Él'. 9232. Maandag 24 Maart. A'. 1830. Het Centraalstation van de telephoon. §eze (Courant wordt dagelijks,met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Leiden, 22 Maart. F'euiD.eton. Het E^ode Testameat. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maazdcn1.10. I Franco per post1.40. Afzonderlijke Hommers0.05. Gehoorgevende aan eene uitnoodiging van ,e heere» Ribbink, Van Bork en Oo., richt en wy enkele dagen geleden onze schreden aar het centraalstation, ten einde de plaaU an nabp te beschouwen, waar dameshaiideu >p het eerste verzoek van de abonné's de erbinding met den gewenschten persoon tot tand brengen, de plaats dus, waar de ver- ichilleude draden van alle aangeslotenen te lamon komen. Een tamelpk afgelegen klein kamertje op ret stadhuis geniet het voorrecht met den jrootschen naam „Centraalstation" betiteld te worden. Boven uit het plafond ziet men, door rene vierkante opening, alle dradon binnen komen, keurig netjes op gelijken afstand be vestigd, hunnen weg vervolgend naar de toe stellen, waaraan zy zjjn verbonden. Z(j, die meenen dat de laatsten erg ingewikkeld zjjn, hebben het niet by het rechte eind. De toe stellen zijn integendeel zeer eenvoudig. We zullen trachten er onzen lezers oen denkbeeld van te geven, daarbij echter niet in détails tredend. Er zijn drie toestellen; aan elk daarvan kunnen vijftig dradon verbonden worden; zoodat op dit oogonblib honderd vyftig inge zetenen kunnen aangesloten worden. Ze be staan uit eene ry van even zooveel lange ver ticale koperen staafjes, waarachter zich een tiental horizontale staafjes bevindt. De draden der abonné's zjjn verbonden aan de verticale staafjes, waaraan zich onderaan de nummers in volgorde bevinden. Wordt nu door een der abonné's gescheld, d&n valt hst nummer naar voren, waardoor de telephoniste zien kan wie gescheld beeft, ofscheon zij het schellen zelf niet hoort. Zjj moet nu haar telephoontoestel er ie maar één toestel voor de geheele be diening in verbinding brengen met dat, waarmede is gescheld en zij doet dit door eenvoudig een knopje iets hooger te zetten, waardoor zjj contact verkrijgt en iets later 'klinkt hot welbekende„Wat belieft u, mijn heer?" Weet de telephonists eenmaal het nummer, dan brengt -zjj het knopje in ver binding met een der horizontals staafjes, waarop zjj tevens het knopje plaatst van het nummer, waarmede gesproken wenscht te worden, en -zij doet door het woord „voor waarts" weten, dat dit is geschied. Op het zelfde eogenbkk is het toestel op het centraal station niet meer in contact met de andoren, .zoodat men daar niet kan hooren wat door de abonné's gesproken wordt, ofschoon men daarmede echter voorzichtig moet zijn, daar door indictie en andere oorzaken contact kan ontstaan. „'"t Is eigenaardig, rustig op een stoel geze ten, de werkzaamheden in dit kamertje gade te slaan. Als door eene onzichtbare macht ziet men van de abonné's, die wenschen te spreken, de nummers vallen, dat met een zacht, tril lend geluid vergezeld gaat, door het schellen veroorzaakt. Datzelfde geluid waarschuwt oek de telephoniste als het gesprek tusschen de twee aangeslotenen is afgeloepen, omdat, als bewijs dat de verbinding kan worden opge heven, gescheld wordt; de nummers vallen daardoor ook wederom naar voren. Do tele phoniste brengt dan de knopjes terug op hunne gewone plaats. Zoo gaat het den geheolen dag doorenkele uren uitgezonderd heeft de telephoniste