Burgerlijke Stand.
AD VERTE NT IEN.
ravATrniTa oBsoaatscvKn
liebbon, werd niet beschaamd. Op de meest
boeionde wjjze toch werden voorgedragen
„De oude Admiraal", van Weruméus Buning,
-en „Bjjou", van Justus Van Maurik Jr. Ont
lokte de spreker, door zjjne gevoelvolle voor
dracht, aan menig oog oen traan, dan was
hot slechts om dien eenige oogenblikken later
door oen gullen lach te doen vervangen. De
woorden van den voorzitter, die hom, by het
sluiten der vergadering een hartelijk „tot
weerziens" toeriep, werden dan ook door
het applaudissoment der aanwezigen als het
ware luide herhaald.
By hot door do Tweede Kamer voortge
zet debat over het hoofdstuk Binnenlandsche
Zaken, afd. Middelbaar Onderwijs, drong de
heer Vermeulen aan op beter toezicht op de
lectuur in do bibliotheken dor hoogere bur
gerscholen van het r(jk, opdat aan de jonge
lieden gooneboeken in handen worden gegeven,
die hunne godsdienstige en zedekundige be
grippen kunnen kwetsen.
De heor Zaaijer bestreed de meening van
den heer Vermeulen, dat de leeraren aan de
leerlingen der H. B.-S., zonder onderscheid,
boeken geven, welke niet voor hen ge
schikt zijn.
De minister meende inderdaad ook dat in
het belang der neutraliteit op de lectuur dionde
te worden gelet; hy zou daaraan zijne aandacht
wijden. De Regooring subsidiëerdo de bosch-
bouwschool te Frederiksoordblekon de vruch
ten van 't onderwijs goed te zijn, dan zou
de Regooring aan de subsidiöering de hand
houden. "Wettelijke regeling van ambachts-
en teekononderwijs achtte de minister nog
niet noodig. In hoeverre kosteloos onderwijs
aan inrichtingen van Middelbaar Onderwijs
mogolijk was, zou de minister overwogen.
De hoer Lieftinck verhief zijne stem ten
voordeele van 't zeevaartkundig onderwijs en
't afleggen van examens door gezagvoerders
en stuurlieden voor de groote vaart, waarvan
hij wettelijke regeling vroeg.
De minister echter verklaarde dat vooreerst
van hem zulk eene regeling niet was te ver
wachten; wel invoering van een verplicht
examen voor stuurlieden en gozagvoordors,
hetwelk do heer Land, als meer practiscb,
wonschto.
Bij do afdeeling „Lager Onderwijs" criti-
seerdo de heer De Meyier de voorgestelde be
zuinigingen op dat onderwijs, als nadeolig,
ongewonscht, zonder voorafgaande wetswij
ziging en zonder nut voor de financiën bij
de hooge oorlogsuitgavon.
De heer Famcombe Sanders drong aan op
gelijktijdige herziening der verschillende school
wetten, vrij van politiek, alleen uit een oogpunt
van paedagogie. Inkrimping der kweekscholen
keurde hy af. Ook hy drong aan op behoud
der subsidiün aan de'kweekscholen voor onder
wijzeressen te Haarlem en te Arnhem.
De heer Goeman Borgesius critiseerde de
niet-naleving der schoolwet, om de gemeente
besturen te noodzaken het wettelijk getal
onderwijzers aan te stellen.
De hoer Van Baar meende dat eene ver
laging der kosten voor het onderwijs boven
alles moest vaststaan; anders ware geene
onderwijs-pacificatie denkbaar.
Do heer De Beaufort achtte verlaging der
kosten niet mogelijk, wel oene toekenning
van ruime subsidiën aan arme gemeenten.
De heer Verniers Van der LoefT bestreed
dit laatste.
De minister Mackay verdedigde de vermin-
veldslagen leert men overwinnen," en dat
mijne moeder treurig, maar toch heel vriende
lijk jegens mij was. Wat helpt mij dat echter
Zal ik het nog eens beproeven?
