N°. 9097. Maaaiclag 14 October. A0. 1889.
p»in ram oouxamt:
fiourant wordt dagelijks, met uitzondering
ran £pn- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 12 October.
Feuilleton.
HET GEHEIM
LEIDSCH -m DAGBLAD.
Tm> IitUaa ft I ,T... IJO.
VraaM ft ftL......7.... 140.
kftndarltfk* Hommen.0.04.
PRIJS DHR ADVURTENTIEN:
Tu 1—1 Ttf.U 1.0B. Mm r»f.l
Groeten Uttin u*r pleeternlmte. Toer bet ia-
«nn buiten d. eUd wordt 0.10 berekend.
hiren dienst van Leiderdorp, aan den Hoeren-
singel, werd deze weel; voor de eerste maal
gelegenheid gegeven tot kostelooze inënting.
Het geheele gebouw is eenvoudig, maar
netjes ingericht. Links ligt de handwerkschool
met een afzonderlijk kamertje ten dienste
van de onderwijzeres. De benoeming van die
onderwijzeres wordt weldra tegemoet gezien.
Het onderwas zal er 's avonds gegeven worden,
zoodat het lokaal overdag voor andere doel
einden beschikbaar is.
Rechts ligt develdwachterswoning, bestaande
uit twee ruime kamers, keuken met duin
waterleiding en kelder; ei $e woning, die menig
ambtgenoot hem zal benijden. Boven is een
eenvoudig kamertje ingericht voor werkkamer
van den veldwachter en bergplaats van
archiefstukken.
Naast het gebouw is een brandspuithuisje
en daarachter zijn twee bewaarplaatsen voor
patiënten, wier tijdelijke verwijdering van de
straat in het belang van de openbare orde is.
Nu de sloot, welke reeds menigmaal door
vervuiling ergemiB opwekte, gedempt is, komt
het gebouw, dat van een rank torentje is
voorzien, netjes voor den dag, hetgeen te
meer hot geval zal zijn, als het verkregen
terrein tot tuin zal zijn aangelegd.
De Leiderdorpsche gemeenteraad, die dit
gebouw uitsluitend ten gerieve van de singel
bewoners oprichtte, heeft daardoor getoond
zijne roeping te begrijpen.
Ook Gedeputeerde Staten hebben de ge
meente Leiderdorp voor de inlevering van
stembriefjes ter verkiezing van leden van de
Provinciale Staten in twee afdeelingen ver
deeld. Vbg.)
Door den Raad der gemeente Zwammer-
dam is de begrooting van inkomsten en uit
gaven voor 1890 vastgesteld in ontvangst en
uitgaaf op 40,147.85.
Tevens werd besloten de jaarwedde van
den gemeente-opzichter aldaar te vermeerde
ren met 25 en alzoo vast te stellen op ƒ75.
Het suppletoir kohier van den hoofdeljjken
omslag werd vastgesteld op ƒ17.84'/,.
Toen onder de eerste opwelling van
medelijden met de slachtoffers van de ramp
te Antwerpen de heer Nicolal te 's Hage be
sloot eene uitvoering van „De Rijn" van
Benoit en De Geyter ten hunnon voordeele
te geven, vond dat plan algemeens instem
ming. Maar in de laatste weken werd van
verschillende kanten de opmerking gemaakt,
dat de giften voor Antwerpen reeds zoo ruim
vloeiden en werd de vraag geopperd, of de
uitvoering niet tot een ander doel zou kunnen
worden gegeven. Thans verneemt het „Vad."
dat de uitvoering zal gegeven worden ten
voordeele van de Maatschappij „De Toe
komst", op het eerste Toekomstconcert op
13 Nov. a. 8. in het gebouw van K. en \Y.
De commissie van het regiment grena
diers en jagers, welke belast is geweest met
de regeling van de liefdadigheidsvoorstelling
ten bate van de slachtoffers van de ramp te
Antwerpen, heeft gistermiddag aan den gezant
van België, te 's Hage, afgedragen eene eom
van ƒ1745, zijnde de zuivere opbrengst der
voorstelling, na aftrek van de onvermijdelijke
onkosten.
Naar het „Vad." verneemt, z(jn de lste
luits. der cavalerie J. G. baron Van Sytzama
en R. H. O. baron Van dsr Capellen benoemd
tot ritmeester.
