N°. 9455.
Dinsdag Xö December.
A°. 1890.
fëourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (§pn- en feestdagen, uitgegeven.
Koning WILLEM III.
Leiden, 15 December.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
T«or Leiden per 8 meenden....1,10.
Vrenoo per poet1.40.
JLfkonderljjke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Ven 1—6 regele 1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere lettere neer plaatsruimte. Voor het in-
ceeseeren buiten de stad wordt f 0.10 berekend.
Nu de laatste mannelijke telg uit het Huis
van Oranje-Nassau door den dood van ons is
weggegaan, zal zeker menigeen gaarne zich
in het bezit willen stellen van Zr. Ms. goed
gelijkend portret, gemaakt in zijne laatste
levensjaren.
De gelegenheid daartoe bestaat thans. De
heer B. W. IJzekdkaat, op dit gebied zeer
gunstig bekend, heeft namelijk naar de laatste
van den Koning gemaakte photographische
afbeelding een aquarel ontworpen, waarnaar
eene chromolithographie is gemaakt, welke
onzen Abonné's eerstdaags als Premie zal
worden aangeboden.
Ze is artistiek uitgevoerd in niet minder
dan 10 kleuren en stelt den overleden Vorst
voor in generaals uniform.
Van de degelijkheid en fraaiheid van dat
kunstwerk kan men zich overtuigen bij de
firma D. Sala Zonen op de Breestaat, waar
het is geëxposeerd in dof-zwarte lijst met
zilver afgezet en met de kroon, eveneens in
rouwkleuren. De heeren Sala zijn echter be
reid naar verkiezing ook andere ljjsten te
leveren.
Den avond vóór de uitgifte zal in ons blad
de Bon worden afgedrukt, waarmede deze
chromolithographie, welke een sieraad in
huiskamer en salon zal uitmaken, tegen eene
vergoeding van slechts 2S cents aan ons
Bureel kan worden afgehaald.
Door de zorg, welke aan de afwerking
wordt besteed, kan de aflevering eenigszins
later'geschieden dah eerst bepaald was, eene
omstandigheid, waarmede de Abonné's zich
gaarne zullen vereenigen. De chromolitho
graphie toch kan er niet anders dan in waarde
door stijgen.
De heer H. J. Van Nouhuys is met 54
stemmen gekozen tot lid van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken alhier. De heer
P. Van Cranenburgh verkreeg 43 stemmen.
Voor deze herstemming waren dus, daar
1 biljet blanco was, ingeleverd 98 biljetten.
Hot Centraal-Israëhetisch wees- en door
gangshuis alhier heeft o. m. andere giften ook
een geschenk van 50 ontvangen van den
heer M., te Oldenzaal, naar aanleiding van
zt|n herstel eener zware ziekte.
Vrijdag a. s. zal te Wassenaar wederom
eene verkiezing gehouden worden van twee
notabelen en één notabel-plaatsvervanger. De
vacaturen ontstonden door het bedanken der
heeren M. graaf Van Limburg Stirum, A. M.
De Lamaar en J. Reinders.
Aan Hare Majesteit de Koningin en
Hare Majesteit de Koningin-Regentes zpn
door den heer Henri De Louw, photograaf
van wijlen Z. M. den Koning, te Delft, aan
geboden groote photographieën van de graf
tombe in de Nieuwe Kerk met hare rouw-
decoratio en van den aanblik der Groote Markt
op het oogenblik, dat de lijkwagen voor de
jrouwpoort stilhield.
Woensdag of Donderdag aanstaande zal
"ten Hove het cour plaats hebben voor hen,
die toegelaten zijn om bij H. M. de Koningin-
Regentes rouwbeklag te doen.
In de gemeenteraadszitting te 's-Graven-
hage van Zaterdag is aangenomen het voorstel
van B. en Ws., om niet te voldoen aan eene
uitnoodiging tot bijwoning van eene openbare
vergadering van Ged. Staten ter behandeling
•eener reclame tegen een aanslag van den
hoofdeiyken omslag dezer gemeente en te
besluiten, dat B. en Ws. zich in het vervolg
gemachtigd kunnen rekenen aan dergelijke
uitnoodiging geen gevolg te geven.
