gepasseerd; de „Spaarndam," van Niecw-
Yorlt naar Rotterdam, is 25 Febr. Bevezier
gepasseerd.
Het Leldsche Tooneel.
Zelden hebben wy een stuk aanschouwd,
zoo rqk aau hutnor en geest als „Les femmes
nerveuses", van Ernest Blum en Kaoul Toché.
Een nieuw blijspel van deze beide auteurs
deed ons dan ook de beste verwachtingen
koesteren en wij kunnen er terstond bijvoegen
"Wjj hebben ons in deze verwachtingen niet
teleurgesteld gezien. „Mijnheer en Mevrouw
De Mongodin," zooals dit jongste tooneelspel
is gedoopt, is een goed geconcipieerd, uit-
stekond uitgewerkt geheel. Elk los uitge
sproken woord heeft zyne beteekenis en komt
later tot zjjn recht. Als in den aanvang de
knecht vertelt dat hij zijn horloge verloren
heeft, eene niet bflzonder interessante mede-
deeling, is dit eene voorbereiding tot eene
latere, recht komische scène: bet nachtelijk
ronddwalen door Mynheer Mongodin, aan zijne
slaapwandel-manie toegeschreven, is de stof,
waarop grootendeels de tweede acte steunt.
„Les femmes nerveuses" echter had het voor
recht ook den jongen maagden oorlof tot een
gullen harteiyken lach te geven, terwijl Monsieur
De Mongodin hun dit slechts toestond achter
een wyd geopenden waaier.
Madame De Mongodin was eene dier vrou
wen, waarop de woorden van Corneillo, in
„Le Monteur" g6zegd:
„Monsieur, quand une femme a ie don de se faire,
EUe a des qualitós au dessus du vulgaire",
niet bepaald van toepassing waren.
Madame zweeg nooit; zij sprak en beval.
Het wetsartikel, dat uitdrukkelijk verklaart,
dat de vrouw gehoorzaamheid aan haren man
verschuldigd is, werd door haar in dien zin
uitgelegd, dat deze laatste tot eene slaafeche
onderworpenheid gedoemd was.
Als Mongodin Diet erg braaf en zoet was
geweest, dan werd hij achter slot en grendel
gesloten en kreeg strafwerkzijn nichtje
Lucienne wilde gaarne in het huwelijksbootje
stappen met een jong, talentvol schilder;
zonder moeite verkreeg zy ooms toestemming,
maar niet die van tante, die van oordeel was
dat de producten van den jongen kunstenaar
de natuur te veel nabijkwamen, en het huwe
lijk had vooreerst niet plaats.
En toch, niettegenstaande deze povere gave
tot zwijgen, beweerde mevrouw De Mongodin
„des qualitós au dessus du vulgaire" te be
zitten.
Het mes, het onder eene stolp verborgen
mes, waarvoor ieder in het voorbijgaan ge
doemd was te knielen, gaf hiervan het on-
wederlogbaar bewijs. Dit mos had zij eoomaal
in de borst gestooten van den ellendeling, den
belager van hare jonkvrouwelijke eer; zij was
daardoor de tweede incarnatie der reine, vlek-
kelooze Lucretia geworden; zulk eene vrouw
had, volgens eigen beweringen, het volste
recht het hoofd omhoog te houden, haren man
met de grofste verwytingen te overladen, als
zij dezen vindt in het gezelschap van eens
„niet-Suzanna", maar toch in het bad.
Door een „Saltomortale de comedie" ver
andert echter deze geheele toestand. De
vroegere vuige belager komt, ter herinnering
van het gesmaakt genot, wederom in het
kleine stadje, waar hij eenmaal zooveel geluk
heeft ondervondenonwetend den man der
kuische Lucretia voor zich te zien, vertrouwt
hij dozen hst geheim van het aardig avon
tuurtje toe, maar vertelt dat op geheel andere
wijze als mevrouw De Mongodin. Hij heeft
haar twee kusjes gegeven en den derden
heeft zij hem gegeven; toen de dienstboden
thuis kwamen moest hij in allerijl vluchten
en wondde zich daarby aan een mes, dat zijne
aangebedene in de hand hield. Z(jne borst
was echter van eiken aanval vrjj gebleven.
