Leiden, 2 April.
stuk van een militair standpunt. Het wordt
tyd dat aan de Regeering de middelen niet
worden onthouden om de defensie op voldoen
den voet te rogelen. We zyn op den goeden
weg: hot volk zelfs brengt de quaestie ter
sprake; do Minister van Oorlog zal in een
wetsontwerp het beginsel aannemen. Toch is
er een groote party, die zich verzet. Werd
ons land de buit eener groote mogendheid,
dan zouden, en dit verliest men geheel uit
het oog, de eischen van den dienstplicht
veel hooger worden.
Het oude stelsel hield do legers buiten de
maatschappy. Op Pruisens voorbeeld wordt
volksweerbaarheid overal ingevoerd. Het be
ginsel is eerlykgeiyke rechten moeten tot
geiyke plichten voeren!
De offers, die Nederland voor zyn defensie
brengt, waarborgen, dat men zich niet zonder
protest zal schikken naar don wil des aan
jailers. Maar dan zal ook, ten gevolge van de
'meerdere volmaking der wapenen, waarvan
het gebruik verstandeiyke ontwikkeling eischt,
de meer beschaafde zyn medewerking moeten
verleer.en. Ook de vorming van het kader moet
uit de goledoron kunnen goschiodon. Elko
veldtocht zal snel verloopendus flinke voor
bereiding is nootlig. De jonge mannen, die
zich thans laten vervangen, zullen in tyd van
gevaar niet wegblyven; maar geen hulp is
van hon te verwachten, als zy niet in vredes-
tyd behoorlijk geoefend zyn. De geschiedenis
van don oorlog van Frankryk in 1870 biedt
een treffend voorbeeld aan, hoe weinig ver
wacht kan worden van de toewyding van
ongeoefende vrijwilligers.
Een s'rydmacht, welke niet in vredestyd
is georganiseerd, zou ook by verdediging van
de vesting Holland niet van het minste nut
zyn. Zy, die thans aan het leger worden onttrok
ken, zullen bij oorlogsgevaar eone regeling
verwenschon, welke hen tot werkeloos
heid doemen zal.
De persoonlyke dienstplicht zou voor het
kader eene aansporing zyn om zich tot een
hooger peil van ontwikkeling op te werken.
De bruikbaarheid der reservo moet gelyk
staan met dio van het onmiddellyk te mobi
liseeren leger: onze schuttery is volstrekt
niet voor hare taak berekend. Als fortleger
zal zy, ondanks goeden wil, weinig betee-
kenen. Kreeg zy, in ontwikkelde jonge man
nen uit den goeden stand, geschikte officieren,
zy zou, tot een geschikte reserve vervormd,
hare taak beter kunnen vervullen.
Plichtgevoel zal de grondslag moeten zyn
van de verdediging. Wie kan haar verwachten
van de 2500 plaatsvervangers en nummer-
verwisselaars, die jaariyks onze lichting van
11,000 man binnendringen?
Dat ieder, die het wèl meent met z(jn
vaderland, alle krachten in het werk stelle
om, ter verzekering van onze vryheid, het
goed recht te doen erkennen, dat in beginsel
reeds uitgedrukt is in art. 180 der Grond
wet: Alle Nederlanders, daartoe in staat, zyn
verplicht mede te werken tot handhaving
der onafhankeiykheid van het Ryk en tot
verdediging van zyn grondgebied.
Hierop volgde eenig debat.
De heer Pierlot beval het Zwitsersche stelsel
van algorueenen woerplicht aan, wat den
voorzitter de opmerking deed maken, dat
alleen de P. D. thans aan de orde is.
De heer Riedel wil dienstvervanging ver
bonden zien met dienstverbetering, wat voe
ding en verpleging betreft, waardoor de ge
goeden meer zouden worden aangetrokken.
De voorz. herinnert, dat door prof. Buys
is betoogd, dat vervulling van dezen wensch
bet gevolg zal zyn van Pers. Dienstplicht.
