Él'. 9232.
Maandag 24 Maart.
A'. 1830.
Het Centraalstation van de
telephoon.
§eze (Courant wordt dagelijks,met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 22 Maart.
F'euiD.eton.
Het E^ode Testameat.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maazdcn1.10.
I Franco per post1.40.
Afzonderlijke Hommers0.05.
Gehoorgevende aan eene uitnoodiging van
,e heere» Ribbink, Van Bork en Oo., richt
en wy enkele dagen geleden onze schreden
aar het centraalstation, ten einde de plaaU
an nabp te beschouwen, waar dameshaiideu
>p het eerste verzoek van de abonné's de
erbinding met den gewenschten persoon tot
tand brengen, de plaats dus, waar de ver-
ichilleude draden van alle aangeslotenen te
lamon komen.
Een tamelpk afgelegen klein kamertje op
ret stadhuis geniet het voorrecht met den
jrootschen naam „Centraalstation" betiteld te
worden. Boven uit het plafond ziet men, door
rene vierkante opening, alle dradon binnen
komen, keurig netjes op gelijken afstand be
vestigd, hunnen weg vervolgend naar de toe
stellen, waaraan zy zjjn verbonden. Z(j, die
meenen dat de laatsten erg ingewikkeld zjjn,
hebben het niet by het rechte eind. De toe
stellen zijn integendeel zeer eenvoudig. We
zullen trachten er onzen lezers oen denkbeeld
van te geven, daarbij echter niet in détails
tredend.
Er zijn drie toestellen; aan elk daarvan
kunnen vijftig dradon verbonden worden;
zoodat op dit oogonblib honderd vyftig inge
zetenen kunnen aangesloten worden. Ze be
staan uit eene ry van even zooveel lange ver
ticale koperen staafjes, waarachter zich een
tiental horizontale staafjes bevindt. De draden
der abonné's zjjn verbonden aan de verticale
staafjes, waaraan zich onderaan de nummers
in volgorde bevinden. Wordt nu door een der
abonné's gescheld, d&n valt hst nummer naar
voren, waardoor de telephoniste zien kan wie
gescheld beeft, ofscheon zij het schellen zelf
niet hoort. Zjj moet nu haar telephoontoestel
er ie maar één toestel voor de geheele be
diening in verbinding brengen met dat,
waarmede is gescheld en zij doet dit door
eenvoudig een knopje iets hooger te zetten,
waardoor zjj contact verkrijgt en iets later
'klinkt hot welbekende„Wat belieft u, mijn
heer?" Weet de telephonists eenmaal het
nummer, dan brengt -zjj het knopje in ver
binding met een der horizontals staafjes,
waarop zjj tevens het knopje plaatst van het
nummer, waarmede gesproken wenscht te
worden, en -zij doet door het woord „voor
waarts" weten, dat dit is geschied. Op het
zelfde eogenbkk is het toestel op het centraal
station niet meer in contact met de andoren,
.zoodat men daar niet kan hooren wat door
de abonné's gesproken wordt, ofschoon men
daarmede echter voorzichtig moet zijn, daar
door indictie en andere oorzaken contact
kan ontstaan.
„'"t Is eigenaardig, rustig op een stoel geze
ten, de werkzaamheden in dit kamertje gade te
slaan. Als door eene onzichtbare macht ziet
men van de abonné's, die wenschen te spreken,
de nummers vallen, dat met een zacht, tril
lend geluid vergezeld gaat, door het schellen
veroorzaakt. Datzelfde geluid waarschuwt oek
de telephoniste als het gesprek tusschen de
twee aangeslotenen is afgeloepen, omdat, als
bewijs dat de verbinding kan worden opge
heven, gescheld wordt; de nummers vallen
daardoor ook wederom naar voren. Do tele
phoniste brengt dan de knopjes terug op
hunne gewone plaats.
Zoo gaat het den geheolen dag doorenkele
uren uitgezonderd heeft de telephoniste ove
rigens geen tijd zich met andere werkzaam
heden bezig te houdenzij moet hare opmerk
zaamheid geheel wijden aan de toestellon.
