r N°. 9562. Zaterdag 25 April. A\ 1891. §eze Courant wordt dagelijks, met uitzondering van Zon- en (feestdagen, uitgegeven. it noiiimer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Platen voor de Huiskamer. Leiden, 24 April. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden..".".."..77. 1.10. Franco per postB 1.40. Afzonderlijke Nommers0.05. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 16 regols ƒ1.05. Iedere regel meer f0.ll§. Giootere letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten do stad wordt ƒ0.10 berekend- Wij zyn zoo gelukkig onzen Abonné's weer cnc fraaie premie voor weinig geld te linnen aanbieden, en dat in een tyd, vaarin d9 Hollandaclie kuisvrouw, nu wy alf April voorby zijn, in kaar element is. De uitgever van ket „Leidsck Dagblad", ie ook de uitgever is van de „Kunstkroniek", iet bekende Tijdschrift tot bevordering der ehoone kunsten, dat ieder jaar, bshalve tekst, 4 platen geeft van onze eerste artisten, heeft ran die platen er wat meer laten drukken sn wil die nu verspreiden, zelfs daar, waar men niet veel platen ziet. Hy wil er eiken abonné xes aanbieden, foor het omslag, waarin ze vereenigd zyn, roor het verzamelen en de bykomende moeite ordt alleen eene vergoeding van ÏO cenis in rekening gebracht. Het kan niet anders of met het oog op de reeds aangebroken of te verwachten behoefte sal deze aanbieding velen bijzonder aanga- saam zijn. Over eenige dagen zullen we daarom in ons blad een Bon afdrukken, waarmede deze pla ten aan on6 Bureel kunnen worden afgehaald. PREMIE VAN HET LEIDSCH DAGBLAD. Offlcïeele KennisfeTin^en. MXA.IVKWET. Burgemeester en "Wethouders van Leiden brengen ter algemeene kennis dat door JOHANNA LEZWIJN, vrouw van Johannes Van der Meel, GEERIT VER LAAN, I. F. J. WILLEMS en Hl'BERTUS NICOLAAS VAN EGMOND verzoekschriften zijn ingediend om vergunning voor den kleinhandel in sterken drank reap, in de perceelen Beschuitsteeg No. 9, Janvossen- steeg No. 39, Breostraat No. 49 en Oude Heeren gracht No. 17. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Leiden, DE KANTER, Burgemeester. |23 April 1891. E. KIST, Secretaris. Door de geneeskundige staatscommissie al hier is heden tot arts bevorderd mej. A. M. C. Van de Ven Saveur. Hedennamiddag had de jaarlijksche ver gadering plaats van da „Leidsche Bouwver- eeniging." Uit het verslag bleek dat de toestand zeer gunstig is te noemon. Door de vergadering werd besloten op voor stel van de afgevaardigden tot opneming van de rekening, 5 pet. uit te keeren op de aandeelen en 2000 aan obligation af te lossen. De uitgelote nommers der obligation zyn No. 150 met ƒ1000, Nos. 91 en 3S met 500. Het aftredend lid mr. H. L. A. Obreen werd herkozen en in de plaats van den heer Aug. L. Reimeringer, die voor het lidmaat schap heeft bedankt, is gekozen de heer G. F. Alache. De heer G. J. Janssen alhier is benoemd tot surnumerair bij de afdeeling tractie en materieel te Utrecht by het Staatsspoor. De onderofficiers-vereeniging „Door Vriendschap vereenigd" i3 voornemens op Zaterdag, den 2den Hei a. s., ter gelegenheid van haar 30-jarig bestaan, eene uitvoering met introductie te geven in het lokaal „Vondol- hoven" alhier, (Stationsweg). Het „Vaderland" van heden schryft: „Afl. 7 en 8 van de „Kunstkroniek" premie op do geïllustreerde Van Lennep-uit- gaaf van den heer A. W. Sytkoff te Leiden - bevat als tekst„Liefde. Oorspronkelyke novelle van Louise Stratenus"; „Francois Millet, Zijn leven en zyr.ewerken"; „Liszt en zyne leerlingen'- „Eugëne Fromentin"- „Een hanengevecht in Vlaanderen". - 13 de inhoud ryk aan afwisseling, de