N". 9437. Maandag 24 November. A3. 189U. $ezs Courant wordt dagelijksmet uitzondering van fon- en feestdagen, uitgegeven. Kikeriki. Leiden, 22 November. PRU8 DEZER COURAJïT: Voor Leiden per t mean-ien.1.10. Franco per poetm 1.40. Afzomisriijke Nommeren Q.Oi. PRIJS DER ADVERTENTIEN: Tan 1—6 regels/1.05. Iedere regel meer/0.17 Grootere lettere naar plaateralrate. Yoor het in* eaeeeeren buiten de etad wordt 0.10 berekend. Aan de Abonné'a daarop, wordt by dit nommer verzonden No. 9 van Kikeriki. Uit het vroeger vermelde ze3tal ie gister avond door kerkeraad en kiescollege der Ned.- Herv. gemeente albier het volgend drietal predikanten samengesteld Ds. J. H. Sunning Jr., te Goudads. IJ. J. Bootsma, te Zoetermeer, en ds. C. Verhagen, te Diemen. In hare Memorie van Antwoord omtrent het ontwerp tot verhooging van hoofdstuk V (Binnonlandsche Zaken) der Staatsbegrooting voor 1890 verklaart de Begeering de Staten- Generaal in de gelegenheid te willen stellen instemming te betuigen met de gewyzigde inzichten omtrent den bouw vaneengeologisch- mineralogisch laboratorium te Leiden, alvorens nog in dit jaar tot de aanbesteding over te gaan. Eene beslissing omtrent de onderhandelingen met Utrecht betreffende den bouw van een nieuw universiteitsgebouw aldaar, kon niet worden aangehouden tot by de behandeling der Staatsbegrooting voor 1891, vermits de gemeente Utrecht vóór het totstandkomen van hoofdstuk V dier begrooting zich moet verklaren omtrent den verkoop der perceelen bezyden de Kruisgangen. De minister verdedigt nader de verbeterde inrichting van de Rykskweekschool voor vroed vrouwen te Amsterdam, daar de tegenwoordige inrichtiDg niet voldoende is. Er wordt nu slechts eene verhooging van f 5 voorgesteld, met de bedoeling, dat door het toestaan daarvan, de aanstelling van een leeraar, op eene jaarwedde van f 2500, kan geacht worden geen bezwaar te ontmoeten, zoodat de Regeering, zoo noodig, daartoe reeds voor de vaststelling der be grooting voor.1891 kan overgaan. In hare mededeelingen omtrent de wijze, waarop de Regeering voornemens is gemeen- teiyke en byzondere kweekscholen van Ryks- wege te steunen, is de Regeering getrouw gebleveu aan de verklaring by de behandeling der wet, door de Rogeering, dat het in de bedoeling lag die subsidièn voor di9 kweek scholen niet, zooals voor de normaal-lessen, uitsluitend te berekenen naar het aantal ver kregen akten. Omtrent bewys en tydstip van uitkeenng geeft de minister verschillende inlichtingen. Aangenaam was het den minister te ver nemen dat met zyne voornemens omtrent de Kon. Bibliotheek en de inwoning van den bibliothecaris werd ingestemd. Door de nieuwe inrichting zal meer ruimte verkregen en de veiligheid bevorderd wordon. Van vermomde traktementsvorbooging is geen sprake. Aan den catalogus dor bibliotheek wordt met y ver gearbeidspoelige totstandkoming is onmoge- lyk zonder aanzieniyk verhooging van uitgaven. Donderdag avond hield de heer Goeman Borgeeius in de Vryzinnige Kiesvereeniging „Burgerplicht" te Delft eene voordracht over sociale wetgeving. Na een woord gewyd te heb ben aan het optreden der Koningin-Regentes, die reeds getoond had doordrongen te zyn van het gewicht der taak. die zy had aan vaard, kwam spr. tot zyn onderwerp, dat, naar hy vertrouwde, ook Hare belangstelling zou gaande maken. Hy wees op hetgeen de eerste enquête aan het licht had gebracht, om tot zyn lesdwezen te verklaren, dat van deze Regeenng voor leerplicht, beperking van veld arbeid en voorkoming van ongelukken niets te wachten scheen. Vervolgens zette hij breed voerig de treurige toestanden