3418.
Zaterdag 1 November.
AB. 1SSD.
<£eze igourant wordt dagelijks, met uitsondering
van for.- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit TWEE
Bladen.
Premie Leidsch Dagblad.
Geschiedenis myncr jeugd
Leiden, 31 October.
PRUB DEZER COURANT t
Leider, per S meenden, 1,10.
Srenee per poet1.40.
A.£*ocd»rl$il$e Kommer».0.06.
PRIJS DER ADYERTE NTPIEN:
Ven 1—6 regel»/1.05. Iedere regel meor/O.i^
Grootere letter» naar plaaUraimte. Voor het ta
owseeren buiten de stad wordt f 0.10 berekend
Yoor hen, die verhinderd waren het
Premiebockwerk
DOOR
HENDRIK CONSCIENCE,
qp den bepaalden tyd aan ons Bureel af te
halen, wordt daartoe alsnog de gelegenheid
gegeven op morgen, Zaterdag, van O tot
O uren, tegen do bekende voorwaarden.
Na dien tyd is de Bon vervallen.
OlBcieele Kennisgevingen.
Vergadering van den Gemeenteraad van Leiden,
op Zaterdag 1 November, dea namiddags to drie uren.
I'unt ter beh&adoling:
Begrooting van de ontvangsten en uitgaven der
gemeente voor 1691. <200, 219 en 226)
Burgemeester on Wethouders der gemeente Leiden
brengen ter algeméén» kennis dat de paslage over
de brug in tie Korte Mare over de Binnen-
stgracht. ten gevolge van do demping dier
gracht, van Maandag 3 November a. s. tot nadere
aankondiging, voor rij- en voertuigen zal
zijn afgesloten.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
31 Oct. 1890. E. EIST, Secretaris.
Heden is aan de universiteit alhier de heer
T. Stoop, geb. te Dordrecht, bevorderd tot
doctor in de geneeskunde, met academisch
proefschrift, get.: „Iets over de behandeling
Tan de zoogenaamde Aneurysmata externa".
Dr. J. W. C. Kern werd heden door de
alhier zitting houdende geneeskundige staats
commissie tot arte bevorderd en de heer
<1. H. Millenaar toegelaten voor het eerste
gedeelte van het arts-examen.
In het Nutsgebouw alhier had gister
avond plaats de 169sto vergadering der afd.
leiden en Omstreken van de Maatschappij
ter bevordering der Bouwkunst.
Het allereerst wijdde men do aandacht aan
het schoone, uitgebreide, door den heer D.
Veilbrief tijdelijk afgestane plaatwerk „Le
moyen-jge monumental et archéologique,"
waarvoor dien heer later door den voorzitter,
den heer D. E. C. Knuttel, ook namens de
vergaderden, werd dank gezegd.
Hierop volgde het lezen der notulen van
de vorige bijeenkomst door den secretaris,
don heer G. Van Driel, en het goedkeuren
daarvan, waarna den heer Van Ruyven ge
legenheid werd gegeven een voorstel te doen
of liever te vragen of het ook gewenscht zou
zijn, dat, behalve eene beschouwing van plaat
werken, tevens eene beschouwing van kunst
voorwerpen met de vergaderingen voortaan
zon gepaard kunnen gaan. Een werkman of
fabrikant kon, zoo hij iets moois gemaakt
had, dit tentoonstellen, het kon beoordeeld
en de uitslag van die beoordeeling publiek
gemaakt worden.
De heer Van Ruyven toonde op verschil
lends gronden het nut vaa zulk een maat
regel èa voor de inzenders èn voor de afdee-
ling aan. Nadat de heer Van Achterberg gerust
gesteld was omtrent het begrip fabrikant, den
heer Planjer Sr. verzekerd was dat ook raaga- j
zijnhouders zouden kunnen inzenden en de
heer Mulder zijne ingenomenheid met het plan
had betuigd, werd goedgevonden in den geest
des hoeren Van Ruyven te handelen, die,
daardoor aangemoedigd, vroeg, of het ook
.mogelijk zou zijn dat de afdeeling beoordeelde
het werk van den werkman (niet van archi
tect of aannemer) aan bijv. in aanbouw zijmie
oi' nieuwgebouwde perceelen. Hji nam als
voorbeeld een strek, door een metselaar ge-
maskk Hst gunstige oordeel omtrent <i-+
werk kon dan, met vermelding van de na^
van werkman en werkbaas, publiek gehaakt
worden. De heer Groen zag in dit voorstel
eene groote concurrentie met dat des heeren
Achterberg, hieronder gemeld, maar had meer
sympathie voor het eerste dan voor het laat
ste. Nadat eonige discussie omtrent liet voor
stel was gevoerd, stelde de heer Mulder voor
omtrent bet laatst gedane voorstel van don
heer Van Ruyven eene afwachtende houding
aan te nemen, omdat het nog zoo nieuw was.
