feze {Courant wordt dagelijks, met uitsondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
bit nommer bestaat alt TWti,
Bladen.
Leiden, 11 Maart.
fjot 9526
Donderdag 31aai°t.
A°. 1891.
LEIDSC
DAGBLAD.
"PRIJS DEZER COURANT:
Toor Leiden per S maanden1.10.
Fzeincn per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIÊN:
Vee 1—6 regelt ƒ1.05. Iedere regel meer /t.lTJ.
Greotere lettere naar plaatsruimte. Veer bet
incasseeren buiten de stad wordt ƒ0.10 berekend.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
alhier heeft besloten adbaesie te eehenken
aan het adres van de firma Ribbink, Van
Bork Co., concessionarissen der telephoon-
netten te Leiden, Leeuwarden, 's-Bosch, Til
burg, Deventer en Middelburg, benevens den
heer J. W. Kaiser, concessionaris van het
telepboonnet te Nijmegen, en de Knschedee-
sche Telephoon-Maatschappij te Enschedee,
aan de Eegeering gericht tot bet invoeren
van algemeene maatregelen op het telephoon-
verkeer, en dienvolgens een request, daartoe
strekkende, aan den minister van waterstaat,
"handel en nijverheid toegezonden; terwijl
tevens aan de Nederlandsche Bell-Telephoon-
maatsehapptj verzocht is, zich te vereenigen
met de door bovengenoemde concessionarissen
OBtworpen voorwaarden tot verkrijging van
een intercommunaal telephoonnet.
Het weekblad „De Hervorming" behelst
een artikel naar aanleiding van de verwis
seling van leervakken in de thoologisclie
faculteit aan de Leideche hoogescbool. Gelijk
wjj mededeelden, zal prof. Tiele voortaan wijs
begeerte van den godsdienst, prof. Gunning
,de leer aangaande God" doceeren. Van zeke
ren kant werden geruchten verspreid, dat
prof. G. het slachtoffer was geworden van
intriges en zijns ondanks tot die ruiling was
genoodzaakt.
Uit een brief van den heer G. aan de
redactie blijkt dat hy geheel vrywillig zelf
die ruiling voorgesteld heeft en de redenen
daartoe later, met ophelderende aanteekenin-
gen voorzien, in het licht zal zenden. Aan
deze mededeeling meent de redactie ter aan
vulling te moeten toevoegen, dat bet beginsel,
door dezon hoogleeraar zichzelven gesteld en
aanvaard, naar zy vernam, hem verbood het
onderwys in dit leervak langer dan dezen
cursus voort te zetten.
De ervaring had hem geleerd, dat dit vak,
dat by hoopte te kunnen doceeren in over
eenstemming met zyne denkbeelden aangaande
het geloof der gemeente, niet in de theologie
thuis behoorde, dat het moest behandeld
worden naar eene „zoogenaamd" wetenschap-
pelyke methode, waartegen zjjne godsdienstige
overtuiging, zyne theologische beschouwing
in verzet kwamen.
De zaak is in de eerste faculteitsvergade
ring van dit jaar officieel behandeld, en toen
prof. Tiele zich bereid verklaarde dit vak, dat
zoozeer met de door hem onderwezen geschie
denis van den godsdienst samenhangt, op zich
te nemen, waren de leden de verantwoor-
delykheid voor deze daad voor rekening van
prof. G. latende van oordeel, dat zy aan het
verleenen der koninkiyke bewilliging geene
bezwaren in den weg behoefden te leggen.
Te Utrecht zyn o. a. geslaagd by het
examen in de nuttige handwerken mej. A. H.
Pfeiffer en mej. E. Plantfeber, beiden van Leiden.
De 1ste luit. R. Jentink en de 2de luit.
jhr. W. A. Ortt, beiden van de vesting-art.,
die met 1 April 3. s. gedetacheerd worden
by het 2de xeg. veid-art., worden resp. inge
deeld by de batterjjen te Leiden en te 's-Hage.
Ds. E. Van Loon, predikant te Sassen-
heim, heeft het beroep naar de Ned.-Herv.
gemeente te "W'nschoten aangenomen.
Ds. Antink, vair Ooslermeer, heeft het beroep i
naar de Ned.-Herv. gemeente te Waddingsveen 1
aangenomen.