's Rijks middelen hebben opgebracht in
Sept. jl. 10,325,503, tegen 10,500,031 in
Sept. 1888. In de eerste negen maanden
van dit jaar 83,233,903, tegen 80,840,999
in die van 1888. Het der raming be
draagt 82,997,077.
De opbrengst ln September 1889 was;
directe belastingen 3,130,500.45'/,rechten
op den invoer 439,815,20; accijnzen
3,921,849.80'/,; gouden en zilveren wer
ken 20,460.01'/,; indirecte belastingen
1,839,526.30'/,; domeinen 220,413.30;
posterijen 611,853.99'/,; rijkstelegraaf
108,623.47'/,; staatsloterij 17,110.34;
jacht en visscherfj 18,412.00; loodsgelden
102,038.92'/,.
Onder bevel van den kapitein der inf.
van het O.-I. leger A. Doeglas zal den 19den
October uit Harderwijk een detachement sup
pletietroepen vertrekken, sterk 64 man, met
bestemming naar Ned.-Indiê, aan boord van
het stoomschip „Noord-Holland", liggende te
Rotterdam. Tot medegeleide van dit transport
zijn aangewezen de 2de luits. J. J. Hemmes,
der artillerie, en J. J. Romswinckol der inf.
Het stoomschip „Semarang," van Rot
terdam naar Java, vertrok 11 Oct. van Suez.
Z. M. heeft benoemd bij het wapen der
infanterie: bij het reg. grenadiers en jagers,
tot kapt., den lsten luit. J. A. C. Apol, van
het corpB; bi) het 2de reg., tot lsten luit.,
den 2den luit. J. A. N. Kraat, van het corps
bij het 3de reg., tot kapt., den lsten luit.
W. J. J. J. Ledel, van het 8ste regt.; tot
lsten luit., den 2den luit. R. A. Comelissen,
van het corps; bjj het 5de reg., tot lsten
luit., den 2den luit. G. H. Van Winsen, van
het lste reg.by het 7de reg., tot kapt., den
lsten luit. P. C. Colthoff, van het 2de regiment.
Door de alhier zitting houdende commissie
voor het literarischmathematisch examen
werden heden van de zeven candidaten toege
laten de heeren J. M. A. Hegland, van Utrecht j
A. E, Samson, van AmsterdamH. J. M. Proot,
van Leiden, en P. PersiJn, van Arnhem. Drie
werden er afgewezen.
De cursus in het Tuinbouw-teekenen, uit
gaande van de afdeeling Leiden en omstreken
der Nederlandsche Maatschappij voor Tuin
bouw en Plantkunde, is geopend met 13 leer
lingen. Met het onderwijs is belast de heer
A. J. J. Wendel, teekenaar aan het botanisch
laboratorium van prof. W. F. R. Suringar,
die als vergoeding daarvoor ontvangt het volle
bedrag der leergelden, bedragende 5 voor
ieder. Ofschoon bepaald was dat onvermogen-
den dit onderwijs kosteloos zouden kunnen
bijwonen, wenschte niemand daarvan gebruik
te maken.
De lessen zullen gegeven worden eenmaal
's weeks, en wel op Donderdag avond van 7 9
uren, terwijl door het Bestuur der Leidsche
Schilder- en Teeken-academie „Ars A3mula
Naturae," tegen billijke vergoeding dor kosten
voor vuur en licht, het gebruik der teeken
kamer werd aangeboden. Daar dit lokaal,
zoowel wat verlichting als andere hulpmid
delen betreft, geheel voor teekenonderwjjs is
ingericht, mag dit als een groot voordeel be
schouwd worden, terwijl de kosten, die ten
laste van de afdeeling komen, alles te zanten
nu wel niet boven de vijftig gulden zulten
loopen.
De cursus wordt gerekend twee jaren te
duren, elk Jaar, van lo. October tot uit.' Maart,
26 lessen.
De eerste winter zal gewijd worden aan het
handteekenen, de tweede meer bepaald aan het
teekenen van plattegronden voor tuinen enz.
B(j de opening der eerste les lichtte de
heer H. Witte het eigenlijke doel, dat men
beoegde, nader toe.
