Leiden, 30 December.
Burgerlijke Stand.
In den eersten Kerstnacht is
een geheel gezin te Waldau (Thüringen) ge
stikt door kolendamper was geene afvoerbuis
in den haard, die het slaapvertrek verwarmde.
Te Londen trachtte enne weduwe
hare 5 kinderen te vermoorden, door ze met
een scheermes den hals af te snijden; twee
kinderen waren reeds dood, toen de huren
tusschenbeidekwamen. De juiste beweegre
den is onbekend. Men zegt dat de ongeluk
kige moeder aan den drank was.
De couranten. In geen land
van Europa worden zooveel bladen uitgegeven
als in Duitschland. Daar verschijnen 5500
bladen, waaronder 800 dagbladen. Daarop
volgt Engeland met 3000 bladen (809 dag
bladen), Frankrijk met 2819, Italië met 1100,
Oostenrijk-Hongarije met 1200, Spanje met
850, Rusland met 800 en Zwitserland met
450 bladen.
Frankrijk heeft 700, Itali&TVO en Oostenrijk-
Hongarije 150 dagbladen.
Hat getal periodieke geschriften in geheel
Europa bedraagt 20,000, in Azië 3000, waar
van de meesten in Japan en Britsch-Indië,
en in Afrika 200. De Vereenigde Staten be
reiken het getal 12,500, Canada en Australië
ieder 700.
Gemiddeld bestaat er ééne courant op de
82,600 personen.
Te Aci Reale, oene zeehaven
op Sicilië, en in de omliggende dorpen is
Woensdag-ochtend eene aardbeving gevoeld,
waardoor verscheidene huizen zijn ingestort
en eenige personen onder de puinhoopen be
dolven zijn geraakt.
Volgens een bericht uit Berlijn,
bedraagt het aantal pakketten met geschenken,
welke ter gelegenheid van het Kerstfeest door
den postdienst aldaar zijn verzonden, drie
millioen stuks.
Een reuzenkelder te Rheiras.
De inrichtingen der stad Rheims voor de
fabricatie der Champagne en de daarbij be-
hoorende kelders strekken zich ver en in alle
richtingen uit als een eindeloos labyrinth van
gewelfde gangen en galerijen, dikwijls twee
verdiepingen hoog en volgepropt met flesschen
en vaten.
De grootste inrichting is die van de heeren
Pommery en Greno, in de nabijheid der
stad. Het geheel heeft het uiterlijk van een
groot Gothisch gebouw met verscheidene
torens. Door eene groote poort treedt men in
eene uitgestrekte hal, 180 voet lang en 90
voet breed. Rondom verheffen zich lange rijen
van vaten, waarvan de grootste niet minder
dan 25,000 liter inhoud hebben. Stoommachi
nes, die acht vaten tegelijk kunnen opheffen,
staan met de kelders in verbinding en men
kan ze bereiken door eene trap van 116 treden,
ieder twaalf voet breed. Deze kelder bestaat
uit 130 kolossale gangen, die met uitgestrekte
galerijen in verbinding staan, zoodat men uren
kan wandelen, zonder tweemaal op dezelfde
plaats te komen. Zij bevatten thans twaalf
millioen flesschen Champagne, genoeg om te
voorzien in den voorraad, die in vijf jaar
wordt gebruikt. Het établissement is electrisch
verlicht en van telefoons voorzien. Ofschoon
ieder lid der firma zelf uitgestrekte wijnbergen
bezit te Verzenay, Ay en Bonzy, heeft de firma
■rog ongeveer een zesde gedeelte van den oogst
P®an 1889 voor 600,000 pd. st. gekocht,
t j' Aristocratische werkliede n.
In de stad Konin, in Russisch Polen, leven
tegenwoordig twee Russische prinsen, kinde
ren van een vorst Massalki, in zeer behoef
tige omstandigheden. De een, 15 jaar, is
schoenmakersleerling; de andere, 17 jaar oud,
is knecht bij een kleermaker. Onbekend met
hunne hooge afkomst, verdragen de jongens
honger en ellende, waarbij de patroons van
tijd tot tijd nog een pak slaag voegen, hoe
wel zij kunnen worden beschouwd als de
wettige erfgenamen van een groot vermogen.