Vandaar dat het centraalstation rustig moet
zjjn en de toegang daarheen verboden is, ter
wille van de abonné's, die, indien een onwel
kom bezoeker de telephonieto ophoudt of het
toestel iu gebruik neemt, zouden mooten
wachten en op hun herhaald schellen geen
antwoord zouden bekomen, hetgeen alleen dan
kan geschieden, als de aanvragen tot aan
sluiting op één oogenblik te talrijk zijn.
Eene inrichting, welke aan de abonné's zeer
veel voordeel verschaft, rest ons nu nog te
bespreken, nl. de alarmschel. Door een
voudig een knopje te verzetten bij het heen
gaan, brengen de tolophoniston den electrischen
stroom over op eene-alarmschel, welho -zich
beneden in het politiebureel bevindt. Schelt
nu oen der abonné's bjj brand of smaad to
zijnen huize, dan begint op hetzelfde oogen
blik de alarmschel te werken, welke niet
ophoudt of hot contact moet op het centraal
station verbroken worden. Daar kan de inspec
teur van dienst of hij, die daarvoor is aan
gesteld, aan het nummer zien, wie gescheld
heeft on nadat de verbinding tot stand is go-
bracht, kan"3 de politie vernemen, om welke
redenen zij gealarmeerd is. Dat deze maat
regel voor de abonné's zeer doeltreffend is,
behoeft zeer zeker geen betoog. Wij spreken
dan ook den weasch uit, dat er van de zijde
der abonné's geen misbruik van gemaakt
worde, m. a. w. dat men acht geve op hot
uur, waarop het centraalstation gesleten is,
opdat anders de politie onnoodig zou worden
gealarmeerd.
We zjjn hiermede aan het eind van deze
vluchtige beschrijving van het centraalstation,
maar de gelegenheid is te schoon om, in ver
band met het laatste gedeelte dezer beschrij
ving wat betreft de alarmschel, ons niet even
iu een betrekkelijk ideahstiscben toestand te
verplaatsen, ds beoordeeling der mogelijkheid
aan de daartoe bevoegde autoriteiten over
latende. We denken aan onze brandweer. Onze
gemoente-financiên laten niet toe hier eene
Amsterdamsche brandweer te bezitten, maar
zouden we met opoffering van eenige kosten
toch niet eene groote verbetering kunnen tot
stand brengen? Is toch het luiden van de
brandklok niet te ouderwetsch Mag men eene
geheele stad in rep en roer brengen, den slaap
ontrukken aan een groot gedeelte dor inge
zetenen, omdat een perceel in brand staat of
op het punt staat te verbranden? We meenen
hierop ontkennend te mooten antwoorden,
nadat er in den laatsten tijd middelen aan de
hand worden gedaan, die dit niet meer recht
vaardigen. Welken toestand wy op hot oog
hebben?
Men plaatse op verscheidene punten der
stad in brugwachterswoningen, politiehuisjes
en aan hoeken der straat in gesloten kastjes
telephoontoestellen, waarmede in geval van
brand de politie alarmeert. Van uit het cen
traalstation worden geroepen zjj, die bij den
brand noodig zijn. Men schaffe voorts lang
zamerhand de handspuiten af en neme
daarvoor kloin-model stoomspuiten; men
late de brandklok in rust en het publiek
thuis, zoodat do schutterij niet in actieven
dienst behoeft op te treden en er zal in
Leiden brand zijn geweest, zonder dat men
iedoreon hoeft wakker geluid, zonder dat
het grootste deol van de ingezetenen er iets
van heeft bemerkt.
Ziedaar in hoofdtrekken een aan de hand
gedaan zeer vaag plan. Zou de uitvoering
daarvan zoo onmogelijk zjjn Misschien
leidt het meer bevoegden tot oen nog beter
donkbeeld.
Aan de universiteit alhier is het candidaats-
examen in de rechten afgelegd door den heer
R. T. De Wijs; het doctoraal-examen in de
rechtswetenschap door den heer H. Matthes,
en het kerkelijk voorbereidend examen door
den heer S. J. Piso.