Verder werd het voorstel aangenomen, om
ten behoeve van de in 1891 te Scheveningen
te houden internationale sporttentoonstelling
kosteloos in gebruik af te staan het noodige
terrein in de zoogenaamde Renbaan te Scheve
ningen, benevens een subsidie in geld.
Tot leden der commissie van advies, die
den heer A. Huet behulpzaam zal zijn by
het opmaken van een avant-projet voor eene
open verbinding van Amsterdam met de
Noordzee, waarvoor "door het Koninkiyk In
stituut van Ingenieurs een krediet tot een
maximum van f 2500 is toegestaan, zyn
door den raad van bestuur van het Koninkiyk
Instituut van Ingenieurs benoemd de heeren
mr. J. P. R. Tak van Poortvliet te 's Gra
venhage, tevens voorzitter; mr. R. W. J. C.
Van den Wall Bake te Amsterdam; dr. E.
F. Van Dissel te LeidenA. M. J. Hendrichs,
dr. H. F. R. Hubrecht te AmsterdamW.
F. Leemans, C. Lely, N. Th. Michaélis te
's-Gravenhage; N. H. Nierstrasz te Amster
dam; R. P. J. Tutein Nolthenius te 's-Her-
togenbosch; J. Scholtens te Haarlem; J. A.
Schuurman te Amsterdam en E. H. Stieltjes
te 's-Gravenbage.
Deze commissie heeft tot onder-voorzitter
gekozen den heer W. F. Leemans, tot secre
taris den heer C. Lely.
Op de fraaie begraafplaats van de ge
meente Haarlem is het stoffelyk overschot
van den heer H. De Veer, in leven hoofd
redacteur van „Het Nieuws v. d. Dag" en
voorzitter van den „Nederlandschen Jour
nalistenkring" aan de moederaarde terug
gegeven.
De lijkbaar was met vele en fraaie kransen
bedektblyken van liefde, vriendschap en
waardeering. Om het graf waren, behalve
de familie en andere vrienden, ook de ver
tegenwoordigers van de meeste Amsterdain--
sche dagbladen aanwezig.
De heeren R. Wüste, commissaris van de
vennootschap van „Het Nieuws v. d. Dag,"
en dr. Van Gorkom, De Veer's oudste vriend,
prezen hem voor zpne bezielde werkzaamheid
ter verspreiding van kennis, beschaving en
gezonde denkbeelden, schetsten zpn karakter,
waarvan blymoedigheid de grondtoon was,
gepaard aan geest, waarby altyd zyn goed
hart sprak. „Sie haben," getuigde dr. Van
Gorkom met een bekend citaat, „Sie haben
einen guten Mann begraben, und mir war
Er mehr."
De heer D. A. Van Waalwyk, secretaris
van den „Nederlandschen Journalistenkring,"
bracht hulde aan den overleden journalist en
voorzitter van den kring.
De oudste zoon van den overledene dankte,
ook namens zyue familie, voor de eer, aan de
nagedachtenis zyns vaders bewezen.
Wegens oponthoud door mist van het op
6 December 1890 uit Amsterdam naar Bata
via vertrokken stoomschip „Prinses A malia",
zal dit stoomschip eerst op 19 of 20 Decem
ber 1890 van Genua kunnen vertrekken. In
verband daarmede jal de in die haven aan
boord te nemen brievenmaal voorNederlandsch-
Indië eerst uit Nederland verzonden worden
op Woensdag 17 December 1890 in plaats
van op Dinsdag 16 Dec. 1890, met den trein
van 5.50 a. uit Amsterdam naar Antwerpen.
Ook „Schorers Familienblatt" herdenkt
den dood van onzen Koning. De jongste af
levering bevat in de eerste plaats eene gravure
naar eene schildery van W. Lindenschmitt,
voorstellende den moord op prins Willem
den Zwpger. Daarna volgen portretten van
den Koning, de Koningin en het Prinsesje
by haar ponny (1888). De heer Wilhelm
Von Neumün8ter heeft een waardeerend
woord er by geschreven, waarin hy in korte
trekken de geschiedenis van het huis Oranje
weergeeft. Van den heer Wilhelm Röselaar
is een kort gedicht op den dood des Konings
opgenomen.
