N*. 9447 Zaterdag (5 öeceinioer. - -oror.h^rioce on <?ouden ketting met Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Koning WILLEM III. Z. M. Koning WILLEM III. feze Qourant wordt dagelijks, met uitzondering van <§fin- en feestdagen, uitgegeven. oncim? van wijlen jar. Huydecoper van j aan het station alhier was, z« vermeld dat roldeene portemonnaie, waarin ongeveer f 40, I in-<Ta- t.waa laatste dagen (dus ook toen en eene gouden broche; een goudenen een zil- LEIDSCH DAGBLAD. PBIJE DEZER COUBANT: Tm* Lelden per i meendeo..1.10. Tnneo per poet.d.T.'.V. 1.40. Aiionderlgte Nommere0.05. Nu de laatste 'mannelijke telg uit het Huis van Orarje-Naasau door den dood van ons is weggegaan, zal zeker menigeen gaarne zich in het bezit willen stellen van Zr. Ms. goed gelijkend portret, ge*aakt in zijne laatste levensjaren. De gelegenheid daartoe bestaat thans. De heer B. W. IJzerdkaat, op dit gebied zeer gunstig bekend, heeft namelijk naar de laatste van den Koning gemaakte photographische afbeelding een aquarel ontworpen, waarnaar eene chromolithographie is gemaakt, welke onzen Abonné's eerstdaags als Premie zal worden aangeboden. Ze is artistiek uitgevoerd in niet minder dan 10 kleuren en stelt den overleden Vorst voor in generaals uniform. Van de degelijkheid en fraaiheid van dat kunstwerk kan men zich overtuigen bjj de firma D. Sala Zonen op de Breestaat, waar het is geëxposeerd in dof-zwarte lijst met zilver afgezet en met de kroon, eveneens in rouwkleuren. De heeren Sala zijn echter be reid naar verkiezing ook andere lijsten te leveren. Den avond vóór de uitgifte zal in ons blad de Bob worden afgedrukt, waarmede deze chromolithographie, welke een sieraad in huiskamer en salon zal uitmaken, tegen eene vergoeding van slechts 35 cents aan ons Bureel kan worden afgehaald. Door de zorg, welke aan de afwerking wordt besteed, kan de aflevering eeoigezins later geschieden dan eerst bepaald was, eene omstandigheid, waarmede de Abonné's zich gaarne zullen vereenigen. De chromolitho graphie toch kan er niet anders dan in waarde door stijgen. PLECHTItiK BECRAFEXH van 4 December 1890. Het was of de hemel heeft willen zorgen voor eene rouwdecoratie, veel grootecher dan menschen in staat zijn aan te brengen. Wat beteekenen de omfloerste lantarens in ver gelijking van de gansche stad, ja wellicht van het gansche land, dat door een zwaren mist ia omfloerst! De natuur was in over eenstemming m6t de plechtigheid. En zoo rust nu ook de laatste mannelijke afstammeling van het doorluchtige vorsten huis, waaraan Nederland zijn onafhankelijk volksbestaan te danken heeft, naast den grondlegger onzer vrijheid. Zijn laatste tocht is volbrachthet mausoleum heeft zich boven hem gesloten, en hij slaapt den eeuwigen slaap. Voor dezen Vorst gelde, als voor alle ster velingen: hjj ruste in vrede! Nooit zag men in Oranje's residentie zulk eene menigte samengedrongen als op den 4den December, toen, onder het dof gedreun der kanonschoten, het luiden der torenklokken, de sombere treurmuziek en den afgemeten slag der omfloerste trommen, het stoffelijk overschot van Neerlands derden Koning werd uitgedragen, omgeven van een stoet van on derdanen en vreemde vorsten, zoo schitterend en groot, als zelfs bjj de uitvaart der Rus sische grootvorstin Anna Paulowna op verre na niet te aanschouwen was. Terwijl uit alle oorden de6 lands deputa tion waren samengekomen, om den Koning op zjjn Iaatsten tocht te geleiden, garen Europa's Regeeringen door het afvaardigen van prinsen of gezantschappen blijk van hare waardeering van het kleine Nederland en zijn vermaard Vorstenhuis, zoodat zelden oen Koning met schitterender stoet is ten