He I^etdsche H. B.*§. voor «Jongens.
Van de „Leidsche Hoogere Burgerschool
(voor jongens)'' is verschenen een vervolg
harer geschiedenis tot aan haar v\jf-en-twintig-
jarig bestaan, samengesteld door de* directeur
dr. D. De Loos.
Het nu uitgegevens loopt over het laatste
vijfjarig tijdvak en strekt tot aanvulling van
het vorig overzicht van de belangrijkste ge
beurtenissen, welke aan de school hadden
plaats gegrepen, mot vermelding tevens, voor
-zooverre den directeur bekend was, van de
betrekkingen, waarin de gewezen leerlingen
werkzaam waren.
De Leidsche school werd óén jaar na het
in werking treden der Wet op het Middel
baar onderwijs gesticht, het onderwijzend
personeel benoemd op 21 Juli 1864, de
school geopend op 10 October van dat jaar.
Zü behoort dus tot de oudste in het land
met die van Zutfen, Den Haag, Delft, Haarlem,
Middelburg, Sneek, Deventer, Groningen.
Maastricht en Roermond, alle scholen met
vijfjarigen cursus.
Het totaal aantal leerlingen, dat de school
heeft bezocht of nog bezoekt, bedraagt (op
het einde van den cursus 1888/89) 1146.
Van de leerlingen, die het onderwijs in alle
vakken bijwoonden, werden in ronde cijfers
bevorderd en afgewezen:
Cursus 1884/85 bev. 66 pet., afgew. 34 pet.
1885/86 69 31
1886/87 70 g 30 B
1887/88 75 25
1888/89 76 24
Het eind-examen werd met gunstig gevolg
afgelegd in 1885 door 11, in 1886 doer 11,
in 1887 door 8, in 1888 door 4, in 1889 door 9,
te zamen 43 leerlingenmet ongunstigen uit
slag reep. door 3, 1, 2, 1, 1, te zamen 8
leerlingen.
Naast de namen van hen, die het eind
examen met gunstig gevolg aflegden, wordt
tevens hunne tegenwoordige burgerlijke of
militaire betrekking, zoowel hier te lande als
in IndiS, of het vak hunner studie vermeld.
Voor zooverre sedert de vorige opgave wijzi
ging of bevordering heeft plaats gehad, wordt
daarvan insgelijks melding gemaakt.
Van de 41 leerlingen van de laatste v(jf
jaren, die het eindexamen aflegden, waren
er 29 of 70 pCt., die de verschillende klassen
in één jaar afliepen, 7 of 17 pCt., dio ge
durende 2 jaar het onderwijs in ééne klasse
bijwoonden, 4 of 10 pCt., die gedurende 2
jaar hot onderwijs in twee klassen bijwoonden
en 1, die gedurende acht jaar het onderwijs
aan de school genoot. Twee leerlingen zijn
buiten rekening gelaten, die na slechts één
jaar verblijf op onze school hot eindexamen
met goed gevolg aflegden.
Aan het Mathematisch-Literarisch examen,
dat toegang geeft tot de universiteit voor
de studie van arts en apotheker, onderwierpen
zich eveneens eenige leerlingen voor zooverre
de vroeger vermelde oud-leerlingen in hunne
studie zijn bevorderd, wordt daarvan tevens
melding gemaakt. Sedert het jaar 1878
worden er 28 vermeld.
Na het verlaten der school werd dit examen
nog afgelegd door 4 leerlingen.
Zooals bekend is, kunnen zij, die dit examen
hebben afgelegd, slechts den titel van arts,
niet dien van doctor ia de medicijnen ver
werven; evenmin is dit hot geval met hen,
de „Prins van Oranje", van Amsterdam naar
Batavia, vertrok 12 Nov. van Southampton;
de „Prinses Wilhelmina", van Batavia naar
Amsterdam, vertrok 12 Nov. van Padangjde
„Utrecht", van Java naar Rotterdam, is 12
Nov. te Suez aangekomen; do „Leerdam",
van de Plata-rivier naar Amsterdam, is 10 Nov.
to St.-Vincent aangekomen en heeft 11 Nov. de
reis voortgezet; de „Prinses Marie", van
Batavia naar Amsterdam, vertrok 12 Nov.
van Aden.