uiteen, welke te Leider., blijkens de processen-verbaal der hier onlangs gehouden enquête, beorschten, en waartegen ook van gemeentewege niet alles werd gedaan wat kon. Overmatig lange arbeidsduur, lage loonon, exploitatie van vrou wen en meisjss, hygiënisch en moreel on- draaglyke toostandsu war-en hier, op enkele loffelyke uitzonderingen na, schering en inslag. De geheel onvoldoende toestand der arbeiders woningen en de schadelijke werking der huizen van verkoop met recht van weder inkoop, kwam hierby ter sprake. Dat en in hoeverre de Staat verplicht was by zulke toestanden in te grypen, werd in eene welspre kende peroratie ten slotte betoogd. Aan de belegeringsoefeningen op de kaart, welke dezen winter worden uitgevoerd door de officieren van het 3de bataljon van het regiment grenadiers en jagers, wordt ook deelgenomen door officieren der artillerie, en wel van het 4de reg. vesting artillerie door den kapt. Jong, den lsten luit. Hesta en den 2den luit. Tromp, en van het 2 reg. veld-art. door den kapt. jhr. Six en den lsten luit. baron Van Boetzelaar, van 's-Hage, alsmede door den kapt. Veeren en den lsten luitenant Fabius, uit Leiden. Men schryft heden aan het „Utr. Dbl.": „Terwyi in overeenstemming met den door ons in dit blad uitgesproken wensch, uit allerlei plaatsen van ons land geneesheeren zich naar Berlyn begeven, om zich daar onder leiding der assistenten van prof. Koch op de hoogte te stellen van de behandeling van teringlyders, bevreemdt het ons, dat er tot dusver, (voor zoover althans bekend) nog nergens iets is of wordt gedaan om in ver schillende daarvoor geschikte streken van ons land, by voorkeur in onze Academiesteden, dus ook in Utrecht, inrichtingen tot stand te brengen, waar de teringlyders regelmatig en onder voortdurend toezicht kunnen worden behandeld. Hoe moer toch de heerlijke uitvinding van prof. Koch bekend wordt, des te moer blykt, dat die slechts dan mot eenige hoop op gun stig gevolg kan worden toegepast, wanneer dit geschiedt door deskundigen, met de «iter ate zorg en onder onafgebroken toezicht. Aan deze voorwaarden kan slechts worden voldaan in eene inrichting, waar goiyktydig in verschillende vertrekken een groot aantal zieken wordt verpleegd en derhalve altyd (by afwisseling) dag en nacht, deskundigen aan wezig zyn en toezicht houden. Zal men hier in Utrecht do handen in den schoot laten liggen en niets doen in de hier aangegeven richting? Zoo de geneeskundige faculteit onzer Utrecht- sche Hoogeschool, zoo gunstig bekend in en buiten ons land, hiertoe het initiatief mocht nemen, dan twyfelen wy niet of het zal haar van de zyde onzer burgery aan geldolyke, noch zedelyke ondersteuning ontbreken, waar bet de wetenschappelyke toepassing betreft van eene zoo schoone uitvinding als die van prof. Koch." Zou Leiden, de eerste academiestad desRyks, zich door Utrecht de loef laten afsteken? De Staatscourant van heden bevat het volgende „Sinds 15 November is de toestand van Z. M. den Koning nagenoeg onveranderd gebleven. De voedsolopneming blyfc voldoende, maar Z. M. geniet op zeer ongeregelde tyden rust." De Algemeene Synodale commissie der Ned.