don Raad benoemd; ik wensch u en de ge
meente van harte daarmedo geluk. U treedt
in de plaats van een man, van wien ik één
maal getuigde dat veel in hem verloren wordt
welnu, moge hot u gegeven zijn waardiglijk
zijne plaats te vervullen." (Applaus).
De secretarie vroeg en verkreeg het woord.
Hij sprak ongeveer aldus:
„Mijnheer de voorzitter! Ik maak van de
buitengewone vergunning om in deze verga
dering het woord te voeren, met een gevoel
van dankbaarheid, met diepgevoelde erkente
lijkheid gebruik. De eer, mti in uwe laatste
vergadering bewezen, door mijne benoeming
tot secretaris dezer gemeente metalgemeene
stemmen, is voor mij zóó groot en van zoo
veel beteekenis, dat ik mij verheug in de
gelegenheid te zijn hier openlijk mijn harte-
1 Ijken dank aan den Raad daarvoor te be
tuigen.
„Het zal mijn ijverig streven zijn u allen,
maar in het bijzonder het collego van burge
meester en wethouders, waarvan ik reeds
zoo menigmaal blijken van sympathie mocht
ondervinden, te toonen dat ik met mijne beste
krachten zal medewerken om met hem en u
het belang der gemeente te bevorderen, om
daardoor mij de buitengewone onderscheiding
waardig te maken, die mij in de vorige ver
gadering is te beurt gevallen." (Applaus).
Zooals wij reeds mededeelden, heeft de
minister van oorlog, wenschend de proefno
ming met de vrijwillige oefeningen in den
wapenhandel te doen voortzetten, in de „Staats*
Crt." nieuwe bepalingen omtrent die proef-
oefeningen bekend gemaakt. Daaruit blijkt dat
de gelegenheid tot deelneming aan dergelijke
oefeningen, behalve daar, waar garnizoen ligt,
thans ook wordt aangeboden in gemeenten,
waar voor de oefeningen der schutterijen in
structeurs van het leger beschikbaar worden
gesteld, voor zooveel zich in die gemeenten
bij den commandant der schutterij een genoeg
zaam aantal jongelieden tot deelneming aan
meldt en voor die oefeningen door de zorg
van het gemeentebestuur over eene bruikbare
localitoit en over wapenen van de schutterij
ter plaatse kam worden beschikt. De regeling
der cursussen heeft plaats in overleg met
den commandant dier schutterij.
De kapt. luit. ter zee J. Fichot, ait Oost-
Indiê in Nederland teruggekeerd, is op non
activiteit gesteld.
De offic. van gez. 2dekl. bij dezeemacht
J. Idzerda wordt met 1 Oct. a. s. geplaatst
aan boord Zr. Ms. artillerie-instructieschip
„Aruba".
De ramp tc Antwerpen.
Omtrent de ramp te Antwerpen, waarvan
per telegraaf in ons vorig nommer in het kort
molding is gemaakt, leest men in het blad
„De Koophandel" het volgende:
Vrijdag-middag, eenige minuten vóór 2 uren,
werd heel Antwerpen in opschudding gebracht
door eene daverende ontploffing, die in meest
al de straten spiegelruiten er. vensterruiten
verbrijzelde.
Al de personen, die in huis waren, snelden
verschrikt de straat op. Ieder vroeg zich af,
welke schrikkelijke ramp de stad geteisterd
had. Men liep in alle richtingen zonder te
weten waar en wat die vervaarlijke ontplof
fing geschied was en veroorzaakt had.
Om slechts te spreken van de Oude Beurs,
waar zich de bureelen van „De Koophandel"
bevinden, vlogen do vensters open, terwijl op
de verdieping de ruiten verbrijzeld werden.
Die aardschok, want het was een wezen
lijk geweldige aardschok, was zóó hevig, dat
in onze drukkerij de letters uit de kasten
vlogen en dat geen enkel onzer letterzetters
op zijne plaats bleef.
In een huis der Oude Beurs sloegen bloem
potten, die binnen voor een gesloten venster
stonden, door de ruiten de straat op.
In de Koeipoortstraat werden honderden
ruiten verbrijzeld en zelfs spiegelruiten van
ongeveer één centimeter dikte.
Tot in de Lindenstraat toe, nab(j hetMechel-
scbe plein, werden ruiten verbrijzeld.
In sommige straten der eerste wijk werden
schoorstoenen afgerukt. In alle straten zag
men stofwolken opstijgen, hetgeen het publiek
natuurlijk in dwaling bracht over de plaats
en den aard der ramp.
Eene witte en dikke wolk steeg in de
lucht, die zich weldra over heel de stad uit-
strekto als eene gevaarlijke onweerswolk.