twee keurig uitgevoerde, uitmuntend geslaagde platen vor men eene verrassende tegenstelling. „De water molen" van Jacques Janssens is een zonnig zomertafereel uit de omstreken van Hoei, in België, dat sterk naar het oorspronkelyke doet verlangen, maar ook in dezen vorm reeds een aangenamen indruk maakt. „"Winter in de Jura" heet het stuk van W. Verschuur, een bosch- geziclit, met paarden op den voorgrond, bestemd om de gevelde boomen te rijden. Schoon het geheel aan den barren winter doet denken, de houtvellers met de paarden geven aan het geheel iets levendigs, byna zou men zeggen iets gezelligs." De vroeger verschenen C afleveringen be vatten mede eene ryke verscheidenheid van tekst en platen en maken dit tydschrift tot het beste, dat hier te lande verschynt. Wan neer men zelfs de aan de „Kunstkroniek" verbonden verloting buiten rekening laat, dan nog is de abonnementsprys van ƒ10, voor 48 vel tekst en 24 platen, inderdaad zeer gering. Zondag 26 April a. s. kan de ochtend godsdienstoefening in de Ned.-Herv. kerk te Oegstgeest niet plaats hebben. Alleen des namiddags te halfdrie zal er kerk gehouden worden. Uit Gersau wordt ons heden gemeld: Het weder is in de laatste dagen gunstiger, zoodat Hare Majesteiten meer van de buiten lucht kunnen genieten. De terugkeer naar Nederland is voorloopig bepaald op 5 Mei. Dan zullen HH. MM. het paleis het Loo betrekken. Het stoomschip „Prinses Sophie," van Batavia naar Amsterdam, vertrok 23 April van Adende „Sumatra," van Amsterdam naar Batavia, vertrok 23 April van Genua; de „Werkendam," van Nieuw-York naar Rot terdam, passeerde 23 April Wightde „Bromo," van Java naar Rotterdam, vertrok 23 April van Colombo; de „Noord-Brabant," van Java naar Rotterdam, vertrok 23 April van Mar seille. Regeling van onzen krijgsdienst. Hoewel gisteren reeds de derde dag der dis cussie is voorbygegaan, en ook op dezen dag het woord hoofdzakelyk aan de oppositie was, is het nog niet duidelyk geworden welk stelsel van legervorming de oppositie voor dat der Regeering zou willen in do plaats stellen. De heer Heldt sloot zich aan bij de hoeren Yiruly en Nieuwenhuis en ontkende stellig tegenover den heer Schaepman, dat er by 't volk verzet zou bestaan tegen opheffing der plaatsvervanging. Integendeel, het volk verzet zich sedert lang tegen het behoud der plaats vervanging. Alle volksbondon hebben er tegen gestreden en de Katholieke Volksbond heeft een veelzeggend stilzwygen betracht. De be zwaren van den heer De Geer kunnen niet gelden. Deze wet verergert de ongerechtigheden niet van de militaire rechtspleging en waarom moeten de meergegoeden niet, de mingegoeden wel daaraan onderworpen zyn? De heer Seyffardt kon slechts vergoelykend spreken over de wet, want bewonderen kan hy deze wet niet, die niet fraai en niet nationaal is. Uitvoerig zette hy de bezwaren uiteen tegen de wijze, waarop veldleger, aanvullingsreserve en landweer worden voorgesteld. Hij blijft den algomeenen dienstplicht voorstaan als grondslag der legervorming van alle kleine natiëD, maar kan daarom niet eene slechte wet aannemen. Oefenplicht moet er in staan, om geen beletsel te worden tegen het volks leger, het eenige middel voor kleine natiën om onafhankelykheid te smaken. In dien zin zal hy amendementen voorstellen. Ka de pauze vroeg de heer Schepel of de Regeering alsnog boreid was het advies van den Raad van State over te leggen. De minister Lohman antwoordde dat de Regeering bereid is dit nader te overwegen. De heer Schepel behield zich, als dat over leg tot eene weigering mocht leiden, het voor- stollen van eene motie