Z. M. heeft L. J. Volkers, met ingang
van 1 Januari 1890, benoemd tot machinist
p. 's Rijks krankzinnigengesticht teMedemblik.
Met ingang van 1 December 1889, aan J.
A. H. Clerx, op zijn verzoek, eervol ontslag
verleend als schoolopzioner in het arrondis
sement Weert.
Den officier van gezondheid der 1ste klasse
bij de zeemacht dr. J. M. Korver, met in
gang van 1 December a. s. ter zake van in
en door den dienst ontstane lichaamsge
breken, op pensioen gesteld, onder toeken
ning van een jaarltjksch pensioon van f 1400
en eene verhooging van f 300 's jaars, voor
werkelijk verbiyf In militairen dienst in 's Rijks
overzeesche bezittingen en koloniön en tus-
.schen de keerkringen.
die het diploma van het eind-examen bezitten.
Do examens, die do artsen hebben afgolegd,
zijn volmaakt dezelfde als die, welke van de
doctoren in de medicijnen worden gevorderd;
het eenige en geringe verschil bestaat daarin,
dat voor het 1ste natuurkundig examen goono
dierkunde wordt geëischt, hetgeen wel het
geval is bjj hot daarmede gelijkstaande pro-
paedoutisch examen. Een gevolg van de
onbevoegdheid om te promoveeren is dan ook
dat vele oud-leerlingen van het middelbaar
onderwijs in Duitschland of Zwitserland gaan
promoveeren en daar, na het afleggen van een
examen, dat zoowel hot candidaats- als docto
raalexamen omvat, en na het verdedigen
van een proefschrift, den titel van doctor
trachten te verkrijgen. Vele oud-leerlingen
der Leidsche H. B.-School zijn ook op die wijze
gepromoveerd. Hoogst zeldzaam zal een oud
leerling eener H. Burgerschool, die in de medi
cijnen wil studeeren, hier te lande promoveeren,
omdat hy dan verplicht is eerst het eind
examen der gymnasia af te leggen. Is men
in het bezit van een diploma van het eind
examen der h. burgerscholen, dan wordt voor
het eindexamen der gymnasia slechts Latijn
en Grieksch gevorderd en voor alle andere
vakken vrijstelling verleend. De eischen in
die talen zijn in don laalsten tijd verlaagd,
zoodat jongelieden, met een vlug verstand en
mot grooten ijver bezield, dit examen in één
jaar na het verlaten der hoogere burgerschool
met goed gevolg kunnen afleggen. In dit geval
moet men echter tevens wat gelukkig zijn;
de meesten bestedon dan ook twee jaar aan
de studie van het Latijn en Grieksch.
Dit examen wordt echter meer afgelegd
door hen, die in de wis- en natuurkunde
willen studeeren, daar men zich anders moet
vergenoegen met het behalen Tan eene akte
voor middelbaar onderwijs, die meermalen
zeer veel studie vordert en voor enkele onder-
deelon van wis- en natuurkunde slechts eene
geringe bevoegdheid tot doceeren geeft.
Nu gaan er bij ons te lande, evenals in
Pruisen en Noorwegen, ook meer en meer
stemmen op om hen, die het eindexamen der
hoogere burgerscholen hebben afgolegd, tot
de promotie in de medicijnen en in de wis-
en natuurkunde toe te laten. Twee rectorale
oraties, oen jaar na elkaar uitgesproken, wezen
op de billijkheid van gelijkstelling van de
diploma's van de hoogere burgerscholen en
van de gymnasia voor bovengenoemde vakken.