Ik hob alle zelfvertrouwen verloren I Wat
zullon de mensclien wel van mjj denken! Wat
zal dr. Krüger, die zoo geleerd is, rnjj ver
achten 1 't Is onverdraaglijk! 't Best is nog,
naaister te worden en al mjjne kleeren zelve
te maken, want ik blijf er bij: „'t Is alles
de schuld van mijne japon 1"
Genoeg voor hedenloef gelukkig en heb
medelijden met mij!
P. S. De bi'ief is vierentwintig uren blijven
liggen, on raad eens wat er gebeurd is. Dr.
Krüger is hier geweest en ik ben met hem
verloofd. Wilt ge weten hoe dat zoo snel in
zijn werk gegaan is? „Er hat genommen
mein Herz verwegen." Dat is immers van
Rückort? Het is echter niet geheel op my toe
passelijk, want ik mocht hem vrooger ook
gaarne lijden en ik geloof dat hij nog meer
dan mijne japon er de schuld van is, dat ik
niet door het examen kwam.
dering van hot aantal rijks-kweekscholen,
wolko niets te maken had mot de aanstaande
wetswijziging. De toepassing van art. 40 der
wet op het L. O. geschiedt evenals door zijne
voorgangers; voor naleving der wet wordt
gewaakt, al is 't onwaarschijnlijk dat in 1890
het wettig aantal onderwijzers bereikt zal
worden. Het algemeen debat is afgeloopen.
Een amendement van den heer Kerdjjk, ter
voorkoming der opheffing van ééne rijks
kweekschool, word verworpen met 45 tegon
42 stemmen.
In de avondzitting van gisteren werd met
45 tegen 36 stemmen ook verwoi'pen het
amendement- De Beaufort Borgesius om de
subsidiün voor de kweekscholen voor onder
wijzeressen te Arnhem en te Haarlem te be
houden, na discussie, waarin de minister,
zoomede de heeren Donner, Vermeulen en
Lohman ten sterkste hot amendement be
streden als eene voortzetting der bestaande
rechtsongelijkheid, terwijl do voorstellers, mot
den heer Do Meyier, betoogdon dat, daar tn
1890 vanzelf het subsidie moest ophouden,
voor een jaar de toestemming nog wel had
kunnen verzekerd blijven.
Met 43 tegen 38 stemmen werd mede ver
worpen een amendement van dezelfde heeren
over art. 139 (uitgaven voor speciale inrichtin
gen van onderwijs) mot f 1660.66'/;, te ver-
hoogen, ten einde het subsidie dus te behou
den voor do kweekschool voor bewaarschool
onderwijzeressen te Leiden, een amendement,
dat krachtig word verdedigd door de heeren
Goekoop en Bool.
De heer De Beaufort zeide in zijne toelich
ting van het amendement, dat het strekte om
het subsidie voor de Kweekschool voor bewaar
schoolonderwijzeressen te Leiden weer op de
begrooting te brengen.
De heer Donner adviseerde, namens de meer
derheid der commissie van rapporteurs, tot
niet-aanneming van dit amendement. Het was
ingediend zonder medeweten, voorkennis of
overleg der commissie.
De hoer Goekoop kon de intrekking van
dit subsidie niet rijmen met het toekonnon
in deze begrooting, op voorstel dos ministers,
van oon nieuw subsidie aan de Vereoniging
de Industrieschool voor meisjes te Rotterdam,
's middags onder art. 114 tot een bedrag van
/2000 toegestaan. Deze Kweekschool levert
niet minder gunstige uitkomsten dan de Indus
trieschool te Rotterdam, terwijl zjj mede door
particulieren gesteund wordt.
Het betreft hier eene inrichting, wolko vee!
nut heeft gesticht, getoond heeft wel levens
vatbaar te zijn, doch die het subsidie niet kan
missen, eone instelling, welke vruchten voor
het geheele land oplevert, bezocht door leer
lingen van alle godsdienstige gezindheden.
