N°. 9007.
Maandag: X Juli.
A0. 1889.
Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van fon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 29 Juni.
Feuilleton.
LEIDSCH
DAUBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Yoor Leiden per 3 maanden1.10.
France por poet1.40.
Afeondorlgke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Yan 16 regels 1.05. Iedere regel meer ƒ0.171.
Grootcre lettere naar plaatsruimte. Yoor het in-
caeeceren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Officieel© Kennïsgeviiiffon.
Inkomstenbelasting 1889.
Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen
in herinnering dat met 30 Juni a. e. de eerste termijn
vervalt Inkomstenbelasting en dat alzoo op 1 Juli
a. s. minstens één zevende gedeelte van den aanslag
moot zijn voldaan.
Zij noodigen mitsdien de belanghebbenden uit, om, ter
voorkoming van vervolgingskosten, tot de betaling
van het verschuldigde ten kantore van den gemeente
ontvanger over te gaan.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leidon, DE KANTER, Burgemeester.
29 Juni 1889. E. KIST, Secretaris.
Burgemeester en Wethouders der gemeente Leiden
brengen bij doze ter algemeene kennis dat de passage
over de Gansoordsbrug, liggende over den Nieuwen
Rijn, bij de Watersteeg, van 1 Juli a. s. af, gedurende
eei e maand voor rij- en voertuigen en voetgangers
zal zijn afgesloten.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
29 Juni 1889. E. KIST, Secretaris.
Vergadering van den Gemeenteraad van Leiden
op Donderdag den 4dcn Juli 1889.
De godsdienstoefening by' gelegenheid van
het gouden feest van den heer Raphael Mar
cus Beuth als voorzanger by de Israëlietische
gemeente alhier was gisteravond bijzonder
plechtig en werd druk bezocht.
Eene talryke schare was opgekomen en de
versieringen van groen en bloemen aan arke,
tribune en pilaren voldeden zeer goed. Ze
waren eenvoudig, niet overdadig, maar net.
Op twee schilden prjjkten in Hebreeuwsche,
gulden letters do jaartallen van de komst
van den jubilaris als voorzanger by de ge
meente en de datum van heden.
Met een gebed door den jubilaris voor den
Koning en Zr. Ms. Huis werd de oefening
aangevangen vóór de arke, welke voor deze
buitengewone gelegenheid, onder hoogere
goedkeuring, geopend mocht zijn.
Daarna werd de dienst, welke ditmaal uit
gebreider dan gewoonlijk was, voortgezet
door den heer B. Kalf, zwager van den jubi
laris en voorzanger bij de Israëlietische ge
meente te Amsterdam, echter ook onder mede
werking van den heer Beuth zeiven, voor
wien de leiding van den geheelen dienst dit
maal begrijpelijkerwijze te zwaar viel.
Na afloop daarvan, te ruim acht uren, wachtte
den jubilaris met zijne echtgenoote bij de
terugkomst in hunne woning eene voor hen
hoogst aangename, treffende verrassing.
De kinderen, behuwd- en kleinkinderen
boden hun namelijk als huldeblijk aan de photo-
graphieön in medaillons van dit gouden echt
paar, omgeven door de medaillons der 34 nog
levende kinderen, behuwd- en kleinkinderen,
alles vervat in eene zeldzaam groote, kostbare
lijst, terwijl boven en onder die afbeeldingen
in gulden letters eene flink uitgevoerde op
dracht niet ontbreekt.
Ofschoon ons toen reeds bekend was dat
deze aanbieding zou plaats hebben, achtten
we het natuurlijk te onbescheiden om daar
van al melding te maken in ons vorig nommer,
dat verscheen nog vóór dat deze plechtigheid
plaats had.
De godsdienstige viering werd heden in
de ochtend-predikatie voortgezet.
Na de vervulling van het eerste gedeelte
van den gewonen dienst in het andermaal
goed gevulde kerkgebouw, trad als spreker
op de heer M. J. Van Wezel, leeraar bjj de
Israëlietische gemeente.