grave gebracht. En verscheiden bewoners van huizen aan den weg, dien de stoet volgde, waren niet achtergebleven om de Indrukwekkende, zeld zame plechtigheid een luisterrijk aanzien te geven. Was meerendeels de beschikbare ruimte nog verre van voldoende om plaats te geven aan de tienduizenden, die den lijkstoet wilden zien, en die zich in de Btraten verdrongen om ook maar het kleinste plaatsje machtig te worden, toch was op menige plek eene rouw- hulde aangebracht, die ook aan den weg een ernstig karakter gaf. Rouwfloers om de Konink lijke wapens en om de brandende lantarens, sierlijke draperieën, zjj 't niet allen zoo vor stelijk fraai als die de firma Michels aan de Wilhelmiöa-galerij, schuin tegenover het Paleis, aangebracht, maar vooral eene eerbiedige stilte onder de opeengepakte menigte gaven aan het tafereel van den langzaam voortrijdenden stoet een plechtig karakter. Nadat het Koninklijke lijk op de voorge schreven wijze, voorafgegaan door den opper- ceremoniemeester en andere grootwaardigheids- bekleeders, was uitgedragen, door de 24 onder officieren en 24 kamerheeren, en in den rouw- wagen was geplaatst, zette de stoet zich op de in het programma bepaalde wjjze in beweging. H. M. de Koningin-Regentes, ondersteund door H. K. H. de Groothertogin van Saksen en diep bewogen, was getuige van het uit dragen der lijkkist uit het Paleis. De smaakvolle kransengroepeering op de lijk kist, die geheel vrijstond in den lijkwagen, vorderde, nadat het stoffelijk overschot het paleis had verlaten, nogal eenigen t(]d. Mid delerwijl waren teekenaren, door Fransche illustratie-uitgevers, o. a. l'Illustration" en ,1e Monde Ilhistré," herwaarts gezonden, bezig het tafereel van de plaatsing in den rouw- wagen uit te teekenen, en ook de Hollands'che schilder, de heer De Josselin de Jong, maakte op het terrein schetsen van eenige groepen. In de kerk te Delft was ook de heer Schip- perus bezig met het maken van schetsen. Ook zag men verscheidene photografen en dilettanten op verschillende punten den stoet photographeeren, meestal door het nemen van instantanés. Kort nadat de beweegbare rouw-estrade, zooals de wagen met recht genoemd kon worden, van het voorplein van het paleis ver trokken was, en de rijtuigen geopend stonden om de vreemde vorsten te ontvangen, ont stond er een oponthoud, naar men beweert, als gevolg van het bezwaar van één der voor name vorsten om met drie personen in eene koets plaats te nemen. Eerst nadat aan de eischen der hoffelijk heid was voldaan, zette de trein zich verder geregeld in beweging. Eene compagnie artillerie-schutterij, onder bevel van kapitein Gregory, en eene compagnie grenadiers, onder kapitein Evenwel, hadden in den ochtend de eerewacht aan het paleis betrokken, onder opperbevel beurtelings van den luitenant-kolonel der grenadiers Le Bron de Vexela en den majoor der artillerie-schutterij Van Wel dor en Rengers. De stoet werd geopend door het 2de batal jon Haagsche schutterij met den luit.-ko!onel- commandant, den heer Baud, en den kapitein adjudant Meijwert aan het hoofd, onder bevel van majoor Van Frank. Daarop volgden gre nadiers en jagers, onder bevel van overste Scheltus van IJseldijk, en een bataljon infan terie uit Leiden, met kolonel Alings en den overste Bloem. De 200 man marinetroepen werden gecommandeerd door den kapitein-luit. t. z. 1ste kl. J. Cardinaal en den luit.