ti\ 9103
3ïatï.ai<lfi«>- £SX October.
A0. 1889.
<§3za jouraat wordt dagelijks, ast uitsondering
van gon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 19 October.
Feuilleton.
HET GEHEIM
DAGBLAD.
PRLJS DEZER OOUBAMT:
Voor Loidan per 8 maanden......1.10.
Franco par post.1.40.
A&onderltfke Mommen.OM*
Prof. Druckar zal Maandag 28 October, des
namiddags te 2 uran, het hoogleeraarsambt
te Leiden aanvaarden met eene rede in het
groot auditorium der academie.
Door de heeren J. L. Nierstrasz en H. D.
Schenkenberg van Mierop is aan de universiteit
alhier met goed gevolg het eerste gedeelte van
het doctoraal-examen in de rechten afgelegd.
Het candidaats examen in de godgeleerdheid,
eerste gedeelte, is afgelegd door den heer
R. Schaaff.
De kolonel Alings, in het garnizoen
teruggekeerd zijnde, hoeft het bevel over
het 4de regiment infanterie weder aanvaard.
In eene algemeens vergadering der
,Delfische Handelsvereeniging" is besloten
een adres in te dienen, waarin de Regeering
wordt indachtig gemaakt op de verkeerdheden,
welke in „Eigen Help" bestaan, en aan te
vragen eene herziening van de wet op de
coöperatie. De commissie van redactie bestaat
uit de heerenmr. J. Addink, te 's Hage
mr. L. H. J. Lamberts Hurrelbrinck, te
Leiden, en J. Nienhuis, te Delft.
Ten opzichte dor prijsvraag: „In hoeverre
de coöperatie, zooals die thans in Nederland
wordt toegepast, nadeelig werkt voor de
maatschappij", werd medegedeeld, dat het
hoofdbestuur de toezegging heeft van drie
personen uit de hooge regeeringskringen, die
zich met de beoordeeling willen belasten.
Tot de evangeliebediening in de Chr.
Qer. kerk is toegelaten de heer F. C. Van
Dorp, cand. te Leiden, die beroepen ls te Laar.
Bij het 3de reg. huzaren te 'e-Hage
wordt tot ritmeester bevorderd de lsle luit.
jhr. Van Tets. Deze krijgt het commando
over het 2de eskadron te 's-Hage, terwijl de
tegenwoordige commandant van dat eskadron,
de ritmeester Lonisel, wordt overgeplaatst naar
Leiden, om daar het commando op zich te
nemen van het depot-eskadron.
Beroepen is te Haaksbergen ds. E. Van
Loon, te Sassenheim.
Het onderwijs in de handwerken in het
Leiderdorpsche gebouw aan den Hoerensingel
zal 4 Nov. a. s. aanvaDgenhet wordt koste
loos gegeven op Maandag, Dinsdag, Donderdag
en Vrijdag, des avonds van halfzes tot halfacht.
Leermiddelen voor hot onderwijs worden, voor
zoover dit in het belang van den geregelden
gang van het onderwijs is, tot den kostenden
prijs verstrekt. Overmogenden ontvangen ze
ten koste der gemeente.
Tot inschrijving van leerlingen zal zitting
van den Inspecteur van Politie.
11)
„Één ding hoeft mij getroffen," sprak hy
eindelijk langzaam, „en dat zal het u zeker
ook gedaan hebben, mijnheer. Ik bedoel name
lijk de zekerheid, dat uit alles bljjkt, dat de
schuldige door en door met het huis en zijne
omgeving bekend moet zijn geweest. Een
volslagen vreemdeling in de plaats kon niets
van dat schuurtje en zjjn schuin naar be
neden loopend dak afweten en zou naar be
neden door het huis een uitweg gezocht
hebben."
Het is twijfelachtig of het doorzicht van
den heer Grand wel scherp genoeg was om
de gegrondheid dezer gevolgtrekking zoo
spoedig te vatten. De slotsom was hem
in elk geval duidelijk, en hjj knikte toe
stemmend.