In eene doorwrochte rede sloeg hjj een terug
blik op de laatste 50 jaren, welke voor den
jubilaris en de gemeente zoo gewichtig waren,
wees hjj op de diensten, door den heer Beuth
bewezen; op de achting, welke hy genoot;het
lief en leed, dat in die halve eeuw ook zyn
deel was gewordenhoe hy, die reeds zoo
velen heeft zien weggaan, echter nog altyd
de waardige voorzanger van vroeger is, hoeveel
reden er dus voor hem bestaat om den Hemel
voor de vele zegeningen te danken en hoe
allen niet het minst spreker zelf, die in
deze woning Gods al 33 jaren achter, naast
en vóór den jubilaris heeft gestaan hem
op dezen dag geluk en een nog langdurigen
werkkring toewenschen. Beuth is door al
zyne gemeentenaren geëerd en bemind, en dat
heeft hij aan zichzelven, aan zyne-pdelaardige
hoedanigheden te danken. Dat God hem nog
lang spare, voor zyne talrijke familie, voor
de gemeente, voor zyne .vele vrienden 1
Door deze zoo van innige hartelijkheid ge
tuigende toespraak zichtbaar aangedaan, zelfs
tot tranen toe geroerd, betuigde de jubilaris
met een warmen handdruk den redenaar zyn
dank, waarna hy ook van vele andere zyden
dergelyke blyken van instemming ontving.
Zeer zeker heeft de heer Beuth in deze
dagen meer dan ooit mogen ondervinden hoe
zeer zyne werkzaamheid op verschillend ge
bied wordt gewaardeerd en hoezeer ook
door ons hem de beste wenschen voor de
volgende jaren worden toegedacht, evenals
door de velen, die niet tot zyne geloofsge-
nooten behooren, maar ook reeds door hunne
tegenwoordigheid by de kerkelyke vieriög
hunne belangstelling toonden.
Hedenavond wordt het geheele personeel
Het eerewoord van een
eenvoudig soldaat.
1)
De noordkust van Sumatra is, meer dan
ieder ander gedeelte van den Indischen Archi
pel, in de laatste jaren het tooneel geweest
van hevige gevechten, welke het bloed van een
aantal onzer dapperen hebben doen vergieten,
waarby onze overwinningen, vooral door het
telkens veranderen van regeeringsstelsel, vaak
afgewisseld zyn door nederlagen, maar waarbij
toch ook, in voorspoed zoowel als in tegen
spoed, de dapperheid en krygsdeugd der
Nederlanders op heerlyko wyze hebben uitge
blonken. Te Atjeh zyn in onze dagen daden vol
bracht, die ten volle verdienen vereeuwigd te
worden in de geschiedrollen van ons vaderland.
Toen, meer dan drie eeuwen geleden, ons
voorgeslacht tegen Spanje's koningen den
heiligen stryd voor vryheid en onafhankelyk-
heid voerde, werd het gedwongen voor zynen,
in Europa beperkten handel, nieuwe wegen
te zoeken in andere werelddeelen. Stoute zee
vaarders zeilden Afrika's zuidhoek om en deden
in de Indische wateren de vlag der republiek
wapperen.
Tot 1870 had de handel van het Westen
mot het Oosten plaats langs den weg, door
Vasco de Gama aan de Portugeezen gewezen,
door Frederik Houtman voor de Nederlanders
ontsloten, maar na de opening van het kanaal
van Suez volgden de schepen weder in hoofd
zaak den weg, langs welken in de middel
eeuwen de Oostersche waren West-Europa
bereikt hadden.
Een blik op de kaart is voldoende om ons
te doen zien, dat de Groote Oceaan nu de
oceaan van de toekomst zou worden. De
Europeesche mogendheden trachten dan ook
door veroveringen of het sluiten van tractaten
hunnen invloed langs de Stille Zuidzee uitte
breiden; Rusland in het Amoergebied, Enge
land in Hongkong, Noord-Borneo en Canada,
Frankryk door het bezetten van Tonkin, ter-
wyl Duitschland zich in den Bismarck-Archi-
pol en op de N.-O. Kust van Nieuw-Gumea
vestigde en eene vruchtelooze poging deed
om op Tap, een der aan Spanje behoorende
Carolinen, zyne vlag te hyschen.
