N'. 8949.
Zaterdag 20 April.
H* 1889.
Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van §pn- en feestdagen, uitgegeven
§it nommer bestaat uit TWEE
Bladen.
DE TELEFOON.
Feuilleton.
De man met den blauwen mantel.
Leiden, 18 April.
LMBSO
PRIJS DER ADVERTENTEEN:
Van 1—6 regels ƒ1.05. Iedere regal meer/0.17£.
Grootere lettors naar plaatsruimte. Voor het in-
casseeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Nog slechts korten tyd en er zal niet meer
van die reusachtige palen, welker spitsen uit
steken boven de daken der hoogste huizen
in onze gemeente en welker oprichting door
zoo menig Leidenaar met gemengde gevoelens
is aanschouwd, gezegd kunnen worden dat zü
zich nietsdoende zoo aanmatigend op onder
scheidene punten der stad verheffen; nog
slechts eenige weken en het oogenblik zal
gekomen zijn, waarop het centraalstation van
de telefoon in de grijze Sleutelstad wordt ge
opend en zü, die hun verlangen hebben te
kennen gegeven om by de opening reeds te
zyn aangesloten, in het genot zullen gesteld
worden van het gebruik van den toestel, welke
reeds eenige dagen in hunne huiskamer of op
hun kantoor aanwezig was.
Met het oog op bovenbedoeld feit wenschen
wy met een enkel woord over de telefoon te
spreken, eenige voordeelen van haar te noemen
en dengenen, die noch met het gebruik, noch
met de inrichting van de telefoon bekend en
dus vreemdelingen op telefoneer- en telefoon-
gebied zijn, enkele inlichtingen te verstrekken,
opdat, wanneer eindeiyk ook in deze gemeente
de verbinding zal zyn tot stand gekomen,
iedereen wete wat eigenlijk zoo'n telefoon is
en welk nut de gebruikmaking ervan kan
opleveren.
De telefoon zelve werd eerst in 1877 uit
gevonden door prof. Graham Bell, welke ge
leerde er het eerst in slaagde om hetgeen
gesproken wordt door middel van electriciteit
over te brengen.
Wy zullen ons hier onthouden van het
geven eener beschrijving van de geheele in
richting der telefoon, overtuigd dat zp of hy,
die de electriciteit heeft bestudeerd, daarvan
volkomen op de hoogte ls. Alleen voor hen,
die daartoe niet in de gelegenheid waren en
er niet toe geneigd zyn er het eene of andere
werk op na te slaan, deelen we enkel, een
voudig uitgedrukt, mede dat het spreken in
de telefoon op een plaatje of een zeer dun
plankje trillingen teweegbrengt, welke door
middel van electriciteit worden overgebracht
op het plaatje eener tweede telefoon. Houdt
men nu deze tweede telefoon aan het oor,
dan zal men door de trillingen van het plaatje
nauwkeurig hooren wat in de eerste wordt
gezegd, geroepen of gezongen, ja, dank zij
de laatst aangebrachte verbeteringen, b{jv.
Herinneringen uit den Franschen tijd.
10) door A. J. RANK.
„Wy hielden ons vreemd en toen de cipier
hem by ons had opgesloten, begon hy ons op
•fluisterenden toon te vertellen dat hyzelf
ons om goede redenen verraden had, maar
dat we ons gereed moesten houden om tegen
donker te vertrekken. Zoo gebeurde het ook.
"Wy reden naar Scheveningen en hadden een
halfuur den tyd om van de onzen afscheid
te nemen. En wat nu 't mooiste was, toen
we thuis kwamen, wisten de onzen er alles
van; en hadden onze vrouwkens er niets op
tegen dat we uitvoeren en in dienst van
mynheer" gingen, 't Loon voor vier weken
was vooruitbetaald en in zeker huis, in Den
Haag, moest elke vier weken geiyke som
worden afgehaald. Wy namen dus een biy-
moedig afscheid en zoo zyn we hier."
