N°. 9565.
Woensdag 29 April.
A°. 1891.
(Deze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nornmer bestaat uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
Leiden, 28 April.
LEIDSCÏÏ
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden...7. 1.10.
Franco per post...1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIÊN:
Van 1—0 regela ƒ1.05. Iedere regel meer ƒ0.174.
Graotere lettere naar plaatsroimte. Voor het
Incasseeren bniten de stad wordt ƒ0.10 berekead.
- Ia de groote zaal van „Zomerzorg"
werd gisteravond door „Leiden's Mannen
koor" z\jne 26ste huishoudelijke uitvoering
gegeven, welke door liekte van enkele leden
onlangs moest uitgesteld worden.
Thans was alles op het «ppèl, ook het
dames- en heeren-publiek, dat door «ene
goede beantwoording van de welwillende
uitnoodigiogen wederom Kijk van belang
stelling ia do 'liedertafel schonk.
Deze opende op flinke wflze den avond met
F. Hilters .„Es muss dook Frühling werden,"
een titel wel op onsen tijd toepasselijk 'is
verband met de koele, temperatuur der laatste
dagen, ©e-sang getuigdo echter r-sn warmte.
Weerde het koor -sich hier dapper, de
cantate „Dem Genkse der Tiioe" bood den
iseeren 'nog meer gelegenheid 'zich gunstig
te onderscheidenen zij lieten die ook niet
■ongebruikt voorbijgaan.
®e dame, die in deze compositie -van 'H. Mohr
de eolo-sopraan-parJS vervulde,mevr. 'V. v. W.,
mag -aanspraak maken op aller waardeering,
want hare welwillende medewerking was
tevens eene hoogst verdienstelijke. Sy deed
de «oio's, ook die zjj met het-koor-en quartet
song, met zuiver -en vol geluid, goed tot hun
■recht komen.
Bit was ook bat geval In J06. 'Brambach's
„Velleda," waarin hare taak nog uitgebreider
was, doch met niet minder schitterenden
uitelag. Vooral hier was eg uitmuntend, harer
waardig ter zijde gestaan door dsn heer P.
J. v. U., die de solo-tenor partij vervulde,
zóódanig als men van dezen bekenden zanger,
met zijn schoon orgaan, gewoon is. In het
duet „Sieh' die 'Wellen hold sich hriiuseln"
waren zjj overheerlijk en daverend was het
welverdiend appl-aus, dat hun in het byzonder
hierna ten deel viel.
De koren kwet-en zich eveneens in dit wer-k,
dat wroeger reeds was uitgevoerd, dusdanig
van hunne taak, evenals in Gerneheims op
verzoek herhaald „Balamis," dat eemternieuwd
getuigenis werd afgelegd dat allen zich met
liefde en toewijding op de zangkunst'toeleggen
en dat-de leiding van den heer B. S. Taylor
daartoe niet weinig bydroeg.
Dank die leiding liep ook deze uitvoering,
tot welker welslagen eveneens, in „Velleda"
de aanvoerder der Duiteehers (bas), -en de
.piano-accompagnateur medewerkten, flink van
.stapel.
Heden ontvingen wy het verslag der
commissie van beheer troor do Stedelijke
gasfabriek alhier, over het jaar 189G, uitge
bracht aan den gemeenteraad.
Twee belangrijke zaken verdienen allereerst
vermelding
lo. dat de jorys van het gas, niettegen
staande de zeer verhoogde kolenprjjzen, ge
handhaafd en vastgesteld bleef op 5 ets. per M3.
2o. dat ingevolge 's Raads besluit van 18
Sept. 1890 een belangrijk bedrag toegestaan
werd voor de uitbreiding der fabriek, iets,
waaraan vooral de jongste strenge winter de
behoefte levendig deed gevoelen.
Wat het eerste punt betreft, aanleiding
om geen. voorstel tot verhooging van den
prys te doen, vonden commissarissen in de
aanzienlijke toename van het gasverbruik en
de mitsdien gewettigde vrees, dat by styging
in prijs dat verbruik niet verder zou toenemen.
Vele gebreken zy'n door de strenge vorst
helder aan ihet licht gekomenzoo zullen
langzamerhand alle 2°, buizen, nog dateerende
van het jaar 1818, moeten plaats maken
voor ruimere en betere buizen; commissaris
sen stellen zich voor deze verandering gelei-
delyk te doen plaats grypen.