De heer Hoekstra meent dat de opleiding
van het kader niot geschikt i3 om begrippen
van tucht ingang te doen vinden. Hy beveelt
daartoe het Duitsche stelsel van vorming der
onderofficieren en korporaals aan. Ook komen
de officieren te weinig in de kazerne, en leeren
het leven der militairen niet genoegzaam
kennen.
Prof. Buys zegt grooten eerbied te hebbon
voor de practische wenken door de beide laatste
sprekers gegevenmaar een groot volksbelang
mag geen schipbreuk lyden op den stryd, of
het een aan hot ander moet voorafgaan. In
elk gevalwordt het. leger verbeterd, dan
komt al het andere terecht. Hot moet'uit
andere persono'; worden samengesteld, zietdaar
de allesbeheerschende vraag.
Do militaire spreker van dezen avond protes
teerde t :on hetgeen gezegd is over het kader
en de verhouding van don officier tot den man.
De voorzitter constateerde dat het begmsei
van den Persoonlijken Dien - plicht door niemand
bestreden is, en betuigde har 'yken dank -n
de sprekers, die zoo duideiyk hebben getoond
dat werklieden, die langs wetteiyken weg
eenigen toestand willen verbeteren, steun
vinden by hooger ontwikkelden.
Ook de pers ontving den dank des voorz. voor
do moeite, die zy zich geeft om het gesprokene
in wijden kring te verspreiden.
Na kennisneming van het in hare han
den gesteld voorstel van Burg. dn Weths. tot
verlaging van de meterhuur en van den pry's
van het gas, overeenkomstig de overgelegde
rapporten van commissarissen der gasfabriek,
deelt de commissie van financiën den gemeen
teraad mede dat zy in geenerlei opzicht be
zwaar hoeft aan te raden zich met beide voor
stellen te vereonigen.
De daarvoor in de rapporten van commis
sarissen en Burg. en Weths. aangevoerde
gronden komen haar afdoende voor.
Met genoegen ontwaarde de commissie van
financiën dat, sedert de prys van het gas met
April 18S5 van 8 tot 6 cents werd verlaagd,
het gasverbruik behngryk is toegenomen, als
in 1884, 242,750 en in 1888 300,4487 kubieke
meters, terwyl ook het aantal gasverbruikers
aanzieniyk is vermeerderd. Blykens de ver
slagen nl. bedroeg het aantal geplaatste meters,
in gebruik by particulieren, op uit. December
1884, 237G stuk3,1885 2537 stuks, 1886 2645
stuks, 1887 2748 stuks en op uit. December
1888 bedroeg dat aantal 2838 stuks.
Ook heeft de winst thans reeds een cyfer
bereikt, dat hooger is dan vóór de prysver-
laging werd verkregen, wanneer men namelyk
in aanmerking neemt dat, zooals door Burg.
en Weths. wordt aangevoerd, een belangryk
bedrag, besteed voor de uitbreiding van het
buizennet en vernieuwing van lantaarns, onder
de gewone kosten van exploitatie is gerang
schikt. De gunstige verwachtingen, door de
voorstanders van de prysveriaging in 18S5
uitgesproken, hebben zich alzoo verwezenlykt,
en er bestaat, naar het inzien der finantiëele
commissie, groote waarschynlykheid dat,
wanneer wederom tot prysveriaging wordt
overgegaan, ook thane daarvan eene belang-
ryko uitbreiding van het gasverbruik het
gevolg zal wezen. Het winstcyfer zal wel
uit den aard der zaak in de eerste jaren
eenigszins verminderen, doch zal, blykens de
gedane ondervinding by vorigeprysveriaglngon,
het vorig bedrag al spoedig wederom bereiken.
Voor do financiën der gemeente ziet do com
missie alzoo geen bezwaar in de aanneming
van het voorstel, waartoe zy dus adviseert.
Naar aanleiding van een desbetreffend
verzoek van P. M. Van Sermondt, geven B.
en Ws. in overweging aan adressant, wegens
vestiging in de gemeente met 1 Februari jl.
restitutie te verleenen van betaald school
geld voor zyne twee zoons, leerlingen der
Jongensschool 2de klasse over de maand
Januari 1889, tot een bedrag van twee gulden.