Vtjf leerlingen werden in 1885, na het af
leggen van het vergelijkend examen, op de
Koninklijke Militaire Academie te Breda toe
gelaten.
In 1888 had een der leerlingen plaatsing
kunnen verkrijgen, en waarschijnlijk voor
artillerie. Daar hy echter alleen voor genie
plaatsing had verzocht, zoo kwam hy niet
verder in aanmerking.
Er is thans door den minister van oorlog
een wetsontwerp aan de Tweede Kamer der
Staten-Generaal aangeboden, waarbij de voor
bereidende studie op de Militaire Academie
wordt opgeheven, zoodat de leerlingen terstond
worden ingewijd in het vak hunner keuze.
Het admissie-examen zal dan in omvang ge
lijkstaan met het eind-examen der hoogere
burgerscholen. Daarenboven zullen er, volgens
dat ontwerp, eene of meer cadettenscholen
worden opgericht, alwaar voorbereidend onder
wijs zal worden gegeven, ongeveer gelijk
staande met dat in de 4de en 5de kl. onzer
hoogere burgerscholen. Zy, die een voldoend
eindexamen der cadettenscholen afleggen,
zullen tot de Academie worden toegelaten
de overige plaatsen zullen worden aangevuld
door hen, die van de hoogere burgerscholen
afkomstig z(jn.
Vat men het aantal leerlingen samen, dat
in de laatste vijf jaren examen heeft afge
legd, dan blijkt het volgende:
Eindexamen hoogere burgerscholen-, O.-I.
ambtenaren of daarvoor studeerende 7, inge
nieurs 3, aanstaande artsen 14, apothekers
of daarvoor studeerende 5, officieren infanterie
van Haarlem 4, officieren artillerie van Delft 3,
studenten in de wis- en natuurkunde 2, in
het bezit eener akte M. O. 1, geplaatst bij
de belastingen 1, koopman 1, student voor
eind-examen gymnasia 1, ambteloos 1, te
zamen 43.
Literarisch-mathematisch examenaanstaan
de artsen 12, apothekers of daarvoor stu
deerende 6, te zamen 18.
Koninklijke Militaire Academie: geplaatst
bij de artillerie 1, geplaatst bjj de infanterie
4, officieren uit het leger 5, geplaatst te Kam
pen of op een der militaire cursussen 12,
examens van verschillenden aard, zooals sur
numerairs by de posteryen, op de Machinisten-
had
school te Amsterdam, als machinist-leerling
by de Marine 7, te zamen 24.
Aan den door den hoer De Loos in zyn
vorig verslag uitgesproken wensch, dat vele
zyner collega's mochton besluiten ook de uit
komsten van het onderwas aan hunne scholen
te publiceeren, is sedert 18S4 slechts door
hoogst enkelen voldaannogmaals doet hy een
beroep op hunne bereidwilligheid, daar men
alleen langs dien weg tot eene volledige statis
tiek van ons M. O. en zyne uitkomsten kan
komen.
Gemeurd N ieuws.
Uit Keulen wordt aan de „Frank
furter Zeitung" gemeld dat een reiziger, die
Vrydag-avond in het „Hotel Ernst" was afge
stapt en zich den volgenden morgen niet zien
liet, by onderzoek aan den deurknop hangende
werd gevonden. De reiziger, die zich op die
wyze van het leven had beroofd, bleek te
zyn de Deensche consul G. Brandt, uit
Arasterdam.
In de Haarlemmermeer ia bij
"W. Clay, IJweg-Vyfhuizerweg, eene ruit uit
gesneden en zpn ontvreemd: 7 wittebroodjes,
1 stopflesch met 2'/, pond pepermunt-
staal, 1 wekker en 1 kistje, half gevuld met
sigaren. Op twee personen schynt vermoe
den te bestaan.