„En dan hebben w(j nog dien brief, welke
hier bezorgd is met de post van éénen,"
ging de ander voort. Die is natuurlijk door
iemand hier in de stad geschreven. Geloof
mij gerust, mjjnheer; de vrouw, die wjj
zoeken, is eergisteravond reeds hier geweest
PBLJS DER AD VERTEN TIEN:
Tu 1—6 regel. 1.06. I«d«r. regel neer/O.lTi.
OrooUre letten ner ple.Urnimte. Voor bet te-
ee...er.n bailee de .ted vordt 0.10 berekend.
worden gehouden in voormeld gebouw op
Donderdag 24 en Vrijdag 25 Oct. a. s., des
avonds van 7 tot 8 uren.
Ds. D. A. Van Haselen, predikant te
Schipluiden, heeft het beroep naar de Ned.-
Herv. gemeente te Alkmaar aangenomen.
By beschikking van den minister van
binnenlandsche zaken, van 18 dezer, is wegens
het overlijden van dr. J. G. Van Eyken, by
beschikking van 11 Juni 1889, benoemd tot
voorzitter der commissie, in 1889 belast met
h.t afnemen der akte-examens middelbaar
en lager onderwijs in de Fransche taal, als
zoodanig benoemd dr. A. G. Van Hamel,
hoogleeraar aan de Rjjks Universiteit te
Groningenen voor de in November en
December dezes jaars te houden examens,
waarvan het programma is vastgesteld by
koninkiyk besluit van 14 October 1884, be
noemd tot leden dier commissieL. Chatelain,
leeraar aan de hoogere burgerschool met
vyfjarigen cursus te 's-Gravenhage; N. L.
Verlint, leeraar aan de Ryks hoogere burger
school te Utrecht; J. S. Piquet, leeraar aan
de Ryks hoogere burgerschool te Zwolle; A
Bourquin, leeraar aan het gymnasium te
Utrecht; E. J. Sommer, leeraar aan het gym
nasium te Groningen; L. M. Baale, leeraar
aan de tweede hoogere burgerschool met
driejarigen cursus te Amsterdamen tot plaats
vervangende ledenH. C. P. Dirks, leeraar
aan de kweekschool voor onderwijzers en
onderwyzeressen te AmsterdamA. Gauthey,
leeraar aan de hoogere burgerschool te
Zaandam.
Directeuren van Teyler's stichting en de
leden van Teyler's Godgeleerd Genootschap
te Haarlem hebben in hunne dezer dagen ge
houden vergadering uitspraak gedaan over
twee antwoorden, beide in de Duitsche taal, op
de in 18S7 uitgeschreven prijsvraag
„Het Genootschap verlangt eene verhande
ling over: de tydgorde, waarin de brioven van
het N. T. zyn opgesteld, voor zoover die ie
af te leiden zoowel uit hunne onderlinge
overeenkomst en hun onderling verschil als
uit het gebruik, dat in do latere gemaakt
wordt van woorden en aanhalingen, in de
vroegere te vinden."
Het eerste (Motto: „Wer nicht sammelt der
zorstreut") was, in stryd met den in het pro
gramma uitgedrukten eisch, met Duitsche
letters geschreven en werd daarom onbeoor-
deeld ter zyde gelegd.
Het tweede, met de zinspreukTA xatè
ttoóamnov [tl,,un (2 Cor. X: 7), getuigde van
uitgebreide kennis en groote scherpzinnig-
en heeft het huis opgenomen. Buitendien,
ik heb hier nog iets, dat ik boven heb ge
vonden."
De inspecteur reikte den commissaris het
stukje papier over, dat hy in den kleinen
schryflessenaar had gevonden, en dat hem
by het lezen dien uitroep van schrik en ver
bazing had ontlokt.
Op zyn chef had het geschrift niet do minste
uitwerking.
„Wat is dat?" vroeg hy. „Het is in eene
vreemde taal geschreven. We moeten iemand
zoeken, die het voor ons vertalen kan."
„Dat kan ik wel voor u doen," hernam
Power. „Het is Fransch en, zooals u ziet,
een gedeelte van een brief. Er staan maar
vier woorden op; ze zyn gemakkelijk te
vertalon. Hier boven, het begin van een nieu
wen regel„Pas ie bêtises", en daaronder
waarschyniyk het slot van den zin, het
woord „raisonnable". Het eerste beteekent:
geene gekheden; het andere: verstandig. Het
geheel wil dus ongeveer zooveel zeggen als:
geene gekheden!.... wees verstandig!"