By resolutie van den minister van finan
ciën is bepaald dat de leesboeken voor blinden,
als drukwerk, vry zpn van invoerrecht.
De gewone audiëntie van den minister
van oorlog op 18, en die van den minister
van waterstaat, handel en nyverheid op 20
dezer, zullen niet plaats hebben.
Bp koninkiyk besluit van 12 dezer
(Staatsblad No. 179) is als een bewps van
bpzondere waardeering der diensten van Neder
lands strpders in de gedenkwaardige jaren
1813 1815, op de voordracht van den minister
van oorlog, het volgende bepaald:
lo. aan ieder oudstrpder der jaren 1813-1815,
gerechtigd tot het dragen van het eereteeken
(Zilveren Kruis), ingesteld by komnklpk be
sluit van 10 Mei 1865 (Staatsblad No. 32),
wordt jaarlyks, op aanvrage van den belang
hebbende, tot de Koningin gericht, ten laste
der begrooting van het departement van oorlog,
bpwpze van gratificatie, eene geldelyke tege
moetkoming van ƒ150 verleend, mits biyke,
dat hp uit eigen middelen niet voldoende in
zpn levensonderhoud kan voorzien;
2o. die tegemoetkoming zal voor de eerste
maal, zoo mogelpk nog in den loop van 1890,
en verder telkens omstreeks het midden der
maand Juni worden uitgekeerd.
Gemengd Nieaws.
Was het gedurende delaatBte
schoone winterdagen reeds zeer druk op de
bevrozen grachten, singels, wateren en plassen
in en om onze psryke gemeente, gisteren,
Zondag, was die drukte in den vorm van
een bonten drom allerwegen op het ps neder
gedaald. Evenals voor vele jaren waren er
langs de banen tentjes, versierd met vlaggen,
verrezen, waarin de traditioneele „heete melk
en dikke pieten," alsmede bier van allerlei
brouwsel ten verkoop werden aangeboden,
terwyi een heir van baanvegers zpne functiën,
gewaardeerd en ongewaardeerd, met bezems
mèt en zonder hei, onvermoeid verrichtte.
Vooral den singels en het Galgewater viel
een druk bezoek ten deel. Op dit laatste
waagde zich zelfs reeds eene ar met paard,
op het gedeelte: Beestenmarkt tot de eerste
spoorbrug. Van „De Vink" en „Rhynzigt"
gezien, leverde dat Galgewater een vroolpken,
echt Hollandschen aanblik op. Doch niet
alleen bleven de kloeke rpders zwieren in
de nabpheid der stad hunner inwoning, zp
snelden ook op de schaatsen heen naar vry
ver afgelegen oorden, een genot, dat niet
alle winters hun brengen.
Dadr, op die plassen, als Wpde Aa, Bra-
semer en Kagermeren, hadden, evenals trou
wens elders op de gestolde wateren, vele
ontmoetingen en kennismakingen plaats, welke
öf van korten duur waren, öf in staat tot
hechtere vriendschapsbanden aanleiding te
geven.
Zie ze nu maar eens gaan, die groote schare
van ouden en jongen, van „krukken" en
„kranen", den bolleboos met zpn „beentje-
over" en den scharrelaar, die telkens dreigt
te vallenmaar dat schrikt hem niet af. Men
is op het ps en op het ps is men immers
allen één! Verschil van stand, van jaren, van
geslacht, alles valt hier weg. Op het ys is
het geoorloofd een lief meisje uit te noodigen,
met haar te ryden, haar op te vangen in de
armen als ze dreigt te vallen, haar schaatsje
op te binden en met haar hier of daar eens
„aan te leggen". Geen terrein, dat zoo ver
broedert, waar de deftige heer zpne deftigheid
vergeet en het meisje hare aangeleerde
preutschheid in den steek laat. Op het ys is
de mensch natuurlpk, zooals hp is, en daarom
geniet, oud en jong! zooveel gp kunt van het
heerlyke schaatsenrijden
Lang hebben de stoombooten het op den
Rpn volgehouden tegen den winterkoning,
maar eindelpk heeft de stoom, die machtige
factor, het moeten opgeven, waarvan o. a. de
twee sleepbooten met hare tien schepen, die
te Oudshoorn midden in het vaarwater zoo
schilderachtig zpn blyven zitten, de zichtbare
getuigenis afleggen.
