T T^ïüQiPU TUOR
U_diii/D'Ull JJAvJiJ
f* ÜüO't.
31aandag 3 Hkecesülbei.*.
A iooo.
i^e^e (§ourant wordt dagelijks, met uitzondering
van <Zpn- en feestdagen, uitgegeven.
Vergadering van Bouwkunst.
Feuilleton.
EEN SCHOON LAND VOOR VREEMDELINGEN.
Burgerlijke Stand.
(In O o r
Bn 1QCQ
PRIJS DEZER COURANT:
Voer Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per poet1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
oiik'iuolu Keuniatfovliifion.
Burgemeester en Wet ouders der gemeente Leiden
"brengen ter algemeenc kennis dat, ingevolge art. 11
van het Koninklijk besluit van 9 November 1851
(Staatsblad No. 142) in verband met Zijner Majesteits
besluit van 11 Augustus 1859 (Staatsblad No. 80),
op Zaterdag den 8sten December a. s., des middags
te twaalf uren op het Raadhuis eene vergadering
van kiesgerechtigden zal worden gehouden om do
plaatsen aan te vullen van de heeren:
C. J. LEEMBRUGGEN,
A. HARTEVELT Jz.,
L. G. LE POOLE,
H. C. JÜTA en
A. DE KOSTER,
die met het einde dezes jaars als leden van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken moeten aftreden, doch
ingevolge art. 7 van eerstgemeld besluit opnieuw
behoembaar zijn en van den heer W. F. Yan Hartrop
Tzn., die wegous vertrek xiit de gemeente heeft op
gehouden lid dier Kamer te zijn en in 1890 moest
aftreden; dat de lijat van kiesgerechtigden, waar
tegen bezwaren kunnen worden ingebracht bij het
Gemeentebestuur, gedurende acht dagen, te rekenen
van den dag der aankondiging, ter inzage ligt op do
Secretarie dezer gemeente en dat de inlevering der
stembriefjes op bovengenoemden dag geschiedt van
3 2 tot 2 uren des namiddags, waarna de bus gele
digd wordt en de stemopneming plaats heeft.
Burgemeester en "Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
8 Nov. 1888. E. KIST, Secretaris.
Vervolg.)
Na do voordracht van den heer Knuttel
over den tegenwoordigen stand van het riolee-
ringsvraagstuk, werd door den voorzitter de
gelegenheid opengesteld den spreker inlich
tingen te vragen en hem op- of aanmerkin
gen te doen, van welke gelegenheid druk
gebruik werd gemaakt.
Zoo vroeg de heer Jesse of er by de toe
passing van het systeem-Liemur geene be
zwaren bloven bestaan omtrent het keuken
en huishoudwater en of by dat stelsel het
horizontaal leggen der buizen een vereischte
was, waarop de heer Knuttel antwoordde
dat dit geen vereischte, maar wel zoor ge-
wenscht is.
De heer Hoos vroeg of de stoffen geregeld
aftrek vinden, hetgeen de heer Knuttel hier
mede beantwoordde, dat daarover geen klagen
is, al wordt die aftrek telken jare geringer.
Do heer Planjer Sr. gaf er zyn genoegen
over te kennen dat do steenon kolken in onze
gemeente worden vervangen door üzeren, naar
aanleiding waarvan de heer Knuttel opmerkte
dat het wenscheiyk ware dat ineens alle
steenen kolken door yzeren werden vervangen,
hetgeen nu slechts langzaam geschiedt met
het oog op de kosten.
De heer Van Ruyven meende uit ervaring
te mogen opmerken dat het tonnenstelsel in
1)
Het is eenige jaren geleden (1884), dat in
liet kanton Waadtland (Pays de Yaud) een
paar democraten aan de constitutie van hun
kanton begonnen te tornen. Waren het demo
craten, socialisten of communisten? Die ééno
flesch azpn, waarvan men aanstonds lezen zal,
mog6 het antwoord bepalen.
Het eene brochure over Art. 17 der Waadt-
landsehe constitutie in eenigzins humoristische
toon geschreven, geven wij hier een gedeelte
len beste.