Het gemak, waarmede de jonge inspecteur
de woorden vertaalde en de zaak duidelyk
maakte, wekte de verwondering van den
heer Grand. De gewone Engelsche politie- j
agenten ja zelfs de hooge beambte der
held en was met zorg bewerkt. De beoor- I
deelaars misten daarin het een en ander,
dat toch tot het onderwerp behoorde; ook
konden zy aich niet altyd vereenigen met
des schrijvers opvatting, noch ook ten volle
instemmen met zyne critiek van afwykende
Messingen. Doch over het geheel scheen hun
de verhandeling zóó goed geslaagd en ln
menig opzicht zóó voortreffeiyk, dat zy niet
aarzelden daaraan den uitgeloofden prys toe
te kennen.
By de opening van het naambiljet bleek
de verhandeling te zyö ingezonden door Wil
helm Bruckner, Stadtpfarrer in Karlsruhe.
Als nieuwe prysvraag, waarop de antwoor
den vóór 1 Januari 1891 worden ingewacht,
wordt uitgeschreven: „Het Genootschap ver
langt eene verhandeling over: de beteekenis
en het recht van de individualiteit op zedeiyk
gebiod."
Voorts werd besloten opnieuw voor twee
jaren uit te schry'ven de vraag, waarop geen
antwoord ingekomen was, naar „Eene ge
schiedenis der Nederlandache Bybelvertaling
vóór de Statenoverzetting."
Over dit ontwerp worden dus de antwoorden
ingewacht vóór 1 Januari 1892.
De prys voor het best en voldoend gekeurd
antwoord op deze vragen bestaat in een gouden
eerepenning, op den stempel des Genootschaps
geslagen, ter innerlyke waarde van vierhon
derd gulden.
De verhandelingen moeten in het Neder-
landecb, Latyn, Fransch, Engelsch of Hoog-
duitsch, met eene Latynsche letter, vooral
goed en leesbaar geschreven zyn.
In de kuishoudelyke vergadering van
de vereeniging „Concordia", te Hoofddorp,
zyn tot nieuwe leden met algemeens stemmen
toegelaten de heerenH. Avis, D. Eggink
Dz., H. Van Dorsten en J. G. N. Geertsema.
De rekening over het boekjaar 1888/89
bedroeg ln ontvangst 114, in uitgaaf
f 152.81'/, en sluit dus met een nadeelig
saldo van ƒ38.811/,.
Het verslag der boekery, waaruit o. a.
bleek dat van 1 Sept. 1888 tot 31 Aug.
1889 door 47 lezers 1095 boeken ter lezing
zyn afgehaald, word voor kennisgeving aan
genomen.
Als plaats van byeenkomst in den a. s.
winter werd aangewezen het koffiehuis „de
Nederlanden" van G. Klomp.
De leden van het bestuur, zynde do heeren
H. F. Bultman, H. J. Van Batenburg, J. A.
Pynappel, A. Stoel, D. Eggink en F. Folmon,
werden allen herbenoemd.
plattelandspolitie zyn over het algemeen,
en vooral op het punt van vreemde talen,
zeer weinig ontwikkeldhet laatste was zelfs
met den heer Grand het geval.
„Ik wist niet, dat ge Fransch verstondt,
Power," sprak hy met zekere bewondering.
De onder inspecteur trok een oogenblik,
byna onmerkbaar, de wenkbrauwen samen,
als werd hy plotseling door eene pynlyke
herinnering getroffen.
„Ik heb een paar jaar in Frankryk ge
woond," zei hy, een luchthartigen toon aan
nemende, „en hier en daar wat van de taal
opgevangen."
„In ieder geval," vervolgde de commissaris,
het stukje papier in zyne portefeuille ber
gend, „zie ik nog niet in, dat ons dit voor
het oogenblik veel helpen kan. Misschien later.
Het is eene mannenhand, die dit geschreven
heeft, en eene zeer eigenaardige hand."