De grootvader dezer ongelukkige prinsen,
echtgenoot eener buitengewoon rijke Russin,
bekleedde te zijner tyd oene hooge staatsbe
trekking. Zijn zoon trouwde eene boerin, die
hem beide bovengenoemde jongens schonk.
Deze mésalliance wekte zóó den toorn op der
moeder, dat zij haren zoon iedere -ondersteu
ning onthield. Daardoor waren de kleinzoons
genoodzaakt hun eigen kost te verdienen. De
hardvochtige grootmoeder is thans overleden
er zijn personen, die pogingen in 't werk
stellen, om de jongens in hunne rechten te
doen treden.
Een gevecht tusschen een paar
boksers te Brugge is op zeer rumoerige
wijze afgeloopen.
Jem Smith, de Engelsche „champion," en
Frank Slavin, een Australisch worstelaar,
vochten om een prijs van 6000 gld. Slavin
scheen de overwinning te zullen behalen en
wierp Smith lierhaaldelpk tegen den grond.
Doch toen stortte zich een aantal mannen
uit het publiek, met stokken en knuppels
gewapend, in het strijdperk en viel Slavin
aan. Een groot rumoer ontstond en beide
vechters werden zwaar gekwetst wegge
dragen, zoodat het gerucht liep, dat Slavin
gedood was, wat echter later bleek niet
waar te zijn.
Een Amerikaan hoeft een ameu
blement doen maken geheel van kristal.
Te Tulle (Frankrijk) verliet dezer
dagen een varken zijn hok, klom eene trap
op en verslond het hoofdje van een kind van
tien maanden, dat de moeder een oogenblik
alleen in de wieg gelaten had om wat linnen
uit te gaan spoelen.
Dr. J. Th. Cattie is op zijn verzoek
eersol ontslagen als hoofdredacteur van het
Nederlandsch Tuinbouwblad en zal met 1
Januari a. s. vervangen worden door dr. H.
Van Hall te Apeldoorn.
Met veel genoegen maakten w(j kennis
met het door mr. G. Keller Jr. vertaalde
werkje van Ernest Gilon„De strijd om wel
vaart" (Amsterdam, H. Gerlings). Do Belgische
schrijver ontving hiervoor den prijs, door 't
fonds van dr. Guinard bestemd voor het beste
werk of de beste uitvinding, welke de ver
betering van den stoffelijken of geestelijken
toestand van den arbeidenden stand bevordert.
Het boek heeft deze onderscheiding zeker
niet te danken aan zijne wetenschappelijke
waarde of de nieuwheid der middelen tot op
lossing van de sociale quaestie, maar aan de
warme overtuiging, die spreekt uit deze van
leven tintelende bladzijden, en aan de ver
standige en tot het hart sprekende wenken en
aansporingen, in deze causerieën opgesloten.
Wat het initiatief kan doen van een man,
die het w&l meent met de volksklasse en die
niet uit de hoogte tot haar spreekt, maar met
haar weet te loven, heeft de schrijver zelf
bewezen, die de fabrieksstreek van Yerviers
van oene hel gemaakt heeft tot het geluk-
kigste plekje van het nijvere België. Daardoor
verdienen zijne woorden, herinneringen aan zjjn
daden, te meer ingang te vinden. Zy spreken
tot het gemoed, omdat zy komen uit het gemoed.
De vertaler heeft zyn arbeid goed volbracht.
Wy konden de overzetting niet met het oor-
spronkeiyke werk vergelijken, maar het
vloeiende en duidelyke Hollandsch moet het,
dunkt ons, naar waarheid weergeven. Als wy
hem den raad geven by eene tweede uitgaaf
wat zorgvuldiger te corrigeeren, voor zooveel
de geslachten betreft, en Tirlemont door
Thienen te vertalen, dan zeggen wy dit slechts
om te toonen, dat wy oplettend gelezen heb
ben. Zou de uitgever eventueel den prys niet
kunnen verlagen, opdat het werkje kome in
veler handen? Vad
De op 14 dezer met het stoomschip
„Leerdam" uit Nederland verzonden brieven
malen voor Buenos-Ayres en Montevideo zyn,
by het verongelukken van dat stoomschip,
verloren gegaan. (Sts.-Ct.)