Trouw vulde aan door te vertellen wat wy
weten en daarna gingen allen welgemoed ter
ruste, wachtende op do dingen, die komen
zouden.
kunnen waarnemen de bewegingen van eene
vlieg, in een doosje opgesloten en op de
telefoon gezet.
De trillingen van het plaatje zy'n uit don
aard der zaak niet sterk. Men heeft berekend
dat deze het duizendste, ja millioenste deel
van een millimeter bedragen.
Kon men in den beginne niet dan op korte
afstanden met elkander spreken, door vele
verbeteringen kan dit thans ook op groote
afstanden plaats hebben. De ingezetenen van
verschillende gemeenten kunnen thans in hunne
woningen met elkander een gesprek voeren,
zooals het geval is met de abonné's op de
telefoon te Amsterdam, 's-Gravenhage, Rotter
dam en Dordrecht. Parys is met Brussel tele
fonisch verbonden en er bestaan plannen om
Frankryks hoofdstad op die wyze te verbinden
met Londen.
Men ziet dus hieruit dat de telefoon zich in
korten tyd eene groote populariteit verwierf
en thans zal het moeten blyken of zy zich
ook te dezer stede het burgerrecht zal kunnen
veroveren.
Daar in menig opzicht de telefoon zeer veel
nut en gemak kan aanbrengen, hebben wy
reden hieraan in geenen deele te twyfelen.
Het gebruik zelf behoeft niemand af te schrik
ken. Zooals men weet, bevindt zich op het
Stadhuis de plaats, waar alle draden zullen
te zamen komen. Door eene eenvoudige ver
plaatsing van een knopje worden de abonné's,
die met elkander weDschen te spreken, ver
bonden. Verlangt men dus te praten met
X. of Y., dan belt men aan de telefoon, het
geen onmiddellyk op het centraalstation ge
hoord wordt; hieruit vraagt men met welk
nummer, m. a. w. met wie of wien men
wenscht te spreken en na een oogenblik zegt
men dat de verlangde verbinding tot stand
is gebracht. Men belt nogmaals en woldra zal
de bedoelde persoon antwoorden.
De toestel zelf, zooals hy door de firma
Ribbink, Van Bork on Co. aan de abonné's
geleverd wordt, ziet er inderdaad zeer netjes
uit en zal, waar hy ook wordt aangebracht,
het oog volstrekt niet mishagen.
Voor hen, die byv. hun kantoor op eenigen
afstand van hunne woning hebben, kan het
van zeer veel nut wezen voortdurend in de
gelegenheid gesteld te kunnen worden met
de huisgenooten te spreken. Hoe menigmaal
toch valt er iets te vragen of is zelfs de on-
middellyke komst des huisvaders noodzakeiyk
is men abonnó op de telefoon, men roept
maar even.
Doch ook voor particulieren is de telefoon
VII.
Gedurende verscheidene weken was „myn
heer" niet in Beerland gezien. In de zaken
kwam echter geene verandering. De afleve
ring had als gewoonly'k plaats. Alleen was
er op de negotiedagen een jong gezel, die de
oude meid bystond by afgave en betaling.
Zoodra echter was de Vrydagavond niet aan
gebroken, of hy vertrok. Eigenaardig was het
te zien hoe die twee, de oude meid en de
jonge man, elkander begrepén; hoe ze aan
elkander gehecht waren; hoe blyde ze waren
als ze elkander weerzagen en hoe harteiyk
steeds hun afscheid was. Er scheen eene
innige verknochtheid tusschen die twee te
bestaan en als men ze had bespied wanneer
ze alleen waren, had men kunnen opmerken,
dat ze zoo innig veel van elkander hielden
alsof het moeder en zoon was.
De voorraad in het magazyn verminderde
niet, want telkens werd hy aangevuld en
Teun de veerman was even vertrouwd met
den jongen man als met „mynheer". Deze
was echter niet te zien. Mocht men de ge
ruchten gelooven, dan was hy' schier overal.