Beroepen is te St.-Laurens de heer J. D.
Sierens de Haan, cand. te Haarlem.
Bedankt is voor het beroep bu de Ned.-
Herv. gemeente te Ter-Aar door ds. W. 1
Hoekzema, te Burum.
Op de gisteren door burgemeester en I
wethouders van Valkenburg vastgestelde kie-
zersljjsten voor hot locpende jaar, komen voor
5S namen van kiezers, zoowel voor de Tweede
Kamer, als voor Provinciale Staten en ge
meenteraad.
Aanstaanden Zondag, 15 Maart, zal de
vacaturebeurt in de kerk der Ned.-Herv. ge
meente van Hoogmade des namiddags te twee
uren worden waargenomen door ds. P. N.
Gysman, predikant te Zoeterwoude.
In de residentie wordt verwacht Z. D.
H. de erfvorst van "Waldeck-Pyrmont, broeder
van H. M. de Koningin-Regentes. De prins
zal ten Paleize intrek nemen.
Ten Hove wordt heden door H. M. de
Koningin-Regentes aan de 50 jongste leden
der Tweede Kamer naar zittingtyd, een gast
maal aangeboden.
De voorzitter van de Eerste Kamer der
9taten-Generaal vereenigde gisteren verschil
lende autoriteiten aan een maaltijd ten zijnen
huize te 's-Hage.
De permanente havencommissie uit de
visschery-commissie te Scheveningen is voor
nemens eene vergadering van voorname Haag-
sche ingezetenen byeen te roepen, ten einde
eene vernieuwde, krachtige poging te beproeven
om de quaestie van de haven te Scheveningen
spoedig tot oplossing te. brengen.
Door de Roomsch-Katholieke kiesver-
eeniging te Hulst is het aftredend Tweede-
Kamerlid mr? F. J. p. .M. "Walter met alge
meene (31) stemmen weder candidaat gesteld.
De welbekende Amsterdam9che zanger
Job. Mes6chaert is door den hertog van Saksen-
Meiningen begiftigd met het Eerekruls voor
Kunst en "Wetenschap.
De directrice van de hoogere burgerschool
voor meisjes te 's-Gravenhage, mej. M. G.
Van Pesch, heeft haar ontslag als zoodanig
met 1 Sept. gevraagd.
De Rofterdamecbe Broodbakkery aan den
Hofdijk, te Rotterdam, keert over 1S90 een
dividend uit van 6 pet.
Het bericht van het „Hbh", dat de mi
nister van oorlog op geen hoofdpunt der Leger-
wet heeft toegegeven, moet natuuriyk slaan
op 's ministers schrifteiyk antwoord. Omtrent
het overleg met de commissie valt nog niets te
sement Zwolle, ter standplaats de gemeente
Nykerk, W. Westra, candidaat-notaris te
Utrecht.
Aan J. Nolen Wz., not. in bet arr. Rotterdam,
op zyn verzoek, vergund zjjne standplaats
van Kapelle a/d. IJsel over te brengen naar
de gemeente Rotterdam.
Aan S. Lagerwey, op zyn gedaan verzoek,
met 1 April, eervol ontslag verleend als notaris
te .Voerden.
Aan C. Lodder Kz. ontslag verleend als
dykgraaf van den polder Oude Nieuwland,
prov. Zuid-Holland.
Verleend de volgende pensioenen, als aan:
G. Tichelman, ontvanger van het kanaal- en
havengeld te Nieuwediep, f 1100; I. C. Belin-
fante, zich ook schrijvende I. Belinfante jr.,
commies by het dep. van financiën, ƒ1520;
H. A. Regenbogen, adj.-commies by dat dep.,
ƒ689; J. A. Van den Ouweelen, verificateur
by den raad van toezicht op het pensioen
fonds voor burgerlyke ambtenaren, 1867
J. E. J. Eybergen, commies by id., 1587
G. Bouricus, ontvanger der directe belastingen,
ƒ2589; G. P. GieleD,id., 1448; H. Scholtens,
commies-verificateur lste cat. by 's Ryks
belastingen, 664N. Van Hamel, ontv. der
directe belastingen, ƒ3000, G. D. Weisfeit,
boekhouder 3 de cat. by 's Ryks belastingen,
324J. Van Zandbergen Buwalda, ontv.
der directe belastingen, 2067C. A. M. baron
Du Tour, id., 2234M. J. Scheller, commies
lste kl. by 's Ryks belastingen, 536.