Alzoo werd besloten.
De heer P. G. Lancel zou daarna als eerste
secretaris der ex-commissie voor de wedstrij
den (de commissie werd jl. Maandag door het
bestuur der afd. gedechargeerd) overgaan tot
het uitbrengen van bet 27 pagina's tellende
verslag dier wedstrijden, maar gaf in over
weging dit niet geheel voor te lezeD, wat,
met het oog op evontuoele verveling, de goed
keuring wegdroeg. De heer Lancel bepaalde
er zich daarom toe mede te deelen dat de
tentoonstelling werd bezocht door 6750 be
talende personen, door 10,500 personen in het
geheel, dat er een klein batig saldo overbleef
en geen 700, (zooals door den Raad was
toegestaan), maar slechte f 650 aan het ge
meentebestuur van Leiden behoeft gevraagd
te worden. Door den voorzitter werd der com
missie nogmaals dank gebracht voor het door
haar verrichte.
De heer Knuttel ging vervolgens spreken
over de herstellingen aan den Burcht en luisterde
zjjne voordracht met toekeningon op. Het bleek
dat men by die herstellingen met tal van
moeilijkheden, ook buiten het werk zelf om, te
kampen had en dat men herstelde in den geest
zooals de verschillende te herstellen deelen
zich thans vertoonden. Omtrent de geschie
denis, voor zoover bekend, deelde de heer
Knuttel veel wetenswaardigs mede en bij had
daardoor, nadat eenige leden vragen gedaan
en antwoord bekomen hadden, alle aanspraak
op den dank der vergadering, welken do heer
Van Ruyven hem als vice-voorzitter in krach
tige taal deed hooren, nadat eene motie van
den be9r Van Achterberg, waarin de afd. zou
betuigen dat de Burcht goed hersteld wordt,
door den voorsteller was ingetrokken.
De bjjdrage van den beer Ad. J. Van Ach
terberg over de aesthetica, in verband met
het bekende, door hem in de vorige vergade
ring gedane voorstel (wandelingen door Lei
don. beoordeelingen van étalages enz.) bleek
te beslaan niet in eene proeve, zooals die
hoer toegezegd had, maar in een concept
reglement, een richtsnoer voor de in deze
zaak definitief te benoemen commissie.
Het voorstel-Achterberg vond niet veel
bijval. De heer Veilbrief sprak uit, wat velen
bleek te bezielen, dat men met eene bateiyke
geschiedenis zou te doen krijgen. De lieeren
Van Ruyven, Mulder, Cohen en VanLith.die
deelnamen aan de nu volgende lange ge-
dachtenwisseling waren het eens dat het
vooretel niet aannemelijk was voor de afdee
ling. Eene motie-Van Lith om den heer Van
Achterberg dank te brengen voor hetgeen hij
gedaan had en' voorstellende tot de orde' van
den dag over te gaan, ondersteund door den
heer Kok. werd aangenomen met 11 tegen
10 stemmen, waardoor eene motie van het
bestuur in anderen zin verviel.
In de bus werden gevonden de vragen
„Zou iomand der heeren ook bereid gevonden
worden eene voordracht te houden over de
phonograaf van Edison Zou de toestel ook ter
bezichtiging gesteld kunnen worden om ze te
hooren?" en „Wat is het beste middel om
tegen te gaan dat roetsteonen op nieuwe be
pleistering doorslaaneene bekiamping wordt
hier buitengesloten
De beer Van Ruyven wist omtrent de eerste
vraag mode te deelon dat veel kosten, te zwaar
voor de afdeclingsi- as, verbonden zijn aan het
doen overkomen der phonograaf. De lieer Knut
tel wees er op dat misschien op goedkoopero
wjjze de toestel le erlangen zon zijn en tevens
op eone gecombineerde vergadering van eenige
vereeniglDgen. Qp voorstel dee heeren Knuttel
werd besloten de phonograaf neder te leggen
in den boezem van het bestuur.
