N". 9437.
Maandag 24 November.
A3. 189U.
$ezs Courant wordt dagelijksmet uitzondering
van fon- en feestdagen, uitgegeven.
Kikeriki.
Leiden, 22 November.
PRU8 DEZER COURAJïT:
Voor Leiden per t mean-ien.1.10.
Franco per poetm 1.40.
Afzomisriijke Nommeren Q.Oi.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Tan 1—6 regels/1.05. Iedere regel meer/0.17
Grootere lettere naar plaateralrate. Yoor het in*
eaeeeeren buiten de etad wordt 0.10 berekend.
Aan de Abonné'a daarop, wordt by dit
nommer verzonden No. 9 van Kikeriki.
Uit het vroeger vermelde ze3tal ie gister
avond door kerkeraad en kiescollege der Ned.-
Herv. gemeente albier het volgend drietal
predikanten samengesteld
Ds. J. H. Sunning Jr., te Goudads. IJ. J.
Bootsma, te Zoetermeer, en ds. C. Verhagen,
te Diemen.
In hare Memorie van Antwoord omtrent
het ontwerp tot verhooging van hoofdstuk V
(Binnonlandsche Zaken) der Staatsbegrooting
voor 1890 verklaart de Begeering de Staten-
Generaal in de gelegenheid te willen stellen
instemming te betuigen met de gewyzigde
inzichten omtrent den bouw vaneengeologisch-
mineralogisch laboratorium te Leiden, alvorens
nog in dit jaar tot de aanbesteding over te gaan.
Eene beslissing omtrent de onderhandelingen
met Utrecht betreffende den bouw van een
nieuw universiteitsgebouw aldaar, kon niet
worden aangehouden tot by de behandeling
der Staatsbegrooting voor 1891, vermits de
gemeente Utrecht vóór het totstandkomen
van hoofdstuk V dier begrooting zich moet
verklaren omtrent den verkoop der perceelen
bezyden de Kruisgangen.
De minister verdedigt nader de verbeterde
inrichting van de Rykskweekschool voor vroed
vrouwen te Amsterdam, daar de tegenwoordige
inrichtiDg niet voldoende is. Er wordt nu slechts
eene verhooging van f 5 voorgesteld, met de
bedoeling, dat door het toestaan daarvan, de
aanstelling van een leeraar, op eene jaarwedde
van f 2500, kan geacht worden geen bezwaar
te ontmoeten, zoodat de Regeering, zoo noodig,
daartoe reeds voor de vaststelling der be
grooting voor.1891 kan overgaan.
In hare mededeelingen omtrent de wijze,
waarop de Regeering voornemens is gemeen-
teiyke en byzondere kweekscholen van Ryks-
wege te steunen, is de Regeering getrouw
gebleveu aan de verklaring by de behandeling
der wet, door de Rogeering, dat het in de
bedoeling lag die subsidièn voor di9 kweek
scholen niet, zooals voor de normaal-lessen,
uitsluitend te berekenen naar het aantal ver
kregen akten. Omtrent bewys en tydstip van
uitkeenng geeft de minister verschillende
inlichtingen.
Aangenaam was het den minister te ver
nemen dat met zyne voornemens omtrent de
Kon. Bibliotheek en de inwoning van den
bibliothecaris werd ingestemd. Door de nieuwe
inrichting zal meer ruimte verkregen en de
veiligheid bevorderd wordon. Van vermomde
traktementsvorbooging is geen sprake. Aan
den catalogus dor bibliotheek wordt met y ver
gearbeidspoelige totstandkoming is onmoge-
lyk zonder aanzieniyk verhooging van uitgaven.
Donderdag avond hield de heer Goeman
Borgeeius in de Vryzinnige Kiesvereeniging
„Burgerplicht" te Delft eene voordracht over
sociale wetgeving. Na een woord gewyd te heb
ben aan het optreden der Koningin-Regentes,
die reeds getoond had doordrongen te zyn
van het gewicht der taak. die zy had aan
vaard, kwam spr. tot zyn onderwerp, dat, naar
hy vertrouwde, ook Hare belangstelling zou
gaande maken. Hy wees op hetgeen de eerste
enquête aan het licht had gebracht, om tot
zyn lesdwezen te verklaren, dat van deze
Regeenng voor leerplicht, beperking van veld
arbeid en voorkoming van ongelukken niets
te wachten scheen. Vervolgens zette hij breed
voerig de treurige toestanden uiteen, welke
te Leider., blijkens de processen-verbaal der
hier onlangs gehouden enquête, beorschten,
en waartegen ook van gemeentewege niet
alles werd gedaan wat kon. Overmatig lange
arbeidsduur, lage loonon, exploitatie van vrou
wen en meisjss, hygiënisch en moreel on-
draaglyke toostandsu war-en hier, op enkele
loffelyke uitzonderingen na, schering en inslag.
