fèese jouraat wordt dagelijks, met uitsondering
van 'Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 21 Augustus.
9052.
JDcmtlei'dsgg Augustus.
A°. 1889.
LEIDSCI
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
foor Leiden por 8 mmdin.1.10.
yranco per poet1.40.
dfisonderlijke Noemers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Tan 16 rogels 1.05. Iedore regel meer 0.17^.
Grootere lettors naar plaatoruimto. Yoor li *4 i«-
cas8eor«n bniten óe stad wordt 0.10 berekend.
©it Hommer bestaat uit TWÏB
Bladen.
Met 1 September begint een nieuw
kwartaal van het Leidsch Dagblad.
Zij, die zich nu reeds op deze Courant
abonneeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers gratis.
Bi) de gisteravond in de Pieterskerk alhier
gehouden openbare bijeenkomst had eene
inzameling plaats voor de scholen met den
Bijbel, welke collecte ƒ89,42 opbracht, ma
kende dus met de collecte aan de huizen
862.92'/,.
De voorganger, ds. J. W. A. Notten, van
Rotterdam, sprak naar aanleiding van Efeze
6 vers 4.
Men verzoekt ons er aan te willen herin
neren dat de leden van het Comité zich aan
bevolen houden voor toezending van giften
van hen, die tijdens da collecte afwezig waren.
Overeenkomstig het door de commissie
van rapporteurs uitgebracht advies, heeft de
Synode der Ned.-Herv. Kerk gisteren eenparig
besloten de thans bestaande kork-organisatie
te handhaven en niet den weg in te slaan,
waarop eenige adressanten (o. a. de heeren
Van Ronkel, predikant, Los en Groen, ouder
lingen te Leiden), die daarin verandering
wenschten gebracht te zien, haar wijzen en
die noodzakelijk zou leiden tot ontbinding
der Kerk.
Bij hot 4de reg. inf. te Leiden nemen
18 onderofficieren deel aan het eiamen tot
toelating op den cursus.
Met zekerheid kan gemeld worden dat
de hoer N. Osti, predikant te Warmond, tegen
don lsten December a. s. zijn emeritaat hoopt
te nemen.
Heden mag do weleerwaarde heer Staats,
president van het R.-K. Seminarium te War
mond, den dag herdenken, dat hij vijf en
twintig jaren het priesterambt vervult.
Naar de doleerende gemeente te Oos
terend is beroepen de heer C. L. F. Van
Schelven, te Oude-Wetering.
De Raad van State behandelde heden
het beroep van J. Loeff, te Aarlanderveen,
tegen een besluit van B. en Ws. dier ge
meente van 22 Mei j!., waarbij hem vergun
ning is geweigerd tot oprichting van eene
inrichting tot Tiet vervaardigen van vuurwerk.
Rapporteur was da Staatsraad Van Vlad»
racken. Daar de appellant van het instellen
van beroep geen kennis heeft gegeven aan
B. en Ws., adviseeren dezen tot niet ontvan-
kelijk-verklaring van het beroep.
Zr. Ms. beslissing volgt later.
Men zal zich herinneren het geschil
tnsschen Ged. Staten van Zuid-Holland en
den Haagschen gemeenteraad omtrent de vast
stelling der jaarwedde van den te benoemen
leeraar in de natuurlijke historie aan het
gymnasium te 's-Gravenhage. Do Raad stelde
die wedde vast op een bedrag van ƒ1400,
doch Ged. Staten weigerden het desbetreffende
besluit goed te keuren, waarna eerstgenoemd
college zich in beroep voorzag bij den Koning.
Z. M. heeft nu by besluit van 10 Aug. II.
heden by den Raad van State ingekomen
het besluit van Ged. Staton vernietigd en het
Raadsbesluit alsnog goedgekeurd.
Een groot aantal vereerders van J. A.
Alberdingk Tbym heeft het plan opgevat
te Amsterdam een gedenksteen te doen
plaatsen in het huis, waarin de geleerde
letterkundige leefde, werkte en overleden is,
en tevens e«n gedenkpenning te laten slaan
ter herinnering aan dit feit.
De commissie heeft thans een rondschry ven
verspreid, waarin zy haren landgenooten ver
zoekt haar plan geldoiyk te steunen.
