tt tt tt L ei den, 19 April. Stel ik de toename dezer uitgaven even redig aan de toename der bevolking en neem dus 11 a 12 procent, dan kom ik tot een be drag van 18,000, waarmede de bovenge noemde uitgaven zullen vermeerderen. Zooals men ziet zijn bierbij niet opgenomen de kosten van onderwijs, omdat dit onderwerp afzonderlijk moet behandeld worden. Door de annexatie zullen toch de kosten van het hooger en middelbaar onderwijs (Indische school, gymnasium, hoogere burgerscholen) niet toenemen; alleen op het lager onderwijs moet de rekening worden gebouwd. Nu is in de annexatie van het gedeelte van Zoeter- woude een schoolgebouw met erf begrepen. Cf nog andere scholen zouden gebouwd moeten worden, is twijfelachtig. Zooals uit een daarvoor ingesteld onderzoek is gebleken, bezoekon van de te annexeeren bevolking reod3 vele kin deren de bijzondere scholen van Leidenvoor het openbaar onderwijs moet echter op eeno toeneming van het aantal leerlingen gerekend worden. Thans worden onze scholen voor on- en minvermogenden bezocht door ongeveer 3200 kinderen, zoodat op eene toeneming van dit gotal met 350 moet gerekend wor den. Doch dit getal kan vooreerst door ge wijzigde indoeling in de te annexeeren school en de bestaande scholen (waaronder eene nieuwe, die haar maximum leerlingen nog niet heeft bereikt) ondergebracht worden. Is dit het geval, dan komt alleen het personeel en verder onderhoud der te annexeeren school ten laste der gemeentemet het oog op het aantal kinderen en na aftrek van schoolgeld en rijks subsidie zijn de blijvende jaarlijkscbe kosten niet hooger te stellen dan 8000. Voegen wy hierbij sen0 evenredige verhooging der kosten van het bewaarschool-onderwijs a 2000, dan zullen de kosten voor onderwijs in het goheel met 10,000 toenemondit gevoegd by het voorgaand bedrag geeft eeno ronde som van 23,000. Volgons deze berekening, waarbij nog eenige vermeerdering kan komen voor administratieve u.tgaven, wordt de vermeerdering aan uitgaven door de vermeerdering aan inkomsten gedekt, ook wanneer de annexatie geschiedt naar het plan van Ged. Staten; wordt echter het voor stel van burg. en weth. aangenomen, dan ontstaat oen batig saldo, gelijk aan de ver hooging der uitkeering op het personeel, dat tot dekking van andere uitgaven kan worden aangewend. Voordat ik overga tot de uitgaven ineens of bepaalde termijnen, die het gevolg der annoxatie zullen zyn, wensch ik eerst de tweede vraag te behandelenwelken invloed zal de annexatie hebben op de belasting van eiken burger in het byzondor? De annexatie kan alleen invloed hebben op hot personeel en de inkomstenbelasting. Door de toeneming der bevolking met ongeveer 5000 zielen kan de gemeente van de tweede klasse, waarin zij thans is gerangschikt, naar de eerste klasse overgebracht worden. Volgens de wet op het personeel gaat hierdoor de huurwaarde, waarbij geene belasting wordt betaald, van 50 over op 67de huurwaarde, bij welke van het personeel slechts een derde deel wordt geheven, van 60 op 80 en die, Zio omtrent dit punt do opmerking van den hoer Witmar.e in het nummer vau 15 April. kwaal, welke ik vroeger reeds grondig heb bestudeerd." „Ha, dan kan ik u een ruim succes voor spellen, dokter! Deze ziekte heerscht alge meen in Parijs. Ik beloof u ook reeds een patient." „Inderdaad „Ja, een neef van mij, de zoon van mijne zuster. Hg studeert aan bet seminarie." „Ik beloof u dat ik hem met de uiterste zorgvuldigheid zal behandelen. Hier heb ik eene lijst gemaakt van de my bekende wer ken over de zooeven genoemde ziekte. Mocht u er nog meer kennen, dan hoop ik dat u er die by zal voegen." Jacques Lagarde gaf den bibliothecaris een groot vel papier, waarop eene reeks van boeken en hunne schryvers genoteerd ston den. Fauvel las de Iyst aandachtig na en knikte nu en dan goedkeurend met het hoefd. Deze opgave bewees reeds dat de vreemde dokter zijne wetenschap diep had bestudeerd. Terwyl Fauvel zich in de opgave verdiepte en z(jne cataloguseen nazag, of hy er ook nog iets aan toe kon voegen, liep Jacques