ove rigens geen tijd zich met andere werkzaam heden bezig te houdenzij moet hare opmerk zaamheid geheel wijden aan de toestellon. Vandaar dat het centraalstation rustig moet zjjn en de toegang daarheen verboden is, ter wille van de abonné's, die, indien een onwel kom bezoeker de telephonieto ophoudt of het toestel iu gebruik neemt, zouden mooten wachten en op hun herhaald schellen geen antwoord zouden bekomen, hetgeen alleen dan kan geschieden, als de aanvragen tot aan sluiting op één oogenblik te talrijk zijn. Eene inrichting, welke aan de abonné's zeer veel voordeel verschaft, rest ons nu nog te bespreken, nl. de alarmschel. Door een voudig een knopje te verzetten bij het heen gaan, brengen de tolophoniston den electrischen stroom over op eene-alarmschel, welho -zich beneden in het politiebureel bevindt. Schelt nu oen der abonné's bjj brand of smaad to zijnen huize, dan begint op hetzelfde oogen blik de alarmschel te werken, welke niet ophoudt of hot contact moet op het centraal station verbroken worden. Daar kan de inspec teur van dienst of hij, die daarvoor is aan gesteld, aan het nummer zien, wie gescheld heeft on nadat de verbinding tot stand is go- bracht, kan"3 de politie vernemen, om welke redenen zij gealarmeerd is. Dat deze maat regel voor de abonné's zeer doeltreffend is, behoeft zeer zeker geen betoog. Wij spreken dan ook den weasch uit, dat er van de zijde der abonné's geen misbruik van gemaakt worde, m. a. w. dat men acht geve op hot uur, waarop het centraalstation gesleten is, opdat anders de politie onnoodig zou worden gealarmeerd. We zjjn hiermede aan het eind van deze vluchtige beschrijving van het centraalstation, maar de gelegenheid is te schoon om, in ver band met het laatste gedeelte dezer beschrij ving wat betreft de alarmschel, ons niet even iu een betrekkelijk ideahstiscben toestand te verplaatsen, ds beoordeeling der mogelijkheid aan de daartoe bevoegde autoriteiten over latende. We denken aan onze brandweer. Onze gemoente-financiên laten niet toe hier eene Amsterdamsche brandweer te bezitten, maar zouden we met opoffering van eenige kosten toch niet eene groote verbetering kunnen tot stand brengen? Is toch het luiden van de brandklok niet te ouderwetsch Mag men eene geheele stad in rep en roer brengen, den slaap ontrukken aan een groot gedeelte dor inge zetenen, omdat een perceel in brand staat of op het punt staat te verbranden? We meenen hierop ontkennend te mooten antwoorden, nadat er in den laatsten tijd middelen aan de hand worden gedaan, die dit niet meer recht vaardigen. Welken toestand wy op hot oog hebben? Men plaatse op verscheidene punten der stad in brugwachterswoningen, politiehuisjes en aan hoeken der straat in gesloten kastjes telephoontoestellen, waarmede in geval van brand de politie alarmeert. Van uit het cen traalstation worden geroepen zjj, die bij den brand noodig zijn. Men schaffe voorts lang zamerhand de handspuiten af en neme daarvoor kloin-model stoomspuiten; men late de brandklok in rust en het publiek thuis, zoodat do schutterij niet in actieven dienst behoeft op te treden en er zal in Leiden brand zijn geweest, zonder dat men iedoreon hoeft wakker geluid, zonder dat het grootste deol van de ingezetenen er iets van heeft bemerkt. Ziedaar in hoofdtrekken een aan de hand gedaan zeer vaag plan. Zou de uitvoering daarvan zoo onmogelijk zjjn Misschien leidt het meer bevoegden tot oen nog beter