Zatei'dög 27 September.
feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (§pn- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit TWEE
Bladen.
Leiden, 26 September.
Feuilleton.
GLÜCK AUF!
N°. 9383,
A". 1890.
CV -fT>
PRIJ8 DEZER COURANT:
▼o#r Leiden per 8 meenden.,...1.10.
Franc© per post..;a 1.40.
JÜEonderlpke Kommen0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Y*n 1—6 regels 1.05. Iedere regel meer ƒ0.171.
Grootere lettere naar plaatsruimte. Yoor het In-
caeseeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Uit de Staatsbcgrootlng voor 1891,
Hoofdstuk V. Binnenlandsche Zaken.)
De voornaamste oorzaak der vermeerderin
gen op dit hoofdstuk zgn de uitgaven ter
uitvoering van art. 546is der schoolwet, waar
voor ƒ750,000 moest worden uitgetrokken,
terwijl voor subsidién voor kweekscholen
tot opleiding van onderwijzers en onderwijze
ressen 59,000 en voor reis-, verblijf- en
bureelkosten van inspecteurs en schoolop
zieners, wegens uitbreiding van het aan hen
opgedragen toezicht, 17,500 meer is geraamd.
Voor do Universiteit te Utrecht wordt eene
verhooging voorgesteld van 250 voor den
schrijver b{j do bibliotheek, die den titel van
2den amanuensis verkrijgt, vermindering met
gelijk bedrag van de jaarwedde van den lsten
amanuensis en voorts verhooging van jaar
wedden van den tweeden bediende bg de
bibliotheek, den prosector by do anatomie, dorr
aseistent bij de medische policlfaiek, den be
diende bij de natuurkunde en den conservatoir
hij het kabinet van Natuurlijke Historie.
Aan de Universiteit te Groningen wordt
voorgesteld uitbreiding van het getal beambten
met een tweeden bediende bij de natuurkunde,
op eene jaarwedde van 500, en een assistent
b(j de geologie en mineralogie, op eene bezol
diging van ƒ1000.
In den zomer van 1891 zzl bet nieuwe
physisch laboratorium te Groningen gereed
komen. Dientengevolge zal het jaarljjksck
subsidie van 1500 moeten stijgen tot 4000.
Voor 1891 is eene verhooging van ƒ83?
voldoende. Voorts wordt 5009 aangevraagd
als 1ste termijn van een buitengewoon krediet
van ƒ10,000 tot aanschaffing van nieuwe
instrumenten en benoodigdhedeo.
Eindelijk wordt voorgesteld nog 2 jaar
subsidie te verleenen om den hoogleeraar
Kapteyn in de gelegenheid te stellen den
catalogus der sterren van het zuidelijk half
rond te voltooien.
Op inrichting van lokalen ten behoeve
van het chemisch laboratorium en van een
lokaal in de bibliotheek is gerekend. Boven
dien is ƒ16,000 noodig voor meubileering van
het nieuwe physisch laboratorium en 1200
voor het meubileeren van de college- en
examenkamers voor de chemie.
In 1890 werd 2500 subsidie voor land-
bouwvakonderwijs toegekend aan de Maat
schappij van Weldadigheid te Frederiksoord,
ƒ3000 aan de Zuid-Hollandsche leerhoeve
voor zuivelbereiding, ƒ2000 gewoon en 2000
buitengewoon aan de Vereeniging voor vak
onderwijs in de Zuivelbereiding te Bolsward,
ƒ1000 aan de Maatschappij van Landbouw
en veeteelt in Friesland, 1205.87 aan de
Geldersch-Overijselsche Mü. van Landbouw
voor onderwijs in de zuivelbereiding. Verschil
lende verzoeken van subsidie zijn voorts inge
komen, o. a. van de MO. van Weldadigheid
voor eene landbouwvakschool, van de Vereeni
ging ter bevordering van Tuin-, Landbouw en
Veeteelt te Vlijmen voor te geven onderwijs,
van den voorzitter der Noord-Brabantsche
Maatschappij van Landbouw te Vugbt voor
verbeterde inrichtingen voor zuivelbereiding
on van het Genootschap ter bevordering van
den laudbouw in Drente voor aanstelling van
een landbouw-consulent. Het overleg over deze
aanvragon wordt alsnog voortgezet.