Toen eenmaal de weg door het Suez-kanaal
geopend was, breidden de stoomvaartmaat-
schappyen hare vloten uit en nam de handel
met het Oosten eene ongekende vlucht. Een
groot bezwaar deed zich echter voor by het
volgen dier route; ze was op enkele plaatsen
der fabriek, van welke de jubilaris de oprich
ter is, doch welke thans door zyne zonen
wordt beheerd, door het gouden bruidspaar
fes3telyk onthaald.
De hedennamiddag bekend geworden
uitslag van het eind-examen aan het Gym
nasium alhier is als volgt:
Het getuigschrift voor de faculteiten der
rechten, (Jer letteren en wysbegeerte en der
godgeleerdheid is verkregen door de leerlingen
Ph. S. Van Ronkel, H. Az. Van Oordt en
W. Van Geer;
het getuigschrift voor de faculteiten der
geneoskunde en der wis- en natuurkunde
door de leerlingen E. L. Th. Hoogenstraaten,
J. Schoemaker, R. J. Van der Heydo, J. W.
De Goeje, S. Van der Plas, L. L. M. De
Bruyn, W. G. Huet, A. H. Oort, W. C. De
Voogt, M. Kievit en F. J. Broers;
het getuigschrift voor alle faculteiten door
de leerlingen F. H. Gerritsen en B. H. Vos.
De leerlingen der 6de klasse, die gedurende
hunne gymnasiale loopbaan het grootste ge
deelte hunner opleiding te danken hebben
aan den rector, zyn dus allen geslaagd. Dr.
H. W. Van der Mey zal stellig hierop nog
vele jaren met voldoening terug kunnen zien
en, naar wy meenen, zal zyn zestiental ge
durende hun geheele leven hem voor zijne
byzondere groote zorgen en liefderyke toe-
wyding dankbaar blyven.
Voorts hebben nog de extranel A. Opprel
en B. Wolff het getuigschrift erlangd voor
de faculteiten der rechten, der letteren en
wysbegeerte en der godgeleerdheid, en de beer
I. Korswagen, eveneens extraneus, het getuig
schrift voor de faculteiten der geneeskunde
en wis- en natuurkunde.
By den heden op het IJ te Amsterdam
gehouden roeiwedstryd, uitgeschreven door de
„Koninklyke Nederlandsche Zeil- en Roeiver-
eeniging" aldaar, is door de oude-vier en jongc-
vier van „Njord," uit Leiden, ieder een prys
behaald.
Door oude- en jonge-twee daarvan werd niet
medegedaan.
Te Zoeterwoude moet den 16den Juli a.s.
eene verkiezing plaats hebben ter vervulling
der plaatsen van de leden, die den 3den
September a. s. aftreden. Dit zyn de heeren A
Rykaart, A. Voorwinden en J. Schenkeveld.
Laatstgenoemde heeft verzocht wegens vèr-
gevorderden leeftyd buiten aanmeiking te
mogen blyven. In zyne plaats is door de
R. C. kiesvereeniging aldaar candidaat gesteld
de heer G. Van Leeuwen.
onveilig en slecht verlicht. De schepen, welke
van Point de-Galle, aan de zuidkust van
Ceylon, oostwaarts langs het Noorden van
Sumatra, straat Malakka wilden binnenloopen,
vonden des nachts geen „vuren" om hun
koers te richtenbovendien was het gevaar-
lyk op deze kust schipbreuk te lyden, want
de Mohammedaansche bevolking beschouwde
den zeeroof als „prang sabil", den heiligen
oorlog tegon de ongeloovigenze stond als
wreedaardig en onmenechelyk bekend, en
menig ongelukkige schipbreukeling heeft door
de hand der Aljehers den dood gevonden.
Aan dien toestand moest een einde komen.
Nederland was door zyne uitgebreide bezit
tingen in den Indischen Archipel aangewezen
om, hetzy door een tractaat, door erkenning
van souveroiniteit of door verovering van
grondgebied, den gebieder van Atjeh te nood
zaken, den zeeroof in zyne staten te verbie
den en ons eene strook gronds af te staan,
waar wij een vuurtoren konden bouwen. De
onderhandelingen met den sultan werden ge
opend, maar leidden tot geen resultaat; by
wilde ons goene waarborgen voor de toekomst
gevenvrees voor inmenging van vreemde
mogendheden, aan wie men het protectoraat
over Atjeh wilde opdragen, dwong ons boven
dien om meer handelend op te treden; hot
De gemeenteraad van Warmond l eeft
in zyne vergadering van 18 Juni jl. besloten,
behoudens goedkeuring van Gedeputeerde
Staten, de kermis, in plaats van zooals vroeger,
op den eersten Zondag in October, in het
vervolg vast te stellen op den eersten Zondag
in September, des namiddags te vier uren,
en te doen eindigen des Maandags in de
daaropvolgende week des nachts te twaalf
uren.