Aan het buizennet werden eenige verande
ringen en verbeteringen aangebracht.
Voor de uitbreiding der fabriek werden
plannen en begroeting gemaakt.
Al die werken hopen commissarissen in
het jaar 1891 tot stand te brengen.
In den aanvoer der steenkolen had in de
laatste maand eene storing plaats deor gebrek
aan een voldoend aantal waggons, oen gevolg
van feet drukke vervoer per spoor in ver
band met het gesloten vaarwater.
De cokesbestellingen haddon geregeld plaats
klachten dasrover kwamen niet voor.
De voornaamste werkzaamheden der fittery
werden dit jaar veroorzaakt door de illumi
natie gedurende de feeetweek; krachtig ter
hand genomen, was de uitslag dan ooi: be
vredigend. Leidingen werden er dit jarr weder
vele gemaakt, ofschoon de gasvertaiikers
zich moer en meer tot 'de particuliere firma's
beginnen te wenden, zooals in het vsrig ver
slag 'ïeeds vermeid werd.
Het minimumverbraik per etmwfl bedroeg
op 4 Augustus 3653 M3.; het mcr.imumver-
brnik op 4 December 20,892 M1.eone stijging
das van 1 pet vergeleken by het vorig jaasc
Deze geringe stijging van hst maximum-
verbruik in December heeft al leen'haai' oorzaak
in de felle vorst, waardoor om vroeger opge
geven oorzaken -invloed werd uitgeoefend -op
het gasverbruik van particulieren en straat
lantaarns; af te leiden uit andere maanden
zou anders December een flink avans hebben
moeten geven.
De hoedanigheid var. het gas was steeds
voldoende; klachten over de lïchtkracht van
het gas werdon niet vernomenzy was het
geheele jaar san weinig wisseling onderhevig
en kon steede boven 16 kaarsen worden ge
houden, zoocis de wekeigksche lichtsterkte-
staatjes aangeven; de waarnemingen hadden
geregeld plaats op den Verificateur vanGiroud
en den Lethe'oy's Bunsen photometer.
Wat het gasverbruik betreft, wordt hst vol
gende medegedeeld:
De prys van het gas bleef 5 cents per M3.
Het aantal gasmeters, welke het verbruik
registreerden, was op 1 Januari 1890:: 3009.
In 1890 werd dit getal net 142 stuts ver
meerderd, zoedat aan het einde des jaars 3151
stuks in gebruik waren, welke, Daar de grootte
der meters gerekend, 21,564 lichten vertegen
woordigen.
Hiervan waren 68.7 pet natte en 313 pet.
droge meters, Zy registreerden te zamen
8,421,462 Ms„ zijnde 205,142 M3. meer-Êan in
.1889 of 6.37 pst.
Over de meterlichten berekend geeft dit een
jaarverbruik van 158.7 M3. per pit.
■Het aantal gewone straatvlammen bedroeg
1 Jan. 820 en werd in 1890 vsrmeerderd met
3het getal op ultimo December bedroeg £23,
waarvan 463 nacht- en 360 avondvlammon.
Het totale verbruik der straatverlichting
bedroeg binnen de gemeente 414,321 M3.,d.i.
17,609 M3. minder -dan het vorig jaar.
De lantaarns in de buitengemeenten ver
bruikten 10,547 MA
Het geheele gasvoriies bedroeg 283,534 M3.,
zijnde 6.89 pet. van de productie, een zeer
bevredigend cyfer, wanneer men de vele stuk
gevroren gasbuizen in aanmerking neemtde
de daardoor ontstane lekken werden dan ook
dadelyk by ontdekking opgespoord en gedicht.
Aan gasmeterhuur werd ontvangen 5674.55,
een minder bedrag dan vorige jaren, door
het verlaagde metertariaf, ingevoerd op 1
April 1889zoodat over het 1ste kwartaal
1889 het hooger tarief nog in werkiDg was.
De waarde der voorhanden en verhuurde
meters bedraagt volgens inventaris f 35045.96.
De werking der fabriek mag over 1890
niet ongunstig worden genoemd, al is het
geraamde winstcyfer lang niet bereikt; de
oorzaak daarvan ligt alleen in de verhoogde
kolenprjjzen, terwijl de gaspry's dezei'fde ge
bleven is.