Door de Kegeering werd reeds tot land-
bouwleeraar aangesteld dr. A. W. Prins, te
Renkum, voor Gelderland en Overjjsel. Thans
worden voorgesteld gelden cm nog twee land-
bouwleeraars aan te stellen.
Omtre.it het zeevaartkundig onderwijs
wordt^ sjemeld, dat met 1 September j. 1. de
reorganisatie der zeevaartschool te Rotterdam
geheel is tet stand gekomen. Het bestuur der
zeevaartkundige school te Amsterdam heeft
6000 "Rijkssubsidie aanvaard voor eene reor
ganisatie, die binnen korten tijd in werking
zal komen. Voorts zijn de sufcsidiën, aan Schier
monnikoog en Delfzijl verleend, verhoogd met
f SOO en 1000 voor een onderwijzer in de
stoomwerktuigkunde aan de zeevaartscholen
in die gemeenten.
In onderzoek z()n aanvragen van de ge
meentebesturen van Veendata en Helder, van
de academie .Minerva" te Groningen en van
commissarissen der school voor wis- en zee
vaartkunde te Harlingenmet het oog op een
en ander is 30,000 uitgetrokken.
Voorgesteld wordt het abonnement voor
bureaubehoeften der inspecteurs van het lager
onderwijs van ƒ300 op ƒ400 en dat van
ieder der districtsschoolopziener van 200 op
f300 te brengen. Door gewijzigde omschrij
ving zal het mogelijk zijn de arrondlssements-
scboolopzieners te Amsterdam en Rotterdam in
het genot te laten van eene billijke vergoeding
der uitgaven, welke uit de vervulling hunner
onbezoldigde betrekking voortvloeit. Met het
oog op de grootere noodzakelijkheid om te
reizen van de arrond.-schoolopzieners zal ver
hooging van vergoeding noodig zijn en is
daartoe 15,000 meer uitgetrokken.
Waarschijnlijk zal aan een zestal ge
meentelijke en bijzondere kweekscholen tot
opleiding van onderwijzers subsidie kunnen
worden verleend. Daarop is gerekend door den
desbetreffenden begrootingepost op 100,000
uit te trekken.
Als bijdrage in de jaarwedde van onder
wijzers aan bijzondere lagere scholen is ver
moedelijk te rekenen op eene uitgaaf van
ƒ735,924 08, waarbij nog te rekenen valt op
bfldragen voor scholen, na 1 Juni 1890 ge
opend, zoodat f 750,000 als vermoedelijke
uitgaaf is uitgetrokken.
In de gisteravond gehouden vergadering
van het departement Leiden van de Maat
schappij 'ft Nut van 't Algemeen is in dank
ontvangen het rapport van de commissie tot
opneming der boeken en effecten van de Spaar
bank, dat strekte tot goedkeuring der reke-
ming, welke in keurige orde bevonden was,
terwijl de effecten acccord waren, en eindigde
met de opmerking dat moeilijk meerdere waar
borgen voor inzenders konden gevonden wor
den dan bij de Leidsche Spaarbank.
Verder is voorgelezen bet rapport van de
afgevaardigden ter Algemeene Vergadering;
zijn benoemd de heeren F. Beyerinck, mr.
O. W. Sipke8, C. C. Tieleman en P. Werkman
als leden der commissie tot het opnemen der
rekening en verantwoording van den penning
meester des departements en der daaraan
verbonden inrichtingen.;
is benoemd tot secretaris van bet departe
ment mr. L. Offerhaus, na een woord van den
voorzitter ter nagedachtenis van den overlede»
secretaris, den heer S. Crommelin;
tot lid van de commissie voor de burger
zangschool de heer K. T. L. Van der Woert
en tot leden van de commissie voor de spaar
bank de heeren: mr. C. H. M. Dozy en mr.
De Vries.
Aan de universiteit alhier is het doctoraal
examen ln de geneeskunde afgelegd door de
heeren F. Wjjdenes Spaans en J. W. C. Kolff.
De heer G. H. Wagenaar, cand. alhier,
heeft toezegging van beroep ontvangen naar
de Ned.-Herv. gemeente te Kortenhoef (cl.