Volgens de „Goudsche Crt.," zal binnen
kort een nieuwe stoombootdienst tusschen
Gouda en Amsterdam worden geopend. Door
den heer Zur Mühlen is een drietal booten
daarvoor aangekocht.
De Staatscourant van 29/30 Dec. bevat
den tekst der wet tot regeling van het lager
onderwijs, zooals die nu laatsteiyk is gewij
zigd by de wet van 8 December 1889 (Staats
blad No. 175).
In de Staatscourant van 29/30 Dec. is
opgenomen een koninklijk besluit van 25
Deo. 1889 (Staatsblad No. 197), houdende
vaststelling van een voorloopig algemeen
reglement voor den dienst en het vervoer
op de spoorwegen, bedoeld in art. 1 der wet
van 28 October 1S89 (Staatsblad No. 146).
Op 27 dezer is door den minister van
buitenlandsche zaken en den Belgischen ge
zant eene verklaring geteekend betreffende
de wederzydsche mededeeling van de gegevens,
by de algemeens volkstellingen in Nederland
en België verkregen, nopens de in het eene
land verblpvende personen, die tot de natio
naliteit van het andere behooren.
By koninklpk besluit zyn herbenoemd
tot kantonrochter-plaatsvervanger: te Dor
drecht, mr. A. C. Crena De Jongh; te Har-
lingen, A. Bouman; te Amsterdam No. 4,
mr. H. R. Goudsmit; te 's Gravenhage, mr.
W. Van Rossom Bz.te Emmen, W. Tymes;
te Tilburg, G. H. Peeters; te Zevenbergen,
J. S. P. W. Eerens, en is benoemd tot kan
tonrechter plaatsvervanger in hot kanton Ber-
gen-op-Zoom, D. E. C. Frankamp, ontvanger
der registratie en domeinen te Bergen-op-
Zoom.
Aan mr. H. C. F. Rits, op zyn verzoek,
eervol ontslag verleend als kantonrechter te
Bergen-op-Zoom.
Vergunning verleend tot het geven van
hooger onderwys aan de inrichting van hooger
onderwijs, opgericht door de Vereeniging van
Maria (Compagnie de Marie) te Schimmert,
aanlo. H. Richard, geboren te Balazé (Ille-
et-Vilaine)2o. A. Renaudin, geboren te
St.-Malo (Loire); 3o. C. A. J. Choimin, ge
boren te Cherbourg (Manche).
De met verlof hier te lande aanwezige lste
luitenant-kwartiermeester van het leger in
Nederlandsch-Indië J. B. C. Bondix, ter zake
van lichaamsgebreken, met ingang van 1
Januari 1890, eervol uit Zr. Ms. militairen
dienst ontslagen, met toekenning van pensioen.
BUITENLAND.
EJ-ciitrBcManö.
Wederom is een jeugdig en veelbelovend
bacterioloog het slachtoffer geworden zyner
onderzoekingen, namelijk dr. G. Hoffmann von
Wellenhof, assistent aan het hygiënisch insti
tuut te Berlpn, die overleden is ten gevolge
van besmetting met smetstof van kwaden
droes. Men meende eerst dat de besmetting
door de punt van een injectie-spuitje was
veroorzaakt, maar later bleek dat zy is uit
gegaan van het slymylies der luchtwegen.
BelfftS.
De werkstaking van steenkoolmynwerkers
in België breidt zich nog steeds uit, hoewel
de orde niet gestoord werd. Thans loopen
12,000 mannen leeg. Vele fabrieken, spoor
wegen, stoombooten hebben groote behoefte
aan steenkool. Voorloopig schynt geene kans
op een gunstig einde; op een aantal byeen-
komsten te Charleroi besloten de mynwer-
kers eenparig, vol te houden. Zy vragen niet
alleen loonsverhooging, maar ook verminde
ring van het aantal werkuren.
XtallS.