donkbeeld. Aan de universiteit alhier is het candidaats- examen in de rechten afgelegd door den heer R. T. De Wijs; het doctoraal-examen in de rechtswetenschap door den heer H. Matthes, en het kerkelijk voorbereidend examen door den heer S. J. Piso. De Coöperatieve Vleeschhouwery van „Eigen Hulp" te 's-Gravenhage had in 1889 j een debiet van f 118,404.56'/,, latende eene bruto-winst van f 18,492.72'/2. PRIJS DER ADYERTENTIEN: Van 1—6 regels 1.05. Iedere regel meer/0.17J. Grootere letters naar plaateruimte. Voor het in- caeseeren bnitcn do stad rvordt f 0.10 berekend. Deze cyfers waren over 1SS8 f 100,816.00 en f 19,323,22'/,. De exploitatiekosten beliepen f 7647.31'/,. Er bleef alzoo als netto-winst over f 10,846.41. Door de leden werd besteed 96,704.72'/!, zoodat er eene uitkeering van 5'/, pCt. van dat bedrag zal kunnen plaats vinden. Binnenkort wordt te Amsterdam aan besteed de herbouw van „Café Suisse" door den architect Hamer, voor rekening van den heer Hille. Er zullen in het nieuwe gebouw, behalve groote ruimten voor koffiehuis, eetzaal en feest zaal voor partyen, niet minder dan 65 logeer kamers en zeven salons zyn. Na eene langdurige ziekte is te Ooster hout overleden de heer H. M. Smits, sodort 2 Mei 1888 lid van de Eerste Kamer voor de provincie Noord-Brabant. Door den gemeenteraad van Woerden is het kohier van den hoofdeiyken omslag over 1890 vastgesteld tot een bedrag Tan f 8,033.60. Aan den heer A. K. C. Yon Oven is, wegens zyne benoeming tot burgemeester van Zwam- merdam, eervol ontslag verleend als gemeente ontvanger alhier. Op daartoe gedaan verzoek van de com missie voor de landbouwtentoonstelling, al daar in Augustus a. s. te houden, werd aan die commissie eene toelage van f 150 ver leend. Ook zal by die gelegenheid vanwege do gemeente vuurwerk worden gegeven. In het begin der volgende maand zal het 25 jaar zyn geleden, sedert dr. J. W. Gunning het ambt van hoogleoraar in do scheikunde eerst aan het Athenaeum en later aan de Universiteit van Amsterdam heeft bekleed. Uit het verslag van de Rotterdamsche Tramweg-Maatschappü over het jaar 1889, ingediend door den directeur, den heer Guichart, blykt o. a. het volgende: Het personeel in vasten dienst bestond op 31 December 1889 uit 368 beambten, tegen 349 op denzelfden datum van het voorafgaande jaar. In den loop van het jaar werd de dienst der conducteurs, koetsiers en stalknechts zoodanig gewyzigd, dat deze beambten, na vior dagen dienst te hebben gedaan, steeds den vyfden dag vry waren. Uitbreiding van personeel was hiervan het onvermydelyke gevolg. In het geheel zyn in 1889 5,961,096 reizigers vervoerd met eene opbrengst van 1 f 435,077.39'/2waarvan op den paarden- ÜOMAN VAN lATfEK DE WOXTKPIN. ï€j -at— „Vóór wy gaan wandelen," zeide Pascal, „zal ik naar myne oude vriendin Angèle te Parijs schryven; anders maakt zy zich onge rust. Het arme kind is zoo aan my gehecht" De logementhouder kwam weer terug en de beide vrienden zetten zich aan het entbyt. XI. Terwyi zy naar hare moeder terugging, ontmoette Martha don dokter op de trap. Trotsch als zy was, dat zy hem de reke ning, die hy haar den vorigen dag gegeven had, kon voldoen, wildo zy hem niet by de zieke toelaten, alvorens hem betaald te hebben. Zy liet hem in de kamer, nam geld uit de kast en zeide: „Dokter, hier is bet bedrag van uwe reke ning: vyf en zestig franken." „Dank u, mejuffrouw; u is mij nu niets meer schuldig. Ik