De geheel onvoldoende toestand der arbeiders
woningen en de schadelijke werking der
huizen van verkoop met recht van weder
inkoop, kwam hierby ter sprake. Dat en in
hoeverre de Staat verplicht was by zulke
toestanden in te grypen, werd in eene welspre
kende peroratie ten slotte betoogd.
Aan de belegeringsoefeningen op de
kaart, welke dezen winter worden uitgevoerd
door de officieren van het 3de bataljon van
het regiment grenadiers en jagers, wordt ook
deelgenomen door officieren der artillerie, en
wel van het 4de reg. vesting artillerie door
den kapt. Jong, den lsten luit. Hesta en den
2den luit. Tromp, en van het 2 reg. veld-art.
door den kapt. jhr. Six en den lsten luit.
baron Van Boetzelaar, van 's-Hage, alsmede
door den kapt. Veeren en den lsten luitenant
Fabius, uit Leiden.
Men schryft heden aan het „Utr. Dbl.":
„Terwyi in overeenstemming met den door
ons in dit blad uitgesproken wensch, uit
allerlei plaatsen van ons land geneesheeren
zich naar Berlyn begeven, om zich daar onder
leiding der assistenten van prof. Koch op de
hoogte te stellen van de behandeling van
teringlyders, bevreemdt het ons, dat er tot
dusver, (voor zoover althans bekend) nog
nergens iets is of wordt gedaan om in ver
schillende daarvoor geschikte streken van ons
land, by voorkeur in onze Academiesteden,
dus ook in Utrecht, inrichtingen tot stand te
brengen, waar de teringlyders regelmatig en
onder voortdurend toezicht kunnen worden
behandeld.
Hoe moer toch de heerlijke uitvinding van
prof. Koch bekend wordt, des te moer blykt,
dat die slechts dan mot eenige hoop op gun
stig gevolg kan worden toegepast, wanneer
dit geschiedt door deskundigen, met de «iter
ate zorg en onder onafgebroken toezicht.
Aan deze voorwaarden kan slechts worden
voldaan in eene inrichting, waar goiyktydig
in verschillende vertrekken een groot aantal
zieken wordt verpleegd en derhalve altyd (by
afwisseling) dag en nacht, deskundigen aan
wezig zyn en toezicht houden.
Zal men hier in Utrecht do handen in den
schoot laten liggen en niets doen in de hier
aangegeven richting?
Zoo de geneeskundige faculteit onzer Utrecht-
sche Hoogeschool, zoo gunstig bekend in en
buiten ons land, hiertoe het initiatief mocht
nemen, dan twyfelen wy niet of het zal haar
van de zyde onzer burgery aan geldolyke,
noch zedelyke ondersteuning ontbreken, waar
bet de wetenschappelyke toepassing betreft van
eene zoo schoone uitvinding als die van prof.
Koch."
Zou Leiden, de eerste academiestad desRyks,
zich door Utrecht de loef laten afsteken?
De Staatscourant van heden bevat het
volgende
„Sinds 15 November is de toestand van Z. M.
den Koning nagenoeg onveranderd gebleven.
De voedsolopneming blyfc voldoende, maar
Z. M. geniet op zeer ongeregelde tyden rust."
De Algemeene Synodale commissie der
Ned.-Herv. Kerk heeft het volgende adres
gezonden aan H. M. de Koningin-Regentes:
„Op den dag, waarop Uwe Majesteit het
Regentschap heeft aanvaard, is het der Alge
meene Synodale commissie van do Neder-
landsch-Hervormde Kerk eene behoefte, aan
Uwe Majesteit hare eerbiedige hulde te
brengen.
By don toestand, waarin Zyne Majesteit tot
droefenis van het gar.sche Nederlandsche volk
verkeert, strekt het tot verzachting van onze
smart, dat Uwe Majesteit de noodzakelyk ge
worden, maar zware taak van Regentes heeft
gelieven op zich te nemen.