Do ontzetting op do Beurs was onbeschrijf
lijk; al de beursbezoekers vluchtten onder
de gaanderijen, te midden van een regen van
verbrijzeld glas. De schade, in dit lokaal aan
gericht, is zeer groot.
Telegraaf- on telefoondraden werden bijna
allen verbroken.
De telegrafisten, donkenke dat de Beurs
instortte, vluchtten allen naar beneden.
Eindelijk werd ten stelligste verzekerd dat
de ontploffing had plaats gehad in het kar-
doezenmagazijn van den heer Corvilain, buiten
do Eockersche poort.
Do schade, in den omtrek aangericht, moet
onbeschrijflijk zijn. In den omtrek der dok
kon zjjn verscheidene huizen bouwvallig;
anderen gescheurd, van hunne ramen, daken
of schoorstoenen beroofd.
Latere bijzonderheden. Wy zijn naar
het tooneel van de ramp gesneld, want eene
wezenlijke ramp is het, en misschien wel de
afgrijselijkste, waarvan ooit Antwerpen het
schouwspel is geweest.
Hst gebouw, waarin de ontploffing is ont
staan, is een depot van kardoezen en bus
kruit, dat uit de kardoezen wordt gehaald;
in dit depot, hetwelk toebehoort aan den
heer Corvilain, van Antwerpen, berustten, zegt
men, ongeveer 50 millioen kardoezen, komende
uit Spanje. Hoe en door welke oorzaak de
ontploffing is ontstaan, is nog niet bekend;
maar zeker is het, dat talrijke werklieden
en personen, die zich daarin of daaromtrent
bevonden, op slag werden gedood of afgrij
selijk gewond. Op het oogenblik, dat wjj ons
daar bevonden, zagen w(j gedurig ljjken en
afzichtelijk gewonden op berries en in rijtuigen
naar de stad voeren.
Hot gesprongen gebouw stond achter het
laatste droge dok, in den polder, nabij onze
dokken, en wel zóó dichtbij, dat het schip
„La Prince Albert de Belgique", hetwelk
slechts weinige meters van daar ligt, met
zijne vlaggen assistentie vraagt.
In de weiden rondom het gebouw liggen
talryke lichamen, eenigen van hun hoofd,
de anderen van armen en boenen beroofd;
sommige zyn nog slechts eene afziclitelyke
massa verbrand en verkoold vleesch.
Het schouwspel is hartverscheurend.
In den omtrek der dokken en langs heel
de werf zyn alle huizen zwaar beschadigd;
het is er eene volledige verwoesting. Niet
alleen zyn er al de ruiten verbryzeld, maar
ook de jaloezieën, de gordynen verscheurd en
do houten totaal binnen de kamers saam-
geslagen.
Van talryke huizen is zelfs geheel hot dak
verwoest of weggenomen.
Het gebouw, waarin zich de machines dor
waterdrukking bevinden, is gedeeltelijk ver
nield en de machines zyn zóó beschadigd, dat
ze niet meer bruikbaar zyn.
Ook de woning van den sluismeester der
nieuwe dokken is deeriyk gehavendschier
al zyno meubelen zyn verbryzeld. De schok
der ontploffing was zóó groot, dat zyne kinde
ren werden weggeslingerd en gewond.
Zoodra de slag, die heel do stad en den
omtrek deed dreunen, gehoord was, spoedden
zich de burgemeester, schepenen, raadsleden,
andere overheden, alsook de politie, ter plaatse,
waar weldra de pompiers en de troepen ook
aankwamen, om de orde te handhaven en
over te gaan tot hot nemen van maatregelen,
ten einde de voortzetting der ramp tegen
te gaan.
De personen, die op honderden meters af
stand staan, hooren nog gedurig geknal en
geknetter. Sommigen beweren dat het nog
kardoezen zyn, die ontploffen; anderen dat
het petroleumvaten zyn in de magazynen der
hoeren Rietli en Co., die vuur gevat hebben.
Wy kunnen niets verzekeren.
P. 5. Op het oogenblik van ter perse te
gaan, zweeft eene onmetelyke wolk zwarte
rook over onzo stad, die haar gansch in do
duisternis dompelt alsof het avond ware. Deze
rook komt voort van de petroleummagazynen
van Itieth en Co., welke door de ontploffing in
brand zyn geslagen.
Overal in den omtrek liggen geheele of
ontplofte kardoezen verspreid, zelfs tot tegen
den Brouwersvliet.
De beweging in de straten in de richting
der dokkon is buitengewoon groot.
Onmogeiyk is het de schade op te sommen,
die heel de stad door aangericht ismen kan
zeggen dat geeno straat gespaard is gebleven.
De groote geschilderde glasramen der O. L.
Vrouwenkerk zyn erg beschadigd.