Tevens leggen B. en Ws. aan den gemeente
raad over oen rapport van de commissie van
fabricage omtrent de noodlge herstellingen
aan gemeentegebouwen wegens stormschade,
ter kennisneming, alsmede omtrent het ver
zoek van C. Kolderman om een plankys te
maken in de Zyisingelgracht voor zyne woning
onder Leiderdorp No. 232, en betrekkeiyk
het maken van eenige herstellingen in een
der lokalen van de Leerschool. B. en Ws.
geren dienovereenkomstig in overweging:
lo. aan C. Kolderman de gevraagde vergun
ning onder de voorgestelde voorwaarden te
verleenen, en 2o. hun te machtigen tot de
bedoelde herstellingen aan de Leerschool,
zullende later een voorstel worden ingediend
tot verhooging van den betrekkeiyken post
der begrooting.
De Haagsche bladen maken met den
grootsten lof melding van het liefdadigheids
concert, dat Zaterdag-avond door het Leidsche
Studenten-muziekgezelschap „Sempre Cres
cendo" in de residentie in „Diligentia" gegeven
is, in het byzonder ook wat het spel betreft
van den cellist, den heer Leonides Van Praag.
Twee prachtige kransen werden het gezel
schap geschonken, één voor en één na de
pauze. De voorzitter van „Sempre", de heer
J. Loudon, sprak eenige woorden van dank
tot de geefster van den eersten krans, welke,
evenals de tweede, onmiddellyk werd opge
hangen aan de banier, welke te midden van
groen op tiet podium prykte. Het publiek
was tafrijk, waaronder de aristocratie der
hofa: ad on de nu aldaar wonende oud-kwes-
kolingon der Leidsche Alma Mater goed waren
vertegenwoordigd. - Een paar Scheveningscho
nfcv: .uwen stonden bovendien aar. den uit
gang met schalen gereed om de giften tè
ontvangen, welke de milde hand nog bereid
was voor het goede doel af te zonderen.
By de aanstaande akte-examens voor
onderwyzer en onderwyzeres zullen in Zuid-
Holland als deskundigen optredende heeren
K. F. Van Rysinge en J. D. De Visser Smits,
te 's-Gravenhago, J. D. Van Wyk, te Leiden,
en R. Leopold, te Gouda, voor Nederlandsche
taalA. Van der Harst, te Leiden, S. C.
Rademakor, te Rotterdam, A. Op de Laak en
C. Van Swieten, te 's Gravenhage, voorreke
nen; J. Schmal, te 's-Gravenhage, en J. Ph.
Van Ouwerkerk, te Gorkum, voor aardryks
kunde, zang en schryven; D. Kanon en H.
Eerbeek, te 's Gravenhage, voor geschiedenis
C. Kamerbeek, te Rotterdam, en P. Van
Bochove, te Charlois, voor natuurkennis;
J. Schreuder, te Rotterdam, en J. C. Sander,
te Schiedam, voor opvoedkunde, en de dames
Kleyn Van Lier, Pontier en Van der Ende,
voor handwerken.
Aan het postkantoor Leiden werd ter
Rykspostspaarbank gedurende het eerste
kwartaal van 1889 ingelegd f 45,023.33'/s> en
terugbetaald f 29,562.70. Het laatste, door
dat kantoor uitgegeven bookje, draagt het
nummer 4600.
Aan het postkantoor Warmond werd ge
durende hetzelfde kwartaal ingelegd f 1857.93
en terugbetaald f 1065. Het laatste uitge
geven boekje draagt het nummer 135.
Aan het postkantoor Wassenaar werd ge
durende dat kwartaal ingelegd f 1523.94 en
terugbetaald f 307.33. Het laatste uitgegeven
boekje draagt het nummer 201.
Aan het kantoor en het hulpkantoor te
Noordwyk aan Zee werd gedurende dien tyd
ingelegd f 789.03 en terugbetaald f 600.75.
