Het kolonihal verslag meldt omtrent
den Islam in Itidié het volgende:
„De onderzoekingen van dr. C. Snouck
Hurgronje naar de Instellingen van den Is
lam in Nederlandsch-Indië, waartoe hij, blij
kens het vorig verslag, tijdelijk aan den In-
dischen dienst verbonden is, gaven belang
rijke uitkomsten, die echter eerst dim voor
publiceering in aanmerking kunnen komen,
wanneer door hem een grooter gedeelte van
den Archipel bezocht is en meer volledige
gegevens verkregen zijn. Tot dusver werden,
behalve op zijne standplaats Batavia, in de
residentién Preanger Regentschappen, Che-
ribon, Tagal, Pekalongan, Eanjoemas en Ba-
gelen onderzoekingen ingesteld. De aard van
het onderzoek regelde zich naar de verschil
lende omstandigheden on da beschikbare hulp
middelen. Steeds bleef daarbij de aandacht
gevestigd op de locale eigenaardigheden in
de praktijk van den Islam, als gevolg van
den invloed der adat, zoomede op de ver
breiding der mystieke genootschappen en
hunne beteekenis voor het leven van de
Soendaneezen en Javanen. Op beiderlei ge
bied werden verscheidene waarnemingen ge
daan, en, behalve tal van eigen aanteeke-
ningen, werden van vele plaatsen geschreven
documenten medegebracht, die als bronnen
voor de kennis der aetueele toestanden en
van hun ontstaan kunnen dienen. Ook in
andere opzichten brachten de onderzoekingen
van dr. Snouck Hurgronje veel nieuws aan
het licht. Zoo werd o. a. door hem nieuw
licht verspreid over den aard en de werk
zaamheden der zoogenaamde priesterraden
en over Javaansche adats b\J het huwelijk,
die rechtsgevolgen hebben. Na het bezoeken
van vele pesantrèns en het verkeer met do
daaraan verbonden leeraren worden ook om
trent het Moham-medaansch onderwijs geheel
nieuwe inzichten verkregen".
Omtrent de vergadering tot oprichting
van de broodfabriek „Hollandia" te 's-Hage
deelt een voorloopig aandeelhouder aan het
„Vad." nader mede, dat de zaak niet mislukt
is, maar dat hot voorloopig bestuur heeft
voorgesteld de vergadering tot later uit te
6tellen, omdat de voorloopig benoemde com
missarissen ter elfder ure hadden kennis
gegeven de vergadering niet te kunnen bij
wonen. Dit voorstel iB aangenomen.
Dr. Geesink heeft gisteren het professoraat
hij de „Vrije Universiteit" te Amsterdam aan
vaard met eene rede over „de beteekenis van
het leerstuk der oorspronkelijke gerechtigheid
voor de godgeleerde zedekunde."
Een talrijk en aandachtig gehoor woonde
in de Schotsche kerk deze plechtigheid bi).
Tot leeraar in de Engelsche taal aan de
„Tooneelschool" te Amsterdam is benoemd
de heer Henry F. Vogin, leeraar in de En
gelsche taal- en letterkunde te Amsterdam.
Onder dagteekening van 18 September jl.,
No. 3607, afdeeling onderwijs, is door den
minister van binnenlandsche zaken het vol
gende schrijven gericht aan de Gedeputeerde
Staten der onderscheidene provinciën
Bij art. 39 der wet op het lager onderwijs,
zooals dat is gewijzigd bij de wet van 8 Dec.
1889 (Staatsblad No. 175), wordt ook aan
onderwijzers b(j het openbaar lager onderwijs,
geen hoofden van scholen, die na het in
werking treden der laatstgenoemde wet wor
den ontslagen wegens opheffing der school of
wegens opheffing hunner betrekking, omdat
het in de school gevorderd aantal onderwijzers
is overschreden, het genot van een rijks-
wachtgeld verzekerd, onder de voorwaarden
verder m dat artikel omschreven.
