N°. 9313.
Woensdag 3 .Txili.
A*. 1890,
§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van §on- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 1 Juli.
Feuilleton.
HET FABRIEKSMEISJE.
DAGBLAD.
PEUS DEZER COURANT:
▼oor Leiden por 3 meenden..........;;". 1.10.
Frenco per poet..i.,'.",..J.»T;T. 1.40.
Aftonderlpke Nommera".TT 0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIES
Yen 1—6 regels ƒ1.05. Iedere regel meer ƒ0.1?}
Grootere letters neer pl&etaruimte. Yoor het In
censeereü bunèZ de Btad wordt f 010 berekend.
Aan de universiteit alhier is het candidaats-
examen in de rechten afgelegd door de heeren
dr. J. S. Van Veen en 6. J. Bisschop.
De heer J. Limburg promoveerde gisteren
met den hoogsten graad, cum laude.
-Bij de Leidsche Spaarbank werd in de
maand Juni ingelegd 65,366.02'/,, terugbe
taald 36,429.05'/2, terwijl zijn afgegeven 108
nieuwe en geheel afgelost 78 boekjes.
Het gezamenlijk tegoed der 8762 deel
hebbers bedroeg 1,728,468,61.
Per Engelsche mail ontvingen we de
Bataviasche bladen van 28 en 29 Mei, als
mede de „Deli-Crt." van 28 en 31 Mei.
Te Utrecht is gisteren, onder voorzitter
schap van mr. R. J.' graaf Schimmelpenninck
van Nijenhuis, de jaarljjksche algenieene ver
gadering van aandeelhouders der Nederlandsche
Rijnspoorweg-Maatschappij gehouden.
Aanwezig waren 16 aandeelhouders, bezit
tende of vertegenwoordigende 21,857 aandee-
len, recht gevende tot 633 stemmen.
Aan het verslag, ter vergadering uitge
bracht en loopende over het met 30 April
1890 geëindigde boekjaar, ontleenen wij aan
gaande den spoorweg Leiden Woerden het
volgende
Het verkeer van dezen spoorweg leverde
uitkomsten op als dat van den Rijnspoorweg.
Dat van personen bleef zelfs belangrijk toe
nemen het goederenvervoer was daarentegen
algemeen slapper dan ten vorigen jare.
Het aantal reizigers vermeerderde ditmaal
met 3686; hunne opbrengst inclusieve bagage
met f 3223.05. De tonnenmaat ging achteruit
met 459L, met eene mindere opbrengst aan
vracht van ƒ1218.72. Het toenemend verkeer
van reizigers werd slechts verkregen door
vermeerdering van het aantal treinen. Daaruit
ontstonden hoogere uitgaven, en deze hadden
ten gevolge, dat de netto-ontvangsten der
exploitatie verminderden met ƒ3694.65. Zij
bleven daarbij meer dan in 1887/88 ƒ1677.965.
Ter voldoening aan de verbintenissen jegens
de Maatschappij Leiden Woerden moest het
bedrag van 51,969.945 worden aangevuld
met 83,070.05s ten laste der inkomsten
rekening.
In de jong3t gehouden vergadering
van den gemeenteraad te Oegstgeest werd
door den voorzitter den leden ter kennis ge
bracht, dat door den minister van binnen-
landsche zaken afwijzend is beschikt op het
verzoek van den raad tot vrijstelling van
schoolgeldheffing. B. en Ws. zullen binnen
eenigen tyd de heffing van schoolgeld regelen
en aan het oordeel van den raad der ge
meente onderwerpen.
Bjj koninklijk besluit is dr. J. W. Moll,
directeur der Rijks hoogere burgerschool te
Utrecht, benoemd tot hoogleeraar in de fa
culteit der wis- en natuurkunde aan de Rijks
universiteit te Groningen, om onderwijs te
geven in de botanie.
De 2 pereonts'-leening van f 900,000 voor
den bouw van een nieuwen Stadsschouwburg
te Amsterdam is volteekenö.
De Tweede Kamer heeft heden verwor
pen met 48 tegen 15 stemmen het voorstel
der commissie van rapporteurs om de eerste
militaire vorming der cadetten buiten de
Academie te doen omgaan. De minister van
oorlog zeide bij aanneming van genoemd
amendement het wetsontwerp te zullen in
trekken.