De schrij ver is een aristocraat in den edelen zin
Van oud geslacht, goed van hart, ruim van ver
stand en opvatting, geleerd, bekwaam zoowel als
rijk en mild, zeer overhellend naar de leer van
den Italiaanschen Staatsman Minghetti, die
volgens een van diens brieven aan De Laveleye,
liet algemeen stemrecht eene gevaarlyke dwaas
heid noemt, en die zich verbaast dat menschen
van verstand en opvoeding, de leiding van het
uiterst kunstige en ingewikkelde samenstel
des modernen Staats, willen toevertrouwen
aan de massa, die uit onwetendheid en harts- i
tocht, zonder inzicht, doorzicht of voorzicht j
de practyk niet met goed gevolg is toe te
passen ep groote inrichtingen en vroeg of
het den heer Knuttel hekend was wat aan-
gaande het concentratie-stelsel (per straat) te
Utrecht was voorgevallen, een stelsel, minder
kostbaar dan dat van Liernur.
De lieer Knuttel moest erkennen daarvan
niet geheel op de hoogte te zyn, maar meende
uit het- nu door den heer Van Ruyven mede-
gedoelde te mogen afleiden, dat het door hem
bedoelde beginsel hetzelfde was als dat van
den heer Liernur, toegepast te Praag, het
begin van diens stelsel.
De heer Kok vroeg het een en ander om
trent de afvoering in de residentie en de heer
Ruem of het van overwegend belang was dat
de fabriek dicht by de gebouwen in eene
gemeente staat.
De heer Knuttel antwoordde dat dit vol
gens Liernur niet noodzakelijk was en dat
deze, mocht eenmaal in Leiden zyn stelsel
geheel in toepassing komen, eene fabriek zou
doen oprichten op eene plaats, geenszins in
het centrum der stad gelogen.
De heer Mulder wenschto te weten of de
waarde der stoffen by algeheelo toepassing
van dat stelsel zou verminderen, waarop de
heer Knuttel antwoordde, dat men, zooals
reeds door hem betoogd was, geen stelsel
moet bazeeren op do opbrengst der stoffen.
De heer Planjer Sr. was van oordeel dat
in het door den heer Mulder bedoelde geval
de stoffen juist meer zouden opleveren, daar
dan de stadsbagger en de buitenbagger even
veel waard zullen zyn, hetgeen thans niit
zoo is.
De heer Knuttel maakte de opmerking dat
in de toekomst de meststoffen meer noodig
zullen worden, b. v. voor de ontginning van
heide.
Hoewel de heer Groen zich een leek noemde,
wenschte hy toch ook iets aangaande deze
zaak te zeggen en wel dat hy tegen het
Liernur-stelsel was, daar hy de overtuiging
had dat do eenmaal verontreinigde bodem
by de toepassing er van geen baat zou vinden,
dat die bodem niet tot zyn vorigen toestand
zou zyn terug te brengen. Daarom gaf hy
als resumé van al de besprekingen„Quand
on n'a pas ce qu'on aime, il faut aimer
ce qu'on a."
De heer Knuttel antwoordde hierop dat
met het oog op de microben-ontwikkeling de
toepassing van het stelsel zelfs met aandrang
moet worden voorgestaan.
Deze discussie was hiermede afgeloopen
en den heer Knuttel werd voor zyne mede
van de eene dwaling in de andere vervalt.
„Het gaat, zoo begint do schrijver, „in Waadt
land denzelfden weg op als in Winterthur,
terwyt toch het voorbeeld, daar gegeven, eer
der moest afschrikken. Maar als de radicalen
eenmaal iets in 't hoofd hebben, moet het er
maar door. Zoo zal men dan, dank zjj twee
democraten, in Waadtland het stolsel van
progressie by inkomsten-belasting toepassen
in plaats van het proportioneele stelsel. Het
is een democratisch beginsel en dan moet het
goed zyn. In handen van de radicalen moet
de staatsalmacht onfeilbaar wezen. Om alles
te kunnen volvoeren, heeft de Staat veel geld
noodig. Waar moet de Staat dat nemen Van
alle burgers een weinig? Neen, zeggen de
radicalen, daarmee zou men ontevredenen
kweeken, en wat werd er dan van onze popu
lariteit? Ifeemt het van een klein getal ge
fortuneerde ndie zullen dan wel wat uit hun
humeur zyn,, maar dat beteekent niets; de
meerderheid, die met, of minder dan vroeger,
betaalt, zal er hl juichen.
Dit stelsel ligfl in het fameuse Art. 17 op
gesloten. Er word.sn werkelyk 30,000 personen
gedeeltelijk of geheel van belasting ontheven,
waaruit volgt dat .363 belastingschuldigen
het deficit moeten aanvallen. Het is niet te den
ken dat de 30,000 ontlasten dit art. zouden
deelingon door den voorzitter dank gezegd.