Van deze wachtgelden, die voor den tijd
van twee jaien worden verleend, moet, in
gevolge het laatste lid van art. 39 der wet,
door do gemeente de helft aan het Rijk ver
goed worden.
Het komt mij wenschelijk voor, dat die
vergoeding door de gemeente geschiede op
de volgende wijze.
Telkens wanneer een wachtgeld, krachtens
art. 39 der wet op het lager onderwijs, door
den Koning zal zijn verleend, zal daarvan van
wege mijn departement mededeeling worden
gedaan aan het college van Ged. Staten, tot
wier provincie de gemeente behoort, waar
de op wachtgeld gestelde onderwijzer werk
zaam was. Ged. Staten geven dan kennis
aan het gemeentebestuur wien het aangaat
van de toekenning van het wachtgeld en
zien, voor zooveel noodig, toe, dat het bedrag
der vermoedelijk verschuldigde vergoeding op
de gemeentebegrooting beschikbaar worde
gesteld.
Na afloop van elk jaar zal, zoodra de desbe
treffende betalingvtuften gullen zRn verevend,
vanwege mijn departement aan Ged. Staten
worden opgegeven het bedrag der vergoeding,
dat de gemeente werkelijk over dat jaar
verschuldigd is. Ged. Staten schrijven alsdan
het gemeentebestuur aan, dat bedrag onmid
dellijk te storten ten kantore van een der
rijks betaalmeesters, waarna de quitantie dier
storting door tusschenkorast van Ged. Staten
aan mijn departement wordt ingewacht.
Het stoomschip „Zaandam", van Rot
terdam naar Nieuw-York, is 19 Sept. van
Boulogne-sur Mer vertrokkende „Rotterdam"
is 19 September van Amsterdam te Nieuw-
York aangekomen.
Bij koninklijk besluit is, met ingang van
1 October 1890, benoemd tot vice-president
van het gerechtshof te Amsterdam mr. M. H.
s'Jacob, thans raadsheer in dat college.
Benoemd tot griffier bij het kantongerecht
te Emmen, mr. H. Kuypers, thans kanton-
rechter-plaatsvervanger, advocaat en procureur
te Dokkum, en tot plaatsvervangend lid van
den geneeskundigen raad voor Noord-Brabant
en Limburg, dr. A. H. Kuypor, te 's-Herto-
genbosch.
De kapitein ter zee J. P. Merrier met 1
October a. 8. eervol ontheven van het door
hem gevoerde bevel over Zr.. Ms. schroef-
stoomschip 1ste kl. „De Ruyter", en daarin
vervangen door den kapitein ter zee W. baron
Van Hogendorp, adjudant des Konings.
Met ingang van 1 October a. s.lo. de
officier van adm. 1ste kl. G. H. Verboon, ter
zake van langdurigen dienst, gepaard met
meer dan vijftigjarigen ouderdom, op pensioen
gesteld, onder toekenniDg van een jaarljjksch
pensioen van f 1400 en eene verhooging van
f 1275 'sjaars, voor werkelijk verblijf in mili
tairen dienst in 's Rjjks overzeescbe bezit
tingen en koloniën en tusschen de keerkringen
2o. bevorderd tot officier van administratie
der 1ste kl., de officier van administratie
der 2de kl. S. Hummeiinek.
Gemengd Nieuws.
Heden is naar de gevangenis te
's-Gravenhage overgebracht een niet alhier te
huis behoorend persoon, die zich aan bedelarij
in deze gemeente heeft schuldig gemaakt.
Tegen een persoon is door de
politie alhier proces-verbaal opgemaakt wegens
opruiing by gelegenheid dat een politie-agtnt
iemand waarschuwde dat zij in strijd han
delde met de politie verordening, als wanneer
bovenbedoelde persoon zeide: „je behoeft je
niet aan dien agent te storen," wolk gezegde
vergezeld ging van minder aangename uit
drukkingen.
Deze week werden in „Rhynzigt"
genomen: 355 zwembaden door heerenen 16
door dames. De temperatuur van het water
is 17° Celsius.