De 57ste vergadering der gewesteiyke
vereeniging „Zuid-Holland" van het N. O.-G.
zal Zaterdag £3 Mei te Leid'en in „Zomerzorg"
gehouien worden.
Behalve de gewone rmishoudelijke werk
zaamheden, waaronder thans ook de verkiezing
van een nieuw gewestelijk bestuur, zal de
heer Prins vaa 's-Gravenhage spreken over
het onderwijs in het natuurtoekenen volgens
de methoda-ïtieuweahuis, en de heer Ligthart
van 's-Gravenhage ever Pax humanitate, ter-
wyi na 'de pauze door den heer H. C. Van
der He^de te Leiden eene bjjdrago zal geleverd
worde®.
Vanwege de afdeeling Leiden en om
streken van die Maatschappij tot bevordering
der Bouwkuw3t zal Donderdagavond a. s. in
het Nutsgebraw weder eene vergadering ge-
bssden woeden.
Het bedrag van de Ryksvergoeding in
kosten van het f-ager onderwijs voor de
'gemeente Zoeterwotsfie over 1889 bedraagt
f 862.5a
De 'heer P. E. Van den Breemer, van
NoordwJjk, is bencemd tot onderwijzer aan
eene F-crochiale Jongensschool te Gouda, om
met 1 Mel a. s. in functie te treden.
Te Leimuiden is op 66-ysrigen leeftyd
overleden de heer J. W. Repelius, geneesheer.
Meer dan dertig jaren was de 'nu overledene
aldaar als dokter werkzaam en mocht hy zich
in eene uitgebreide praktyk verheugen, welke
hem tal van -vrienden doefl verwerven, die
heen hoogachtten zoo om -ngne bekwaam
heden als geneesheer als -om zyne vriende
lijkheid en welwillendheid.
Steeds gezor.d en krachtig van gestel, k-an
fc'j de vermoeienissen troteeeren, aan zgne
betrekking verbonden, totdat een lyden, dat
eene operatie noodzaketijk maakte, hem in
-korten tijd «an de zijner, en de gemeente
-ontrukte.
De bewtttcrs van Leimuiden en deze
gemeente zelve verliezen -cngetwyfeld veel
dn hem. ®e "deelneming dn den rouw -der
■betrekkingen ris dan ook -groot,
j Hoogstwaarschijnlyk cal-het stoffelyk orer-
I schot van den heer Repeliuste Oegstgeesliter
f aarde worden besteld.
Men -achryft ons heden uit Rijnsburg
Belastingpenningen worden gowoóniyk ait
i sgeene gulle'beurs betaald, it Is dan ook een
zeldzaam verschijnsel, dat -belastingschuldigen
I hunne tevredenheid te kennen geven by het
j -ontvangen van het aanslagbiljet. Dit had toch
verleden week in deze gemeente algemeen
plaats. En .geen wonderDe -kleinste aansla-
gen waren vervallen, en de grootere tot op
verminderd. Bedroeg de hocfdeiyke omslag
'Vs
in 18S9 en -1-8S0 p.m. 4120, ..dit jaar is hy
-slechts f 1545. Sen verschil dus van 2575.
Deze bepaald .groote vermindering van be
lastingdruk, in verband met het oprichten
van twee schol an met den Bybs! en den
aobteruitgang van de gemeenteschool, hoeft
velen in de meaning gebracht, dat dit uit
sluitend is tce te schryven aan de vermin
derde uitgaven veer de kosten van het open
baar lager onderwya.
Dit is slechts gedeelteiyk waar.
De Gntvangsten voor de gemeenteschool
bedroegen in 1889 en 1890 f 3356.25.
De_ uitgaven waren f 5774.29'/2, dus uit
den hoofdelyken omslag moest ruim ƒ2400
worden gevonden.
Voor 1891 zyn de ontvangsten geraamd op
f 510.25 en de uitgaven op 1730, zoodat uit
den hoofdelyken omslag p. m. 1220 zal
moeten gevonden worden) d. i. ongeveer f 1200
minder dan vorige jaren, en niet 2575.
Den gemeenteraad was deze bezuiniging
nog niet groot genoeg en hy schrapte daarom
nog ettelijke posten van de begrooting, o. a.