Aan den heer L. Sedeyn, geboren te St.-Ni-
colaas (België), toestemming verleend tot het
aanvaarden van de korkelyke bediening van
predikant hy de Waalsch-Hervormde gemeente
te 's-Hertogenbosch.
Gemengd Nieuws.
Ten gevolge der hevige vorst,
nu reeds geruimen tyd tot de geschiedenis
behoorende, en de langdurige aanwezigheid
van ys in de Zuiderzee, begon in onze ge
meente vrees te bestaan voor eon langeturf-
nood, daar da tjalkschepen uit Friesland hunne
zeggen, dat overleg moet nog plaats hebben. (K) j provincie niet konden verlaten. De voorraad
Mr. C. W. A. baron Van Haersolto, te
Arnhem, heeft voor de candidatuur der Tweede
Kamer, hem door de volksparty te Heerenveen
aangeboden, bedankt.
B. en Ws. van Amsterdam stellen aan
den Raad voor, indien deze zich vereenigt met
de gedane voordracht tot oprichting van een
nieuwen leerstoel voor een buitengewoon
hoogleeraarsehap in geologie, palaeontologio
en knstallographie, tot de vervulling van dat
hoogleeraarsehap over te gaan. Blykens mis
sive van curatoren der universiteit worden
daartoe aanbevolen de heeren dr. G. A. T.
Molengraaff, privaat docent aan de universi
teit aldaar, en J. W. Retgers, myn-ingenieur
te 's Gravenhage.
Men seint aan het „Vad." uit Parama
ribo De Engelsche consul heeft eene officiëele
klacht ingediend bij den gouverneur over de
mishandelingen van gestrafte koelies door
eenige districts commissarissen.
De 2de luit.-kwartiermeester J. W.
Maroniet-, bestemd voor den dienst in Oost-
Indiö, zal zyne bestemming moeten volgen
met oen stoomschip, dat vóór of op 25 April
a. s. naar Batavia vertrekt.
Aan den onlangs nieuw benoemden officier
van gez. 2de kl. P. .1. Eidering is, tot voort
zetting zpner studiën, 3 maanden buitenlandsch
verlof verleend naar Berl(jti.
Het stoomschip „Noord-Brabant," van
Java naar Rotterdam, vertrok 10 Maart van
Padang; de „Rembrandt" is 10 Maart van
Amsterdam te Stettin aangekomen.
Ey kon. besluit is benoemd tot rechter
in de arrondissements rechtbank te Winschoten
mr. J. B. Boldingh Cz., thans kantonrechter
te Bolsward.
Benoemd tot notaris binnen het arrondis
lange turf begon daardoor schrikbarend te
verminderen, terwyi de pryzen gaandeweg
stegen. Hedennamiddag hopen echter de eerste
geladen tjalkschepen in dit jaar de Haven
alhier binnen als de voorboden van meer in
aantocht zyndo collega's, welke in den nood
zullen voorzien en waardoor do prys van
dit brandartikel wel wederom spoedig bevre
digend zal worden.
Hedenochtend omstreeks halfelf
ontstond in een perceel aan do Haarlemmer
straat, bij de Vrouwesteeg, alhier een kloine
binnenbrand. Twee spuiten kwamen spoedig
aangerukt, doch behoefden geen water te geven.
Door de bewoners werd de brand met emmers
water gebluscht.
Een pak dekens, dat den 12den
December van hier naar Kuilenburg ver
zonden is, is nog altyd op reis. Het eenige
levensteeken, dat de afzenders ontvingen, was
ee ie briefkaart van de directie der Holland
se! Spoorweg-maatschappij, gedagteekend
24 Januari, meldende dat zy zoo spoedig
mogeiyk nader antwoord zou doen toekomen
Zoolang de sociaal-democratische
party bestaat, was de zetel van den Centralen
Raad het leidend orgaan gevestigd te
's-Gravenhage en de heer Domela Nieuwen-
luis daarvan de ziel.
Op het laatste Kerstcongres te Heerenveen
is echter besloten den zetel over te brengen
naar Amsterdam. Dit besluit werd genomen,
trots hevig verzet van den leider. Overeen
komstig de statuten der party moe6t het be
sluit echter nog worden onderworpen aan
eene stemming van alle leden, maar ook deze
viel uir in den zin van verplaatsing der party-
leiding uit 's-Gravenhage naar Amsterdam.