Door den arbeid der psclub „de Rpnstreek"
om alle oneffenheden, door de stoombootvaart
veroorzaakt, gelpk te maken, is er in aan
sluiting met de ysclub Leiderdorp-Zoeter-
woude, van Leiden tot Zwammerdam thans
eene baan, waarop men in andere streken van
ons land jaloersch mag zpn.
In de twee'do week-van Decem
ber hoorde men te Wassenaar iederen dag
weder de doodsklok luidensoms tweemalen
op éénen dag. In vpf dagen tpds overleden
aldaar dan ook niet minder dan zes volwassen
personen.
Aan de te Z o etermeer Z egwaard
gehouden bardrpderp op schaatsen namen
deel 21 personen. De prps ad f 50 werd ge
wonnen door A. Van den Berg, van Bent
huizen, de 1ste premie ad 30 door P. Van
Es, var. Zegwaard, en de 2de premie ad 10
door Bergman, van Warmond.
Te Haarlemmermeer is afge
brand het woonhuis van A. Kempkes, aan
den Spaarnwouderweg B. 231. Oorzaak on
bekend. Het huis was verzekerd voor 300,
de inboedel voor f 400.
De uitslag der te Haarlemmer
meer gehouden hardrpderyen op schaatsen is
als volgt. Er waren negen paren voor den
wedstrpd tusschen heeren en dames. Van hen
behaalden J. De Boo en mej. Van Lier den
lsten prps; Griekspoor en mej. Griekspoor
den 2den prys; L. O verbeek en mej. T. Boom
den 3den prps.
Voor de hardrydery door mannen waren
25 deelnemers. Den lsten prys won D. Buur
man, den 2den prijs won B. De Haas, den
3den prps won Willemse.
De baan is door den heer de l'Espinasse
officier der genie, gratis aan de commissie
der IJsclub afgestaan.
De pryzen werden door den heer G. A. A.
Knaap, na eene toepasselyke aanspraak, den
pryswinners uitgereikt.
Do Oostenryksche regeering
heeft eene verordening betreffende het gebrnik
van Koch's geneesmiddel uitgevaardigd. Daarin
wordt verboden het middel op zieken buiten
hospitalen enz. toe te passen, tenzp de arts
nauwkeurig toezicht op zyn patiönt kan hou
den; uitvoerige aanteekeningen omtrent het
verloop der behandeling worden voorgeschre
ven en zoo ook de verplichting voor iederen
arts elk door hem in behandeling genomen
ziektegeval aan de overheid bekend té maken
zoo ook later den afloop.
Bloedige bruiloft. Dezer dagen
keerden van Saint-Donat (Frankryk) 's avonds
twee jonggetrouwden, Montel, 23 jaar oud,
en Marie Consteix, 18 jaar oud, naar hunne
woning in het gehucht Ponnet terug, verge
zeld van vrionden en bloedverwanten.
Opeens weerklonk een schot van achter
eene haag en de bruidegom rolde in het zand.
Een kreet van schrik steeg uit den mond van
al de genoodigden, op hetzelfde oogenblik
weerklonk een tweede schot en de bruid viel
op het bebloede lyk baars echtgenoots.
De moordenaar, die verborgen in het struik
gewas op den bruidsstoet wachtte, nam na
zyne dubbeie misdaad de vlucht. De genoo
digden, als versteend van schrik door dit
vreeseiyk tooneel, durfden zich bpna niet ver
roeren.
Toen de eersto schrik een weinig over was,
legde men de twee ipken aan den kant van
den weg. Men haalde een rptuig en een lpk-
stoet reed het gehucht binnen in plaats van
een vroolpken bruidsstoet.
Het parket van Issoire en de brigade gen
darmerie van het arrondissement waren spoe
dig ter plaatse. De vermoedens vielen op
zekeren Manaranche, een jongeling van 22
jaren, van hetzelfde dorp. Hp had het meisje
ten buweiyk gevraagd, maar was afgewezen.
Den dag na den moord vond men het lyk
van Manaranche tusschen de struiken. De
borst was met een kogel doorboord en zyn
geweer lag naast hem. Zpn lyk was reeds
geheel styf.