Aangenomen is met 37 tegen 35 stemmen
de opleiding buiten de cadettenschool van de
cadetten, die dit verlangen.
De betrekking van inspecteur bij het mili
tair onderwijs is hersteld.
De eindstemming over het afgehandelde
wetsontwerp is bepaald op a. s. Donderdag
De gewone audiëntie van den minister
van financiën zal op 3 dezer niet plaats hebben.
Het stoomschip „Edam," van Rotterdam
naar La Plata, vertrok 30 Juni van Lissabon;
de „Soerabaia," van Rotterdam naar Batavia,
arriveerde 29 Juni te Southampton; de „Voor
waarts" vertrok 29 Juni van Batavia naar
Amsterdam; de „Werkendam," van Amster
dam naar Nieuw-York, passeerde 30 Jun;
Lizard; de „Merapi," van Batavia naar Rot
terdam, vertrok 30 Juni van Aden.
Regeling van den krijgsdienst.
Aan het thans in druk verschenen wets
ontwerp tot regeling van den krijgsdienst
ontleenen we nog het volgende:
Er is eene zee- en landmacht, hieronder be
grepen een landstorm, die alleen ingeval van
oorlog tot dienst kan worden geroepen.
De zeemacht bestaat uit actieve zeemacht
en zeeweer; de landmacht uit leger, landweer
en de aanvullingsreserve en in buitengewone
omstandigheden vrijwilligercorpsen.
De organieke sterkte van het leger op voet
van oorlog bedraagt niet meer dan 116,000.
Zee- en landmacht bestaan uit vrijwillig
dienenden en uit dienstplichtigen.
Tot vrijwillige vervroegde vervulling van
den dienstplicht wordt onder bijzondere voor
waarden gelegenheid gegeven.
Het maximum dienstplichtigen bjj de actieve
zeemacht is 3100; jaarlijks worden daarbjj
niet meer dan 600 dienstplichtigen ingelijfd.
Bjj het leger worden jaarlijks ingelijfd ten
hoogste 13,200 dienstplichtigen voor volledige
en ten hoogste 2500 dienstplichtigen voor
korte oefening.
Vrijstelling wordt verleend telkens ioor één
Jaar: lo. aan hem, die voor zijn 21ste jaar klei
ner dan 1.57 meter is, doch eene lengte heeft van
1.552o. wegens ziekte of gebreken, waarvan
genezing waarschijnlijk wordt geacht; 3o. aan
hem, die eenige zoon is en geen halven broe
der of halve broeders heeft; 4o. den zoon,
kostwinner voor zjjne ouders of voor vader
of moedor als een van dezen is overleden;
5o. den kleinzoon, kostwinner voor zjjne groot
ouders; 6o. den ouderloozen kostwinner voor
broeders of zusters of broeder of zuster; 7o.
den weduwnaar, eigen kind of kinderen heb
bende; 8o. den gehuwde, die drie of meer
eigen wettige kinderen ten zijnen laste heeft;
9o. aan de van Rijkswege aan Rijksinrichtin
gen of met Rijkssubsidie opgeleiden voor den
militairen geneeskundigen of pharmaceutischen
dienst of tot militairen paardenartslOo. aan
studenten in de godgeleerdheid, die binnen
het Rijk aan eene erkende inrichting van onder
wijs tot geestelijke of bedienaar van den
godsdienst worden opgeleid; llo. den R.-Kath.
ordebroeders, behoorende tot eene binnen het
Rjjk gevestigde kloosterinrichting.
De vrijstellingen 2 8 worden ten hoogste
tweemaal verleend.
Vrijstelling wordt verleend voor tijd van
vrede aan: lo. die op zijn 21sto jaaroflater
kleiner is dan 1.57 meter; 2o. die wegens
ziekten of gebreken, waarvan genezing niet
waarschijnlijk wordt geacht, voor den krjjgs
dienst ongeschikt wordt geoordeeld; 3o. den
eenigen zoon, die een halven broeder heeft, als
de beide ouders overleden zjjn4o. hem, die na
tweemaal voor een jaar te zjjn vrijgesteld,
verkeert onder de gevallen boven sub 2, 4, 5
en 6; 5o. hem, die boven den leeftjjd van 18
jaren twee jaar of langer bij de zeemacht,
het leger of het krijgsvolk in de koloniën als
vrijwilliger heeft gediend.
