N». 9517. 3JaaiitIag J3 Maai't. A°. 1891.
(§828 agourant wordt dagelijks, met uitzondering
van §pn- en feestdagen, uitgegeven.
Kikeriki.
Feuilleton.
Leiden, 28 Februari.
LEIDSCHDAGBLAD.
PBUS DEZER COURANT;
Voor Leiden per S m&inden1.10.
Fr&'&co p*r pMl1.40.
Afkonderigk# Nomman..O.Oi.
Aan de Abonné's daarop, wordt by dit
nonuner verzonden No. 23 van Kikeriki.
Over de Opvoeding van liet Kalf.
"Wat nu aan de jonggeborene te geven?
Ligt het niet voor de hand dat haar de moeder
melk toekomt, geiyk dit het geval ia bij de
jongen der overige zoogdieren? Ja, en toch
onthoudt men het kalf die vaak. Waarom?
Omdat er nog maar altyd menschen zijn, die
niet kunnen zien door eene plank, waarin een
gat ia: ze schijnen te gelooven dat 1 pet.
van hun geld meer is dan 10 of 20 b. v. Ze
verkoopen vaak de biest aan den bakker en
nieenea een heelen slag te slaan als ze een
extra-prijs er voor krijgen. Toch foppen ze
zichzelven en, zien ze 't niet direct in, later
worden ze 't gewaar of liever kunnen ze 't
gewaar worden. Al3 het kalf is de koe der
toekomst, dat we het dan in staat stollen
eene koe te worden, d. i. een edel beest, dat
zjjn voer ruimschoots betaalt en geen denk
beeldig, maar werkelijk gewin geeft.
Er is een hemelsbreed onderscheid tusschen
een koe en een koe. Als eerste regel in be
doelde opvoeding gelde: geef het kalf in de
eerste dagen de melk harer moeder. Dat is
noodzakelijk en geheel in overeenstemming
ru9t de natuur van het jong. De zoogenaamde
biest bevat alles, in de volmaaktste verhou
ding, wat voor den groei van het kalf noodig
is, en dient, behalve tot voeding, ook om het
zoogenaamde darmpek uit het lichaam te
verdrijven.
Bovendien verteert dit voedsel en eischt van
e nog teere spijsverteringsorganen zeer wei
nig inspanning. En hoeveel zal men nu het
jonge dier geven? Den eersten dag zeer wei
nig, minder dan een halven liter, den twee
den dag een halven liter als het bee9t.ie den
vorigen dag laat en driekwart liter als het
vroeg is geboren. Eiken volgenden dag ver
meerdert men het rantsoen met een vierden
liter, met dien verstande, dat een groot kalf
tijd een ietewatje meer mag hebben dan
een klein.
Men geve de melk niet van een bepaald
aal, d. w. z. men zondere van eene morgen-,
middag- of avondgift niet eenige liters af om
die in één of twee dagen te vervoeren, maar
make steeds gebruik van versche melk, opdat
het kalf profiteers van de verschillende samen
stelling, die biest in de eerste dagen na het
kalven eigen is. Eerst na ruim eene week zou
DE TWEE rSTEVEIV.
Novelle van
W. HILUEBRA\D.
70)
De gerechtsdienaar, die nog steeds ten ge
volge van het schellen op een bevel aan de
deur stond te wachten, schudde het hoofd.
Zoo iets was hem nog nooit overkomen.
Eene liefdesverklaring in de kamer van den
assessor! Dat kon er bjj hem maar niet in,
dat scheen hem togen alle wet en regel in
te druischen.
Maar het werd den anders stroeven beambte
toch te moede, hy keerde zich om en pinkte
een traan weg.
„Nogmaals, Sofie, ik vraag u verschooning
sprak de jonge graaf.
Het Bcboone meisje zag met welgevallen
op den jonkman neder.
„Ik heb u niets te vergeven, Leo", sprak
zjj op liefdevollen toon, „wat men van u voor
kwaads zeide, heb ik nooit geloofd. En ik
heb voor u gedaan wat ik kon.