Voor de beantwoording der tweede vraag
weiden aangewezen de heeren D. Veilbrief,
W. Fontein en Planjer Jr.
Ten slotte werd de vergadering gesloten.
Het bestuur van de Leidsche studenten-
vereeniging „Pro Patria" bestaat thans uit de
heeren J. W. Soberer, L. Den Beer Poortu-
gael, D. F. Teixeira de Mattos, D. J. A. Van
Harinxma tboe Slooten, J. C. Van Tnyll van
Serooskerken, P. A. V. Van Harinxma thoe
Slooten on H. R. E. De Monceau.
Door den heer A. Greshoff, hoofdagent
der Nederlandsche Aöikaansche Handelsven
nootschap en consul der Nederlanden te Kine-
hassa aan den Congo, is aan 's Rijks Ethno-
graphisch Museum te Leiden, ter aanvulling
zijner vroeger geschonken verzamelingen, we
derom aangebodon een groot aantal in de
Staatscourant van heden omschreven voorwer
pen, herkomstig uit het stroomgebied van de
Kassai-, Lulongo-, Maringo-, Loinani- en Mo-
bangirivier, van den Boven-Congo en de om
streken der Staniey-watervalien, benevens een
hoogst belangryk en kolossaal masker uit
Cabinda. Den schenker is do dank der Eegeo-
ring betuigd.
By het afdeelingsyerslag van hoofdstuk
V (Binnenlandsche Zaken) der Staatsbegroo-
ting voor 1S91 werd door onderscheidene leden
geconstateerd dat huns inziens do minister
te gereedelyk had toegegeven aan den drang
tot verhooging van traktementen en uitbrei
ding van personeel. Van eene bezuinigings
politiek" bleek by deze begrooting al even wei
nig als van een streven naar gswensobto
hervormingen. Immers ook omtrent de plan
nen der Rigeering ton aanzien der meest ge
wichtige onderwerpen, dit departement be
treffende, miste men hier alle aanwijzing.
Klachten werden geuit over benoeming op
grooter schaal dan vroeger van burgemeesters,
niet woonachtig in de gemeente. Door do
inwoners begeerde personen, die ook door den
Commissaris des Konings het meest geschikt
geacht werden, waren voorbugegaan en andere
benoemd, o. a. te Uithoorn, Westbroek en
Achttienhoven. De minister scheen te letten
op andore hoedanigheien dan die, welke noo-
dig zijn voor een goed bestuur der gemeente
en dan ook uitsluitend in aanmerking mogen
komen. Ook by de handhaving van burge
meesters lette de minister niet op het belang
dor gemeente, b. v. in de gemeente Vries.
Andere leden kwamen tegen deze klachten
op. In onderscheidene gevallen, b. v. te Ui'-
hoorn, was liet gewenscbter een burgemeester
van huiten te benoemen. De Kamer miste de
volledige gegevens voor het afkeurend voorstel.
Enkele leden drongen opnieuw aan op wjj
ziging van art. 2, 3de lid der Drankwet, ter
wille van meerdere gelijkmatigheid ten op
zichte der toepassing. Het stelsel van vergun
ningen, zooals het thans wordt toegepast,
leidt tot willekeur door de gemeentebesturen.
Mon betreurde dat Ryksveldwachters en
marechaussees nog steeds onwaardige prakty-
ken aanwenden tot het constateoren van
wetsovertredingen.
Wanneer zullen de uitkomsten der laatste
volkstelling definitief gepubliceerd worden?
Binnen welken tyd zulien de aanvullings
verkiezingen voor de gemeenteraden moeten
plaats hebben Hoo zal het gaan in gemeenten,
waar vermindering van het aanta! raadsleden
moet plaats hebben?
Enkeie leden verlangden onder de bestedings
voorwaarden de verplichting voor den aan
nemer te zien opgenomen om het bewy's te
leveren dat zjjne arbeiders tegen ongelukken
zijn verzekerd.