De Coöperatieve Vleeschhouwery van
„Eigen Hulp" te 's-Gravenhage had in 1889
j een debiet van f 118,404.56'/,, latende eene
bruto-winst van f 18,492.72'/2.
PRIJS DER ADYERTENTIEN:
Van 1—6 regels 1.05. Iedere regel meer/0.17J.
Grootere letters naar plaateruimte. Voor het in-
caeseeren bnitcn do stad rvordt f 0.10 berekend.
Deze cyfers waren over 1SS8 f 100,816.00
en f 19,323,22'/,.
De exploitatiekosten beliepen f 7647.31'/,.
Er bleef alzoo als netto-winst over f 10,846.41.
Door de leden werd besteed 96,704.72'/!,
zoodat er eene uitkeering van 5'/, pCt. van
dat bedrag zal kunnen plaats vinden.
Binnenkort wordt te Amsterdam aan
besteed de herbouw van „Café Suisse" door
den architect Hamer, voor rekening van den
heer Hille.
Er zullen in het nieuwe gebouw, behalve
groote ruimten voor koffiehuis, eetzaal en feest
zaal voor partyen, niet minder dan 65 logeer
kamers en zeven salons zyn.
Na eene langdurige ziekte is te Ooster
hout overleden de heer H. M. Smits, sodort
2 Mei 1888 lid van de Eerste Kamer voor
de provincie Noord-Brabant.
Door den gemeenteraad van Woerden
is het kohier van den hoofdeiyken omslag
over 1890 vastgesteld tot een bedrag Tan
f 8,033.60.
Aan den heer A. K. C. Yon Oven is, wegens
zyne benoeming tot burgemeester van Zwam-
merdam, eervol ontslag verleend als gemeente
ontvanger alhier.
Op daartoe gedaan verzoek van de com
missie voor de landbouwtentoonstelling, al
daar in Augustus a. s. te houden, werd aan
die commissie eene toelage van f 150 ver
leend. Ook zal by die gelegenheid vanwege
do gemeente vuurwerk worden gegeven.
In het begin der volgende maand zal
het 25 jaar zyn geleden, sedert dr. J. W.
Gunning het ambt van hoogleoraar in do
scheikunde eerst aan het Athenaeum en
later aan de Universiteit van Amsterdam
heeft bekleed.
Uit het verslag van de Rotterdamsche
Tramweg-Maatschappü over het jaar 1889,
ingediend door den directeur, den heer
Guichart, blykt o. a. het volgende:
Het personeel in vasten dienst bestond
op 31 December 1889 uit 368 beambten,
tegen 349 op denzelfden datum van het
voorafgaande jaar.
In den loop van het jaar werd de dienst
der conducteurs, koetsiers en stalknechts
zoodanig gewyzigd, dat deze beambten, na
vior dagen dienst te hebben gedaan, steeds
den vyfden dag vry waren. Uitbreiding van
personeel was hiervan het onvermydelyke
gevolg.
In het geheel zyn in 1889 5,961,096
reizigers vervoerd met eene opbrengst van
1 f 435,077.39'/2waarvan op den paarden-
ÜOMAN VAN
lATfEK DE WOXTKPIN.
ï€j -at—
„Vóór wy gaan wandelen," zeide Pascal,
„zal ik naar myne oude vriendin Angèle te
Parijs schryven; anders maakt zy zich onge
rust. Het arme kind is zoo aan my gehecht"
De logementhouder kwam weer terug en de
beide vrienden zetten zich aan het entbyt.
XI.
Terwyi zy naar hare moeder terugging,
ontmoette Martha don dokter op de trap.
Trotsch als zy was, dat zy hem de reke
ning, die hy haar den vorigen dag gegeven
had, kon voldoen, wildo zy hem niet by de
zieke toelaten, alvorens hem betaald te hebben.
Zy liet hem in de kamer, nam geld uit de
kast en zeide:
„Dokter, hier is bet bedrag van uwe reke
ning: vyf en zestig franken."
„Dank u, mejuffrouw; u is mij nu niets
meer schuldig. Ik wilao u thans voorstellen,
myne volgende visites direct te betalendat
is voor u on voor my gemakkelyker."