Natuurlijk dat thans een geheele ommekeer
plaats grijpt.
Mijnheer De Mongodin krjjgt de sleutels,
treedt in alle rechten, hem door de wet toe
gekend, beweert zelfs deze te zullen over
schrijden, het nichtje krijgt haren schilder en
mevrouw wordt gedoemd hare verdere levens
dagen op eene boerderij door te brengen.
Monsieur De Mongodin is ongetwijfeld eene
der bests creaties van den heer Willem
Van Zuyien; vooral zijne mimiek is boven
eiken lof verhevenhy acteert met zijne ge
laatstrekken en h(j spreekt met zijne oogen;
een enkele blik van hem was voldoende om
eene algemeene hilariteit in het leven te
roepen. Zijne houding tegenover zijne wettige
ega, zijn dialoog en duet met Clorinde, zijn
gesprek met den schilder over don sleutel
achter de pomp, dat alles was tot in de
kleinste details bestudeerd en aardig, geestig
voorgedragen. Van Zuyien gaf ons weer zijne
komische kracht In al haren omvang te aan
schouwen. Hj] werd uitstekend terzijde ge
staan door mevrouw KleU, als zijne norsche,
stroeve echtgenoote, de vrouw van het mes.
Mej. Aug. Poolman speelde licht en los; zy
gaf aan de figuur der vroegere Tingel-Tangel
Patti een de natuur zeer nabijkomend relief.
De heer Erfmann als de schilder Bobert was
in zijne actie ea dictie niet kwaad; alleen zou
den wij bera gaarne ietwat meer de vormen
zien in acht nemen. Ais een jongmensch uit
den goeden 6tand een meisje ten huwelijk
gaat vragen, is hy anders gekleed dan Bobert
bovendien zal h(j nooit ongehandschoend ver-
schijnen. De heer Erfmann oefene zich nog
een weinig in het uitspreken van het Fransch.
Dat „Lucienne" werd zoo eigenaardig ten
gehoore gebracht. Het geheel was echter uit
stekend; jammer dan ook dat de zaal niet
beter bezet was. Mr. L. H.
De tncetlng In Met Nut.
Naar aanleiding van het door de Begeering
bij de Tweede Kamer ingediende ontwerp tot
herziening der wet op de besmettelyke ziek-
tou wa3 door de Vryzinnige Kiesvereenlging
alhier tegen gisteravond eene openbare ver
gadering uitgeschreven, waartoe elke belang
stellende toegang had on waarin de hoog
leeraar dr. S. S. Rosenstein de bespreking
van de vacdDewet zou inleiden.
Het ingodieDde wetsontwerp wenscht nl. in
de bestaande wettelyke bepalingen wijzigingen
te brengen van een belangryken aard. Thans
wordt geen kind, geen onderwijzer op eene
school toegelaten, tenzy door eeDO duidelijke
verklaring van een bevoegd geneesheer, in
wetteiyk vastgestelden vorm opgemaakt,
blijko dat het kind of de onderwyzer behoor
lijk is ingednt of wel aan de natuurlijke pok-
ziekte geleden heeft. Voor de behoorlyke toe
passing der inenting zyn verder wettelyke
voorschriften vastgesteld.
Hot nieuwe voorgestelde artikel iaat in dozen
meerdere vrybeld. Het eischt voor de toelating
op de scholen óf eeDe geneeskundige ver
klaring, dat de inenting der koepokken niet
goed gevolg of meer dan eens is ondergaan,
óf dat de natuurlyke kinderpokken zyn door
staan of een schriftelijk bewya van den bur
gemeester dat de persoon zelf, zoo hy meerder
jarig iB, of do ouders of voogden, zoo het oen
minderjarige geldt, bezwaar maakt of maken
tegeu de toepassing of herhaling der inenting.