Na het nut van de instolling te hebben
betoogd, gaf spreker een overzicht van den
finantiëelen toestand der Kweekschool voor
bewaarschoolhouderessen, waaruit hem is ge
bleken dat zjj, ondanks haar zuinig beheer,
•wegens haar toenemende uitbreiding niet kan
voortbestaan zonder ondersteuning uit de
publieke kas. Deze school is tevens de eenige
van dien aard in Nederland.
De heer Bool sloot zich geheel aan by den
heer Goekoop; hy betreurde ook in hooge
mate de intrekking van het subsidie wegens
het gewicht van het onderwijs aan die instel
ling, een krachtig middel tegen le vaga
bondage de l'enfant.
De minister van binnenlandsche zaken ver
klaarde dat de school reeds door zjjn voor
ganger op do intrekking van het subsidie is
voorbereid. Het gaat niet aan alle inrichtingen,
ook door particulieren bekostigd, van rijks
wege te ondersteunen. En al erkent de minister
het nut der inrichting, toch is het bewaar-
schoolonderwijs geen voorwerp van staatszorg.
De minister heeft do overtuiging, dat de par
ticuliere bijdragen zijn verminderd sedert het
rijk subsidie gaf. Hij hoopt dat de particuliere
belangstelling weer zal herleven na intrekking
van het subsidio, waartoe de Kamer met 43
tegen 38 stemmen besloot.
Bij do afd. „Kunsten en Wetenschappen"
protestoorden de heeren Van Delden en Roöll
tegen de wijze, waarop het rijk de gemeente
besturen dwong oude archieven af te geveD.
De minister hield vol dat geen ander middel
mogelijk was en de maatregelen geenszins
onwettig waren.
Bij do afdeeling „Staatscourant" drongen
de heeren Levyssohn Norman en Heldt aan
op de uitgifte door 't Rijk of met Rijkssub
sidie van parlementaire jaarboeken in weke-
lykscho afleveringen. De minister meende
dat deze zaak aan particulieren moest wor
den overgelaten.
Do klok wees kwartier over elven, toen
het 5de hoofdstuk zonder hoofdelijke stemming
word goedgekeuivi.
In de zitting van heden is ook het hoofd
stuk Nationale Schuld aangenomen, en daarna
het hoofdstuk Financiën met 53 tegen 15
stemmen, nadat de heeren Mees, Kerdjjk, Van
Houten en Verniers Van der Loefl' sterk den
minister bestreden hadden, die, in strjjd mot
de belofte by de verkiezingen, niots deed. De
heer Lohman ontkende dit, maar prees des
ministers voorzichtigheid, wolke vertrouwen
wekte.
De minister hield vast aan de verklaringen
in het algemeen debat en achtte het met
den heer Van der Oye onverantwoordelijk het
verval der zeemacht te bestendigen.
De discussie over het hoofdstuk Oorlog is
aangevangen. Dinsdag voortzetting.
Telcgramjuoo.
[Zk de buitenlandsche berichten in h(t 2de blad)
LONDEN, 14 December. De correspondent
dor „Indépendance beige" te Londen meldt ook
dat, volgens eone uit Soeakim ontvangen
depeche, generaal Grenfell don brief herkent,
welken door Osman Digma gezonden is, als
het origineel van den brief, waarvan generaal
Grenfell het concept schreef voor den Khedive
van Egypte en dat deze vervolgens aan Stanley
voor Emin ter hand stelde.
Deze verklaring van generaal Grenfell schy'nt
aan alle twijfelingen een eind te maken. Te
Londen ten minste is men er thans van over
tuigd dat Emin en Stanley gevangenen van
den Mahdi zijn.
NEUMUNSTER, 14 December. Het aantal
personen, die het leven verloren by den brand
der lakenfabriek van Aalbeck, bedraagt der
tien. Negen werden zwaar gewond.
BERLIJN, 14 December. Do liberale bladen
gaan voort met het betwisten en critiseeren,
op levendige wijze, van de uitzetting van den
correspondent dor „Secoio" te Milaan.