Moge aan Uwe Majesteit, daarby gesteund
door de toegenegenheid eiï erkentelijkheid der
natie, door God Almachtig kracht en wijsheid
worden geschonken tot de vervulling der taak!
Verhoore Hy daartoe gevadigiyk de gebe
den, ook in deze dagen opgezonden voor
Z. M. den Koning, voor Uwe Majesteit en voor
Neerlands Kroonprinses, mede ter bevestiging
van den alouden band tusschen Nederlanden
Oranje!"
De heeren L. Van Riet en J. De Boer,
by kqninklyk besluit van 14 Februari 11. be
noemd, de eerste tot consul-generaal voor
de Argentynsche Republiek, de tweede tot
consul te Buenos-Ayres, zyn in hunne res
pectieve hoedanigheid door de Argentynsche
regeering erkend.
De heer Bombach deelt nu weer aan het
„Hbl." mede, dat het niet is gelukt den heer
Bouwmeester over te halen by „Het Ned.
Tooneel" te blyvon.
De directie der Exploitatie-Maatschappy
heeft naar aanleiding van een verzoek der
Kamer van koophandel en fabrieken te Dor
drecht, met het doel om aansluiting te ver-
krygen te Rotterdam, station Beurs, naar
Dordrecht, ten behoeve der reizigers van
's avonds 8.15 uit Emmerik en 9.35 uit Am
sterdam, bepaald dat, met ingang van 25
November a. s., trein 129 tien minuten later,
du3 te 11 uren 11 m., van de halte Rot
terdam—Beurs zal vertrekken.
By den uitgever den heer J. M. Bredé9
to Rotterdam is een smaakvolle kalender voor
1891 verschenen. „Maandrozen" is de titel
-van het cahier met de fraaie, door S. De Nie-
derhausern ontworpen chromolithographieén,
waarvan de onderwerpen aan de maanden
van het jaar zyn ontleend. By elk der poëtische
plaatjes zyn toepasselyke dichtregelen, even
eens geïllustreerd, van onze beste dichters:
De Génestet, Beets, Janssonius, Tollens, Ter
Haar, Ten Kate, Hasebroek en anderen.
Het is een klein album, waarvan aan elke
maand twee bladzyden gowyd zyn; de een
bevat eene zinnebeeldige voorstelling der
maandeen winterlandschap voor Januari,
een bloeienden meitak voor Mei enz.en de
andere de toepasselyke versregelen. Het ge
heel maakt een zeer aangenamen indruk en
doet voor dergeiyko Engelsche uitgaven, wolke
reeds in zwang waren, niet onder.
De jury voor de beoordeeling der plan
nen voor het te stichten kerkgebouw der
Ned.-Hervormde gemeente te Apeldoorn, heeft
bekroond het ontwerp, ingezonden door den
heer P. Du Rieu, architect te 's-Hage, en
premién toegekend aan de ontwerpen, inge
zonden door de heeren J. Verheul Dz., H. B.
Berlage Nz., J. J. Van Nieuwkerkon en Henri
Evers, architecten, respect, te Rotterdam, Am
sterdam, 's-Hage en Rotterdam woonachtig.
De werving by het corps rydende artil
lerie is tot nader order gesloten.
De detacheering van onderofficieren by
het Indische leger is weder opengesteld.
Uit Amsterdam wordt aan de „Zw. Crt."
gemeld dat mevr. de wed. Douwes Dekker
onder de papieren van Multatuli een onvoltooid
tooneelspel heeft gevonden. Het is ter beoor
deeling aan de heeren Le Gas en Haspels te
Rotterdam ter band gesteld.
De vroegere predikant der Chr. Geref.
gemeente te Winschoten, de heer E. H., die
door de classis uit zyn ambt is ontzet, is in
hoogar beroep gegaan by de Provinciale Synode.
Te Utrecht zal eene nieuwe Studenten
sociëteit opgericht worden.
Het Nederlandsche schip „Slamat", kapi
tein Hoedemaker, is 22 Nov. van Shields te
Soerabaia aangekomen; de „Prins van Oranje",
van Batavia naar Amsterdam, arriveerde 22
Nov. te Genua.
oiueuard Nieu-ws.