Lagarde het vertrek eens rond en bekeek de boeken, welke overal opgestapeld lagen. Eens klaps bleef hij staan en had bijna een kreet van verrassing geuit. Hij ontdekte eon boek, waarbij tweederden der belasting wordt go- heven, van 70 op 100. Evenzoo wordt de huurwaarde, waarby het meubilair is vrügesteld, verhoogd van 70 tot 100. Daarentegon ontstaat eene verhooging van belasting voor deuren en vensters met 5 cents per stuk, dus voor 20 deuren en vensters met ƒ1 in hoofdsom. Hieruit blijkt hoe deze verandering geheel in het voordeel zou zyn van den minder gefortuneorden; thans geeft in onze gemeente eene huurwaarde van 1.50 in de week vrydom van personeel, dit,wordt door de annexatie 2 in de week, omdat de jaarhuur uit de woekhuur wordt berekend door vermenigvuldiging met 33. Zelfs by eene huishuur van ƒ3 in de week zou men nog vermindering van belasting met eon derde ondervinden. Door doze vermindering zou de totale opbrengst der belasting niet dalen, omdat zfl ruimschoots wordt opgeheven door de hoogere schatting der te annexeeren per- ceelen. Deze verplaatsing der gemeente naar hoogeren rang zou derhalve geheel in het voor deel zyn der minder gefortuneerde burgerij. "Wat de inkomstenbelasting aangaat zal de annexatie geen invloed hebben op ieders aan slag, tenzq het bestaand maximum blijft ge handhaafd, als wanneer elk aandeel met ruim 10 pet. zou verminderen. Doch hierop valt voor eerst niet te rekenen. Daarentegen. Al nemen wy aan dat de vermeerdering der gewone uit gaven volgens de voorgaande berekening wordt goedgemaakt door de toeneming der inkomsten, dan blijft de last, verbonden aan de uitgaven ineens of in termynen, die het govolg zullen zyn der annexatie. Hoe hoog deze zullen loopen kan zelfs niet by benade ring geschat worden. Volgens de toelichting van B. en W. zullen groote sommen vereischt worden voor bestrating, rioleering, aanlog van gas- en waterleiding, wellicht ook voor dem ping van singelgracbten en aanleg van parken. Nemen wy aan dat voor dergelyke groote uitgaven van tydelyken aard eene leening w rdt aangegaan tot een bedrag van 500,000, waarvoor heel wat gedempt, aangelegd, bestraat on verfraaid kaD worden. Deze leening staat naar den tegenwoordigen rente-standaard gelijk met eene doorloopende jaarlyksehe uitgaaf van 25,000 voor rente en aflossing. Onderstelion wy dat deze uitgaaf alleen kan goed gemaakt wor den door eone overeenkomstige verhooging dor inkomsten-belasting, zoodat de percentage met '/2 pet. moet verhoogd worden, welk bedrag weer met oen derde kan verminderd worden, indien het voorstel van B. en Ws. wordt aan genomen. Door het progressieve karakter, dat onze inkomsten-belasting draagt, zou deze ver hooging niet evenredig op alle inkomens druk ken. Haar invloed zou zich op de volgende wyze laten gevoelen. Alle inkomens tot 400 bleven vrygesteld. Eone verhooging van belasting ondervindt Het inkomen van 500, met d LO d n 0 600, 9 i.-. 800, T) 2.-. ft 0 n 1000, 3.-. H 2000, n 8.-. n u 3000, it „13.-. n n 4000, r 18.— j> n n 5000, „23.-. w 9 6000, enz. n „28.-. Dit zyn wel de zwaarste finantièele lasten, op welks band met vergulde letters de titel stond te lezen. Die titel luidde: „Gedenk schriften van den graaf De Rochefort." „Ei, ei", mompelde Jacques Lagarde, „dat is een van de vermiste boeken uit de Nationale Bibliotheek. Inderdaad, het is een goede wind, welke my hierheen gewaaid heeft. Die schelm staat in relatie met de boekendieven zou hy „Het rooda Testament" óók hebben? Dat zou ons wonderwel te pas komen. Wij zullen zien." Jacques bleef met goed geveinsde onver schilligheid langs de boekenkasten slenteren en zag oplettend rond of h(j ook de andere gestolen werken kon vinden, maar tevergeefs. Ten slotte stond Fauvel op. „Ik heb myne berekening gemaakt, wat de bibliotheek moet kosten, dokter", zeide hy. Het totaal bedrag komt op elf duizend franken.'' „Elf duizend frankenDat is duizend fran ken boven myne raming." „U kan verzekerd zyn, dat u nergens voor dien prys zulk eene verzameling zal kunnen