„O, ge zjjt waarljjk goed voor mg, ik heb
het niet verdiend. Hoe kon ik slechts een
oogenblik aan nwe liefde, aan uwe trouw
men desnoods melk van 2 verschillende giften
kunnen gebruiken. Het scbjjnt dat Smaal
per dag voederen in de eerste 8 dagen eene
zeer gewcnschte zaak islater, met name in
de tweede week al, kan men met 2 voeder
tijden volstaan.
Gemiddeld geve men 17 a 18 dagen lang
de onverval8chte moedermelk en daarna w(jzlge
men het voedsel, evenwel niet opeens, maar
langzaam, daar anders gewis de groei van
het kalf zou stilstaan niet alleen, maar het
beest in lichaamsgewicht verliezen.
Niets is bjj het opfokken van jong vee, en
in 't algemeen bjj het houden van landbouw-
dieren, schadelijker dan plotseling, d. i. zonder
eenige voorbereiding, verandering in het ge
wone voeder te brengen. Als nu de gift ver
meerderd zal worden, dan gebruike men daar
toe karnemelk, te beginnen met een vierden
liter per dag en per kalf, om successievelijk
met evenveel per dag op te klimmen. Meent
men dat het vetgehalte van het voedsel, door
de bjjvoeging van karnemelk, te gering wordt,
dan kan men met succes gebruik maken van
gekookt lijnzaad.
Er zjjn er, die reeds vroeg gebruik maken
van lijnkoek, maar als men bedenkt, dat
hierin veel eiwitstof zit en voorts, dat dit
genoegzaam door de melk en de karnemelk
wordt geleverd, zou men dan niet tot de vraag
komen of door do bijvoeging var. lijnkoek de
voedingsverhouding niet verloren gaat? Kar
nemelk is arm aan vet en daarom is het goed
met iets anders het tekort aan deze stof aan
te vullen. Heeft men geen karnemelk, dan
gebruike men wei, begmnondé eveneens met
'/t liter en opklimmende mot deze zelfde hoe
veelheid. Dat de wei genietbaar moet zijn en
niet herkomstig uit vaten, die eene twijfelach
tige zindelijkheid bezitten, behoeft geen be
toog. Kan men haar niet zoet geven, dan zj]
ze licht zuur, maar niet te zuur, omdat ze
anders het tegendeel zou kunnen uitwerken
van hetgeen we bedoelden. Wei is wei, d.
w. z. eene vloeistof, waarin niet bijster veel
vaste stoffen zitten, en zjj kan dus alleen
volstrekt geen zoden aan den djjk zettenze
heeft daartoe behoefte aan hulp.
Bij de melk en de wei moet nog iets anders
komen, iets, dat het evenwicht in de voeding
bewaart, dat voor het behoud der noodige
voedingsverhouding zorgt: er moet nu speciaal
gebruik gemaakt worden van krachtvoeder.
Wat zal men daarvoor nemen? Een definitief
antwoord is op deze vraag niet te geven,
omdat we te kiezen hebben tusschen dit en
dat en nog eens tusschen dit en dat. Zekere
twijfelen.Het was niet goed van m(j, ik
beken het u."
Sofie streek hem zwijgend met de hand
over het voorhoofd.
„Nu kan ik alles verdragen, nu wil ik mj)
alles laten welgevallen, thans, nu ik weet
dat gjj leed en vreugde met mij deelt. Ja,
al moest ik sterven, getroost en gesterkt
gevoel ik mij door uwe liefde
„Neen!" riep Sofie, „gjj moogt nog niet
scheiden van het leven, gelukkige tijden zult
gij welhaast zien aanbreken, schooner dan
ooit zult gij zegevieren over de macht van
het kwade, dat u dreigde.
Graaf Leo hief zich fier op.
„Ja, mijne goede engel", sprak hij, terwijl
hij het meisje naar zich toetrok, „ja, ge hobt
gelijk, leven moet ik, moedig, hoopvol.
En zich daarna tot den assessor wendende,
sprak hij
„Wat meent u, heer assessor, mag ik
hopen op eene goede toekomst zal mijne
onschuld mogen triomfeeren?..."