De commissie neemt drie soorten van by-
dragen aande eerste bedraagt 10, de
tweede ƒ5, de dorde 2.50. De eerste en
tweede bydragen geven recht op een exem
plaar van den gedeskpenning. De afbeelding
van gedenksteen en gedenkpenning, met het
verslag der steenplaatsing en de naamlyst
der modestichters zal aan ieder hunner worden
toegezonden.
De officieren van gez. Snydors, Paré,
Rentmeester en Snel zyn aangewezen tot het
waarnemen van den geneeskundigen dienst
by de aanstaande manoeuvres der 3de divisie
inf. en opvolgend ingedeeld by het 1ste, 2de,
3de en 4de bat. 4de reg. inf.
Tot leeraar aan de Zuid-Holiandscho Leer-
hoeve voor zuivelbereiding is benoemd dr. W.
Stortenbeker, leeraar aan de H. B. school te
Goes.
Tot dykgraaf van den polder „Prins
Alexander" te Kralingen werd gisteren ge
kozen de heer D. P. Van Capelle, met 1202
van de 1246 uitgebrachte stemmen, ter vor-
vanging van mr. D. P. Kley, die benoemd is
tot dykgraaf van het hoogheemraadschap van
Schieland.
Te Venloo hebben zich reeds voor het
festival by het 50-jarig bestaan der Liedertafel
„Orpheus" op 22 en 23 Sept., juist invallende op
Femlleton.
De lange Hollander.
NAAR
RUDOLPH LIXD.tt.
1)
In zijne goede dagen heb ik George Buchner
niet gekend; die had hg tot aan 1860. Toen
ter tijde was hy, naar ik later vernam, eene
zeer geziene persoonlykheid te Shanghai, waar
hg bekend was als „de lange Hollander". Hy
was echter geen rechte Hollander, maar, als
ik wel heb, van de Friesche Noordzeekusten
geboortig. Dit doet overigens niets ter
zake. - Ik werd in 1862 in Japan met hem
bekend. Ik was toen kapitein op de „Aurora",
in het vooruitzicht geruimen tgd te blgven
varen tusschen Jokohama Shanghai en Hong
kong^ Des daags vóór mgn vertrek van Joko
hama, terwgl ik zat te ontbyten, meldde de
stuurman mg, dat er iemand aan boord was
gekomen, die mg wenschte te spreken.
„Wat voor iemand is het?"
„Een man, die er niet welvarend uitziet."
„Laat hem toch maar benoden komen."
Kort daarop hoorde ik een zwaren, bodacht-
zamen tred en kwam er een man binnen, die
zich diep bukken moest om door do kaju'ts-
deur te komen. Hg bleef op den drempel
staan en zeide beleefd: „Goeden morgen,
kapitein I"
„Goeden morgen, mgnheer!" antwoordde
ik. „Wat is er van uw dienst?"
Hg had nameiyk iets in zgn gelaat, stem
en houding, wat mg dwong hem als een heer
te behandelen. Over zyn ouderdom liet zich
moeilgk oordeelenoogenschyniyk liep hy
tegen de veertig. Hy was opvallend groot en
zwaar gebouwd, had kort, blond haar en een
vollen baard. Zyn gelaat was door de zon
gebruind, het voorhoofd blank. Dat de man
dronk, meende ik op het eerste gezicht te
bemerken aan zgn duisteren blik en een
scherpen trek om den mond. Zy'ne kleederen
zaten goed, maar waren afgedragen en te
warm voor het jaargetgde; het was de klee
ding van een man, die in verval is. Alles te
zamen genomen, schoen hy iemand, die betere
dagen had gekend; zgne oogen, waarmee hy
mg schuchter en droevig aanzag, hadden eene
uitdrukking, welke mg tot medegevoel stemde.
„Neem plaats," zeide ik.
Hg zette zich bedachtzaam neder. „Wat
wenscht u?" herhaalde ik.
„Kunt gg mij meenemen naar Shanghai?"
vroeg hg.
„Er zal wel ec-n plaatsje voor u to vinden
de kermis, 36 muziekvoreenigingen aangemeld
de heer P. J. Bom, leeraar aan de K. H. B.-
school, heeft eene feestcantate gemaakt, welke
door den muziekdirecteur, den heer G. Hamm,
op muziek gebracht is.