De afdecljcg Amsterdam is nu byeengoroepen
om een nieuwen Centralen Raad te kiezen.
Men meent in een en ander een streven
te moeten zien om de leiding der party meer
los te maken van den onmiddellyken invloed,
waaronder zy tot dusver geplaatst is.
Naar men verneemt, is de Haag-
eche schildwacht A. K., verwezen ter zake
van mishandeling van een burger (de ver
wonding van een burger met de bajonet vóór
het hoofdwachtgebouw aan het Buitenhof),
door den Krygsraad niet strafbaar verklaard
en van rechtsvervolging ontslagen, op grond
van art. 41 van het Strafwetboek, waarby
bepaald wordt dat niet strafbaar is de over-
schryding van de grenzen van noodzakelyke
verdediging, indien zy het gevolg is geweest
van eene hevige gemoedsbeweging, door de
aanranding veroorzaakt.
Het toebrengen van twee hevige vuistslagen
door den burger aan den soldaat werd voor
het bestaan van dien toestand aangenomen.
De t e 1 ep h 0 0 n g eleiding tusschen
Amsterdam en Rotterdam zal in de gemeente
Waddingsveen eenige uitbreiding krygen. De
lynen zullen met het telegraafkantoor in ver
binding komen, terwyi het gebouwtje op dep
Kanaaldyk, dat diende om de lyn te contro
leeren, zal worden opgeruimd.
Naar het „Vad." verneemt, wordt
professor Liebreich uit Berlyn eerstdaags te
's-Gravenhage verwacht om zyn nieuwe ge-
neeswyze van keeltuberculose toe te passen
op een der inwoners van de residentie, in
overleg met dr. Cohen Tervaert, onder wiens
behandeling de zieke thans ia.
Te Scheveningen zyn gisteren aan
gekomen 7 Katwyksche schuiten en eene
schuit van den reeder A. Groen, die by bet
landen op een anker stootte en een lek bo
kwam.
De Katwyksche schuiten besomden slechte
7 tot ƒ13, de Scheveningsche ƒ120. Nog
kwam een logger van den reeder A. P. Krul
voor den wal, welke 275 be9omde.
Vermoedelyk misleid door de
dikke sneeuwlaag, welke gisterochtend de
sloot bedekte by het station van liet Hol-
landsche Spoor aan den Parallelweg te 's-Gra
venhage, is de juffrouw uit het koffietentje
op het Stationsplein aldaar te water geraakt
en verdronken. Haar ljjk werd des middags
opgehaald.
Te Zaandam is in de stoom w a e-
scherü en bleekory van de firma Latenstein
en Van de Stadt de machinist Zeulevoet,
bezig zynde met de in vollen gang zyndo
machine te smeren, beklemd geraakt tusschen
den stang en het kamrad. Hy was oogen-
blikkeiyk een ïyk.
De rechtbank te Rotterdam ver
oordeelde gisteren I. J. S., commissionair al
daar, die nietswaardige papieren „als loten
der stad Brussel" voor een goed prysje aan
den man wist te brengen, tot één jaar ge
vangenisstraf.
Naar men meldt, barBtte Maandag
avond te Wadenooien plotseling een hevigo
brand uit in de woning van R. Spies. Het
vuur verspreidde zich zóó snel, dat van den
inboedel byna niets kon gered worden. In
korten tyd was alles eene prooi der vlammen.
Huis en inboedel waren tegen brandschade
verzekerd. De oorzaak van den brand ie
onbekend.
Uit Tiel schryft men aan het
„Hbl.":
Maandag-avond was de hevige wind oor
zaak, dat de Tieleche veerpont van de Wamel-
sche zyde zonder veerknecht vertrokdo man
raakte nl. by het afvaren te water, doch .side
zich. De pont gierde nu weg met twee pas
sagiers, een metselaar en den ryksvoldwachter
uit Wamel. Midden op de rivier bleef het
vaartuig liggen, aangezien de passagiers, by
de volslagen duisternis, niet wisten, hoe zij
de gierkettingen moesten verzetten.
Binnen weinig tyd sloeg de pont na vol