voor om de overleg ging alsnog te vragen. De heer A. Van Dedem, ofschoon geen onvoorwaardelyk voorstander van den persoon- lyken dienstplicht, was bereid zyne overtui ging op dit punt prys te geven als de Regee ring dat beginsel noodig acht, mits zyne bezwaren tegen de personeele en finantiëeie lasten worden opgeheven. Feiteiyk is dit ont werp, dat den dienstplicht matigt, verkieslyk boven een stelsel van dienstplicht voor alle weerbare mannen van zekeren leeftyd. Die algemeone druk ware zeker niet aanbevelenswaardig. Maar men moet voor- zichtig zyn met het opdryven der uitgaven voor de defensie. Afschaffing van schadelyke belastingen zou dan onmogeiyk worden. De Regoering moet ook in dat opzicht rekening houden met hare verantwoordelykheid en die van hen, welke haar steunen. Wil zy de wet in behouden haven brongen, dan moet de Regeering toenaderingsgezind zyn. Het stelsel- Schaepman zou de kadervorming tegenhouden. De kosten dier vorming moesten eigenlyk ge dragen worden door hen, die zich laten ver vangen. Zoodanige remplaceering verdient de voorkeur boven nummerverwisseling. Komt de wet tot stand, dan zullen de leden der verschillende pariyen daartoe moeten mede werken. Het begrip van soldaat verdient veel hooger waardeering dan het by den heer De Geer heeft gevonden. Soldaat sluit in zich het begrip van orde, tucht, plichtsbesef, en vele miliciens hebben dat alles in den dienst geleerd. In het algemeen wordt in het leger met de meeste rechtvaardigheid gestraft. (Beweging). Zware straffen worden alleen door compagnies-commandanten opgelegd. Zy werken heilzaam en als de voorzitter dezer Kamer zekere straffen mocht opleggen aan hen, die de zittingen niet bywonen, dan zou dit een zeer gunstigen invloed uitoefenen. (Langdurige hilariteit.) Evenwel, de militaire strafrechtspleging eischt verbetering en zy kan gevergd worden voor de invoering van do nieuwe Legerwet. Dit zal dan meteen een goede prikkel zijn. De heer Schimmelpenninck Van der Oye had geene principiüele bezwaren. Hy betoogde de noodzakelykheid der verdediging des lands binnen de grenzen onzer krachten op het voetspoor van eventueele tegenstanders. De heer Travaglino betreurde het, 't ontwerp te moeten bestrijden van deze Regeering en dezen minister van oorlog, maar hij was sterk door do overtuiging van honderdduizenden die achter hem stonden. Eene specifiek Katholieke quaestie is het hier niet. Maar de Katholieken achten het militaire leven en het verbiyf in de kazerne nadeelig voor vele jongelieden. Een dogma van Katholieken is de stryd tegen den dienst plicht niet. De beweging daartegen is echter volkomen gerechtvaardigd. Jammer dat de Regeering geweigerd heeft het advies van den Raad van State over te leggen. Is het gerucht wellicht waar, dat in dat College dit ontwerp algemeene bestrijding heeft gevonden? Voor zooveel de tyd tot ondorzook spr. was gelaten, heeft hy de volgende bezwaren tegen dat ontwerp gevondenten eerste, het is in stryd met de Grondwet, welke de vry Wil li g e dienstneming op den voorgrond plaatst ten tweede, de finantiëeie gevolgen, waarom trent het Itegeeringsontwerp slechts globale opgaven doet. Foitelyk vraagt men ons eon blanco krediet. "Wie dat niet wil, stemme de wet af. Het ooriogsbudget dreigt anders een afgrond te worden, die ons verzwelgt. Ten derde worden do militaire lasten wegens verhooging van het contingent en verlenging van den dienst- tyd onnoodig verhoogd. Onzo verdedigbaarheid eischt het niet en juist door bescheidenheid wordt de neutraliteit het beste gewaarborgd. Geon cent en geen man méér, zegt by met den heer