Nu. zag men hem te Vlissingen, dan te Brou
wershaven, dan te Hellevoetsluis. Er waren
er zelfs, die beweerden, dat men hem aan
onmisbaar te achten. Hoe dikwyls doet zich
het geval voor dat eene boodschap, niet per-
sooniyk gedaan, verkeerd uitloopt; hoevele
malen gaat men soms naar iemand heen om,
by züne woning gekomen, te vernemen dat
hy niet thuis is; met de telefoon kan men
zich daarvan eerst overtuigendoor de telefoon
is weli-cht de geheele tocht overbodig.
Winieliers vooral zullen do ODkosten van
het abonnement spoedig door meerdere leve-
rantiën hebben uitgewonnen. Het spreekt
immers vanzelf dat een abonné, -die door om
standigheden het een of ander noodig heeft
en niet in de gelegenheid is de bestelling te
gaan of te laten doen, er toe zal besluiten
de leverantie te gunnen aan een winkelier-tele-
foonabonné. Men vergete vooral niet dat
spoediger bestellingen kunnen worden vol
bracht, wanneer men slechts te telefoueeren
heeft dan ingeval eene dienstbode zich reis-
of wandelvaardig moet maken, ten einde een
leverancier op waardige wijze van het een
of ander uit zyn winkel ofmagazüntebevryder..
Dit alles doet constateeren dat èn veor par
ticulieren èn voor neringdoenden de telefoon
onschatbare diensten kan bewüzen. We willen
niet eens uitweiden over de aanwending in
geval van brand, inbraak en ongelukken van
anderen aard.
Men houde evenwel in het oog dat slechts
algemeene verbinding in staat is het meeste
voordeel te verschaffen. Wy hopen een draadje
hiertoe te hebben bygebracht.
Yoor de goede werking der Leidsche telefoon
is de naam der firma Ribbink, Van Bork Co.
oen waarborg. Sedert geruimen tyd verheugen
wy ods in het bezit van eene telefoon dier
firma er. 'stelle die gaarne ter bezichtiging.
Dat weldra ook vele ingezetenen van Leiden
kunnen getuigen Wy verheugen ons geabon
neerd te zyn op de telefoon
In eene alhier door de R.-K. kiesvoreeni-
ging „Recht en Orde" gehouden vergadering
is tot candidaat voor de a. s. verkiezing van
leden voor do Provinciale Staten gekozen mr.
B. M. Bahlmann, lid van de Tweede Kamer, te
Rotterdam, welke candidaat door de anti
revolutionaire kiesvereeniging zal worden
overgenomen. Tevens is door boide vereeni-
gingen candidaat gesteld mr. S. Le Poole,
alhier, thans lid der Staten voor Delft. Van
anti revolutionaire zyde wordt verder genoemd
mr. C. Cock, op wien dan ook waarschynlyk
de Katholieken hunne stemmen zouden uit
brengen.
't Hof had gezien en dat hy daar met de
grootheid omging als met zyne gelyken.
Intusschen ging de wereldgeschiedenis
haren vreeselyken gang, en werd do toestand
van het arme Nederland steeds ellendiger.
De Koning was wel goed, maar de Hofhou
ding kostte ontzagiyk veel geld. Eerst naar
Utrecht, toen naar Amsterdam verplaatst,
had die verwisseling van residentie groote
sommen gevraagd. Het toezicht op den handel
en de toepassing van het continentaal-stelsel
worden meer en meer verscherpt. De Koning
was niet by machte dit te keeren. Voeg
daarby de ramp van Leiden in 1807, de over
stroomingen in 1808 en 1809 en om op alles de
kroon te zetten, de landing der Engelschen
te Vlissingen, en men kan zich eenigermate
den rampzaligen tyd indenken, welken onze
vaderen doorleefden. Te vaak en te uitgebreid
is die ellende beschreven, dan dat wy ze hier
in al hare verschrikkeiykheid behoeven te
vertellen. We zullen er trouwens in den loop
van ons verhaal wel meer van te zien krijgen.
Maar ondanks allen tegenstand, worstelden
nog vele moedige mannen tegen den druk en
de man met den blauwen mantel scheen de
ziel van den handel te wezen, welke toen nog
gedreven werd. 't Zou een boekdeel vullen,
als we al de ontmoetingen dier stoute gasten
De wet op het tydelyk regentschap wordt
dezer dagen verwacht.