Het laatste uitgegeven boekje draagt het num
mer 104.
Het stoomschip „Amsterdam," van Rot
terdam naar Nieuw-York, passeerde 1 April
Lizard; de „Borneo" is 29 Maart van Am
sterdam te Batavia aangekomen; de „Prinses
Amalia," van Batavia naar Amsterdam, is
2 April te Genua aangekomen.
G«meay4 Nl*n w a.
De timmerman Duivesteyn is
hedennacht in het ziekenhuis alhier overleden.
Zyno twee polsen en een paar ribben waren
gebroken, terwyl eene hevige hersenschudding
zyn lyden vermeerderde.
Geruimen tyd had hy werk gevonden op de
ysbaan en toonde zich daar steeds een yverig
en getrouw werkman. Daar hy een goed inzicht
had omtrent den weerstoestand, was hy steeds
de eerste, wien werd gevraagd wat hy van
het weer dacht, en menigmaal kwam zyne
voorspelling uit. Nadat de baan gesloten was,
vond hy werk by het plaatsen der palen van
de telefoon en twee dagen daarna trof hem
het ongeluk. Zyne vrouw biyft met acht
kinderen achter, waarvan zy er nog zee by
zich heeft.
Hedenmiddag om halftwee is
een 15-jarige jongen, genaamd M. B., wonende
te Oegstgeest, by het rangeeren der Haar-
lemsche stoomtram, naby het Terweepark, op
een der wagens gesprongen, met het ongeluk
kig gevolg dat hy er afviel en den laatston
wagen over zyn lichaam kreeg. Hy werd
onmiddellyk naar het ziekenhuis alhier ver
voerd, waar slechts de dood kon worden ge
constateerd. De politie doet onderzoek.
Nadat gisteren door de Leidsche
politie een Duitscher aan de justitie te's-Gra-
venbage was overgeleverd, omdat hy by een
winkelier een stuk rookvleesch had ontvreemd,
hield zy gisteravond weder een niet alhier
tehuis behoorenden man aan, die eene worst
onder Leiderdorp had weggenomen. Ook die
man, een oud bekende der justitie, i8 naar
de gevangenis te 's-Gravenhage overgebracht.
Men schryft uit Leiden, dd. 30
Maart, aan de „N. R. C.":
Dat de Leidenaars niet ten onrechte als
vurige vischbeminnaars bekend staan, en dat
deze hartstocht - door Verhuell's teekenstifl
herhaaidelyk reeds op zoo geestige wyze op
de kaak gesteld - er nog altyd heerscht, werd
hedenmiddag wederom door een merkwaardig
voorbeeld bewezen. In de heolkundige kliniek
van het academisch ziekenhuis werd een man
binnengebracht, die vol schuldbesef zelf, en
niet ten onrechte, de hevige pijnen, waaraan
hy leed, aan het overmatig offeren aan dezen
afgod toeschreef. Acht dagen geleden was
hem hot voor een Leidenaar onovertrefbare
geluk ter. 5bel gevallen, zich naar hartelust
tegoed te kunnen doen aan een hoerlijk schol-
U-run aal, en onze vriend, niet bokénd met de
eerste rogelen der epicuristische wetenschap,
welke eene volkomene, doch bedachtzame
toewyding voorschryven, had in een uiterst
korten tyd eene verbazende hoeveelheid met
vei en graat verzwolgen. De straf was Diet
uitgebleven. Na dit feestmaal heeft hy geen
rustig oogenblik gehad. Ook de maag van
een Leidenaar is niet op den aanval van eene
goede dosis vischgraten berekend. Zy kwelden
den liefhebber geducht, zoodat hy, in uiter
sten nood, hedenmiddag de hulp der heelkun
dige wetenschap moest inroepen. Aan haar
gelukte het, zy het niet zonder inspanning,
een bal vischgraten, ter grootte van wel eene
vuist, langs den regelmatigon weg uit 's mans
lichaam te verwyderen. Alle hoop bestaat nu,
dat onze patiënt den slag weer te boven zal
komen. Of hy deze les in de toekomst ter
harte zal nemen? Wy wanhopen. Zulk een
Leidenaar verliest bij de visch zyn verstand
en het is reeds te vaak gebleken, dat de harts
tocht doof is, zelfs voor de lessen der ervaring
op hoe gevoelige wijze ook gegeven.
