje zoowel als de mede aanzittenden onder-
PRIJS DER ADVERTENTEËN
▼*n 1—6 regel, f 1.05. Ieders regel meer f 0.17$.
G.ooture lettere near plaatsruimte. Voor het
incasseereu buiten de stad wordt ƒ0.10 berekend.
schoten gelost. Er worden 60 belhamels ia
hechtenis genomen, allen oude bekenden van
de justitie.
Rome, 2 Mei. By het uiteendrpven der
menigte op het Vietor-Emanuelplein werden
vier soldaten en 8 anarchisten gewond. De
bovenwpken der stad zpn door soldaten bezet.
Het schynt dat de rust hersteld is. Meer dan
honderd personen zpn in hechtenis genomen.
De meesten hadden geld en revolvers by zich.
Het gerechteiyk onderzoek is begonnen.
Te Florence zyn zeven personen in hechtenis
genomen, waaronder eenige anarchisten.
(Tweede Tel.) Bp het uitgaan van eene
meeting werden gisteravond om 7 uren de
wettelpke sommaties gedaan om de menigte
te doen uiteengaan. De manifestanten kwameü
in verzet en er ontstond een verschrikkelijk
gedrang. Revolvers werden gelost en er werd
met steenen geworpen. Een politieagent werd
gedood, vele gendarmen en manifestanten
werden gewond. Vele personen zyn gevangen
genomen.
Te acht uren was er weder een tumult. Een
soldaat werd gedood en velen werden gekwetst.
Avesnes, 2 Mei. By eene poging van
werklieden om gevangenen te bevrijden wer
den de maire en twee soldaten gewond. De
militairen gaven vuur; zy doodden drie aan
vallers en wondden velen.
Thermometerstand gisteravond om 8 uren
12' C. 53.6'Fahrenheit; hedenmorgen om
8 uren 13.5° C. 53.6° F.-s middags 12 uren
16° C. 60.8' F.;'8 namiddags 4 uren 16.5°
C. 61.7° F.
Leiden, 2 Mei. Granen werden heden in de hetero
soorten weinig aangeboden en de mindere te boog
in prijs gehouden, zoodat er niet veel zaken tot stand
kwamen.
Witte Tarwe 8 a ƒ10.70 per HL., Roode ƒ9.50
a ƒ10.20 per 80 KG. Rogge ƒ6.40 a ƒ6.90 por 74 KG.
Gerst: Zomer- 5.60 a ƒ6.Chevalier- ƒ6.30 a 6.75,
Winter- 5.60 a ƒ5.80 per HL. Haver 8.60 a 9.80
per 100 KG. Blauwe Erwten 9 a ƒ11.25 per HL.
JDuivenboonen ƒ7.50 a 7.90per 85KG.PaRrdenboonen
ƒ6.60 a 7.20. Koolzaad ƒ11 a ƒ11.80. Kanariezaad
7.65 a ƒ8.80. Wikken ƒ9.25 a ƒ11 per HL.
Boter: Aanvoer 8100 kg. 1ste qualit. per 1/i vat
46.a 50.2de qualit. per 1/4 va^ ƒ32.a
44.— lst-e qualit. per kilogr. ƒ1.15 a ƒ1.25; 2do
qualit. per kilogr. ƒ0.80 a ƒ1.10.
Lange Zwarte Turf, 10000 dubb. HL., ƒ0.20 a 0.23.
Alkmaar, 1 Mei. Kaas. Kleine, Commissie en Mid
delbare 30. Granen. Tarwe ƒ10.50 a ƒ11.Rogge
7.50 a Gerst, Chevalier- ƒ5.75 a Haver
ƒ4 a 4.75.
Leeuwarden, 1 Mei. Boter. Aangevoerd 860V<
264l/8 en 581/lö vaten. Prijs 1ste soort ƒ39.50. Kaas
Aangevoerd 17,192 KG. Nagel- 24 a 33.
Schiedam, 1 Mei. Moutwijn Jenovor
ƒ1 öVg, id. Amst. proef 17.
Londen, 1 Mei. Friesche Boter 88 a 92 sh.
vonden er de gevolgen van. Nu achtte do
korporaal het oogenblik gekomen om een woord
Van dank aan den gastheer te brenger).
Opstaande en zich vasthoudende aan de
tafel wier soliditeit van bederrkeiyken
aard was bracht hp hulde aan allen, die
medegewerkt hadden dezen dag tot een feest
dag te maken.
Nu wilde ook Gerritje iets in het midden
brengen, stond ook op, greep mede de tafel,
maar deed plotseling een achterwaartschen
zwaai en trok de tafel naar zich toe. Deze
liet een akelig gekreun hooren, en ofschoon
iedereen greep, kon men niet beletten dat
door den schok glazen, lamp, borden en nog
meer voorwerpen heen en weer zeilden en
enkele er van op den grond terechtkwamen,
waarbp Gerritje ook neerviel.
Allen sprongen bp en hielpen zooveel moge-
ipk den boel weer op orde brengen en Ger
ritje, geheel „confuus", trachtte overeind te
kruipen, maar kon niet, hetgeen miss Joossie
deed uitroepen:
„Moet ja taboeradja!" (de jongen is dronken.)
Terwpl miss Emmeline verklaarde dat het
„ta poorko" was, met andere woorden „aller
gemeenst."
Wordt vervolgd.)