De assessor had beiden den rug toegekeerd
en wjjdde zijne geheele aandacht aan het
sorteeren der zwarte fragmenten, welke Sofie
hem gebracht had en voor hem op de tafel
uitgespreid lagen.
Kleine stukjes van de portefeuille en enkele
boer maakte met voel succes gebruik van
lijnzaad en rogge in de verhouding naar de
maat van 15. Wie van eieren gebruik
maakt, weet vooruit dat h(j zich daarover niet
te beklagen zal hebben.
Ljokoskmeel acht men voor jongere kal
veren minder goed dan voor oudere. Van de
graansoorten is het vooral de haver, die als
voedsr voor kalveren in aanmerking komt,
mits ze natuurlijk goed zij en in natura, d. i.
niet gemalen of gebroken, verstrekt worde.
Om de vertering van vaste stoffen te bevor
deren, moeten deze vooraf duchtig bespeekaeld
zijn geworden, m. a. w. moeten ze terdege
kennis gemaakt hebben met het gebit. Haver
maakt niet vet, wel krachtig en geepierd en
het zjjn juist de laatste eigenschappen, die
ons melkvee moet hebben.
Genoemd krachtvoer kan reeds in de zesde
levensweek gegeven worden. Het is betrek
kelijk onverschillig wat men al3 krachtvoer
gaeftv' mits men er maar voor zorge dat de
yosdingsvorhouding niet verbroken worde. Re-
sumeerende komen we tot het volgende:
Biest en daarna 2'/, week zoetemelk tot een
maximum van i1/, liter per stuk en per
dag; dan deze boeveelheid aanvullen met
liter karnemelk of wei en hiermede 2'/j week
voortgaan, eveneens tot een maximum van
4'/, liter, zoodat het rantsoen na vjjf weken
groot zou z(jn 9 liter per dag. Nu komt er
krachtvoer by, waartoe o. a. lijnzaad, gomengd
mot rogge, en ook haver zich aanbevelen.
Rudclstaart. G. Deos.
De Practische Ambachtsschool alhier heeft
weder de inschrijving voor nieuwe leerlingen
geopend.
Op die school bestaat de gelegenheid om
jongelieden op te leiden tot bekwame timmer
lieden, smeden, meubelmakers en huisschilders.
Het onderwijs omvathet bouwkundig tee
kenen, de kennis der materialen, het timmeren
en draaien, het smeden en draaien, het meu-
belmaken, houtsnijden en draaien, het verven,
het schilderen van hout en marmersoorten,
hot penseelschryven on het handteekenen.
Voor aanstaande steenhouwers bestaat er
gelegenheid het teekenonderwvjs te volgen, in
hoofdzaak hot ornament- en letterteekenen.
Teekenbehoeften, gereedschappen en werk
kielen worden den leerlingen kosteloos ver
strekt.
De cursus duurt 3 jaren. Het schoolgeld
bedraagt f 20, 10, 5 of 2.50, met dien
parelen verzamelde hjj zorgvuldig op een
hoopje; verder eenige stukjes half gezengd
papier, waarop het geoefend oog des rechters
nog duidelijk eenige zinsneden lezen kon.
H(j vond ook een stukje van een wissel
formulier, met de handteekening van graaf
Loo daaronder.
„Mag ik hopen?" herhaalde Leo.
De assessor zag op, als kreeg hy weer pas
besef van z(jne omgeving. De beide gelieven
beschouwden hem met een gemengd gevoel
van vrees en hoop.
„Heeft u iets gevonden, wat ten mijnen
gunste is?" vroeg de graaf.
Lutner was weer geheel den bedaarden
rechter.
„Veroorloof mij het resultaat van mijn
onderzoek voorloopig onder mjj te houden.
Nog veel minder ban ik mij uitlaten over de
mogelijke gevolgen. Maar hopen kunt ge.
Een mensch, die de hoop verliest, is als een
schip zonder stuurman.
Uit de stem van Lutner blonk, toen hjj
dit zeide. een eigenaardige toon.
Thans stond hy op en wendde zich tot
deD gerechtsdienaar.
„Bestel dadelijk een rijtuig voor mij 1" riep
hij gebiedend. „Op straat boudt ge het eerste
het beste huurrijtuig aan en laat bet hier
PBUS DEB ADVHB.TEN TIEN
Vin 1—6 regili 1.05. Ieder* regel meer/O.ITfc.