Tegen den 33-jarigen Leidschen
visscher A. v. S., die, als beschuldigd van
ontvreemding eener belangryke hoeveelheid
paling uit de kar van deu vischhandelaar S.,
onder Oegstgeest, voor de Haagsche rechtbank
moest verschijnen, vorderde de sub3t.-officier
van justitie, mr. P. A. Van Buttingba W <1 e
eene gevangenisstraf van 2'/2 jaar.
Beklaagde ontkende de paling gestolen te
hebben; hy zeide ze van een Noordwyker te
hebben gekocht.
De toegevoegde verdediger, mr. Van Stip-
riaan Luïscius Jr., bestreed dat het bewijs
was gelevord en concludeerde tot vryspraak.
Zeventien getuigen en deskundigen werden
in deze zaak gehoord.
De volgende week uitspraak.
Het is, dank zy den yverigen na
sporingen van de gemeente-veldwachters te
Leiderdorp, mogen gelukken den dader in
handen te krygen van oen diefstal van een
zilveren remontoir-horloge met ketting en gou
den medaillon, ten nadeole van J. v. d. L
wonende in de Prinsenlaan aldaar.
Do dader is J. 8., militair, te Leiden in
garnizoen, die het horloge eerst in een huis
van verWoj!1 met recht van wederinkoop en
don volgenden dag in de Bank van Leening
had beleend, op een valschen naam.
Deze persoon zal zich nu bovendien te ver
antwoorden hebben over een diefstal van 15
uit de cantine van het garnizoen, waarvan de
dader tot nu toe onbekend was gebleven.
Uit Zoetermeor-Zegwaard wordt
als eene bijzonderheid gemeld, dat sedert half
Augustus geen enkel lyk op do R.-K. begraaf
plaats aldaar is begraven.
Een naar het uiteriyk te oor-
deelen welgesteld heer, vermoedeiyk een
vieemdeling, by wien „vergunning" in de
beenen was geschoten, had Donderdag-avond
ongeveer halftwaalf te 's-Hage het ongeluk
op den Prinsessewal in de sloot langs 's Ko
nings tuin te glyden. Een voorbyganger. die
zoo beleefd was het slachtoffer op het droge
te brengen en op eene in de nabyhoid staande
bank te plaatsen, ontving 5 cents fooi voor
zijne moeite.
De begiftigde nam daarover wraak. Ijlings
liep by naar de sloot, waarin 's mans hooge
zyden hoed nog lag en zette dien plotseling
op mynheers hoofd, zoodat de modder met
stralen over gezicht, overhemd en gekleede
jas van den reeds tot de knieën doorweekten
man liep. Vad.)
In de eerste S p a ar n d am m e r -
straat te Amsterdam viel eene vrouw, die
boodschappen ging doen, van do trap en over
leed aan de gevolgen van dien val. Zy wa3
moeder van zes kinderen.
Eene juffrouw, die haastig voorby do schut
ting om de ruïne op het Leidscheplein aldaar
liep, kwam met het hoofd terecht tegen eene
niet vastgehechte, vooruitstekende zinken an
nonce-plaat. Haar rechteroog werd daardoor
uit het hoofd gescheurd!
Het gerechtshof te Amsterdam
heeft de beslissing der rechtbank aldaar ir.
zake de vryiating van mej. Aafke Kuypers
heden bevestigd.
De bekende, thans krankzinnige
socialist, mr. Spin, is van het gesticht te
Medemblik overgebracht naar het naby Sar.d-
poort gelegen gesticht „Meer-en-berg."
Gistermorgen verscheen voor
den kantonrechter te Utrecht een in geschei
den staat levend echtpaar, ter zake van eene
erfenis. De man maakte het daar echter de
vrouw en ook zyne omgeving lastig, zoodat
de kantonrechter, na tevergeefs hem het
zwygen te hebben opgelegd, gebood hem uit
de zaal te verwyderen. Dit ging lang niet
gemakkeiyk, zoodat met geweld tegen hem
moest worden opgetreden, en een der veld
wachters hot zelfs noodig oordeelde, hem een
stalen armband aan te leggen, ten einde hem
het gorechtsgebouw uit en het bureel op de
Ganzenmarkt in te kunnen brengen. (O. D.)
By het uitkloppen van oon kleedje
is te Apeldoorn eeno dienstbode van het
platform van een dak. gestort. Zij brak daatby
dsn arm op twee plaatson, en twee ribben
zy bekwam ook nog andere zware kneuzingen.