Naar de „Haagsche Crt." verneemt, bestaat
het plan de leden der Tweede Kamer zeer
spoedig na het byeenkomen der Eerste Kamer
op te roepen, waarschynlyk nog in de volgende
week, ten einde do regentawet af te doen,
waarna zy dan hun recös wedor zouden her
vatton.
Naar het „Vad." verneemt-, moeten bij
de Regeering in bewerking zyn een wets
ontwerp tot afschaffing der Noordzeekanaal-
gelden en een wetsontwerp, waarby, onder
naasting van den Rynspoorweg, het gansche
Nederlandsche spoorwegnet ter exploitatie
wordt overgedragen aan de Hollandsche Spoor-
wegmaatschappü en de Exploitatiemaatschappij
tegen jaariykscho uitkeering van een winst
aandeel aan den Staat.
In Den Haag heeft zich eene Stonografen-
Vereoniging onder den naam van „Nederland
sche Stenografen-Vereeniging Willem Stolze"
gevestigdde eerste cursus zal 20 Mei a. s.
beginnen.
Men deelt mede dat de president van
Venezuela den heer W. Hoogvliet, notaris te
Haarlem, heeft benoemd tot officier 3de kl.
in de orde Tan het Borstbeeld van den
Bevry'der.
Het hoofdbestuur van „Volksonderwys"
heeft besloten de oprichting eener nieuwe
afdeeling der Vereeniging te Amsterdam goed
te keuren en die afdeeling onder den naam
van „Amsterdam II" te erkennen,
Naar het „N. v. d. D." verneemt, zal
dr. J. M. Smit, voormalig leoraar aan de
koninkiyke hoogere burgerschool te Apeldoorn,
naar Argentinië vertrekken. Hy heeft eene
staatsbetrekking by het hooger onderwys
gekregen.
Te Arnhem is op 78 jarigen leoftyd
ovorleden do geponsionnoerde schout-by-nacht
W. A. De Gelder, ridder der Militaire Wil
lemsorde.
De benoemde adspirant ingenieur der
marine L. J. K. Van Waveren is geplaatst
by 's rijks werf te Amsterdam.
De audiëntie van den minister van water
staat, handel en ny verheid zal aanstaanden
Zaterdag 20 dezer niet gehouden worden.
De correspondenties uit Almeloo in „de
Amstordammer," over de fabrieken in Twente,
die terecht zooveel gelezen werden, zyn thans
als vlugschrift verschenen by den heer W.
Hilarius te Almeloo, onder den titel„Abui
zen of Jokkentjes." De beweringen van de
heoren Domela Niouwenhuis en Bennink wor-
wilden omschryven. Genoeg zy het te zeggen
dat zo met meer of minder geluk hunne ver-
bodene ladingen binnenbrachten en slechts
dan zullen wy ze handelend doen optreden,
al3 ze direct in verbinding komen met den
gang van zaken in het algemeen.
't Was den tolbeambten volstrekt niet onbe
kend dat in alle zeeplaatsen depots van veF-
bodeno waren werden aangetroffen, maar,
ondanks het waakzaamste toezicht, mocht
het hen maar zelden gelukken den invoer te
beletten, want telkens als zy meenden dat
er wat aankwam, ging hot hun neus voorby.
Kon men noch te Vlissingen, noch op eenige
zeeplaats lossen (en de tyding, dat dit zoo
was, werd telkens door seinen of spionnen
aangebracht) dan was Beerland het aange
wezen depot en lang duurde het eer de be
ambten er oog voor hadden, wat er op dien
afgelegen hoek van het platteland omging.
Zoo waren twee jaren _vol moeite en zorg
voorbygegaan. Niettegenstaande de ontzettende
armoede der bevolking, moesten telkens groo-
tero sommen worden opgebracht tot onder
houd der Fransche soldaten, die hongerig en
naakt aankwamen en gevoed en gekleed ver
trokken.
(Wordt vervolgd.)