-Herv. Kerk heeft het volgende adres gezonden aan H. M. de Koningin-Regentes: „Op den dag, waarop Uwe Majesteit het Regentschap heeft aanvaard, is het der Alge meene Synodale commissie van do Neder- landsch-Hervormde Kerk eene behoefte, aan Uwe Majesteit hare eerbiedige hulde te brengen. By don toestand, waarin Zyne Majesteit tot droefenis van het gar.sche Nederlandsche volk verkeert, strekt het tot verzachting van onze smart, dat Uwe Majesteit de noodzakelyk ge worden, maar zware taak van Regentes heeft gelieven op zich te nemen. Moge aan Uwe Majesteit, daarby gesteund door de toegenegenheid eiï erkentelijkheid der natie, door God Almachtig kracht en wijsheid worden geschonken tot de vervulling der taak! Verhoore Hy daartoe gevadigiyk de gebe den, ook in deze dagen opgezonden voor Z. M. den Koning, voor Uwe Majesteit en voor Neerlands Kroonprinses, mede ter bevestiging van den alouden band tusschen Nederlanden Oranje!" De heeren L. Van Riet en J. De Boer, by kqninklyk besluit van 14 Februari 11. be noemd, de eerste tot consul-generaal voor de Argentynsche Republiek, de tweede tot consul te Buenos-Ayres, zyn in hunne res pectieve hoedanigheid door de Argentynsche regeering erkend. De heer Bombach deelt nu weer aan het „Hbl." mede, dat het niet is gelukt den heer Bouwmeester over te halen by „Het Ned. Tooneel" te blyvon. De directie der Exploitatie-Maatschappy heeft naar aanleiding van een verzoek der Kamer van koophandel en fabrieken te Dor drecht, met het doel om aansluiting te ver- krygen te Rotterdam, station Beurs, naar Dordrecht, ten behoeve der reizigers van 's avonds 8.15 uit Emmerik en 9.35 uit Am sterdam, bepaald dat, met ingang van 25 November a. s., trein 129 tien minuten later, du3 te 11 uren 11 m., van de halte Rot terdam—Beurs zal vertrekken. By den uitgever den heer J. M. Bredé9 to Rotterdam is een smaakvolle kalender voor 1891 verschenen. „Maandrozen" is de titel -van het cahier met de fraaie, door S. De Nie- derhausern ontworpen chromolithographieén, waarvan de onderwerpen aan de maanden van het jaar zyn ontleend. By elk der poëtische plaatjes zyn toepasselyke dichtregelen, even eens geïllustreerd, van onze beste dichters: De Génestet, Beets, Janssonius, Tollens, Ter Haar, Ten Kate, Hasebroek en anderen. Het is een klein album, waarvan aan elke maand twee bladzyden gowyd zyn; de een bevat eene zinnebeeldige voorstelling der maandeen winterlandschap voor Januari, een bloeienden meitak voor Mei enz.en de andere de toepasselyke versregelen. Het ge heel maakt een zeer aangenamen indruk en doet voor dergeiyko Engelsche uitgaven, wolke reeds in zwang waren, niet onder. De jury voor de beoordeeling der plan nen voor het te stichten kerkgebouw der Ned.-Hervormde gemeente te Apeldoorn, heeft bekroond het ontwerp, ingezonden door den heer P. Du Rieu, architect te 's-Hage, en premién toegekend aan de ontwerpen, inge zonden door de heeren J. Verheul Dz., H. B. Berlage Nz., J. J. Van Nieuwkerkon en Henri Evers, architecten, respect, te Rotterdam, Am sterdam, 's-Hage en Rotterdam woonachtig. De werving by het corps rydende artil lerie is tot nader order gesloten. De detacheering van onderofficieren by het Indische leger is weder opengesteld. Uit Amsterdam wordt aan de „Zw. Crt." gemeld dat mevr. de wed. Douwes Dekker onder de papieren van Multatuli een onvoltooid tooneelspel heeft gevonden. Het is ter beoor deeling aan de heeren Le Gas en Haspels te Rotterdam ter band gesteld. De vroegere predikant der Chr. Geref. gemeente te Winschoten, de heer E. H., die door de classis uit zyn ambt is ontzet, is in hoogar beroep gegaan by de Provinciale Synode. Te Utrecht zal eene nieuwe Studenten sociëteit opgericht worden. Het Nederlandsche schip „Slamat", kapi tein Hoedemaker, is 22 Nov. van Shields te Soerabaia aangekomen; de „Prins van Oranje", van Batavia naar Amsterdam, arriveerde 22 Nov. te Genua. oiueuard Nieu-ws. Tegen den 33-jarigen Leidschen visscher A. v. S., die, als beschuldigd van ontvreemding eener belangryke hoeveelheid paling uit de kar van deu vischhandelaar S., onder Oegstgeest, voor de Haagsche rechtbank moest verschijnen, vorderde de sub3t.