Ofschoon niet aangekondigd, gaf de heer
Planjer Jr. eenige mededeelingen ten beste aan
gaande profielsteenen, in de zaal aanwezig.
Deze steenen zyn te zien aan de in aanbouw
zynde school aan de Langebrug alhier en
worden daar aangetroffen deels als kraal
steenen voor twee bogen aan de topgevels,
deels voor eene lyst (waterlyst) aan de kroon
lyst. Werden deze steenen voorheen veelal
gelevord door do hoeren Canoy en Herfkens,
te Venloo, do levering daarvan door de heeren
S.tlevoldt, te Oegstgeest, kan, volgens den
heer Planjer Jr., zeer worden aanbevolen.
Het opgegeven profiel en de steen moeten
hetzelfde zyn en alle steen zooveel mogelyk
gelyk. De kleur behoort helder te wezen en
steekt dan ook aardig af by de donkere kleur
der appelbloesem van den nieuwen schoolge
vel. Ook moet de steen goed doorbakken zyn.
De voorzitter dankte den hoer Planjer Jr.
voor zyne mededeeling en achtte het een ge
lukkig versehynsel dat ook een dor jongere
leden iets van zich had laten hooren. Hy hoopto
dat andore jonge leden dat goede voorbeeld
zouden volgen.
Voor eenige door het hoofdbestuur der
Maatschappy gestelde vragen werden op voor
stel van hot afdeelingsbestuur uit de leden
cemmissién benoemd tot het uitbrengen van
rapport.
De vergadering, tegen 24 November jl.
uitgeschreven door „Arti et Industriae" te
's-Hage, werd namens de afd. bygewoond
door den heer Van Ruyven, die echter het
rapport daarover, met het oog op het reeds
vergevorderde uur, wilde uitbrengen op de
volgende vergadering, hetgeen uitstekend werd
gevonden.
Eene door het bestuur voorgestelde ver
andering in art. 8 van het reglement der
afd. werd goedgekeurd. Volgens deze wijzi
ging zullen voortaan de namen der als lid
voorgestelde personen op de convocatie-bil
jetten vermeld en over hunne aanneming op
die vergadering door stemming beslist wor
den. Deze maatregel wordt genomen ter be
spoediging van de toelating.
De heeren F. D. T. en J. Rietbergen wer
den als lid toegelatenevenzoo, volgens het
gewyzigde art. 8, nu reeds de heer J. P. C.
Meerburg.
Bedankt als hd hebben de hoeren P. Van
Driel en Deutokom, de laatste wegens vertrek
naar elders.
Uit de brievenbus kwam te voorschyn do
vraag„Wat heeft de ondervinding geleerd
afstemmen. De discussie over dit art. was
met dat al kalm, stemmig en langdurig, zon
der personaliteiten. Slechts een der voor
vechters liet midden in het debat eene flesch
azyn vallen. Hij verhaalde namelyk de vol
gende aandoenlijke anekdote:
„Het is nu twee maanden geleden dat ik
eene arme vrouw zag met eene flesch azyn;
de lleseh viel en brakdaarmee ging eene
waarde van hoogstens 50 centimen verloren,
maar de vrouw weende over haar ongeval.
Ik heb naar die vrouw geïnformeerd en ver
nam dat zy eene bravo werkmansvrouw is;
die arme menschen moesten den volgenden
dag huishuur betalen en die 50 centimen waren
al hun hebben en houden. Hadden die 50 cen
timen voor de eerlyke werkmansvrouw niet
hooger waarde dan 100 franken hebben voor
iemand, die 5000 fr. inkomen heeft; zou die
weenen als hy een bankje van 100 fr. verloor?
Zeker niet, want noch hy, noch zyne familie
zou er zich iets voor behoeven te ontzeggen
Van al de redeneoringen, door den spreker
opgedischt, is niets overgebleven; al zijne
argumenten zyn vergeten; alleen de flesch
azijn deed zyne uitwerking en maakte zoo'n
groote vlak in al de couranten, dat er geene
plaats meer over was voor iets ernstiger.?.
Inmiddels mag men do lange discussion
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 1—6 regels ƒ1.05. Iedere regel meor/0.17(.
Grootere lettere naar plaatsruimte. Voor het in-
css8eereu buiten de stad wordt 0.10 berekend.
omtrent de beveiliging tegen vorst van een
muur ter dikte van een waalsteen of een
dito muur van cement beton?"