Vrijstelling voor altijd wordt verleend lo.
aan hem, die kleiner is dan 1.55 meter; 2o.
aan hem, die wegens ziekte of gebreken voor
eiken militairen dienst ongeschikt wordt ge
oordeeld; 3o. die studeert voor militair off.
van gezondheid, militair apotheker of militair
paardenarts en voor het ophouden der vrij
stelling als zoodanig werd benoemd; 4o. gees
telijken en bedienaars van den godsdienst bjj
een kerkgenootschap, bjj koninkl. besluit ta
bepalen5o. den R.-Kath. ordebroeder, die 27
jaar is; 6o. die wegens verzuim of vergissing
der overheid niet werd ingeschreven en 32
jaar oud is; 7o. omtrent wien door den Raad
voor den dienstplicht bij vergissing geen uit
spraak is geschiedt; So. hem, die door om
standigheden van zjjn wil onafhankelijk niet
voldaan heeft aan de oproeping ter inljjving
en 32 jaar oud is; 9o. hem, wiens aangifte
tot inschrijving is verzuimd en dit na zjjn
40ste jaar bljjkt; lOo. hem, die, voorloopig
van den dienst uitgesloten, wordt aangewezen
na zijn 40ste jaar; llo. hem, die is vrijge
steld op valsche stukken als dit ontdekt wordt
na zijn 40ste jaar en 12o. hem, die niet vol
daan heeft aan de oproeping ter inlijving als
dit bljjkt na zjjn 40ste jaar.
Yoor altijd of voorloopig zijn van den dienst
uitgesloten veroordeelden tot zware of lich
tere straffen.
Het Rijk wordt verdeeld in recruteerings-
districten met een hoofdofficier als districts
commissaris en een officier als diens districts
adjudant. In elk district is een raad voor den
dienstplicht, saamgestekl uit een lid der Pro
vinciale Staten, een lid van den raad der
meest bevolkte gemeente, een hoofdofficier
of officier van de landmacht.
Ingeljjfden by het leger kunnen ook wor
den bestemd tot dienstverrichtingen van an
deren aard dan die met de wapenen, als in
't belang van den dienst.
In sommige gevallen kan door den Koning
aan aangewezenen tot den dienst ontheffing
van werkelyken dienst worden verleend, hetzij
voor den geheelon duur van den diensttijd,
hetzjj voor een gedeelte daarvan. Daarmede
wordt vooral rekening gehouden met de be
langen van kunsten en wetenschappen.
Tot de aanvullingsreserve behooren zjj, dio
daartoe door den Raad zijn aangewezen bij
vrijstelling voor tjjd van vrede, die in de
koloniën zijn geplaatst of herplaatst, zjj, wier
dienst vervangen wordt door een broeder; z(j,
die aangewezen zjjn en ingeschreven in of na
het jaar, waarop zjj 28 jaar waren, zjj, die
voor den geheelen duur van hun diensttijd
ontheven zjjn, en zy, die öf wegens verzuim óf
vergissing niet werden ingeschreven en op
hun 28ste jaar nog niet waren ingelijfd.
Gemengd Nieuws.
Aan het station alhier zjjnhe-
den afgegeven naar Nijmegendoor de Hol-
landsche Spoorwegmaatschappij 4 en door de
VAN
If. LENZ.
2)
Och ja, deze liefde brandde als vurige
kolen, deze liefde, waarvan niemand iets
wist en waarvan niemand iets weten mocht,
en dat niet alleen in het hart van het jonge,
arglooze meisje, maar ook verzengend en
verterend in de ziel van den jongen man.
Duidelijk begreep deze dat liy een oner
varen meisje, dat zoo weinig van de wereld
wist als Anne-Marie, onrecht deed, en dui
zendmaal nam hjj zich voor een einde aan
hare kinderlijke vertrouwelijkheid te maken,
en haar de grenzen, of eigenlijk, den afstand
te toonen, welke er bestond tusscben hem,
Leo Banbergen, en het arme fabrieksmeisje;
maar het was zoo heerlijk, zoo naamloos
heerlijk, zich bemind te weten met zulk eene
kinderlijke, sterke, toewijdende liefde, eene
liefde zóó rein en innig, als hij in deze wereld
vol lage hartstochten, voor nauwelijks moge
lijk had gehouden.