In zijne eenigszins joviale toespraak herin
nerde hij er den leerlingen aan, dat ze hier
niet meer „op school," maar dat ze voor
„hun pleizier" bijeen waren, en ze het dus
ook zoo moesten beschouwen.
Ofschoon tucht en orde gebiedend noodza
kelijk zjjn, moest dit bijeenkomen eens in de
week toch gezellig wezen, en beBtaat er dus
in 't minst geen bezwaar dat ze elkaar eens
een woord toespreken, met een kwinkslag
voor den dag komen, enz., mits ze elkaar
niet hinderen en er geen geraas ontsta.
van den Inspecteur van Politie.
2)
H.
Op den morgen van den 25sten October
den dag voordat de zaak door de couranten
ter kennis van het publiek werd gebracht
had zich eene menigte nieuwsgierigen voor
de woning verzameld, welke in Sandbank
algemeen onder den naam van Rob-Roy-Villa
bekend stond.
Rob Roy-Villa was eene eenvoudige woning,
waaraan van buiten niets bijzonders was waar
te nemen; aan de linkerzijde was zij met de
naburige huizen verbonden; de andere zijde
was vrij ën gaf uitzicht op een stuk grond,
dat, hoewel vosr bouwterrein bestemd, tot nu
toe geene koopers had kunnen vinden.
De straatweg naar Hamilton, waaraan de
villa gelegen was, liep achter het dorp om,
op ongeveer een kilometer afstands van de
hoofdstraat en vormde als het ware eene over
gang tusschen het leven in de badplaats en
het land. Naast en tusschen de villa's lagen
stukken moesgrond, welke door de groenten-
boeren, die dagelijks met hunne waren naar
Hierna deed hij hen begrijpen dat, al
s c h ij n t het teekenen van zoo'n aanlegje
voor een tuin heel eenvoudig, het dit toch
n et isdat men in de eerste plaats moet
weten wat men wil en dan ook dit kun
nen aanschouwelijk maken. Een en ander
moet door oefening en leiding geleerd worden.
Om een aanlegje, hoe klein ook, g o e d te
kunnen teekenen, moet men zioh vooraf ge
oefend hebben in het handteekenen. Men moet
verschillende lijnen zuiver uit de hand kunnen
teekenen en zich een goed gezicht daarop
eigen gemaakt hebben.
Gewoonlijk worden bij het onderwijs in
handteekenen de verschillende deelen van he t
menschelijk lichaam tot voorbeelden gekozen.
De heer Wendel, die bjj deze gelegenheid aan
de leerlingen als hun onderwijzer werd voor
gesteld, meende echter dat ook hierbij het
eigenlijke doel in hot oog gehouden kon en
moest worden en stelde zich daarom voor de
verschillende plantendeelen tot voorbeelden te
kiezen en wel allereerst de bladeren, uitgaande
van de allereenvoudigsten en opklimmende
tot de meest samengestelden, waarna achter
eenvolgend de andere plantendeelen aan de
beurt zouden komen.
Dit denkbeeld nu, zoo vervolgde de heer
Witte, had bij hem een ander doen ontstaan
en wel om van tijd tot tijd ter loops
omtrent die plantendeelen het een en ander
mede te deelen, dat ze óók wel mogen weten
zoo kan ongemerkt een beetje onderwijs in
plantkunde met dat in het teekenen samengaan.
Als dan de leerlingen op die wjjze geleerd
hebben het teekengereedschap te hanteeren,
kan men in den tweeden winter tot het meer
eigenlijke tuinbouwteekenen overgaan.
En hiermede gaf de heer Witte de jonge
lieden aan de leiding van den heer Wendel over.
Nog wordt opgemerkt dat de portefeuilles
in het lokaal bewaard en dus niet mee naar
huis genomen worden. Aan het eind van den
winter zullen de teekeningen dan tegen elkaar
vergeleken en aan die het meest daartoe in
aanmerking komen, een prijs toegekend worden.
Wel zullen de leerlingen natuurlijk in de
gelegenheid gesteld worden zich ook thuis te
oefenen, maar dit werk staat geheel op zich
zelf. Allen volgen op de les dezelfde voorbeel
den en aanwijzingen en werken dus geheel
geljjk op.
Wjj wenschen dat deze ernstige en wel over
legde poging goede resultaten moge hebben!