Wordt dit ontwerp aangenomen, dan hebben
dus zoowel leerlingen als onderwijzers de
vryheid om de scholen te bezoeken, ook wan
neer zy in het geheel niet of niet voldoende
zpn ingeënt
De voorzitter van bovengenoemde vereeni-
ging, prof. mr. S. J. Fockema Andrea-, zeide
by de opening van do tamelijk bezochte ver
gadering, dat het bestuur deze zaak van zóó
groot gewicht in het belang der algemeene
volksgezondheid achtte, om haar in het open
baar door een deskundige te doen bespreken,
en het was zoo gelukkig geweest er in te
slagen dat de heer Rosenstein deze taak
wilde op zich nemen.
Deze zeide zich voor dit compliment te
moeten excuseeren en verklaarde al dadeljjk
dat hy het ingediende wetsontwerp zou be-
stryden, nkl omdat het van de tegenwoor
dige Regeering uitging, want al ware het
door eene andere Regeering voorgesteld, dan
zou hy het evenmin doen, maar uit een
medisch, uit een wetenschappeiyk oogpunt.
Na het verschil tusachen de oude en nieuwe
bepaling duidoiyk te hebben in het licht ge
steld, wees spr. ook op de tegenstrydigheden
in de by het wetsontwerp behoorende Memorie
van Toelichting, waarvan aangezien nu dit
en. in tegenspraak daarmede, dan weer dat
gezegd wordt eene halfheid van redeneering
ten grondslag ligt.
Spr. herinnerde er aan hoe reeds Jenner
die den 14den Mei 1796 de eerste inenting
verrichtte, -proefondervindeiyk heeft bewezen
dat de inenting met koepokstof een voorbe
hoedmiddel is. En het nut, dat dus ongeveer
100 jaren steeds is gebleken, zal men nu
maar zoo ineens omverwerpen'?
Dat tóch sommigen de pokkon kregen, is
nog geen tegenwerping. De inenting isgeene
absoluut voorbehoedmiddel, maar tjjdelyk,
zoodat ze om een zeker aantal jaren moet
herhaald worden. Men moet met goed gevolg
zyn gevaccineerd en later gevaccinoerd. Daar
door wordt de sterfte verminderd en daarop
komt het aan. Ook is het van belang op
welken leeftyd de inenting heeft plaats gehad,
alsmede het beloop daarvan.
Do heer Rosenstein toonde, der vergadering
eene graphiache voorstelling van de resultaton
der inenting in PruiseD, waar zo facultatief,
en in Nederland, waar ze alleen verplichtend
is om op de scholen te worden toegelaten;
alsmede eene van hot verschil tusschen do
sterfte vóór en na de enting. Beide voorstel
lingen trokken door de treffende wyze, waarop
zo spraken, zeer de aandacht. Spr. merkte op
dat men in het tegenovergestelde geval dan ook
wel ziende blind of kleurenblind moest zyn'.
Meer dan eens stelde spr. Pruisen tot voor
beeld, maar aangezien velen zeggen dat daar
alles dwang is, zóó zelfs, dat er om zoo te
zeggen achter byna ieder een „Schützmann"
staat, wees hy op Frankryk, het land,
waar de „liberté" zoo hoog wordt gehouden
en geroemd. Niettegenstaande de vryheids-
leuze hebben de mannen der wetenschap
aldaar toch aan de Regeering voorgesteld
op dit gebied dwang uit te oefenen.
Vroeger werd beweerd dat zich gevallen
hebben voorgedaan dat men door inenting
kreeg: roos, tering of eemge andsro besmet
telyke ziekte; doch spr. toonde aan dat dit
niet het geval kon zyndat die beweringen
dus ten onrechte waren geschied. Het is
spr. immers gebleken dat het kalf, waarvan
pokstof wordt gonomsn, niet vatbaar is voor
de tering- en andere stof.
Ten biyke weikon invloed de inenting op
da sterfte heeft, noemde spr. eenige cyfers
op. Zoo bedroeg b. v. vroeger over een zeker
aantal aangetasten vóór de enting die sterfte
70.90 pet. on nii de enting later 0.71 pet.