Het stoomschip „Queensmor
van Baltimore naar Liverpool, geraakte 3 dezer
in brand en niettegenstaande alle pogingen
daartoe werden aangewend, mocht men er
niet in slagen den brand te blusschen. Daarby
kwam nog dat de gezagvoerder door den
aanhoudenden dikken mist zyn bestek ver
loor, waardoor het stoomschip den 9den Nov.,
toen het vuur reeds tot in de kajuit was
doorgedrongen, op de rotsen beneden Three-
Castle-Head, by Crookhaven, stootte en byna
onmiddeliyk in 16 vadem water zonk. De
équipage, bestaande uit 75 man, kon zich toen
ternauwernood nog in eigen booten redden,
en is te Crookhaven geland. De lading, waar
van waarschynlyk nog iets zal kunnen worden
geborgen, bestond uit: 900 stuks vee, 2100
balen katoen, 850 ton koperwerk, 58,682 bus
hels tarwe, benevens reuzel, tabak, meel en
kisten orgels.
Een later bericht meldt dat de in Dunmanus-
baai gestrande stoomboot midscheeps is door-
gebrokon, zoodat de geheele lading, levend
en dood vee, door de golven aan land gespoeld
werd, terwyi de baai vol dryfhout is en balen
katoen er in alle richtingen heen en weer
dryven.
De trein van ^Luxemburg naar
Ottange is gisteren by laatstgenoemde plaats
ontspoord. Een remmer is gedood en twee
personen zyn ernstig gekwetst.
Een aantal klanten van kap-
pers, haarsnyders en scheerders, eenvoudig
gezegd (want hier komt het op aan) van
barbiers te Nordhausen is door overneming
van ongezonde stof door middel van een
scheermes nu behept met kwaadaardigen
uitslag. Den heeren barbiers is nu bevel ge
geven hunne instrumenten dadeiyk na het
gebruik telkens met carbol of kreolin te
zuiveren. Wordt dit bevel niet opgevolgd,
dan worden de nalatigen gestraft.
Een harddraver. Kolonel Con-
ley, te Chicago, heeft verleden week voer
525,000 fr. een harddraver gekocht. Het
beest heet Antell en is in Amerika zeer be
roemd. Het legt eene myi af in twee minuten
twaalf seconden, d. w. z. een kilometer in
drie en tachtig seconden, hetgeen gelykstaat
met de snelheid van een gewonen spoortrein.
De grootste bakkery der wereld
is die te Brooklyn, Amerika. Zy bakt dage-
ïyks 75,000 brooden en verbruikt daartoe
300 vaten meel per dag. Zij geeft werk aan
350 lieden, alleen in de bakkery, en gebruikt
400 wagens om het brood rond te brengen.
Gelukkig weergevonden. Te
Nieuw-York had een bediende van de Inporters-
en Tradersbank eene rol bankpapieren, ter
waarde van 3,600,000 fr., in een huurrytuig
laten liggen.
Toen het huurrytuig na veel moeite terug
gevonden was, lagen de banknoten nog rustig
in haar hoekje.
De blydsehap van den angstigon bediende
was onbeschryflyk.
De moord van een Schotsch
toerist. Men horinnert zich dat dezen zomer
do heer Rose uit Londen op een berg in
Schotland zoek raakte en dat zyn lyk einde-
lyk onder een hoop steenen gevonden werd.
Zekere Lanrie, met wien hy op reis kennis
gemaakt en die met hem den berg bestegen
maar zonder hem teruggekomen was,
werd verdacht. Na lang zoeken vond men hem
en hy is Zaterdag 11. wegens moord ter dood
veroordeeld.
BUITENLAND.
7muikr||M.
Tot handhaving der orde op de „Place de
la Concorde" te Parys waren gisteren strenge
maatregelen genomen. Tweehonderd politie
agenten bevonden zich op bet plein en een
eskadron cavalerie had post gevat voor het
nyverheidspalei8, terwyi in verschillende ka
zernes de manschappen gereed stonden. De
toegangen tot het Elysée werden bewaakt,
Intusschon meende men de zekerheid te
hebben, dat niets ernstigs gebeuren zou.