De Hollandeche Opera te Amsterdam
treedt met het a. s. winterseizoen 1889/90
haar vierde jaar van haar bestaan in, en de
directeur, de heer J. G. D« Groot, heeft zgn
prospectus voor dat seisoen rondgezonden.
Hg zegt daarin zich te verheugen, dat zgne
ondernoming, ondanks de moeilykheden, welke
zy uit den aard der zaak heeft te doorwor
stelen, zich voortdurend in de vermeerderde
sympathie mag verheugen van het kunst
minnend publiek en thans als eene blgvend
gevestigde instelling beschouwd kan worden.
Tegenover de belangstelling en instemming
van zoovelen, erkent de heer De Groot gaarne
dat nieuwe verplichtingen ryzen, en hy geeft
de verzekering dat hy doet wat hy kan om
die verplichtingen te vervullen. Het volgende
seizoen zal daarvan weder de blyken dragen.
Verschillende emplooien, welke versterking
en verbetering vroegen, zullen door nieuw
aangeworven artisten, van gunstig bekend
talent, vervuld worden. Ook een volledig
orkest is gevormd, uit musici van goeden
naam en uitstekend gehalte, zoodat voortaan
do Hollandsche Opera weder haar eigen orkest
zal bezitten, wat voorzeker den voorstellingen
ten goede zal komen. Het repertoire wordt
met nieuwe werken van de Franscho, Duit-
sche en Italiaansche school vermeerderd,
waarby nieuwe oorspronkolgke opera's van
Nederlandsche componisten zyn toegezegd
geworden.
Ook de schouwburgzaal (Parkschouwburg)
heeft doelmatige verandering ondergaan; do
verwarming en verlichting zjjn volgens een
geheel nieuw stelsel aanmerkelgk verbeterd
do zaal Is van tochtdeuren voorzien en alle
koude lucht in het gebouw ontnomen.
Behalve de gewono opera voorstellingen zal
de heer De Groot met zyn eigen orkest con
certen inrichten, waarop buitenlandsche artisten
van erkend talent als gast zullen optreden.
Tracht de heer De Groot alzoo de Hollandsche
Opera steeds te verbeteren, van zgne zgde
moge hot publiek door steeds grooter steun
het bewgs leveren dat het zgn streven op
den prijs stelt, dien het verdient.
Het personeel der artisten is als volgt
samengesteld
Dames: mej. Rosine De TVulf, 1ste zan
geres (falcon); mevr. M. Yan Ophemert-
Schwencke, 1ste zangeres (soprano); mej.
Corn. Van Zanten, 1ste zangeres (mezzo sop.
en contre alto)mevr. A. Orelio Van Zant,
1ste coloratuur-zangeres; mej. Johanna Erlé,
lste coloratuur-zangeres; mej. Gertrude Don
ker, 2de coloratuur-zangeres; mevr. Marg.
Albers-Jahn, lste dugazon en travesti; mej.
Jeanne Jacobs, 2de dugazon en travesti; moj.
H. Bromerkamp, 2de dramatische zangeres.
Heeren: Désiré Pauwols, lste dramatische
tenor; Louis Brantsch, 2de dramatische
tenor; Eug. Van den Kerckhoven, lste lyrische
tenor; G. Van Boxem, lste lyrische tenor (demi
caractère); Jos. M. Orelio, lste baryton; H.
J. Albers, lste baryton; S. Poons, 2debary
ton; Joh. Schmier, lste bas; H. Dontz, basse
chantanto; Felix Derickx, trial (2de tenor);
Th. Leeuwendal, 2de tenor in alle genres.
Vo«r leeraar in de natuurkunde aan het
gymnasium te Gouda worden door curatoren
aanbevolendr. H. A. W. Speekman, tgdelyk
leeraar aan het gymnasium te Groningen, en
E. J. Grotendorst, doctorandus in de wis- en
natuurkunde te 's-Gravenhage.
De reden, welke geleid hoeft tot de be
paling, dat voortaan alleen zoodanige luite
nants van het Indische leger bg dat hier te
lande zullen gedetacheerd worden, die nog
eenige jaren moeten dienen alvorens tot kapi
tein benoemd te kunnen worden, is, dat man
onze oude lste luitenants niet langer heeft
willen hinderen om onder hunne zooveel
jongere kameraden van het Indische leger te
moeten dienen.