In Engeland, waar de inenting thans is vry-
gelaten, is het aantal sterfgevallen zeer groot,
zelfs grooter dan in eenige groote landen te
zaïnen.
Tegen de vaccine bestaan echter by som
migen godsdienstige bezwaren, en hoe gaarne
ze die ook eerbiedigen, de medici mogen
daarmede niet a'.tyd rekening houden. Wil
men geene inenting als voorbehoedmiddel togen
ziekte, dan moest men, om dezelfde bezwaren,
ook geene bliksemafleiders ter voorkoming van
brandgevaar willen.
Zoolang de deskundigen dit wenschen, wil
de minister het kweeken van koepokstof in
de hand werken en behoorlyke waarborgen
trachten te verkrijgen dat deze bereiding vol
gons wetenschappeiyk voorschrift geschiedde,
maar aan de Regeering, zegt zij, komt de
vrye beschikking over het lichaam niet toe,
zeifs al is zy overtuigd dat die beschikking
enkel ten bate van dit lichaam komt.
Maar wel beschikt de Regeering over dat
lichaam om, in tyd van nood, het te laten
doodschieten. Waar is in dezs redeneeringen
do logica?
Voor zoover spreker heeft kunnen nagaan,
zijn de Katholieken allen vóór de inenting,
vóór het behoud van den togenwoordigen toe
stand, waarom het voorgestelde wetsontwerp
tot wijziging daarvan zeer waarschyniyk toch
met zal worden aangenomen. Niettemin blyft
spr. het voorstel betreuren. Voor de indiening
er van kunnen echter redenen bestaan heb
ben, welke het niet aan ons is te beoordeelen.
Opheffing der inenting zou spr. eene ramp
voor Nederland achten.
Nadat spr. door den voorzitter voor zyne
belangrijke uiteenzetting der zaak was dank
gezegd, bekwam het woord de hoogleeraar
mr. H. Van der Hoeven, om de juridische
z jjde te bespreken. Spr. heeft voor zyn onder
zoek dezelfde stukken gebruikt als de vorige
spreker, doch in de geheele Memorie van
Toelichting vindt hij geene quaestiën van juri-
dischen aard aangevoerd, welke zouden
kunnen leiden tot verandering van den togen
woordigen toestand. Van dwang is er eerst
ook geen sprake, want aan de ouders wordt
volkomen vrijheid in de keuze overgelaten;
hunne kinderen naar school en géén pokken,
óf: hunne kindoren niet naar school en wél
pokken. Maar later wordt die niet bestaande
dwang, tóch wel weer dwang genoemd.
Vreemde redeneering 1
Ten onrechte wordt echter in de M. v. T.
gezegd dat aan de thans geldende bepaling
bezwaren van staatsrechterlyken aard zyn ver
bonden. Spr. ontkent dit, in de eerste plaats
omdat men vrij blyft in de keuze om zyn
kinderen al of niet naar school te zenden,
en ten tweede omdat inen ook ten aanzien
van zy'n lichaam we! degeiyk verplicht is
zich te onderwerpen aan de voerschriften,
welke in het belang der v. ksgezondheid noo-
dig geacht worden. L'-iclit de volksgezond
heid inenting, dan er ingeënt worden.
Zoo zyn ook voor and- u ziekten en velerlei
verdere zaken wettelyke -e -orschriften vastge
steld, waaraan men zie., moet onderwerpen.
De Drankwet b. v. zou dan inbreuk mat
op den eigendom van ons licgaam, want a
mag het met meer volgooien met jenever
dan gaan wandelen. Ook zjjn er bepaltn;
gemaakt op de levensmiddelen, op eene to
lyke kleeding in het openbaar, op een
hoorlyk gedrag en een goeden toeat:
wanneer men zich in spoorwegwaggons bevt
enz. enz.
Is men verplicht zich in het algemeen
lang hieraan te onderwerpen, evenzoo moe'
gemoedsbezwaren zwichten voor dat ze!
algemeen bolaDg, in vele andere zaken
ook in de gevallen, reeds door prof. Ros
stein genoemd. De belangen der mindert
moeten in de maatschappy nu eenmaal
kon voor die der meerderheid.