De „Place de la Concorde" was door de
politie schoongeveegd en alleen voor de
afgevaardigden toegankelyk.
Te 2 uren naderde oene groep, door Dérou-
löde en andere Boulangisten voorafgegaan,
gemeld plein. Na eene waarschuwing werd
de groep uiteengejaagd door do politie agenten,
die alleen de afgevaardigden lieten doorgaan.
Achter de agenten bewoog zich oene vry
tairyke menigte.
By een oploop in de Rue Royale werden
Déroulède, Paulin, Mary, Lebérissó en Boudeau
(Boulangistische afgevaardigden) in hechtenis
genomen. Een zestigtal personen zyn aange
houden wegens weigering om hun weg te
vervolgen.
Het wordt bevestigd, dat generaal Boulanger
Jersey niet hoeft verlaten.
In de Kamer van Afgevaardigden opende
de heer Blanc, die als oudste in jaren het
voorzitterschap bekleedde, de zitting met eene
rede, waarin hy wees op de overwinning,
door de republikeinen by de verkiezingen
behaald. Zyne woorden werden levendig toe
gejuicht.
De heer Baudry d'Asson riep: „Gy hebt
de overwinning te danken aan bedrog en
diefstal!"
De afgevaardigde Thévrier woonde de zit
ting by, gekleed in een blauwen kiel.
De heer Floquet werd voorloopig tot voor
zitter gekozen met 348 van de 510 uitge
brachte stemmen. De heeren Deville en Casimir
Périer werden tot ondervoorzitters benoemd.
De heer Floquet hield eene korte rede, waarin
hy de afgevaardigden uitnoodigde om by het
onderzoek der geloofsbrieven zich van de
politiek te onthouden.
Op generaal Boulanger werden 52 stemmen
voor het presidentschap der Kamer uitgebracht.
Het kabinet zal in de Kamer en den Se
naat de redenen opgeven, welke het nopen
aan het bestuur te blyven.
Dnltsohlond.
Volgens de „Pol. Nacbrichten" is het be
richt ongegrond dat de Bondsraad zich bezig
houdt met een voorstel omtrent de uitbrei
ding van bet strategische spoorwegnet in het
Oosten en "Westen van Duitschland. Zulk een
voorstel bestaat niet.
De Duitschers te Venetië zullen den
Duitschen keizer en zyne gemalin by hunne
aankomst eene prachtuitgaaf van Ongiana's
belangryk werk over San-Remo aanbieden.
Tien jonge meisjes zullen het geschenk over
handigen.
Uit Hamburg wordt gemeld dat prins
Von BiBmarck zich de volgende week naar
Beriyn zal begeven, ten einde in den Ryks-
dag ophelderingen te geven omtrent de toe
komstige politiek van Duitschland in het
Oosten.
Groot-BrltacnlS.
De Londensche correspondent van het „Hbl."
deelt mede dat baron Hirsch in vereeniging
met lerd Rothschild stappen heeft gedaan tot
het oprichten van Israélietische landbouw
kolonie*, ten einde zoodoende den storenden
invloed, dien de immigratie van Russische,
Poolsche en Duitsche Israëlieten op de Engel-
sche arbeidsmarkt oefent, te neutraliseeren,
en tevens het lot der arme vreemdelingen, die
onder het sweating-system zuchten, te ver
beteren. De koloniën zullen in verschillende
gedeelten van Canada worden opgericht.
Niet tevreden met pachters te boycotten,
hebben de Ieren nu eene geheele spoorweg-
maatschappy, de „Great Northern- of Ireland-
railway" tusschen Carrickmacross en Drogheda
in den ban gedaan. Allen handelaars in vee
en varkens is aangezegd, geen enkel dier over
dezen spoorweg te verzenden, de toegang
voor karren naar het station is afgesloten en
al hot vee wordt nu naar de naastbygelsgen
stations van den Nidlandspoorweg gebracht,