ƒ800 tot onderhoud der straten, tot hy de
ƒ2500 had bereikt.
Het „Hbl." meldt het volgende:
HH. MM. de beide Koninginnen zullen by
het bezoek aan Amsterdam de verschillends
autoriteiten uit den lande ontvangen, bene
vens de dames, die tot een cour wenschen
toegelaten te worden.
Daar het hof in rouw is, zullen ook alle
personen, die door de Koninginnen worden,
ontvangen, in rouw verschijnen. Onder de
gegeven omstandigheden is het natuurlijk, dat
HH. MM. "niet zulk eene feestelyke betooging
wenschen als anders zeker ter eere van het
eerste bezoek der jeugdige Koningin aan de
hoofdstad door de ingezetenen zou worden,
aangeboden.
Vanwege het gemeentebestuur zal H. M.
de Koningin verzocht worden den gedenk
steen van het in aanbouw zynde groote gast
huis op de terreinen van het oude Buiten-Gast
huis en daarby aangekochte gronden te leggen.
De ruimte aldaar biedt plaats te over, om.
behalve hen die uit allerlei kringen zullen
medewerken om de plechtigheid op te luisteren,,
aan duizenden by duizenden gelegenheid te
geven, tegenwoordig te zyn.
Schier alle zangvereenigingen te Amsterdam
en de hoofden zoowel van openbare als byzon-
dere scholen hebben hunne medewerking reeds
toegezegd om een koor te vormen, dat, ver
moedelijk 5000 en moer personen sterk, onder
de leiding van den heer Brandts Bugs toe
passelijke liederen zingen zal.
Tal van personen en vereonigingen daar
ter stede hebben beloofd mede te werken om
een zoo algemeen mogelyk karakter te geven
aan deze eigenaardige plechtigheid, waarbij de-
eerste daad der jonge Koningin aan een werk
der liefde zal gowyd zyn.
Wat de begroeting in de Nieuwe Kerk be
treft, waar Amsterdam in de eerste plaats de
autoriteiten van land en provincie, die zich
binnen de stad bevinden om dé Koninginnen
te begroeten, zal uitnoodigen ook zy, die
het plan, in welk opzicht ook, hielpen steunen,
zullen uitgenoodigd worden, zoodat alle kringen
der hoofdstad vertegenwoordigd kunnen zjjn.
•Zang en muziek zullen ten gehoore worden
gebracht, waaronder eene cantate onder leiding
van den heer Kes, gedicht door den heer
Nic. Beets en gecomponeerd door den heer
B. Zweers.
Mogelyk zullen HEL MM. ook de Oostzyde
der etad bezoeken, met de handelsinrichtingen.
Een gedenkpenning zal vanwege het
Gemeentebestuur geslagen' en aan HH. MM.
aangeboden worden.
Het hoofdbestuur van den Bond „Maat-
sohappelyk Belang" heeft aan de kiesvereeni-
gingen in Nederland een schryven gericht,
waarin het verzoekt by het stallen van can-
didaten voor de aanstaande en volgende Kamer
verkiezingen niet hen in aanmerking te doen
komen, die het werken der coöperatieve ver-
bruiksvereenigingen steunen of goedkeuren.
De gewone audiëntie van den minister
van oorlog zal op 30 dezer niet plaats hebben.
De Praetische Ambachtsschool.
In de kleine zaal van het Nutsgebouw
alhier werd gisteravond de algemeene ver
gadering van leden der vereeniging „De Prae
tische Ambachtsschool" gehouden onder pre
sidium van prof. dr. J. M. Van Bemmelen.
Na opening door den voorzitter van deze
vergadering worden door den secretaris de-
notulen voorgelezen van de vorige buitenge
wone, welke unaniem werden goedgekeurd,
waarna aan de orde was het voorlezen van
hot verslag over het jaar 1890.
Als van het meeste belang stippen we uit
dat verslag aan dat de toestand der Prae
tische Ambachtsschool dezelfde is gebleven,
dat door het bestuur overwegingen hebben
plaats gevonden omtrent voorkomende be
zwaren, inzonderheid wat het gebouw be
treft, waarin de school is gevestigd. Het
tegenwoordige, ofschoon het er mede gedaan
kan worden, is voor verbetering zeer vatbaar.