Ook het „Antwerpsch Handelsblad" beval
omtrent de ramp verscheidene byzonderbeden,
voornamelyk de volgende:
Hot is onmogelijk den verschrikkelyken in
druk te beschryven, dien deze ramp in de stad
teweegbracht. Duizenden en duizenden men
schen stroomden naar de Werf; vigilanten, j
open rijtuigen en trams brachten gedurig
nieuwsgierigen aan.
Van de Werf stroomde het volk naar
Austruweel, waar de brand zich liet bemerken.
Aan de dokken werd do menigte tegengehou
den men verwittigde dat or nieuwe ontplof
fingen konden plaats hebben en het gevaar
dus allergrootst was.
Zoo'n slag, zoo'n vernieling heeft men
Antwerpen niet meer beleefd, sedert de boot
van Van Speyck, tydens de revolutie van 1830.
in de lucht vloog.
Eene paniek heerscht aan de dokken, zoo
als men er nooit eene zag. Weenende vrou
wen en kinderen loopen de rytuigon achterna,
welke de dooden en gekwetsten naar de vel
schillende gasthuizen brengen.
De telefoongemeenschap is afgesneden.
De schade, aan huizen, entrepots en winkels
aangericht, moet millioenen bedragen. Daken
zyn ingestort; de muur van den Pruisischen
hangar helt meer dan een voet over; dui
zenden en duizenden ruiten worden met Volle
wagens opgeschept en vele huizen aan de
Werf staan bouwvallig, zoodat de bewoners
des nachts oen ander onderkomen moeten
zoeken.
De rookwolk wordt gedurig dikker; teS1/,
uur deelt men ons mede dat de tweede
petroleumloods vuur vat, alsook gansche
stapels leege tonnen, welke onder de hangars
liggen.
Overal in den omtrek raapt men leege en
zelfs nog gevulde kardoezen op, die hoog en
ver door de lucht geslingerd waren.
Personen, die van Stuivenberg komen,
melden ons dat dooden en gekwetsten tot
in hondenkarren en op platforms worden
aangebracht. Men ziet er verschrikkelyk ver
minkten. Van eene vrouw waren de borsten
letteriyk afgerukt.
Al de gekwetsten zyn zwart als kool. Hun
gekerm verscheurt het hart van de voorby-
gangers.
De rytuigen, waarin vreemdelingen zitten,
worden gerequireerd, om de gekwetsten te
vervoeren.
De dienst voor de gekwotsten is goed in
gericht.
Dokters en geestelijken zyn ter plaatse;
al de wiegen der gasthuizen zyn daar; de
rytuigon zyn niet voldoende om de dooden
en gewonden te vervoeren.
Een aantal personen is gewond door het
breken der ruiten, het vliegen van dakpannen
en het vallen van steenon.
Men ontmoet ieder oogenblik personen, die
aan hoofd of handen verbonden zyn.
Het gejammer der vrouwen, die denken dat
zy kinderen of mannen tusschen de slacht
offers hebben, is hartverscheurend.
De winkels aan de dokken en werf zyn
grootendeels gesloten, ten gevolge van het
breken der spiegelruiten.
Op het oogenblik dat wy dit schryven,
duurt de brand in de petroleummagazynen
gedurig voort en neemt in hevigheid toe.
Gedurig hoort men een dof gerommel, even
alsof men in de verte een bombardement denkt
waar te nemenhet zijn petroleumvaton, die
springen.
Het gebouw van het loodsbestuur is erg ge
havend; de ruiten zyn uitgeslagen, het dak
is vernield.
Dit is overigens langs alle kanten hetzelfde.
Op den toren waren voor het minst een
vyftigtal personen, die van daar het grootsche
schouwspel wilden zien.
De vlam neemt gedurig toe.
Do pompiers en de soldaten werken aan het
ophalen van dooden en gewonden.
Latere byzonderheden, 4 uren. Men haalt
lyken op van onder het puin; men voert
karren weg, waarop zes en acht dooden liggen.
Het ie onmogelyk van deze ramp, voor het
oogenblik, een volledig verslag te geven.
De pompiers zyn met alle blusebgerief ter
plaatse, doch men kan tegen het geweld der
vlammen niets uitrichten.
Van alle kanten komen soldaten en gen
darmes aan, om de redding kloekmoedig voort
te zetten.
Berichten, die ons van rechts en links toe
komen, onder anderen van Lier, melden ons
dat de slag tot daar toe gehoord werd en
overal de huizen als geschud werden.
By iedere aankomst der treinen komen er
van buiten nieuwsgierigen aan.
Het volk in den omtrek der ramp kan op
honderdduizenden geschat wordenmen ver
dringt zich aan alle kanten, en zelfs daar, in
dien drang, is het gevaar groot.