JVat Anne-Marie betreft, zjj zag in Leo
Banbergen niet meer den eenigen zoon en
erfgenaam van den rijken eigenaar der fabriek,
z(j gevoelde zich aan hem gelijk, in spijt van
hare armoede en nederige geboorte; gelijk
door hare liefde.
Zjj geleek op een onnadenkend kind, dat
nog geene ondervinding heeft, een kind, dat
slechts vertrouwt, aanbidt en liefheeft.
Zjj zagen elkander dagelijks in de fabriek,
en meer dan een3 had hjj haar aanwijzingen
te geven omtrent het verzetten der machine
en had hjj als een bewijs haror liefde van
haar gevorderd, dat zjj zelfs niet door het
trillen harer oogleden zou verraden hoe
het tusschen hen stond. Zjj, blindelings zjjne
bevelen gehoorzamend, bracht het eindelijk
zóó ver, dat zy zich geheel leerde beheer-
schen en rustig bleef doorwerken, als hy
voor haar weefgetouw stilstond, en de draden
tusschen hare slanke vingeren telde.
Met gebogen hoofd stond zy daar, evenals
de anderen zwygend, terwyl alles om haar
heen ratelde, bromde en snorde. Maar toch
klopte haar hart van vreugde, als zy be
merkte, hoe onderdanig zyne onderhoorigen
hem groetten, hoe getrouw zy' zyne korte,
afgemeten bevelen opvolgden. „Hy behoort
my, my alleen", klonk het in haar binnenste,
alsof de tonen van een overwinningslied er
weerklonken.
„Hy is myn koning, jamyn koning,
en eens zal hy my aan al deze meisjes als
zyn koninginnotje voorstellen!"
Wanneer dit uur komen zou, daar vroeg
zy niet naar; zy was veel te gelukkig, te
verdiept in hare schoone droomen, om den
loop der uren na te gaan.
Dikwyls, ja, zeer dikwyls, scheen de dag
haar eindeloos; het komediespel viel haar
soms zoo zwaar, maar na den langen dag
kwam ook weer de avond, welke alles, alles
weer vergoedde, rykelyk vergoedde.
Dan, op dat smalle voetpad, dadr, waar hy
haar voor de eerste maal de hand had ge
drukt, ontmoetten zy elkaar, in de scheme
ring, want gewooniyk sloeg hy dien eenzamen
weg in, om naar zyn paviljoen te gaan, dat
aan het uiterste einde van het park was ge
legen en met Oostersche pracht was ingericht.
Niemand dan de jonge Banbergen had er den
sleutel van, en dikwyls liet hy door zijne
bedienden den rooden wyn en do couranten
er vooruit heenbrengen.
In het ouderlyk huis werd hy op dit uur
niet gemist, want de oude Banbergen meende
dat zyn begaafde zoon zich met letterkur_.
digen arbeid of een werk over de ouf';0 6n
nieuwe industrie bezighield, en bek'ommery6
zich dus niet over zijn njtbJjjTen in zyne
vrye uren. En dat de moeder van Anne-
Marie haar mooi dochtertje des avonds uren
lang aan haarzelve overliet, kwam, omdat
zyzelve in hare vrome overpeinzingen ver
diept, hare avonden in het vereenigingslokaal,
daarginds in het bosch in de landelyke hut
van den kolenbrander, placht door te bren
gen. De doode letters vervulden haar hoofd
en hart, het werkdadige leven en hare
plichten waren haar vreemd.
Zoo bewandelden dus de minnenden onbe
spied en ongehinderd hunne geheime paden
in het donkere park, waar zy zeker waren
nooit iemand te ontmoeten, gedurende eene
lange reeks van dagen en weken, zonder te
worden gestoord.
Doch daar kwam opeens een tyd, waarin
Anne-Marie tevergeefs op den geliefds
wachtte. Het was dwaas van haarj dat ze
avond op avond by het hek stond en naar
hem uitkeek, schoon zü wist, dat hy niet
komen zou en niet xomen kon. In de villa
van de fir^a Banbergen was immers bezoek,
hetgwjn ,jen tyy Tan yen joDgen heer gehee!
'n beslag nam? Mynheer Massillon, zyn voor
malige principaal uit Lyon, was gekomen,
met zyn nichtje, de schoone Hersilie De
Bencourt, die sedert jaren eene wee3 was.
(Wordt vervolgd.)