koopen." „Goed, afgesproken dan, voor elf duizend franken. Wanneer kunt u my de boeken afleveren? Heden nog?" „Neen, niet vóór morgenavond." die ik mij van de annexatie kan voorstellen. Zy vallen op de grootere inkomens, want gaat de verhooging in rang door, waarvan Ik hierboven sprak, dan is voor de kleinere inkomens de vry- stelling of afschry ving van het personeel dor veel meer beteekenis dan deze verhooging van inkomsten-belasting. Meent men dat de door loopende uitgaven door my te laag zyn geschat, dan wys ik in do eerste plaats hierop, dat ik den eenigen rodelijken maatstaf heb genomen, die te vinden was en vervolgens dat tegen over hoogere uitgaven ook te wachten zyn boogere inkomsten als gevolg van de toe neming in welvaart der bevolking. Ook deze is niet onder bepaalde cyfers te brengen, maar zal naar myne vaste overtuiging ruim schoots opwegen tegon de lasten. Verder bedenke men hierby wel dat, terwyl de mogelijke finantièele lasten voornamelijk zullen godragen worden door de meer bevoor rechten, de stellige voordeelen der annexatie komen ton bate van handel en Dyverheid, vooral van don neringdoenden en hand- werksstand. Het is toch eene vaste wet in de natuur wetenschap, welke wy veilig op de maat- achappy kunnen overbrengen, dat by inner lijke botsingen geene hoeveelheid kracht ver loren gaat. Wat aan de eene zyde gaat ver loren, wordt aan de andere gewonnen. Zoo ook hier; de offers, welke van de te annexeeren bevolking stellig en van de burgery van Leiden waarschijniyk zullen gevorderd worden, vinden hunne compensatie in de groote voor deelen, welke voor beiden hieruit kunnen en moeten voortvloeien. De te ondernemen werken zullen geruimen tyd bezigheid geven aan tal van arbeiders, de vermeerderde uit gaven zullen ten goede komen aan beambten en werklieden. Door de annexatie der nieuwe wijken zal de gezondheidstoestand aldaar ver beteren; door de uitbreiding der stad zal de bevolking kunnen toenomen en door de ver fraaiing tevens het finantièele gehalte voor uitgaan, hetgeen alles ten goede zal komen can de gemeente. Mogen dan ook do lasten vermeerderen, de draagkracht zal in grooter verhouding slygen en daardoor in de toe komst voor elk in het bijzonder den last lichter maken. Zoo late men deze ec-nigo gelegenheid om onze stad tot meerdere wel vaart te brengen, niet roekeloos voorbygaan In den feostelijken optocht, by gelegen heid van de onthulling van het monument van Van der Werf gehouden, kwam eene allegorische voorstelling voor, getiteld ,,«le Leidsche Stedemaagd, beschermd door de godin der wysheid en der nyverheid, in hare beweging tot vrye uit breiding belemmerd door de buitengemeenten Zo9terwoude, Leiderdorp en Oegstgeest, wordt door de Nederlandsche maagd met de hoop op eene betere toekomst gesterkt." Zal deze profetie vervuld worden,? Of zal oen volgende optocht het beeld moeten vertoonen der Leldsche Stedemaagd, vaster dan te voren gekneveld, omdat de banden door kleingeestigheid en zelfzucht zyn aan gehaald'? Leiden, 18 April 1890. Van Geer. „Dan houden wij het op morgenavond." Jacques wees op de boekdoelen, welke drie wanden van de kamer verborgen hielden. „U heeft hier eene buitengewoon ryke ver zameling van werken, myn waarde heer Fauvel", zeide hy; „ik heb ze daar eens vluchtig doorgezien er zyn werken by, welke het hart van den liefhebber zouden doen opspringen van verrukking." „Is u een kenner, dokter?" „Zeker en oen hartstoehtelyk liefhebber bovendien. Wjj zullen nog wel eens zaken met elkaar doen." „Dat pl my genoegen doen. Ik zie gaarne, dat myne boeken in goede handen vallen." „U woont zeker alle verkoopingen b(j?" „Dat kan u wel nagaan; ik ga zelfs meer malen naar het buitenland, als er een goede slag te slaan is. Zoo ben ik onlangs naar Londen geweest. Ik heb daar slechts één werk gekocht, maar dat maakte toch mijne geheele reis goed." „Duivels, en hoe heet dat werk?" „De gedenkschriften van den graaf De Ko chefort. Het is het eenige exemplaar, dat er in geheel Europa te vinden is." „Eene heorlyke vondst, waarmee ik u van harte geluk wensch." „Ja, dokter; men moet maar geluk heb- Door het kiescollege der Ned.