De Engelsche mail met berichten uit
Batavia wordt morgenochtend alhier verwacht.
In het nieuwe gebouw voor den open
de Londensche markt reden, werden gepacht
en aan het geheel een meer landelijk voorko
men gaven.
Het grootste gedeelte van het terrein langs
den weg behoorde aan een rijken vleesch-
houwer, die zijne zaken aan kant had gedaan.
Deze waardige man was met zijn tf|d mede-
gegaan. Hjj meende niets beters te kunnen
doen, dan zUn grond voor bouwterrein in te
richten. Hij had zelf verscheidene woningen
en villa's gebouwd, en daar hy, sedert hu de
zaken had verlaten, een Uverig romanlezer
was geworden en vooral met Walter Scott,
den geschiedschrUver, dweepte, had hu al zUne
villa's met de fraaiste namen, aan de werken
van dien schrUver ontleend, gedoopt, en vond
men er dus, behalve de reeds genoemde Rob-
Roy Yilla, ook nog eene Waverley-, eene
Kenilworth-, eene Ivanhoe- ea andere villa's.
Op den bewusten ochtend van den 25sten
October stond juffrouw Gregory de eer
zame weduwe van een beambte aan het
havenkantoor aan 4e deur harer woning,
omringd door een kring van nieuwsgierigen,
van beiderlei kunne. Haar gewoonlUk zoo
welgedaan en vrooiyk gezicht stond strak en
verwilderd; hare haastige, zenuwachtige be
wegingen toonden duidelijk aan dat z|j zich
onder den indruk van een hevigen schrik be
vond. De haar omringende buren schenen niet
minder ontsteld, te oordeelen naar de kreten
van afschuw en verbazing, welke uit den
kring opgingen. Een man met zandkleurig
haar bakkebaarden, in een werkpak en
met eene kleine mand met smids- en timmer
mansgereedschappen in de hand, stond naast
haar; zgn gelaat drukte een zekeren plech-
tigen ernst uit.
„Wat moet ik doen riep juffrouw Gregory
uit. „Genadige Hemel! Wat moet ik doen?
Myn hoofd loopt om.... ik overleef het niet I....
Zal die agent dan nooit komen?En waar
blyft de dokter?.... Och Godl het arme
schaap 1.en nog zoo jong!En dat zoo
iets in rnjjo huis moest gebeuren 1"
„Ik heb nooit anders dan fatsoenlUke men-
sohen in huis gehad 1.al die jaren lang....
en nu ditt 't Is om niet te overleven! Och
Heere! Och Heere
't Is een moord, juffrouw, daar hoef je
niet aan te twijfelen," zei de werkman naast
haar, op een toon alsof hij iets nieuws ver
kondigde „Ik dacht het al direct,"
vervolgde hU tot de omstanders, die hem
allen met eene zekere bewondering aan
staarden, „ik dacht het direct, toen de juf
frouw hier me liet roepen om eene deur open
to breken."
„Och God, Weels, zeg dat toch niet!" riep
de weduwe in doodsangst.
Op hetzelfde eogenblik werd de blauwe
uniform met de zilveren knoopen van een
politie-agent zichtbaar. De agent had een
jongen man in boerenkleeding by zich en
haastte zich naar de woning van juffrouw
Gregory, zoo snel als zyne beenen hem kon
den dragen.
„Daar is de politie!" riepen de omstanders.
„Het is do onderinspecteur!" merkte een
jongen op, die vroeger dan de anderen de
zilveren strepen op de mouw van den aan
komende had opgemerkt.
De onder inspecteur want deze was het
inderdaad kwam met vluggen tred, maar
met opgeheven hoofd en rechte houding, op
de groep af. De kalmte en bezadigdheid, die
uit zgne geheele persoonlykheid spraken,
hadden eene eigenaardig kalmeerende uit
werking op de zenuwachtigheid der nieuws
gierige buren. Het gebabbel en het geschreeuw
hielden plotseling op.
„Wat is hier voorgevallen, juffrouw?"
vroeg hU, zich onmiddeliyk tot de weduwe
wendende. Vertel het my zoo kort mogeiyk,
vóór ik binnen ga om de zaak te onderzoeken.
(Wordt verrold.)