De Paus heeft met Kerstmis 30,000 fr.
doen uitdeelen aan arme gezinnen te Rome
en aan de weduwen en weezen van voormalige
ambtenaren van het Vaticaan. Voorts gaf de
Paus 14,000 fr. tot verdeeling onder de armen
door geestelyken en liefdezusters.
G r oot-TBï-ItanniSA
In verband met het geschil tusschon de
gasstokers te Londen en hunne werkgevers,
heeft het hoofdbestuur der werkstaking een
lang schryven gericht tot den voorzitter der
Zuid-Londensche gasfabriek, den heer Livesey,
waarin het verschillende bezwaren tegen het
in gebruik zynde stelsel van winstverdeeling
uiteenzet.
De heer Gladstone vierde gisteren zyn
81sten verjaardag.
Portugal.
Lissabon is vol vreemdelingen, die de
feesten kwamen bywonen, welke Zaterdag
ter gelegenheid vanj koning Kareis procla
matie werden gegeven. Volgens het programma
begaf de koning zich te 11 uren naar de
huizen van het Parlement, waarby de president
der Eerste Kamer den eed aflegde. Daarna
werd de proclamatie des konings van het
balkon den volke medegedeeld en de koning
begaf zich vervolgens, vergezeld van de waar-
digheidsbekleeders, in statigen optocht naar
de kerk van San-Domingo, waar eene gods
dienstoefening met Te-Deum werd gehouden.
Van de kerk begaf de koning zich naar
het stadhuis om de sleutels der stad in ont
vangst te nemen, die de voorzitter van den
gemeenteraad hem aanbood, 's Avonds was
de stad algemeen verlioht en had er eene gala
voorstelling plaats.
Koningin Amelia heeft gisteren een goeden
nacht doorgebracht en de plechtigheid, welke
naar aanleiding van de proclamatie des konings
plaats had, bijgewoond. Er was oene ontzag-
lyke menigte op de been. Alles is rustig af
geloopen.
Heden is wapenschouwing, gevolgd door
een feestmaal ten paleize met 200 couverts
en Woensdag houdt de koning groote receptie.
De ex-keizerin van Brazilië is Zaterdag
namiddag te Oporto overleden.
Donna Theresia Christina Maria, dochter
van Frans I, koning der beide Siciliën, werd
op 14 Maart 1822 geboren en huwde in 184T
met dom Pedro.
- Uit Lissabon wordt gemeld dat Portaal
geneigdheid toont, het aandeel der wedu'e
van Mac Murdo in den Delagoaspoorweg a
te koopen voor 4,500,000 dollars.
China.
De onrustwekkende geruchten omtrent mo-
gelykheid eener paleisrevolutie of van andere
woelingen in China schynen, volgens nadere
berichten, te zyn ontstaan doordien het bekend
werd, dat er tusschen den keizer en zyne
moeder, de nog altoos zeer invloedryke keizerin-
weduwe, oneenigheid heerscht. Naar hetgeen
in de „Ostasiatische Lloyd" nader wordt ge
meld, is die oneenigheid wel in de eerste plaata
teweeggebracht doordien de keizer tegen zyn
wil eene oudere nicht van de keizerin-weduwe
heeft moeten huwen, maar is het ongenoegen
in den laatsten tyd ten gevolge van een ander
geval nog aanmerkelijk toegenomen. De keizer
houdt nameiyk in zyn paleis een groot aantal
prachtige schapen en geiten er op na, die hy
zelf voedert. Deze dieren had hy voor hunne
gezondheid laten grazen op de heilige plaata
voor den hemeltempel. De keizerin-weduwe
was daarover ten hoogste verontwaardigd en
hierdoor ontstond een twist, die nog niet is
bygelegd. Dit een en ander had ten gevolge,
dat men voor eene paleis-revolutie of ieta
dergelyks bevreesd was geworden.
INGEZONDEN.
Geachte Eedactie!