Haffmans. Ten vierde het kazerne leven. De toestanden in kazernen zyn God en mensch onteerend. Menigeen ziet zyn zoon liever naar het kerkhof dan naar de kazerne gaan. Als pleitbezorger ook voor Nederland- sche moedors treedt spreker op. In naam aller Hollandsche moeders bidt en smeekt hy den minister: laat af van uwe heillooze plannen en breng geen ach en wee over duizenden landgenooten En in naam van zoovele vaders helpt mij, zegt hy tot do Kamer, en strydt tegen de verderfelyke wet! Ten vyfde de afschaffing der plaatsvervanging. Hieromtrent refereert hij zich aan het gesprokene. Ten slotte betreurde hy dat de minister op deze wyze verdeeldheid zaait in de rechterzyde. De heer De Vries, ofschoon bereid het ont werp aan te nemen, hoopte echter vooral, dat de finantiëeie lasten meer in overeen stemming met de krachten der bevolking, vooral van den landbouw, zouden worden gebracht. De heer Van der Borch is stellig voor stander van den persoonlyken dienstplicht. Hy acht echter vooral de finantiëeie bezwaren te groot en hoewol hy niet de verantwoor delykheid voor de afstemming aanvaardt, hoopt hy, dat de minister het hem mogelyk zal maken de wet con amo re aan te nemen. Heden voortzetting. De iyst der verdere sprekers is nog zoo groot, dat do Regeoring deze eerste week zeker niet aan het woord komt. Gistermiddag waren nog ingeschreven de heeren Rooseboom, Lambrechts en Land, dus thans ook twee militaire specialiteiten ter linkerzyde, die als verdedigers der voordracht zullen optreden. Ret Gcnoolscliap II. K. In de kleine zaal van het Nutsgebouw werd gisteravond gehouden do 106de alge meone vergadering van het Genootschap „Mathesis Scientiarum Genitrix". Nadat de secretaris, de heer P. J. Groen, de notulen der vorige algemeene vergadering had gelezen, welke werden goedgekeurd, brachten de heeren Dekhuyzen en Maas, by monde van eerstgenoemde, rapport uit omtrent hun onderzoek der rekening en verantwoor ding over het afgeloopen jaar. Daar alles in de nauwkeurigste orde was bevonden, advi seerden zy de vergadering die rekening enz. goed te keuren, waartoe werd besloten. Overgaande tot de verkiezing van bestuurs leden, werd ter vervulling van de vacature, ontstaan door hot aftreden van jhr. J. C. Rappard, die volgens het reglement niet her kiesbaar was, gekozen de heer J. B. Van Losnenterwjjl, als zynde wel opnieuw kiesbaar, herbenoemd werden de heeren W. Kok en dr. P. J. Kaiser. Daarna deelde de voorzitter, prof. dr. J. M. Van Bemmelen, mede dat in de laatste be stuursvergadering een besluit was genomen, dat tot nog toe geheim werd gehouden en strekte om aan een bestuurslid eene onder scheiding toe te kennen. Reeds meer dan 25 jaren was dat lid aan het Genootschap ver bonden geweest, waarvan 20 jaren als voor zitter der Schoolcommissie en vele jaren tevens als directeur. Dat lid neemt in het bestuur eene eenige plaats in; het is de stuurman van het schip. Daarom meende spreker op de sympathie van allen te kunnen rekenen als zy het genomen bestuursbesluit vernamen om don heer J. A. Van Dyk aan te bieden het lidmaatschap van verdienste, waarvan het diploma nu onder luid applaus door den voorzitter met eenige van waardeering getuigende woorden den heer Van Dyk, ter vergadering aanwezig, werd over handigd. De heer Van Dyk betuigde zijn warmen dank. Hy was verrast. Terwijl de geachte voorzitter sprak, wist hy al niet waar het heen moest, toen hy hoorde van een bestuurs besluit, hetwelk hem onbekend was. Dit was wol voor de eernte maal. Het spyt hem dat

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1891 | | pagina 1