Door de veldwachters V. O. en
M., te Leiderdorp, is proces-verbaal opgemaakt
tegen vrouw L., wonende te Leiden, wegens
diefstal van gouden voorwerpen en geld ten
nadeele van mevr. R., te Leiderdorp, alwaar
zij als werkster in dienst was. De voorwerpen
had zjj beleend in de Stads-Bank van Leening
te Leiden.
Men meldt ons heden uit Kat
wijk aan Zee: Gisteravond was eene verga
dering belegd door de VisscherR-vereeniging
alhier, onder voorzitterschap van den beer
burgemeester. In deze vergadering werden
twee medailles aan Jonker en N. Haasnoot
Nz. en eene gratificatie van 50 fr. aan J.
Van Rijn uitgereikt vanwego de Belgische
regeering, voor de hulp, verleden jaar verleend
aan de schipbreukelingen der Ostender viech-
sloep, welke tusschen Katwijk en Scheve-
ningen strandde.
B(j den brand, welke deze week
ten huize van het raadslid baron v. IV. te
's-Hage plaats had, moet voor eene waarde
van p. m. 3000 aan schilderijen vernield zijn.
Heden zijn drie hoofdoffieieren
der. artillerie van Den Haag naar Hannover
vertrokken tor bijwoning van de proeven met
nieuw Krupp geschut aldaar.
Bjj eene vechtpartij onder zand-
schippers op de Marnixkade te 's-Hage beet
een der strijders zijn tegenpartij een halven
viDger af. Een paar anderen werden door
steenworpen gekwetst.
Te Haarlemmermeer is gister-
avond om zeven uren afgebrand de boerderij
bewoond door C. Van der Laan, aan den VRf-
huizerweg.
De berichten omtrent de ver-
duietering van gelden door een oud notaris
te Rotterdam, blijken maar al te waar te
zijn. De notaris stond in hoog aanzien te
Rotterdam en daar, waar geld noodig was,
was hij de eerste om dat toe te staan. Voor
de instandhouding der Duitsche opera b. v.
hoeft hp eveneens groote bedragen geofferd,
welke hij, zooals nu is gebleken, uit de kas
achterhield van gestichten, hofjes enz., waar
van h(j onbeperkt beheerder was. Deze ge
stichten. welke reeds jaren lang bestaan, zijn
zeer rjjk en van de renten enz. werden van
tijd tot tjjd hypotheken genomen. Toen dit
ook nu onlangs wederom zou geschieden bjj
een der gestichten, bleek dat het bedrag ad
ƒ20,000 niet te vinden was. Daarna bleek
dat ditzelfde ook bR andere gestichten het
geval was, tot veel hooger bedragen. Den notaris
werd daarop een termijn gesteld om de kapi
talen te storten, waaraan de familie heeft
voldaan. De zaak zal dus wel in der minne
worden geschikt, maar het feit is geschied
en te Rotterdam heeft het een diepen indruk
gemaakt. De notaris is een man van tus
schen de 70 en 80 jaren.
Maandagavond jl. werd nabij
Susteren stervende gevonden de verinten huis
vrouw van zekeren kramer Jacquemont, uit
Sittard. Naar laatstgenoemde plaats vervoerd,
overleed de vrouw een dag later zonder een
woord meer te kunnen uiten. Eenige uren
na hare teraardebestelling, welke gisterochtend
plaats vond, werd haar Ijjk op last der justitie
van Maastricht en in hare tegenwoordigheid
weder opgegraven en door geneeskundigen
geschouwd. De uitslag van dit onderzoek is
nog niet bekend.
Bij de veiling, 11. Donderdag te
Haaften gehouden, is het zoogenaamde recht
om den naam van „Heer van Haaften" te
dragen en het daaraan verbonden wapen te
voeren, ingezet voor den niet geringen prjjs
van f 1880. Men ziet dat de Rdelheid de wereld
nog niet uit is!