Blgkens een by het dep. van marine
ontvangen telegram zgn Zr. Ms. schroef-
stoomschepen lste kl. „Tromp" on „Atjeh",
respectievelyk onder bevel van de kapiteins
ter zee K. A. Stakman Bosse en J. P. Mor-
ci9r, den 20sten dezer van den oefenings-
tocht ter reodo van Tessel teruggekoerd. Aan
boord dier bodems was alles wel.
De minister van marine brengt ter
algemeene kennis dat, blgkens ontvangen
bericht van Zr. Ms. stoomkanonneerboot
I „Vali", ten anker liggende op de Bollen van
j Kgkduin, in den nacht van den 17den dezer
is weggeslagen en met de eb naar buiten
gedreven een ringvormige reddingboei, wit
geschilderd en gemerkt met don naam „Vali".
Het ontdekken van dit voorworp behoeft
geene aanleiding tot bezorgdheid to geven.
De Staatscourant van 21 dezer bevat de
op 29 Nov. 1888 te Pargs tusschen Neder-
i land en Frankryk gesloten overeenkomst, om
het geschil nopens do grensregeling tusschen
Suriname en Fransch Guyana aan eene scheids-
rachterlgke uitspraak te onderwerpen.
zgn, maar eene afzonderlyke kajuit kan ik
u niet geven; wy zgn niet op passagiers
ingericht."
„Ik stel geene groote oischen en ben tevre
den als ik eene plaats heb, waar ik mg kan
nederleggen."
„Dan kan het," zeide ik, „en kunt u van
avond of morgenvroeg aan boord komen, wg
zeilen met de eb, om 11 uren, af. Voorden
overtocht reken ik 40 dollar, die ik u verzoek
bg mgne agenten, Miller en Co., te betalen."
„Dat is weinig," zeide hy, „maarhier
hield hg op.
Ik begreep, wat er zou volgen. „Hoo
is uw naam?"' vroeg ik. „Ik zal met den
heer Miller de zaak bespreken, en als het
hem wél is, kunt u mgnentwege vrijen over
tocht hebben."
Hg kleurde, zag voor zich neder en ant
woordde verlegen: „Noen, kapitein, u dwaalt!
Ik wilde u alleen vragen, om mij tot Shan
ghai krediet te geven. Ik heb my vergist en
op het oogenblik geen geld genoeg meer om
den overtocht te betalen, maar zal dit dade-
lgk bg mgne aankomst te Shanghai doen."
Hierbg sloeg hy de oogen op en zag mij aan
met een blik, welke mij dadelgk vertrouwen
inboezemde. Ik had in China en Japan
nooit eon fatsoenlijk westerling ontmoet, die
om een veertig dollar in verlegenheid was;
maar waarom zou dit in Jokohama niet even
goed het geval kunnen zyn als in Londen
en Liverpool? En dan: ik wenschte dien
man een dienst te bewgzen; ik voelde mg
tot hem aangetrokkennog nooit had ik zoo
veel treurigs in iemands blik gelezen.
„Mg goed," zeide ik; „dat zal wel in orde
komen, mgnheer.... hoe is uw naam?"
„Buchner, George Buchner," antwoordde
hy, zéó zacht, dal ik hem nauwelyks verstond.
Daarop vroeg hg, na eenige oogenblikken
„Vindt u het goad, dat ik vanavond aan
boord kom?"
„Zooals u wilt, meneor Buchner," ant
woordde ik en reikte hem de hand, welke hy
nauwelgks aanraakte.
„Ik dank u zeer, kapitein," zei hg en ver-
wyderde zich langzaam.
„Een vreemde passagier!" zoi ik tot rng-
zelven, on daar ik gedaan had met ontbyten,
liet ik de boot bemannen en mg aan land
brongen om nog een en ander met Miller en
Co. te bezorgen. Toen wg onze zaken hadden
afgedaan, Yroog ik den heer James Miller of hy
een zekeren "George Buchner kendo.
„Do lange Hollander?"
„Hy is lang genoeg om dien naam te
dragon." (Wordt vervolgd.)