-kolosel der mariniers J. L. Cadet. De standaard van het Koninkrijk, wolken de luitenant-generaal Alewjjn voor de borst uit droog, bestond uit een zijden blazoen met het rijkswapen, met aan weerszijden afhan gende gouden kwasten. I De heraut van Luxemburg, E. L. baron Van Hardenbroek, voorafgegaan door zjjn ge heel in 't zwart gekleeden wapendrager, was geheel in een witten wapenrok, waarop de kleurige wapens van het groothertogdom zeer .sierlijk uitkwamenzijne blauw fluweelen baret was met een rand krip omzoomd. Hij vormde dus eene schrille tegenstelling met zijn sombe ren wapendrager. Hjj was eenigszins anders geplaatst dan volgens het programma, volgende nl. onmid dellijk na den ceremoniemeester. Na hem volgden de vier geneesheeren en professor Rosenstein, te voet, In rouwmantels. De hofbeambten en officianten waren een eind verder in den stoet achteruitgeschoven. De oude opperofficieren, die de orde- en waardigheidsteekenen van hun meestor droe gen, maakten een weemoedigen indruk; de figuur van den grijzen Karei Van der Heijden trok in 't bijzonder de aandacht. Voortdurend werd er treurmuziek gespeeld. Intusschen zag men echter reeds den lijk wagen naderen, voorafgegaan door den heraut van Nederland, mr. W. B. R. Van Weideren baron Rengers, nagenoeg eveneens gekleed als die van Luxemburg, met dit onderscheid, dat hij het Nederlandsche wapen droeg op een prachtig blauw fluweelen wapenrok. De Vorstelijke lijkwagen vertoonde zich thans anders aan het oog der toeschouwers, dan toen Maandag het Koninklijk lijk naar het paleis werd overgebracht. Niet alleen door het ontbreken van den schilderachtigen, imposanten toortsengloed, maar ook doordat er onderscheiden veranderingen aan waren aangebracht. Boven op den wagen was nu nl. eene rouwdecoratie geplaatst, in den vorm van een mantel om een wapen, samengehou den door de zilveren kroon. Aan de achterzijde zag men nu het Konink lijk wapen, rechts aan de zijden door de wapens van Oranje-Nassau en Wurtemberg, links door die van Rusland en Pruisen ge flankeerd, zijndede vier kwartieren des Konings sedert 1791, en voor op den wagen droeg een rouwscbild 's Konings naam cijfer onder eene zilveren kroon. Al deze wapens en schilden hingen met ronwkoorden over den wagen. Een twaalftal kransen, bloemstukken en palmen waren op den rouwwagsn geplaatst. Er achter, op een afzonderlijken wagen, volgde, hoog opgetast, een omvangrijke schat van bloemen en kransen, door de verschillende deputation en lichamen aan den voet der estrade neergelegd: eene verzameling, zooals men er zeker zelden of nooit eene heeft b(jeen gezien, vooral niet in Docember. De 24 kamerheeren, dio fungeerden als dragers, waren de heeren: baron Taets van Amerongen van Natewisch, H. W. J. E. baron Taets van Amerongen, Huyssen van Katten- dyke, baron Snouckaert van Schauburg, G. A. baron De Constant Rebecque, A. baron Ben- tinck, A. baron Van Pallandt van Neerrjjnen, F. graaf Van Randwjjck, baron Van Brienen van de Groote Lindt, jhr. mr. Van Pabst Van Bingerden, H. L. baron Van Heemstra, jhr. W. C. A. Alberda van Ekenstein, S. J. graaf Van Limburg Stirum, baron Oey van Zegwaart, A. O. J. E. M. graaf De Merchant d'Ansembourg, jhr. E. Van Weede, H. baron Van Knobelsdorff van Nieuwenhuis, G. A. baron Tindal, baron Van Wasseneer van Rosande, baron Ch. De Tomaco, graaf Van Rechteren van Appeltem, jhr. Verheijen, A. W. J. J. j baron Van Nagel], Du Chastel de la Hovar- derie, J. A. H. baron Van Zuylen van Njjevelt en jhr. mr. B. Th. De Beaufort. De dragers-onderofficieren waren de heeren adj.-onderofficier Bevelander en de sergeant De Groot, van de grenadiers en jagersadj.