De „Kreuzzoitung" en de „Post" geven
als wraakneming te kennen dat de regeering
gerechtigd en verplicht is eiken correspondent
te verbannen, die medewerker is van een
monarchaal of republikeinsch blad, Duitscb-
land vijandig gezind, zelfs als deze corres
pondent do meeste sympathie heeft en die
uitdrukt in zijne artikelen voor het Duitscherjjk.
LONDEN, 14 December. Verschillende vis-
schersvaartuigen zijn nabij Maryland genomen,
die weigerden de visiteurs toe te laten om
te controloei'on of er contrabande aan boord
was. Do smokkelaars hebben zich verwoed
verdedigd. Negen werden gedood en verschei
dene gekwetst. De commandant van den krui
ser heeft versterking gevraagd voor veiliezeD,
aan manschappen geledon.
PARIJS, 14 December. De minister van
financiën, do heer Peytral, heeft heden in de
Kamer van Afgevaardigden een voorstel aan
geboden, strekkende om gedurende drie maan
den aan de Panama-Maatschappij uitstel van
betaling te verleenen, met inbegrip van de
coupons der aandeelen en der obligaties en
de aflossing der obligaties. Evenwel zullen
de prijzen, gevallen op de obligaties der pre-
mieleening, volgens de wet van 1888 uitge
geven, wèl worden uitbetaald. Het uitstel
heeft alleen betrekking op het bedrag, dat op
1 December nog was uit te geven.
Gedurende dat tijdsverloop tot uitstel van
betaling van het voorstel zal men gelegenheid
hebben te onderzoeken, op welke wjjze de
zaak geregeld kan worden.
De minister vroeg de urgentie.
De heeren Goiraud en Kergarion bestro
den het.
De minister-president, de heer Floquet, ver
dedigde het ontwerp en zeide dat de regoering
aan de belangen der houders van kleine obli-
gatiën al hare aandacht w(jdt.
Het voorstel werd daarop mot 333 tegen
155 stemmen van dringenden aard verklaard.
De commissie, belast met het onderzoek
over het Panama-voorstel, bestaat uit 17 vij
andig gezindon, 2, die er voor zijn en 3, die zich
hunne stem voorbehouden.
(Tweede Tel.) De heer De Lesseps en de
administrateurs van het Panama-kanaal hebben
hun ontslag gonomon. Het hof der Seine heeft
op hun verzoek drie rechterlijke liquidateurs
benoemd.
Hedennamiddag had tusschen de hee
ren Clémenceau en Maurel eon duel op den
degen plaats, daar de laatste, ondanks de
beslissing van den Raad van Eer, zijne eischen
bleef handhaven. De heer Clémenceau werd
licht gewond aan den rechter bovenarm.
BERGEN (Henegouwen), 14 December. De
werkstaking is hedenavond geëindigd. Hode».
worgen waren er nog slechts 9öu wmxstaker#
LONDEN, 15 December. Het Lagerhuis ver!
wierp met 167 tegen 160 stemmen het wets
ontwerp betreffende de sluitiDg der koffie
huizen op Zondag.
Alle hoofdstukkon dor begrooting van oorlo
werden aangenomen.
De „Mormng-Post" spreekt het gerucht
tegen dat de minister Smith voornemens
af te treden als „First Lord of the Tresory"
en als leider der conservatieve party in hei
Lagerhuis.
Gisteren werd te Mandorston een lid
het Lagerhuis gekozen. De candidaat
consoi'vatiovon werd gekozen met 2050 stee-
men, terwijl Gladstone's candidaat 1865 sten
men verkreeg.
"WEENEN, 15 Decembei'. Het Huis var
Afgevaardigden heeft gisteravond de paragra
fen 24, 25 en 26 der nieuwe lcgerwot aar.
genomen. Alle amendementen werden ver
worpen.
DARMSTADT, 15 December. Prins Alexan
der van Hessen is heden overleden.