In het belang der volksgezondheid avenschten
verscheidene loden wettelijke voorzieningen
omtrent de vernietiging van voorwerpen als
politiemaatregel.
Nu volgens den Hoogen Raad de rechter
lijke macht onbevoegd is kennis te nemen
van het verzet tegen een dwangbevel ter in
vordering van plaatselijke belastingen, op
grond dat de opposant noch hoofdverblijf noch
verblijf in de gemeente had, weuschten onder
scheidene leden paitiéele wijzigingen der ge
meentewet of wijziging der wet op de
invordering van Ryks directe belastingen.
Blyft de raming van ƒ60,000 voor de stich
ting eener nieuwe woning voor den Commis
saris te Zwolle gehandhaafd?
Sommige leden drongen op wijziging der
Armenwet aan, andere meenden dat de Staat
Z9er voorzichtig moest zijn mst het uitbreiden
ztjoer zorg in deze.
Gevraagd werd of geene meerdere aanvragen
van gelden ten behoove der volkstelling zou
den gedaan wordenof de voorschriften proef
houdend zjjn gebleken en de verkregen uit
komsten in verhouding staan tot de moeite
en kosten? Reeds nu gaven sommigen een
ontkennend antwoord op die vraag, hechtten
zy geene waarde aan de beroepstelling eri
achtten in 't algemeen de uitkomsten der
volkstelling zeer onbetrouwbaar. Is hot waar
dat de tegenwoordige minister gelast heeft
om de van Nederl. Herv. kerk, Ned. Kerv. of
Chnsteiyk Gereformeerd afwijkende aanvullin
gen te brengen onder de rubriek Doleerenden f
Sommigen drongen aan op hooger subsidifcn
voor schietwedstrijden.
Sommigen achtten het oogenblik aange
broken om de lijkverbranding geoorloofd te
verklaren, anderen bestreden dit met kracht,
daar dit het materalisme zou bevorderen en
de beschaving tegenwerken.
Sommigen wenschten eene bepaling in de
vaccinowet, veroorlovende eene verklaring van
een ander geneeskundige dan die wenschte
dat de littoekens de iDenting met goed gevolg
bewijzen, en zulks met 't oog op het verloren
paan van briefjos en de inentende geneesheer
overleden is.
Men vroeg of de Regeering den noodigen
aandrang kan uitoefenen als provinciën in
gebreke blyven in de zorg voor verpleging
van krankzinnigen.
Het oordeel der Regeering werd gevraagd
over de maatregelen tot wering van de vlek
ziekte der varkens.
Geklaagd werd over de opdrijving van uit
gaven voor Hooger Ondoravys. Enkelen wenech-
ton invoering van evenredige collegegelden
en niet aan alle universiteiten voor alle vak
kin leerstoelen te zien vervuld. Sommigen
b istreden den post voor assistent by de geolo
gie en mineralogie te Groningen. Tegenover
deze beschouwingen waardeerden andere leden
de vrygevigheid des Ministers. Het denkbeeld,
aan evenredige collegegelden lachte hun niet
toe wegens het ontbreken van een maatstaf.
Beperking van leerstoelen viel meer in hun
geest.
Uitbreiding werd verlangd van het Kon-
Bestregelende de universitaire examens,,
zoodat ook voor andere candidaatsexamens-
dan in de godgeleerdheid gelegenheid gegeven
werd vóór of na de wintervacantie.
Opheffing van één of meer universiteiten
werd ook nu aangeprezen, evenzeer als opheffing
van sommige faculteiten, waar anderen tegen
opkwamen. Voorat de opheffing der theolo
gische faculteit wenschten sommigen, omdat
zij slechts leeraven kweekt voor één bepaald
kerkgenootschap. Geantwoord averd dat alle
kerkgenootschappen, indien zy zulks a-erlangen,
door hunne aanstaande geesteiyken en predi
kanten den cursus kunnen doen volgen. Welke
zjjn de voornemens der Regcering vroeg
men omtrent het, adre3 van dén Amster-
danischen Raad aan den Koning betreffende
de theologische faculteit?
Ook averd gewezen op gemis aai: lijd tot
zelfstandige studie aan de hnogoscholen.
Wyziging der avet van 187S werd overeen
komstig het adres der hooglceraren in de