Te Monster is de oudstrijder van
1830 en 1831 en drager van het Metalen
Kruis G. Van den Bos in den ouderdom van
85 jaren overleden.
Aan de Noord- en Zuid-Holland-
sche Redding-Maatschappij is door den heer
fï„ te Bussua, eene som geschonken van
1090 in vijf jaarlt)k8che termijnen.
Twee jongens, D. F. en J. B.oud
18 en 17 jaar, goede bekenden der justitie,
verschaften zich eergisteravond door overklim-
ming toegang tot de machinekamer der meel
fabriek van den heer C., buiten de voormalige
Ebbmgepoort te Groningen. Eenmaal daar
zijnde, konden zij zonder veel moeite in het
mede in die fabriek gelegen kantoor komen,
te eerder, daar de fabriek gesloten en niemand
daar meer aanwezig was. 't Schijnt dat zjj,
eenmaal in het kantoor zijnde, zich niet al
te stil hielden, althans werd hunne aanwe
zigheid aldaar opgemerkt door den heer K.,
die de fabriek nog eens doorliep. Een in de
nabijheid surveilleerende agent van politie,
met het feit in kennis gesteld, begaf zich
derwaarts en arresteerde de twee knapen, die
bij visitatie in het bezit bleken te zijn van
eenige breekwerktuigen. In de lessenaars was
vrijwat geld aanwezig, zoodat de beDgels,
waren zjj niet bijtijds ontdekt, zeker hun Blag
zouden geslagen hebben. Zjj zullen voor dit
feit zich wederom te verantwoorden hebben.
Te vier uren des ochtends brak
gisteren te Berlijn brand uit op de eerste
verdieping van perceel 134 in de Frederik-
straat, waarbij de twee kinderen van den
heer Fuchs, particulier, meisjes van negen
en twaalf jaren, verbrandden en ook twee
dienstboden den dood in de vlammen vonden.
De eigenaar des huizes, de heer Fuchs, kon
door middel van eene brandweerladder uit
een raam gered worden, terwijl de andere
bewoners reeds vóór de komst der brand
weer het perceel ontvlucht waren. De oor
zaak van den brand ligt nog in het duister.
Volgens een telegram van Lloyd
uit Hiogo, is het Turksche oorlogsschip „Ex-
trogival" in volle zee gezonken. Vijfhonderd
manschappen van de equipage zijn verdronken.
Heden wordt uit Hiogo geseind dat ook
het mail-atoomschip „Musashi Maru" bij Kochi
verongelukt is. Slechts één der opvarenden
werd gered.
Ook de Engelsche reeders heb
ben het zóó druk met het vervoeren van
goederen naar du Vereenigde Staten, waar
voor men de nieuwe tariefwet wil voorkomen,
dat het zeer moeililk is, goed naar Nieuw-
York te verzenden. Al de ruimte in de booten
van Liverpool is I ing vooraf besproken.
De expres-trein van Parijs naar
Brussel is gisternacht op de grens ontspoord.
Ongelukken hebben daarbij niet plaats ge
grepen.
Eene ontroostbare weduwe!
Mevr. Panitza gaat hertrouwen met den direc
teur van de Nationale Bank te Sofia.
Boulanger is van Jersey ver
trokken; hjj is thans te Guemesey.
BUITENLAND.
Frankrjjk.
President C.irnot heeft den schach van PerziC
op diens naamdag per telegraaf gefeliciteerd..
De wapenschouwing bij Ka me rijk was-
zeer indrukwekkend. In een open rijtuig reden,
president Camot en de minister van oorlog,
de heer De Freycinet, onder geleide van een
regiment dragonders, naar het paradoveld, ter
wijl de buitenlandsche officieren te paard
volgden. BR zijne aankomst werd de president
met kanongebulder verwelkomd en door eene
talrijke menigte, welke op 60,000 personen
geschat werd, met geestdrift begroet. Toen de
buitenlandsche officieren voorbijreden werd er
„leve Rusland!" geroepen. Voor de heer Camot
de tribune betrad, werden hem de officieren,
voorgesteld en vervolgens marcheerden de-
troepen voorbij. BR deze revue behoorde ook
een „ballon captif," welke op een wagen-
werd medegevoerd.