-officier van justitie, mr. P. A. Van Buttingba W <1 e eene gevangenisstraf van 2'/2 jaar. Beklaagde ontkende de paling gestolen te hebben; hy zeide ze van een Noordwyker te hebben gekocht. De toegevoegde verdediger, mr. Van Stip- riaan Luïscius Jr., bestreed dat het bewijs was gelevord en concludeerde tot vryspraak. Zeventien getuigen en deskundigen werden in deze zaak gehoord. De volgende week uitspraak. Het is, dank zy den yverigen na sporingen van de gemeente-veldwachters te Leiderdorp, mogen gelukken den dader in handen te krygen van oen diefstal van een zilveren remontoir-horloge met ketting en gou den medaillon, ten nadeole van J. v. d. L wonende in de Prinsenlaan aldaar. Do dader is J. 8., militair, te Leiden in garnizoen, die het horloge eerst in een huis van verWoj!1 met recht van wederinkoop en don volgenden dag in de Bank van Leening had beleend, op een valschen naam. Deze persoon zal zich nu bovendien te ver antwoorden hebben over een diefstal van 15 uit de cantine van het garnizoen, waarvan de dader tot nu toe onbekend was gebleven. Uit Zoetermeor-Zegwaard wordt als eene bijzonderheid gemeld, dat sedert half Augustus geen enkel lyk op do R.-K. begraaf plaats aldaar is begraven. Een naar het uiteriyk te oor- deelen welgesteld heer, vermoedeiyk een vieemdeling, by wien „vergunning" in de beenen was geschoten, had Donderdag-avond ongeveer halftwaalf te 's-Hage het ongeluk op den Prinsessewal in de sloot langs 's Ko nings tuin te glyden. Een voorbyganger. die zoo beleefd was het slachtoffer op het droge te brengen en op eene in de nabyhoid staande bank te plaatsen, ontving 5 cents fooi voor zijne moeite. De begiftigde nam daarover wraak. Ijlings liep by naar de sloot, waarin 's mans hooge zyden hoed nog lag en zette dien plotseling op mynheers hoofd, zoodat de modder met stralen over gezicht, overhemd en gekleede jas van den reeds tot de knieën doorweekten man liep. Vad.) In de eerste S p a ar n d am m e r - straat te Amsterdam viel eene vrouw, die boodschappen ging doen, van do trap en over leed aan de gevolgen van dien val. Zy wa3 moeder van zes kinderen. Eene juffrouw, die haastig voorby do schut ting om de ruïne op het Leidscheplein aldaar liep, kwam met het hoofd terecht tegen eene niet vastgehechte, vooruitstekende zinken an nonce-plaat. Haar rechteroog werd daardoor uit het hoofd gescheurd! Het gerechtshof te Amsterdam heeft de beslissing der rechtbank aldaar ir. zake de vryiating van mej. Aafke Kuypers heden bevestigd. De bekende, thans krankzinnige socialist, mr. Spin, is van het gesticht te Medemblik overgebracht naar het naby Sar.d- poort gelegen gesticht „Meer-en-berg." Gistermorgen verscheen voor den kantonrechter te Utrecht een in geschei den staat levend echtpaar, ter zake van eene erfenis. De man maakte het daar echter de vrouw en ook zyne omgeving lastig, zoodat de kantonrechter, na tevergeefs hem het zwygen te hebben opgelegd, gebood hem uit de zaal te verwyderen. Dit ging lang niet gemakkeiyk, zoodat met geweld tegen hem moest worden opgetreden, en een der veld wachters hot zelfs noodig oordeelde, hem een stalen armband aan te leggen, ten einde hem het gorechtsgebouw uit en het bureel op de Ganzenmarkt in te kunnen brengen. (O. D.) By het uitkloppen van oon kleedje is te Apeldoorn eeno dienstbode van het platform van een dak. gestort. Zij brak daatby dsn arm op twee plaatson, en twee ribben zy bekwam ook nog andere zware kneuzingen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1890 | | pagina 5