[Prins Alexander van Hesson, geboren 15 Jut
1823, was deoom van groothertogLodewjjk var
Hessen en vader van prins Alexander var
Battenberg, gewezen vorst van Bulgarye. Ds
overleden prins was cavalerie generaal ij
Hessischon dienst en huwde in 1851 me
Julie, prinses van Battenberg.]
"Weerbericht (medegedeeld door hel Kon. Ned.
Met. Instit.) Verwachting: veranderlijke wind.
Thermometer-stand: gisteravond om 8 uren
1° Celsius 30,2D Fahrenheit; hedenmor
gen om 8 uren 1° C. 33.8° F.'s midd. 12
uren 3° C. 37.4°F.; 'snamiddags 4 uren
3° C. 37.4° F.
Het stoomschip „Edam", vau Nieuw
York naar Rotterdam, passeerde 15 December
Lizard; de „Gouverneur Generaal 'sJacob"is
15 Dec. van Batavia naar Amsterdam vertrok
ken de „Prins Alexander", van Batavia naar
Amsterdam, arriv. 15 Dec te Suez.
RIJNSBURG. Overlodon: Jan Do Winter Z.
van Jannetje De Winter.
Geboren Alida, dr. van Karei Van Eee en
Diderika Wilhelmina Ladenius. Antje, dr. vau
Maarten Schouw en Sophia Meinema.
ZOETERWOUDE. Geboren: Johanna Maria, D.
van J. Koot cn W. v. Hofcercn. Elisabeth Marga
ret!) a, D. van L. Tan Santen en E. M. Beeser.
Catharina Jacoha, D. van P. J. Van Amsterdam eni
M. v. Steyn. Gijshertus Jo2ephus, zn, van J. J,
Van Hompen en M. T. J. v. Linden.
O verleden*: Maria Dc Heer jd. 39
Leiden, 15 December. Heden aangeroerd: Tarwe
4 hoctoliter. Wintertarwe ƒ7.50 8 8.50. Zomertarwe
ƒ7.a 7.50. Rogge H. L. Wmte-iroggo -.a
ƒ-•-• Zomenoggo ƒ-.— a ƒ-.—Gerst5H.L.
Zomergerat ƒ4.a 4.75. Chevahor-gerst 5.50
a 6.Haver 3 H. L. Zware Haver f 3.50 a
ƒ4.—. Lichte Haver ƒ3.— a ƒ3.50. Maïs 3 H. L.
ƒ6.— a ƒ6.75.
Boter: Aanvoer 5700 kg. lsto qnalif:. per 1/t vat
50.a 56.2do qualiT. per 1/4 vat 40.x
ƒ481ste qualit. per kilogr. ƒ1.25 a 1.40; 2de
quulit. per kiJogr. ƒ1.— a 1.20.
Lange Zwarto Turf 2000 dubb.liectol., ƒ0.23 a ƒ0.26.
In «le Sted. Wcrklnr. zijn opgenomen:
DATUM.
DAGEN.
Volw.
pers.
Kinde
ren.
Totaal.
9 December.
Zondag
57
16
73
10
Maandag.
77
16
98
11
Dinsdag
89
20
109
12
Woensdag
98
22
120
13
Donderdag
91
16
107
14
Vrijdag
94
18
112
15
Zaterdag.
78
12
90
SiïSKSSHHSBSSiïHSajS^^
Den 28sten December 1888 hopen:
FRANCISCUS LANGEZAAL
-JULIANA VRIJMOED
hunne Hij-jarige Echtverccniging
ij to herdenken. sjj
Leiden, 16 December 1888.
Al'jemeene kennisgeving.
Heden overleed, tot onzo diepe droefheid,
na een kortstondig, doch hevig lyden, onze
jongste lieveling "WILLEM HENDRIK. Slechts
4 jaar mochten wij ons in zijn bezit verheugen.
Leiden, J. KUIPER.
15 Dec. 1888. E. KUIPER Overdue.
De Heer en Mevrouw A. D. D. SCHEET
LEN Seevwen betuigen by deze hun wel-
gemeenden dank aan alien, die hun van hunne
belangstelling hebben doen blyken ter gele
genheid van 6 December j.l.