De aartsbisschop van Kamerjjk woonde de-
parade bR. Na afloop gaf de president een
feestmaal aan de buitenlandsche officieren en-
graaf d'Oultremont, d6n bijzonderen gezant
van koning Leopold der Beigen, die den heer
Camot was komen begroeten.
De heer MaryRaynaud, die meer dan
ééne veroordeeling te zRnen laste heeft, maar
niettemin verleden Zondag te Saint-Flour tot
lid der Kamer verkozen werd, heeft daar
dezer dagen aan eene allesbehalve aange
name manifestatie blootgestaan. HR werd
uitgejouwd en met steenon geworpen. De heer
Andrieux, een zRner mededingers, heeft voorts
een biljet doen aanplakken, aankondigende
dat, zoodra 's mans verkiezing, wegens het
ondergaan van de rechteriRke vonnissen, nietig
is verklaard, hR terug zal komen om de
vrijheden en belangen en de eer des arron-
dissements te verdedigen.
Unltaohland.
Het mRnwerkerscongres, dat te Halle zit
ting houdt, heeft de statuten voor den Duit-
schen mRnwerkersbond zonder tegenkanting
goedgekeurd. De zetel van den Bond zal zRn
te Bochum en het uitvoerend bestuur zal uit
13 personen bestaan. De Yereeniging zalo. a-
trachten, 6ene nieuwe mRnwet voor Duitsch-
land in te voeren.
Het congres besloot in eene petitie aan den
Rflksdag de grieven der mijnwerkers bekend
te maken. De mRnwerker Bunte, die bjj de
werkstakingen van verleden jaar zulk eene
groote rol speelde, vroeg afschaffing van alle
mRnkassen en de vaststelling van een minste
loon voor steeDkoolhakkers. Ook diende hjj
een voorstel in tegen de oprichting van
rings tot beheersching der steenkoolprRzen..
Volgens de „Hamb. Kurr." heeft de-
Rijkskanselier eene definitief afwRzende be
schikking genomen op het verzoek om be
krachtiging der overeenkomst tusschen de
Zuidwest-Afrikaansche Kolonisatie-Maatsch.
en de Engelsch-Nedorlandsche groep Groll
C., betreffende overdracht van rechten op het
bezit van een gedeelte van het Zuidwest-
Afrikaansch beschermingsgebied.
De algemeene vergadering van de Gus-
taaf-Adolfvereeniging te Mannheim besloot de-
liefdegift van 18,000 mark dit jaar aan
Forchheim, in Beieren, toe te kennen.
Te BerlRn zal van 2S Sept. tot 1 Oct-
een congres van amateur-photografen wor
den gehouden.
Twee Engelschen, de heeren Fox en»
Sissons, werden, terwRl zR nabR Keulen-
schetsen maakten, gevangengenomen en ale
spionnen naar de cel gebracht. ZR werden
zeer ruw behandeld en den volgenden dag,
toen hunne onschuld was gebleken, zonder de
minste verontschuldiging in vrRheid hersteld.
NatuurlRk zRn de zonen Albions woedend
over deze Pruisische handelwRze[ en hebben
zR zich beklaagd bR den Engelschen gezant.
De trouwdag van prinses Victoria van
Pruisen, 's keizers zuster, met den prins van
Schaumburg Lippe, moet bepaald zRnop21
Nov., den verjaardag van keizerin Friedrich.
België.
De „Indépendance beige" bevat eenartikeJ
over de Congo quaestie, waarin het blad de
Nederlandsche regeering op heftigen toon aan
valt wegens baar verzat tegen het heffen van
invoerrechten in den Congo-staat.
De „Indépendance" bespreekt daarbij eene
te Rotterdam verschenen brochure, waarin