Men schryft ons uit Lisse, (ld.
1 April
Onze gemeente wordt sinds Vrydag 11. in
rep en x-oer gebracht door een geval, dat
opmerkeiyk veel overeenkomst heeft met
dat te Boxum, vermeld in het L. D. van
heden.
Een gezelschap van vier personen zat onder
het gebruiken van een borreltje byeen, toen
één van hen de aardigheid had (als men
het ten minste zoo noemen mag), tydens
de afwezigheid van zekeren J. v. D. iets uit
een tleschje in diens glaasje te doen, naar
men beweert met bedoeling hem spoedig
dronken te maken.
J. v. D., die even weinig complimenten
maakte met een borrel als onze Boxumer
wegwerker, ledigde zyn glas, at daarna nog
iets, gevoelde zich kort daarop onwel, legde
zich op raad van 't gezelschap in een naast-
byzynden hooiberg te rusten en overleed
ongeveer 10 uren na het innemen, ondanks
alle pogingen van den waarschynlyk te laat
ontboden geneesheer.
De justitie, in de zaak gemengd, heeft uit
te maken, welk aandeel ieder van 't gezel
schap hierin heeft gehad, terwyl men door
een geneeskundig onderzoek aan het licht
hoopt te brengen of werkelyk morphine (een
geneesmiddel, door een persoon van het ge
zelschap dagelyks gebruikt) de oorzaak van
den dood is, dan wel of die aan andere oor
zaken mocht toegeschreven worden.
Nog dient vermeld, dat de gestorvene reeds
verscheidene dagen vóór zyn dood zich onwel
gevoelde en gedurende zyn leven zeer veel
aan Bacchus geofferd had.
Er zyn te Amsterdam valsche
bankbiljetten van f 25 in omloop. Zaterdag
ten minste is een Duitscher, die met een
nog onbekend persoon, aan een logement
houder op de Prins Hendrikkade een dergeiyk
van valschheid verdacht bankbiljet in betaling
wilde geven, gearresteerd. Het was dezelfde
persoon, die dezer dagen een dergelyk biljet
in een koffiehuis in de Warmoesstraat in
betaling had gegeven. (A. S.)
BUITENLAND.
Fnmkr|jk
De minister van justitie heeft bepaald dat
de procureur-generaal Bouchez, die weigerde
het verzoek tot vervolging van generaal
Boulanger te teekenen, door een ander amb
tenaar zal vervangen worden.
In zyne plaats is benoemd de heer Kuesnay
De Beaurepalre, thans advocaat-generaal.
Zaterdag zyn te Parys vier zonen van
den koning van Siam aangekomen.
De gérant van het anarchistisch blad
„<j!a ira" is wegens ophitsing tot moord,
plundering en brandstichting, tot een half
jaar gevangenisstraf en 1000 fr. boete ver
oordeeld.
Daltaoklud.
Gisteren zyn de Duitsch-Engelsche telegraaf
kabels overgegaan in staatsbeheer, zoodal
thans veertien rechtstreeksche verbindingen
tus8chen Duitschland en Londen bestaan. De
postmeester-generaal te Londen zond het
eerste telegram af; hy wenschte den Duit-
schen directeur-generaal Stephan geluk met
den nieuwen toestand, welke ryke vruchten
voor de beide landen moge dragen. De heer
Stephan antwoordde, msgelyks per telegraaf,
met het uiten van den wensch, dat de tele
graafkabels steeds hot middel mogen zyn tot
vriendschappelijk, verkeer tusschen de beide
landen. Hierna werden de lyncn voor het open
baar gebruik opengesteld.