Niets meer aan de orde zijnde en niemand
meer het woord verlangende, werd de verga
dering te kwart vóór elven gesloten, zonder
dat evenwel de secretaris gelegenheid gevonden
had de aangekondigde mededeeling te doen
over „Inlandsch Tectorium".
Deze bleef dus, evenals do beantwoording
der brievenbusvraag, welke vooral in de aan
dacht der heeren Planjer Sr. en Boekwyt
werd aanbevolon, bewaard voor de volgende
vergadering.
OEGSTGEEGT. Bevallen: C. Versteeg, geb. Van
Haasteren, Z.
Overleden: Jacobus Van der Haak, jm. oud 25
jaren. E. Van der Hoogh, geb. De Haas, 25 j.
Gerardus Spierenburg, 14 maanden.
Gelniwd: G. Van de Kooy, Wedr. 46 j., met H.
Bruijstens jd. 20 j.
RIJNSBURG. Geboren: Catharina, dochter van
Paulus Brussee en Teuna Van den Bosch.
Gehuwd: Jan Dc Mooy jm. en Cornelia Tavc-
nier jd.
Overleden: Cornolis Star 21/2 j., kind van Cor
nelia Star en Johanna Van Klaveren.
ZOETERWOUDE. Geboren: Hendrik, zoon van
J. H. Boei en J. Nijssen. Martinus Wilhelmus, 2.
van G. Verdegaal en P. Van der Horst. PieterJan,
z. van P. J. Karremans en J. Van den Akker.
Gehuwd: C. Berger jm. 31 j. met "VV. Am merk an
jd. 25 j.
ALKEMADE. Bevallen: E.Koek geb. Van Zanten,
zoon.
Overleden: Anna Maria Hendrika Riotfort, 9
maanden.
Marktberichten.
Leiden, l December. Heden aangevoerd: Tarwe
hectoliter. Wintertarwe/"-.a ƒ-.Zomertarwe
-.a -.Rogge 4 H. L. Winteiroggo 5.50 a
fG.—. Zomeriogge/"4.50 a 5.Gerst 3 H. L.
Zomergerst f4.a f 4.75. Chevalier-gerst ƒ5.50
a ƒ6.Haver 7 H. L. Zware Haver f 3.50 a
ƒ4.Lichte Haver ƒ3.a ƒ3.50. Maïs 2 H. L.
fG.— a 6.75.
Boter: Aanvoer C010 kg. 1ste qualit. per 1/4 vat
50.— a 56.2de quali*. per V* vat ƒ40.u
48 1ste qualit. per kilo^r. 1.25 a ƒ1.40; 2de
qualit. por kiiogr. ƒ1.— a 1.20
(Lange Zwarte 7000 Turf dubb.hectol., 0.28 a ƒ0.30.
In dc §ted. Werkinr. zijn opgenomen
DATUM
DAGEN.
Volw.
pers.
Kinde
ren.
Totaal.
25 Novemb.
Zondag
50
12
62
26
Maandag.
77
14
91
27
Dinsdag
85
15
100
28
Woensdag
88
16
104
29
Donderdag
88
16
104
30
Vrijdag
89
15
104
1 December.
Zaterdag.
82
12
94
niet als geheel onnut beschouwen. Zij hebbe.i
aan de 30,000 ontlasten duidelijk gemaakt
dat het niet zoo heel eenvoudig was om daar
toe te geraken. De 24,000 onderteekenaars,
die om vrijstelling van belasting vroegen,
hebben gezien dat het maar niet mot een
pennestreek te doen was. Zij hebben begrepen
dat andoren te betalen kregen wat zij niet
langer wenschten te betalen, of dat de open
bare dienst, waarvan zy-profiteeren, zou moeten
gestaakt worden."
Hoe meer men de quaestie van ontheffing
bestudeert, des te meer complication komen
opdagen. Er is nog veel over te zoggen, her
halingen z\jn niet te vermijden, maar ook
nieuwe gezichtspunten zyn aan te wyzen. Is
hot wel gelukkig voor Waadtland dat twee
radicalen speculeeron op het vermogen van
263 belastingschuldigen?
Het is jammer dat in ons land de verschil
lende partyen alleen bij verkiezingen aan poli
tiek doen. Het eenige, wat zij begeeren, is et 1
verkiezingstriomf. Bijna alle vraagstukken,
ook de allergewichtigste, behandelt men niet
om de zaak, maar om zekero personen in de
regeering te brengen. Do winnende party maakt
zich dan vroolijk, verschiet veel kruit, ont
kurkt vele fiesschen.
(Wordt vervolgd.)