wilao u thans voorstellen, myne volgende visites direct te betalendat is voor u on voor my gemakkelyker." Een vurige blos bedekte de wangen van Martha. „Die man beeft een hart vqp steen," dacht zy.; „wanneer ik hem één dag niet betaalde, zou hy wegbiyvon en myne arme moeder laten sterven." „Ik hoop, mejuffrouw, dat u dit niet onge legen komt," seide de dokter, die den blos van Martha opmerkte. „Ia het minst niet," antwoordde het meisje koel, „hier zyn uwe drie franken voor de visite van heden." De dokter volgde Mart ha naar d6 aieke. Hy be vond haar weder iets beter dan den vorigen dag. „Alles gaat naar wensch," zeido hy op aan moedigenden toon. „Mag moeder vandaag iets eten?" vroeg Martha. „Nog niet, mejuffrouw." „Nog niet? Ik dacht, als do krachten nu toch terugkomen „Geduld, alles gaat goed, maar wy moriten het aan de natuur overlaten." „Moeder hoest veel minder." „Dat komt van de pillen, die ik gistererf heb voorgeschreven." „Moet ik daarmee voortgaan?" „Zeker. Heeft u er nog?" „Niet veel." „Bestel dan nieuwe. U behoeft do doos slechts aan den apotheker te laten zien." Da dokter gaf nog eenige voorschriften en verliet de beide vrouwen. „Nogmaals alfcjjd," mompelde de arme Martha „modicyp.en op medicynen. Morgen zal myn laatste aou zijn uitgegeven en dan bezit ik niets meer, wanneer die brief niet komt en it moet elke visite betalen. Het is om zin neloos te worden. Moeder wordt beter, zegt hy, maar ik zie geen vooruitgang; nog altyd even bleek, even zwak. 't Is waar, koorts en hoest worden minder, maar het vordert zoo uiterst langzaam en het geld vliegt weg. En altyd maar die -dure medicynen. Welnu, morgen zal it de eerste post afwachten, maar aki de brief dan niet tornt, zal ik de medaille van dea graaf De Thonnerieux ver- koopen. Moeder hecht veel waarde aan die medaille, terecht of ten onrechte, dat weet ik niet, maar om het even, het kapitaal, dat die medaille vertegenwoordigt, moge millioe- nen bedragen, het leven myner moeder is m(j duizendmaal meer waard. De medaille kan honderd-dertig franken opbrengen, goed, zy zal verkocht worden. Martha nam de pillendoos en begaf zich daarmee naar de apotheek, om eene nieuwe dosis te doen gereedmaken. Toen Pascal en Jacques ontboten hadden, begaf de eerste zieh naar zyne kamer om een brief aan Angèle te schryven, terwyl de laatste een nieuwsblad inzag. Toen Pascal gereed was, verliet hy met Jacques het loge ment, en na den brief van Angèle in de brievenbus geworpen te hebben, sprak hy „Komaan, laten wij nu eens de omstreken van je geboorteplaats gaan bewonderen 1" „Zeker, eene wandeling is gezond en wy zyn lang genoeg van de vrye natuur versto ken geweest." Joigny heeft prachtige omstreken, vooral aan den kant van de Yonne. Jacques kende zyn geboorteland en voerde zyn vriend lange een heerlyken weg naar een bosch, dat op eene myl afstanda van de stad gelegen -was. Hier strekten zy zich op het gras uit, staken sigaren aan ea begonnen hunne plannen te be spreken, na zich overtuig hebben, dat er- geene luisteraars in de nabyheid waren. „Myn beste Jacques", begon Pascal, „ik moet je nog opheldering geven van mijne vreugde, dat wy nog vyf of zes dagen hier moeten blyven. Je zult zien, hoeveel reden ik heb daarover verheugd te zyn." „Heb je hier dan eene goudmyn ontdekt „Eene goudmyn, dat is het ware woord." „Je maakt my nieuwsgierig.'*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1890 | | pagina 5