Ik kom tot U met een verzoek, waarvan
ik by voorbaat weet, dat Gy het niet zult
weigeren. In de laatste jaren is herhaaldelyk
gepoogd, de gebruikelyke termen op visite
kaartjes, als p. p. r., p. c., door Nederland-
sche te vervangen. En terecht; zy zyn niet
dan een onzinnig overblyfsel uit den tyd, toen
het „beschaafde" Nederlandsch nog half
Fransch was. Veel is verbeterdwaarom
ook dit nog niet?
Het vorig jaar was het aantal stemmen,
die zich in ingezonden stukken in de bladen
vóór Nederlandsche termen uitspraken, reeds
aanzieniyk, en Uw blad was een van die,
welke zelf de zaak practisch hebben voorge
staan. Gy zult dus ook niet weigeren, thans
nogmaals een verzoek te willen plaatsen, dat
ik met het oog op het Nieuwjaarsfeest, en
naar ik hoop ook voor later, tot het publiek
richt, het verzoek, zich by voorkomende ge
legenheden wel van de volgende uitdrukkingen
te willen bedienen:
Voormet gelukwenschm. g.
met rouwbeklag m. r.
ten afscheid: t. a.
met dankm. d.
Hopend, dat deze regelen velen mogen over
halen, voortaan het p. f. te laten varen, blyf
ik met hoogachting,
Leiden, Uw dienaar
30 Dec. 1889. C. C.
RIJNSBURG. Geboren: Maartje, D. ran Arend
Yianon en Antje Yan der Sleet. Johannes, Z. van
Albertus Hogewoning en Jannetje Zandbergen.
Overleden: Jan Yan Egmond, jm. 24 j.
OEGSTGEE8T. Geboren: Wilholmina, D. van
M. Do Wolf en H. Lasscbuit. Harmtje Hendriks,
D. van J. N. Hagen en M. Mulder. Jan Hendrik
Z. van J. H. Brink en H. Reoring. Isaak Johannes
Z. van I. J. Roobol en H. Bakker.
Ondertrouwd: D. De Mooy, jm. 22 j. en C»
Zwaan, jd. 21 j.
YOORHOUT. Geboren: Wijntje, D. van G. J.
Yan Rlieenen en W. Huibers.
Overleden: Martinns Jacobus Yan Werkhoven,
4 maanden.
Ondertrouwd: P. De Groot, jm. 26 j. en G; O.
Romijn, jd. 20 j.
KATWIJK. Geboren: Petrus Johannes, Z. van
P. J. Aarts en A. Do Smit. Gerrit, Z. van C. Yan
Rossum en J. Houwer. Hendrik Berend, Z. van
B. Riemeijer en J. J. Lock.
Ondertrouwd: Floris Yan der Mei, 21 j. en
Arendje Haasnoot, 19 j. Aric De Vreugd, 26 j.en
Arendje Meijvogel, 23 j. Michiel Van Duijn, 23 j.
en Klazina Klok, 21 j.
Ororleden: Maria Margaretha Anthonia Van
Schaijck, 66 j., ongehuwd. Annetje Yan Rijn, 16
j., D. van J. Yan Rijn en J. Van Duijn. Maarten
en Dirk, 2 maanden, zoons van M. Van Ryn en L.
Verdoes. Arendje Hoek, 24 j., echtgenooto van
Klaas Jonker.
LEIDERDORP. Bevallen: N. Blom gob. Yan
der Zijden, Z. J. Schreudor geb. Roos, Z. L.
De Roode geb. Kraan, Z.
Overleden: J. Sweris, echtgen. ran E Schip
pers, 81 j.
G o h u w d: D. Yan Leeuwen, 25 j. en K. Anker, 24 j,
ZWAMMERDAM Bevallen: N. Zwijuenburg geb.
v. d. Ent, Z. J. v. d. Heijden geb. v. d. Wal, D.
W. Boerop geb. Spreij, Z.
Overleden: W. Van Wijngaarden, echtgen.van
J. Yan Heiningen.
SASSENHEIM. Geboren: Anthonio, Z. van F»
Moolenaar en A. De Jong.
Ondertrouwd: Theedorus WilhelmusLefebsr^
wonende te Lies* en Margaretha Schrama.
Leiden, ter Boekdrukkerij va» A» W. SIJTHOFF.