Amersfoort).
De firma Schreuder en Van Baak alhier
bericht, volgens achterstaande advertentie,
dat tjj haar verschenen zjjn twee marschen,
de eene op bet populaire lied: „Ik zal het
zeggen aan mjjn moeder", de andere een
„Njord"-defileermarsch, beide voor piano.
Na kennismaking daarmede durven weals
onze meening uitsproken dat deze marschen
een groot succes zullen hebben, daar ze in
flinken, opgewekten marschvorm geschreven
zyn, terwjjl de „Njord"-defileermarsch, opge
dragen aan den praeses der studenten roei-
vereeniging alhier, den heer J. .35. Vsnx
Rhede van der Kloot, daarenboven eene niet.
onwelkome verschijning zijn zal, daar, zoover
ons bekend is, die vereeniging geen eigen-
defileer-marsch heeft.
De uitgever, vanouds gunstig bekend op
het gebied van muziekhandel, heeft ook nu
weer gezorgd voor een keurignetten en goed-
koopen druk, met toepasselijk titelblad.
Er bestaat gelegenheid tot verzending
der correspondentie naar Noord-Amerika, door
middel van hot stoomschip „Veendam", van
Rotterdam vertrekkende. Ten poslkantore al
hier moeten de brieven enz. uiterlijk morgen-,
Zaterdag-ochtend om 7.55 bezorgd zgn.
De wijze van verzending behoort duidelijk
op het adres vermeld te worden.
De commissie te ZoeterwouJe, bedoeld
bij art. 131 der gemeentewet, zal op Dins
dagochtend 30 September a. s., te halfelf, in
het raadhuis aldaar bijeenkomen ter vast
stelling van het rapport in zake de grensrege
ling Zoeterwoude- Leiden.
Met ingang van 1 October treden ge
wijzigde vrachtprijzen in werking voor het
rechtstreeksch verkeer tusschen de stations
van den Ned. Rijnspoorweg te Utrecht, Am
sterdam, Leidon, Den Haag, Scheveningen en
Rotterdam en de stations van de Oester-
stoomtram te Doorn, Wijk bg-Duurstede, Leer-
sum, Amerc-ngen en Reeuen (Stad).
Voor de op 8 October te 's-Hage aan
te vangen najaarsexamens voor de akte als
onderwijzer of onderwijzeres, ingevolge art.
56a der wet op het lager onderwijs, hebben
zich ongeveer 180 personen aangemeld.
Naar vernomen wordt, zal Nederland
de door de Italiaansche Regeering gedane
uitnoodiging tot deelneming aan de internatio
nale sanitaire conferentie te Rome waar
schijnlijk aannemen en zich alsdan door spe
ciale afgevaardigden doen vertegenwoordigen.
Ten behoeve van de ambtenaren van de
Posterijen en de Telegraphie is op de begroo
ting van Waterstaat eene traktements-verbe-
tering voorgesteld, gepaard met afschaffing
van het emolumenten- en premién-stelsel.
Slechts geleidelijk, naarmate er vacaturen ont
staan, zal intusschen eene verdeeling plaats
hebben van de directeuren van de postkan
toren en van de vereenigde kantoren, in klas
sen geregeld. Sommige onderdirecteuren der
Roman van E. WERNER.
72)
Deze kalme verzekerdheid bleef niet in ge
breke, indruk te maken op de aan gehoor
zamen gewende menigte. Het was slechts de
vraag, wien zij ditmaal zou gehoorzamen.
Ten tweeden male vestigden zich aller blik
ken vragend op Ulrich, die nog altijd bleef
zwjjgen.
Wederom zag hjj op, toen zijdelings, naar
het bleeke gelaat van Eugénie. Opeens trad
hy achteruit.
„Maakt plaats, daar links, zoodat de paar
den kunnen voorbygaan 1"
Onmiddeliyk werd aan dit bevel voldaan
met een spoed, alsof de lieden niet ongaarne
gehoorzaamden.
In minder dan eene minuut was een breede
doorgang geopend, zoodat Berkow en zgne
vrouw zich ongehinderd konden verwyderen.