-Herv. ge meente alhier z(jn gisteravond, uit het vroegei vermelde zestal, ter beroeping van een pre dikant, op het drietal geplaatst: ds. Y. J Bootsma te Zoetermeer, ds. S. Dykstra t( Hilversum en ds. J. Nierstrasz te Goënga. Blykens de gesloten lysten zyn te Sas senheim 130 kiezers voor leden van de Tweed; Kamer, der Provinciale Staten en den ge meenteraad. Door Gedeputeerde Staten is het kohiei van den hoofdelykon omslag dier gemeente voor het jaar 1890, goedgekeurd tot een be drag ad ƒ2416.50. Men meldt ons uit Waddingsveen dat heeren kerkvoogden besloten hebben in hoogei beroep te gaan, omdat ze zich niet kunnen vereenigen met het rechtsbesluit dat enkel; leden der kerk onder sommige omstandigheden niet als belastingschuldigen behooren tt worden aangemerkt. Uit Den Haag ontving de IJsclub de me dedeeling, dat zij als rechtspersoon is erkend De heer W. J. Van 't Sant, onderwyzei met hoofdakte aan school B, heeft bericht ontvangen, dat hy met 1 Juli a. s. ter be schikking van den Gouv.-Gen. wordt gestelc om geplaatst te worden als ondorwyzer in Ned.-Indiö. Z. M. de Koning heeft benoemd tot rid der 2de klasse in de orde van den Gouden Leeuw van Nassau jhr. mr. Yan Panhuys, commssaris des Konings in de provincie Gro ningen. Z. M. de Koning-Groothertog heeft den luit.-kolonel Simon, te 's-Gravenhage, benoemd tot commandeur in de Orde der Eikekroon, en den ritmeester baron Bentinck, te Amers foort, tot officier in diezelfde orde. Nog zyn benoemd in die ordetot com mandeur baron Taets van AmeroDgen van Natewiseb, kamerheer; tot officier baron Taets van Amerongen, kamerheer, en tot ridder baron Yan Sytzema, ordonnans-officier des Konings. Ter uitvoering van art. 12, derde lid, sub 2, der wet tot regeling van het lager ondorwijs, laatstelyk gewyzigd by die van S December 1889 (Staatsblad No. 175) is, op voorstel van den minister van binnen- Undsche zaken, by koninklijk besluit van 16 dezer, het bedrag der Ryksbijdragen, die aan gemeentelyke en bijzondere normaallessen en aan hoofden van scholen zullen worden verleend voor elk der door hen in den loop van het jaar 1890 ter opleiding tot onderwijzer aangenomen personen, nadat dezen in den loop van 1892 of later de akte, bedoeld in art. 56, onder a, dor wet tot regeling van het lager onderwys zullen hebben verkregen, vastgesteld als volgt: lo. voor hen, die by gemeentelyke en by byzondere normaallessen zyn opgeleida. ge durende ten minste twee jaren 300; b. id. drie jaren ƒ400; c. ld. vier jaren 500; 2o. voor hen, die door hoofden van scholen zyn opgeleid: a. gedurende ten minste twee jaren 200; b. id. drie jaren 250; c. id. vier jaren 300. Naar men verneemt, zal de luitenant kolonel Simon, van het reg. grenadiers en jagers, den dienst met pensioen verlaten. ben. Ik ben nu in onderhandeling met iemand in de provincie. Die wil my eene bibliotheek verkoopen van vierhonderd vyftig oude boeken. Vierhonderd acht-en-veertig daarvan hebben zoo goed als geene waarde, maar de twee overige zyn zeldzaam genoeg, om desnoods de geheele verzameling te koopen." „Zoo, zool" „Het zijn een paar juweelen, „Het Leven van Vader Joseph, door hemzelf beschreven" en „Het roode Testament, gedenkschriften van den Heer De Laffénias". Deze De Laffénias was de booze genius van den kardinaal De Richelieu, en in zyne gedenkschriften komen ontelbare byzonderheden voor omtrent het particuliere leven van den kardinaal en van koning Lodewyk XIII. Jacques Lagarde beefde van vreugde. „Als u die twee werken in handen hebt, moet u my eens waarschuwen, mynheer Fauvel; vooral naar „Het leven van Vader Joseph" zou ik gaarne een bod willen doen." „Zeer goed, dokter! Er is evenwel reeds een bod naar gedaan door een Engelschman." „Nu, misschien zal myn bod het- zijne over treffen; ik hoop toch, dat u mij de voorkeur geven zal." „Ja, u geef ik de voorkeur; hoe hoog is uw bod?"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1890 | | pagina 10