Grootere lattin naar plaatarnimta. Voor het io-
oaaiaann bolton da atod wordt 0.10 bonkend.
verstande, dat zoons van handworkslieden de
ambachtsschool en tevens de avondschool van
het genootschap „M. S. G." bezoeken, te zamen
voor f 5.
Voor twee of meer zoons uit hetzelfde ge
zin wordt voor ieder slechts van het school
geld betaald.
De inschrijving is geopend tot den 15den Maart
1891, in de school, Sionsteeg 15, by den direc
teur, die daarvoor eiken werkdag van 9-12
en van 14 uren zitting houdt.
Door de beperkte plaatsruimte kunnen slechts
weinigen leerlingen aangenomen worden. Voor
da smeds afdeeling zijn reeds alle open te
vallen plaatsen bezet.
Eene spoedige aanmelding tot inschryviag
is dus aan te raden.
De beer Van Westeindo, pastoor te Hoofd
dorp (Haarlemmermeer), heeft, om gezond
heidsredenen, tydeiyb zyne functie neergelegd
en is ter verpleging gegaan in eene zieken-
inrtchting te 's-Hage.
Men meldt uit Nieuwer-Amstel, dd. 27
Febr.De burgemeester onzer gemeente, de
heer Van Son, heeft heden een bezoek ge
bracht aan Amstelveen. Begeleid door eene
eerewacht van een zestigtal ruiters en vooraf
gegaan door een muziekcorps, reed hy het
dorp binnen, waar allerwegen de vlaggen
wapperden. Voor het café „Het Vliegende
Hert" word de burgemeester officiéél ont
vangen. De heer P. Versloot heette hem
welkom en nadat de heer Van Son diens
harteiyk» woorden beantwoord had, ontving
hy in het café tal van autoriteiten. Na afloop
der receptie keerde do burgemsestsr huis
waarts, waarby de eerewacht hem weder
uitgeleide deed.
Ook te Haarlem is deze week opgericht
eene „Stenographenvereeniging", met het doel
werkzaam te zyn tot bevordering van de be
oefening en toepassing der stenographie. Tot
bestuursleden werden gekozen de heeren IV.
C. Hennis, pres.D. Smit, secr., en E. Muller,
ponningmeester.
Naar „De Geld." met zekorheid ver
neemt, is het vertrek van den bisschop F.
Hamer naar Mongolië thans bepaald op den
Uden Maart a. s. Hy gaat van Nymegen, zyne
geboorteplaats, naar Brussel en zal daar nog
esnige dagen vertoeven, om in het Missiehuis te
Scheutveld eene plechtige wyding te verrichten.
Vervolgens wordt de reis voortgezet via
Marseille, waar hy aan boord gaat van de
„Sidney," om in gezelschap van één, wellicht
meer missionarissen, naar het uitgebreide ge-
bied van zyne missie terug te keeren.
voorkomenlaat echter geeno minuut noode-
loos voorbygaan."
Daarna richtte hy zich tot Sofie.
„Freule Van Warleben, ik verzoek u, my
toe te staan, dat ik u naar het slot vorge-
zelle en daar de noodige antwoorden geve."
Zich nog even haastig tot den graaf wen
dende, sprak hy
„Hesr graaf, wees zoo goed afscheid van
de freule te nemen. Ik betreur het voor u,
dat ik u in uwe cel moet laten terugbren
gen. Eene dringende commissie roept my
elders."
IK.
Sofie had nauwelyks de kamer van graaf
Hendrik verlaten en was nog maar even den
corridor overgevlogen, toen Peterstormender-
band de deur opende.
„Gelukkig", sprak hy gerustgesteld, „ze
zyn weer heen. Dat had wat moois kunnen
worden."
Hy keek in den schoorsteenhaard, weiken
Sofie inderhaast opengelaten had.
„Alies in orde!" riep hy tevreden, terwyi
hy den haard sloot. „Alles er uitl Ik ben
nieuwsgierig wat dat geven zal."
Wordt rercolgcL