Aan gene zyde van den straatweg sloegen
zy het boschpad weer in en verdwenen wel
dra tusschen het geboomte.
„Hoor eens, Ulrich!" met deze op iet
wat verwptenden toon uitgesproken woorden
trad Lorentz zgn kameraad op zyde „ge
zyt zoo straks tegen my uitgevaren, omdat
ik ginds by de yzerhutten tot rust en
kalmte vermaande en wat hebt ggzelfnu
gedaan?"
De aangesprokene staarde nog altyd naar
de boomen in het verschietthans, nu de
persoonlykheid van den jongen chef geen
invloed meer op hem uitoefende, scheen zyne
edelmoedige opwelling hem alweder te be
rouwen.
„Eén tegen honderd 1" mompelde hy op
bitteren toon, „en ik voel my veilig in uw
midden 1" Jawel, aan fraaie woorden ontbreekt
het hun nooit als ze bang zgn, en wy
wy laten ons altyd maar weer inpakken 1"
„Die zag er niet uit alsof hg bang was!"
hernam Lorentz met volle overtuiging. „Hy
is een geheel ander man dan zyn vader.
Ulricb, wy moesten maar.
„Wat moesten wy?" viel Ulrich hem driftig
in de rede. „Toegeven, nietwaar? Zoodat
gy maar weer rust en kalmte hebt en bg
het later nog veel erger kan maken dan
zyn vader het ooit heeft gemaakt als hg
bemerkt dat by in alles zgn zin krggt. Zoo
ik hem nu liet gaan, geschiedde dit enkel,
omdat hy niet alleen was, omdat hg zyne
vrouw bg zich had en omdat.
Hg hield plotseling op. De trotsche, in
zicbzelven gekeerde man zou zich liever de
tong afgebeten dan zyn kameraad bekend
hebben, welke maebt hem ditmaal zoo toe
gevend had gestemd.
Arthur en Eugénie waren intusschen zwy-
gend voortgereden. Alsof het gevaar, dat zy
te zamen getrotseerd hadden, hen ook nader
tot elkander had gebracht, lieten zy hunne
paarden nog altyd dicht naast elkander voort
stappen, ofschoon de breedere weg hier anders
ruimte genoeg aanbood, en nog altyd hield
Arthur Afra by den teugel, hoewel er thans
niets meer te duchten en alle verdere zorg
by zulk eene koene amazone ten eenenmale
overbodig was.
„Begrypt ge nu het gevaar, dat u vandaag
hierbuiten bedreigde
„Ja. Maar ook het gevaarlgke van uw
toestand."
„Ik moet er my in schikken. Ge hebt
zelve gezien, hoe blindelings allen dien Hart
man gehoorzamen. Eén woord uit zyn mond
en men liet ons ongedeerd heengaan; geen
eDkele waagde het, zgne stem hiertegen te
verheffen, en t-och wachtten zy gezameniyk
slechts op een teeken, om zich tegen ons te
wenden."
„Hg gaf echter dat teeken niet", zeide
Eugénie met een byzonderen nadruk op het
laatste woord.
Opnieuw wierp Arthur haar een langen,
somberen blik toe.
„Neen. Heden niet. Hg zal wel het best
weten, wat hem terughoudt. Maar hy kan
het morgen, overmorgen doen, als wy elkaar
weder ontmoeten. Ik stel my eigenlyk niets
anders voor."
By den uitgang van het bosch, welken zy
thans bereikten, brachten zy de paarden in
snelleren draf en hielden een kwartier later
voor het terras van het landhuis stil. Arthur
sprong uit den zadel - hoe licht en vlug,
in vergeiyking met zyne vroegere, trage be
wegingen! Hy strekte de hand uit, om ook
zgne echtgenoote te helpen afstggen, maar
de jonge vrouw zag nog altyd geweldig
bleek; zy beefde, toen hy den arm om haar
heensloeg, en dat boven nam nog toe, toen
die arm haar iets langer omvat hield dan
anders, als hy haar dien dienst bewees.
„Hebt ge u ongerust gemaakt?" vroeg hg
zacht, terwgl hg haren arm in den zyne legde,
om haar naar huis te geleiden.
Eugénie antwoordde niet.
Wordt vervolgd.)