Een vurige blos bedekte de wangen van
Martha.
„Die man beeft een hart vqp steen," dacht
zy.; „wanneer ik hem één dag niet betaalde,
zou hy wegbiyvon en myne arme moeder
laten sterven."
„Ik hoop, mejuffrouw, dat u dit niet onge
legen komt," seide de dokter, die den blos
van Martha opmerkte.
„Ia het minst niet," antwoordde het meisje
koel, „hier zyn uwe drie franken voor de
visite van heden."
De dokter volgde Mart ha naar d6 aieke. Hy be
vond haar weder iets beter dan den vorigen dag.
„Alles gaat naar wensch," zeido hy op aan
moedigenden toon.
„Mag moeder vandaag iets eten?" vroeg
Martha.
„Nog niet, mejuffrouw."
„Nog niet? Ik dacht, als do krachten nu
toch terugkomen
„Geduld, alles gaat goed, maar wy moriten
het aan de natuur overlaten."
„Moeder hoest veel minder."
„Dat komt van de pillen, die ik gistererf
heb voorgeschreven."
„Moet ik daarmee voortgaan?"
„Zeker. Heeft u er nog?"
„Niet veel."
„Bestel dan nieuwe. U behoeft do doos
slechts aan den apotheker te laten zien."
Da dokter gaf nog eenige voorschriften en
verliet de beide vrouwen.
„Nogmaals alfcjjd," mompelde de arme Martha
„modicyp.en op medicynen. Morgen zal myn
laatste aou zijn uitgegeven en dan bezit ik
niets meer, wanneer die brief niet komt en
it moet elke visite betalen. Het is om zin
neloos te worden. Moeder wordt beter, zegt
hy, maar ik zie geen vooruitgang; nog altyd
even bleek, even zwak. 't Is waar, koorts
en hoest worden minder, maar het vordert
zoo uiterst langzaam en het geld vliegt weg.
En altyd maar die -dure medicynen. Welnu,
morgen zal it de eerste post afwachten,
maar aki de brief dan niet tornt, zal ik de
medaille van dea graaf De Thonnerieux ver-
koopen. Moeder hecht veel waarde aan die
medaille, terecht of ten onrechte, dat weet
ik niet, maar om het even, het kapitaal, dat
die medaille vertegenwoordigt, moge millioe-
nen bedragen, het leven myner moeder is
m(j duizendmaal meer waard. De medaille
kan honderd-dertig franken opbrengen, goed,
zy zal verkocht worden.
Martha nam de pillendoos en begaf zich
daarmee naar de apotheek, om eene nieuwe
dosis te doen gereedmaken.
Toen Pascal en Jacques ontboten hadden,
begaf de eerste zieh naar zyne kamer om
een brief aan Angèle te schryven, terwyl de
laatste een nieuwsblad inzag. Toen Pascal
gereed was, verliet hy met Jacques het loge
ment, en na den brief van Angèle in de
brievenbus geworpen te hebben, sprak hy
„Komaan, laten wij nu eens de omstreken
van je geboorteplaats gaan bewonderen 1"
„Zeker, eene wandeling is gezond en wy
zyn lang genoeg van de vrye natuur versto
ken geweest."
Joigny heeft prachtige omstreken, vooral
aan den kant van de Yonne. Jacques kende
zyn geboorteland en voerde zyn vriend lange
een heerlyken weg naar een bosch, dat op
eene myl afstanda van de stad gelegen -was.
Hier strekten zy zich op het gras uit, staken
sigaren aan ea begonnen hunne plannen te be
spreken, na zich overtuig hebben, dat er-
geene luisteraars in de nabyheid waren.
„Myn beste Jacques", begon Pascal, „ik
moet je nog opheldering geven van mijne
vreugde, dat wy nog vyf of zes dagen hier
moeten blyven. Je zult zien, hoeveel reden
ik heb daarover verheugd te zyn."
„Heb je hier dan eene goudmyn ontdekt
„Eene goudmyn, dat is het ware woord."
„Je maakt my nieuwsgierig.'*