Door een en ander kwam spr. dus tot
conclusie dat ook op rochteriyk gebied
geen reden bsstaat om het Regeeringst
worp tot wet te doen verheffen.
Daarna betoogde prof. mr. S. J. Focki
A r.arc-a:- dat er z. i. tegen dit ontwerp nóg
bezwaar is, door den vorigen spr. niet
noemd. Er moet nl. dwang bestaan, en
bestaat er reeds op zoo velerlei ge!
tegenover enkelen in het belang van co
deren. Waarom zou de Staat ook niet
drempel van het huisgezin mogen oversc]
dan? Als de ouders vorplicht zyn te zo
voor do ziel van het kind, waarom zou
ze dan ook niet kunnen dwingen dit te
voor het lichaam V3n dat kind, hetwelk er
nog niet over na kan denken? Aan de
heid wordt daardoor, volgens spr., nis!
kort gedaan.
Nogmaals nam nu de inleider het w
om er op te wyzen hoe de tegenstande:
hunne redeneeringon met valsche stelli
voor den dag komen en o. a. zeggen„we
woest niet bang voor uwe kinderen op sc
want zo zyn immers toch ingee-ntTegei
rodenoering komt spr. ten krachtigste
want pokken zyn in vele gevallen besm
lyk, aüsen dan niet indien ware bewoze.
een ingei-nte de pokken niet kan krygec
Krijgt de laatste de pokken, dan hee
ziekte vrel een goedaardiger verloop ea i
s'.eil'te daardoor verminderd. Zóó ver is
echter nog niet dat de niet-ing6"énte on;
deliit zou zyn voor zyne ingeente omge
Daarom, aldus eindigde spr., als er sp
moest zyn van wyziging der tegenwooi
wor, dan moest ze eigenlyk deze zyn,
de vaccinatie ook hier te lande facul
warde gesteld en de revaccmatie verplick
Sa dankzegging aan sprekers en ver,
ring, werd deze openbare moeting, door
non van allerlei richting en stand bjjgevr
door den voorzitter geslote*.
Clem-engd Nieuws.
Door de politie alhier is proK
verbaal opgemaakt tegen een man, die,
verlangende naar sterken drank, zich
eene tapster eene flesch jenever had l'
afgeven op naam eener gevestigde fN
waardoor hy zich aan het feit van op]ion,
heeft schuldig gemaakt. By de inbeslagne
van de flesch met de rest van den d
lag de man beschonken in zyne woning.
Mede heeft de politie proces-verbaal
maakt tegen een paar 13-jarige knapen
eenige tamelijk zware ballaststukken
eene brug weggenomen en verkocht ha
en die aangehouden werden, toen zjl
door hen uit een afgesloten pakhuis w
nomen oud yzor wilden verkoopen.
Bij vonnis van de Haagsche rï*
bank werd heden veroordeeld A. S., te Li
wegens diefstal van ondergoed, tot drie
den gevangenisstraf.
Naar men mededeelt, zou H.
de Groothertogin van Saksen, die a: I
's Gravenhaagsche IJsclub vergunning
gegeven een gedeelte van hare terrolne
de Laan Van Mererdervoort te 's-Hage
richten tot schaatsenrjjdersbaan, die vf
ning hebben ingetrokken omdat tyderr
zw.iren rouw over Z. M. den Koning l
terreinen ysfeesten zjjn georganiseerd
muziek enz., welke vermaken niet né
denkbeeld van den zwaren rouw ov
komen.
De Utrechtsche stud en ten-4
teit „P. H. R. M." viert heden Dontii'
haar 75 jarig bestaan.
Na ailoop der jaarvergadering in fa-eb]
v. K. en W. zou te 3 uren een oehtecf
eert van de muziek der veld-artilieris
op de sociëteit plaats hebben. Verder
bij Okhuyzen honorair-commissarisseij
de commissarissen der sociëteit zich
gen aan een reunie-ainer.