- onderofflcier-vaandeldrager Van Splunton, van het 1ste reg. inf.; sergeant Lamers, van het Sste reg. inf.wachtmeester Hensen, van het late reg. huzaren; wachtmeester van Dalen, PRIJS DER AD VERTENTIEN Tu 1—regel* ƒ1.05. Ieder* regel meer/O.lTf Qrootere letters user plasWruimte. Voor het -3 oesseeren buiten de stad wordt 0.10 berekend van het 2de reg. huzaren; fouritr Van Baarsel, van het 2de reg. veld-artillerie; sergeant Land man, van het 4de reg. vesting-artillerieser geant-majoor Van dei' Rest en sergeant Abspoel, van de Haagsche schutterij; twee onderofficieren van de Delftsche schuttergde opperwachtmeester Kamerbeek, van de Hoef- smid3chool; sergeant-majoor Van Ooetveen, van de genie; opper-konstabel Boersum. adj.- onderofficier Besanger, opper-stuurman Röther, opper-schippers De Jong en Van Meeuwer, de lste timmerman Vink en majoor-torpedo maker Vogt, sergeant-majoor Sörensen, van de mariniers; sergeant Joustra, van de hos pitaal-compagnie, en wachtmeester Boogaard, van de marechaussee. In de eerste volgkoets zaten de Vorst van Waldeck en Pyrmont, de Groothertog van Saksen en Groothertog Adolf van Luxemburg. Daarna volgden de overige vertegenwoorm gers naar rangorde, zooals het programma aangaf, in 5 rijtuigen met 6 paarden, de ge zanten in een 4-tal karossen met 4 en do overige en hun gevolg in rijtuigen met 2 paarden (niet allen even sierlijk, daar blijkbaar al wat voertuig is was bijeengebracht om de massa volgers te dragen). Grootvorst Alexis en de vertegenwoordigers van Oostenrijk, Duitschland en Engeland onder gingen in de Wagenstraat eene kleine vermis dering van de hun verschuldigde eer om door zes paarden te worden getrokkenhet voor span nl. werd lastig en sloeg het tui^ stuk, zoodat het moest worden afgespannen en HH. Keiz. en Kon. HH. met slechts vier paarden verder moesten rijden. Eene aanmerkelijke vertraging was ook hiervan het gevolg. De deputatie van het Metalen Kruis, een groep grijsaards, die een treffenden indruk maakten, sloot den stoet, met militaire macht aan het einde. De voortstrompelende Metalen- Kruisridders telden met hun vieren 321 jaren. De stoet, welke te elf uren het Paleis had verlaten, was juist te halféén aan de Rjjs- wijksche barrière. Aan de grens der gemeente brachten Bur gemeester en Wethouders het Koninklijk lijk de laatste eer, evenals het Dagelyksch Bestuur der gemeente Rijswijk op zjjn gebied, terwijl aan de grens van Delft de oudste wethouder, waarnemend burgemeester, met zijne medewet- houders en den secretaris den lijkstoet op wachtten met Delftsche schutterij ®n Metalen- Kruisridders, zoomede eenige deputatiêr, die daartoe het verzoek hadden gedaan. Langs den Rjjswijkschen en Delftsche:, weg zag men des ochtends reeds vroeg eene onaf gebroken rij van menschen op de bermen der wegen, op verhevenheden, op tijdelijke getimmerten, niet het minst ook op schepen en schuiten. Verschillende stoombooten lagen zelfs in de nabijheid van de Prinsenstad ge meerd, vol kijkers. De kleine stoombootjes van P. Smit Jr. ontbraken er evenmin. In Delft zelf heerschte ook eene voorbeel- delooze orde. Tegenover bet Prinsenhof stonden o. a. geschaard deputatiên van het Delftsche stu dentencorps, het Groningsche, het Utrechtsche en het Amsterdamsche, mede met omfloerste banieren. In de kerk te Delft, waarvan do versiering vroeger werd beschreven, werden door de aide- ceremoniemeesters jhr. J. W. G. Boreel van Hogelanden, P. A. J. baron De Smeth van Alpheu en jhr. A. E. B. Van Bogaerae van de Bruggen de plaatsen aangewezen. Als cere moniemeesters traden op W. Th. baron Van Herzeele, R. baron Van Lynden en baron Steengracht van Moyland. Wie daar samenkwamen, is eveneens reeds te voren vermeld. Zeer lang duurde het, voordat de stoet aankwam. Te balfdrie eerst zag men van uit het koor door do geheele lengte der kerk heen, voor de open portiek de eerste troepen cefi- I leeren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1890 | | pagina 1