De collecte voor den gewapenden dienst
heeft te Sassenheim 2117 '/2 opgebracht.
Benoemd is aan de byzondere school te
Delft de heer J. Hemmes, te Aalten.
Naar wy vernemen, is tusschen de directie
van de „Seinpost" te Scheveningen en d- n
heer W. Kes eene overeenkomst gesloten, waar
door aldaar door het orkest van het Concert
gebouw te Amsterdam, in de volgende maand
een concert zal worden gegeven, dat niet
onwaarschyniyk door meerdere muziekuitvoe
ringen zal worden gevolgd.
De Regeering heeft het wetsontwerp,
regelende de gevolgen der naturalisatie ten
aanzien van de echtgenoote en de minderjarige
kinderen van den genaturaliseerde, ingetrokken.
Men meldt ons uit 's-Gravenhage, dd.
29 Juni;
De heer Bódenz, opperbrandmeester, heeft,
naar wy met zekerheid vernemen, zyn ont
slag uit zyne betrekking, waarin hy gedurende
vele jaren zooveel belangryke diensten aan
de gemeente heeft bewezen, niet aangevraagd
en is ook niet voornemens dit te doen.
Voor de gemeente is het een voordeel dat
deze bekwame en yverige ambtenaar zyn post
blyft bekleeden.
Het uur van byeenkomst van de Tweede
Kamer, op Dinsdag 9 Juli a. s., is bepaald
op des namiddags te 2 uren.
Door den gemeenteraad van Haarlem
mermeer is eervol ontslag verleend aan den
heer P. C. Bouwmeester als onderwyzer aan
de school No. 4, ingaande 16 Juni 1889,
alsmede aan den heer A. Vreeken, onder
wyzer aan school No. 4, ingaande 1 Augustus
1889, of zoo veel vroeger als zyn opvolger
in betrekking kan komen.
Benoemd is tot onderwyzer aan de school
No. 5, de heer F. H. M. Spruitenburg, in
gaande 16 Juli 1889; tot onderwyzer aan
school No. 4, de heer J. Fook, onderwyzer te
Grauw, ingaande 1 Augustus 1889 of, zoo
mogeiyk, vroeger.
Eervol ontslag is verleend aan mej. C. A.
J. Aarts als onderwyzeres aan de school
No. 10, ingaande 25 Augustus 1889.
woord was dus aan het kanon om onzen
eischen meer klem by te zetten.
Wy verplaatsen ons, na deze korte inlei
ding, naar de reede van Atjeh, den 6den April
1873, zynde de dag na dien, waarop alle
oorlogs- en transportschepen der expeditie
waren aangekomen.
Wanneer wy nu den blik landwaarts wen
den, kunnen wy met een enkelen oogopslag
een denkbeeld krygen van den vorm en de
uitgestrektheid van Groot-Atjeh.
Vóór ons breidt zich een smal strand uit,
waarop zich eene lage duinenreeks verheft,
en waarvan het blinkend witte zand helder
afsteekt tegen de achtergelegen rystvelden,
met hunne schakeeringen van lichtgroen tot
goudgeel, en het geboomte, waar, onder het
dichte lommer, de kampongs der bevolking
gelegen zyn. Ter linkerzyde ziet men een laag
gebergte, dat zich tot vlak aan zee uitstrekt
en aan welks voet het visschersdorp Kroeng-
rajah zich vertoont. Landwaarts in zet dat
gebergte zich voort tot a^n den Ja-Moerah of
Goudberg, die, by den wolkeDloozen hemel,
zeer duidelyk zichtbaar is. Wendt men den blik
rechts, dan ziet men ook daar een gebergte,
dat met eene vry steile helling uit zee opry3t.
Dit is echter hooger en kloeker van vormen
dan het zooeven vermelde. [Wordt vervolgd.)