„Juist I Eene zeer eigenaardige hand 1" her
haalde Power, met zichzelven oneens, of hy
er nog iets zou by voegen. Zyn twyfel scheen
echter slechts kort te duren, want hy nam
oogenblikkelyk weder dezelfde afwachtende
houding aan.
„Er blijft nog eene belangryke zaak te
doen over," hervatte de commissaris. „De
beschryving van dio vrouw zoover als
Men schryft ons uit Kampen, dd. 19 Oct.
Morgen is het 25 jaren geleden, dat de heer
W. Hazelhorst in dienst trad by den heer W. G.
Boele Sr., sigarenfabrikant alhier. Na alle
rangen doorloopen te hebben, heeft hy het,
dank zy zyne overmoeide werkzaamheid en
zyne toewyding aan de zaak, zoover gebracht,
dat hy sedert jaren den belengrykon post
van eerBten boekhouder der firma bekleedt.
"Wy wenschen hem toe, dat het hem gegeven
zal zyn nog vele jaren workzaam te wezen in
dienst van zyn patroon en in het belang der
zaak, welke hem zoozeer ter harte gaat.
Tot binnenvader en -moeder in het Bur
gerweeshuis te Kampen zyn benoemd Eduard
C. Sasse en echtgenoote, van Amsterdam.
Te 's-Gravenhage is gisteren op vier
en zeventigjarigsn leeftyd overleden de heer
J. F. G. Msjjer.
De ontslapens was in ds penningkunde
zeer ervarenhy was 'op dat gebied een alles
zins vertrouwbare gids. De roep van zyne be
kwaamheid op dit terrein bezorgde hom onder
den minister Van Resnen de betrekking van
directeur van het Koninkiyk Kabinet van
penningen en gegraveerde steenen, welke hy
van 4 September 1853 tot vóór betrekkeiyk
korten tyd vervulde. Zeer belaDgryke naspo
ringen werden door des heer Meyer volbracht,
getuigen de jaarverslsgen, welke hy omtrent
het Kabinet aan de Regeering uitbracht. Onder
zyn beleid is het Kabinet met vele zeer
belangryke nummers verrykt.
De overledene was ridder der orde van de
Eikekroon.
Telkens als een der Nederlandache mail
schepen vau Genna naar Ned.-Indiê vertrok
ken is, komen aldaar by het agentschap
brieven aan passagiers en opvarenden, uit
Nederland verzonden, en kennelyk te laat
op de post gedaan, om nog het stoomschip
te bereiken.
Wie een brief schryft aan een opvarende
van het stoomschip, moet vroeger verzenden
dan de sluiting van de mail via Genua, het
geen vry natuuriyk is, want deze komt in
gesloten zakken aan boord, waarna het schip
onmiddeliyk vertrekt, terwyi de brieven voor
Genua nog eerst aan het postkantoor moeten
worden gesorteerd.
Het stoomschip vertrekt Dondordags van
Genua; de laatste verzending is Dinsdag
middag uit Amsterdam en andere plaatsen
in verhouding, zoodat men wys doet met
don brief uiterlyk 's Maandags op de post
te doen.
By kon. besluit van 11 Oct. 1889 isin-
juffrouw Gregory dio heeft kunnen geven
moet naar alle havenplaatsen en stations ge
seind worden. Ik zal dadeiyk een agent met
het telegram wegzenden.Ha, daar komt
dokter Allen eindelykl"
De geneesheer, die door zyn talryk zieken
bezoek zoo spoedig niet te vinden was ge
weest, kwam thans met de meeste haart
aanzetten, groette den heer Grand, dien hy
sinds lang kende, en spoedde zich, na een
kort verslag van de zaak te hebben aange
hoord, naar de kamer op de eerste verdie
ping, om het lyk te onderzoeken. Naar het
geen hy gehoord had, was de zaak niet
weinig duister, e» zou zyn onderzoek der
halve van groot belang kunnen zyn.
Hy bevond dat de groote halsslagader aan
de linkerzyde geheel was doorgesneden, het
geen met de voorste keeladeren eveneens het
geval bleek te zyn. De beide slagen of steken
waren door eene krachtige, vaste hand toe
gebracht de eerste zelfs met zooveel geweld,
dat het wapen tot op de halswervels was
doorgedrongen.
(Wordt vervolgd.)