Voorts wordt uit St.-Nikolaas gemeld dat
aldaar de huizen daverden op hunne grond
vesten; deuren vlogen open. Heel de bevol
king liep te zamen.
De ramp, welke deze stad gisternamiddag
trof, is vreoselyker dan men vermoedde.
Do in de lucht gesprongen buskruitfabriek,
waar men bezig was met patronen te ledigen,
behoorde toe aan Corvilain. In die fabriek be
vonden zich een paar honderd werklieden,
meest jonge meisjes. Men haalt dezen op dit
oogenblik gekwetst of dood onder bet puin
vandaan. Draagbaren, ambulance-wagens, ry
tuigen, alle3 wat by de hand is, doorkruist
de stad.
De buskruitfabriek lag achter de dokken
by Austruweel. Naar den kant der stad be
vindt zich de onmetelyke stapelplaats van
petroleum. Deze werd door de patronen, welke
als regen neervielen, in brand gestoken, en
is op dit oogenblik eene vuurzee. Dikke rook
stijgt in eene ontzaglyke kolom boven do
stad en verduistert het zonnelicht. Wild slaan
do vlammen er door.
De schepen in de droge dokken, op eenige
schreden afstand van het tooneel dor ramp,
kunnen niet te water gelaten worden en loopen
gevaar. Heel de voorraad petroleum is verloren.
Des avonds te 6 urenOp dit oogenblik
zyn in de drie gasthuizen der stad 58 dooden
en 140 gekwetsten binnengebracht. Een ge
deelte daarvan komt voort uit het dorp Aus
truweel, alwaar huizen zyn ingestort.
Des avonds te 8 u. 59 m.De ontploffing
heeft plaats gehad In de werkplaats voor het
ledigen van oude patronen. Daarvan waren
er 50 millioen stuks; de helft daarvan was
reeds afgedaan. Het aantal dooden bedraagt
ongeveer 150. De meeste slachtoffers zyn
werklieden.
De brand is overgeslagen op de groote
loodsen, waarin nagenoeg uitsluitend petro
leum ligt opgeslagen. De oppervlakte, waar
thans alles in gloed staat, heeft de grootte
van ongeveer een hectare. De vlammen slaan
ter hoogte van meer dan 200 meters op.
Men hoort ook thans nog gedurig ontplof
fingen, naar men vermoedt van pakken patro
nen, welke by de groote uitbarsting naar alle
kanten zyn weggeslagen.
Het dakwerk van het beursgebouw is ge
deeltelijk beschadigd, maar niet ingestort.
Op dit oogenblik staan er ongeveer 60,000
vaatjes petroleum In vlam.
INGEaONDEN.
3-Oclobcr-TlerIng.
Mynheer de Redacteur!
Naar aanleiding van het programma voor
de feestviering op 3 October veroorloven wy
ons een tweetal vragen:
lo. Wordt er by het vervoer naar en van
de kampplaats, zoomede gedurende den wed-
stryd, gewaakt tegen mishandeling der mede
dingende dieren (vooral der varkens)?
2o. Moet do wedstryd met varkens dienen
om de pogingou te ondersteunen der Vereeni-
gingen tot voredeling van het volksvermaak
U dankend voor do plaatsruimte.
Leidbn, Uw dienstw. dienaren,
Sept. 1889. Duo.
(Wy kunnen den inzenders mededeelen dat,
wat de mishandeling betreft, het bestuur,
voor zoover het iets te zeggen heeft, hiertegen
zal waken, zooals uit de vast t« stellen be
palingen biyken zal.
Veredeling van het volksvermaak", in de
tweede vraag bedoeld, is naar veler meening
een groot woord, waartegen niet veel volks
vermaken bestand zyn. Red.)
In dc tiled. Werklnr. zijn opgenomen
DATUM.
DAGEN.
Yolw.
pers.
Kinde
ren.
Totaal.
1 Sept.
Zondag
40
9
49
2
Maandag.
69
17
76
3
Dinsdag
66
17
82
4
Woensdag
62
17
89
5
Donderdag
67
16
83
6
Vrijdag
72
17
89
7
Zaterdag.
60
16
76
O.-I. HAILDIKXSTEX.
Dagen van verzending uit Leiden.
Via Amsterdam (Ned. Zeepost) 13 en 27 Sept.
laatste lichting aan het postk. 's nachts 12 u.
Via Rotterdam (Ned. Zeepost) 20 September;
laatste lichting aan het postk. 's nachts 12 u.
Via Genua (Ned. Mail) 10 en 24 September;
laatste lichting aan hot postk. 's avonds 5.55.
Via Marseille (Ned. Mail) 17 September;
laatste lichting aan het postk. 's avonds 5.55.
Via Marseille (Fransche Mail) 7 en 21 Sspt.
laatste lichting aan het postk. 's morg. 7.55.
