Vergadering van Bouwkunst.
en bevestige Hy den band tusschen Nederland
en Oranje! De feestcommissie: A. Hoogenraad."
In de Nederduitsch-Horvormde kerk had
zich inmiddels eene talryko schare verzameld
ter bqwoning van den dankstond.
Deze godsdionstige plechtigheid ging vooraf
aan de landing en verwelkoming van den
Prins van Oranje en gevolg aan het strand,
welke te tien uren geschiedde, ten aanschouwe
van duizenden, die op do schuiten, langs het
strand en op de duinen hadden post gevat en
van groot euthusiasme deden biyken toen
de Prins, na uit de sierlijk opgetuigde roei
boot te zyn gestapt, en door de leden van
het algemeen bestuur in 1813 en de eere-
wacht der Scheveningsche tumors te zyn vor-
wolkomd, don histonschen visscherswagen,
bestuurd door den heer P. Van Duyn Az.,
had beklommen en dorpwaarts werd gevoerd,
toegejuicht en met gezang begroet door de
honderden leerlingen der openbare scholon, die,
op het kerkplein met oranje en nationale
kleuren dubbel en dwars versierd, geschaard
stonden.
Aan den ingang van het dorp werd het
oog aangenaam getroffen door do onbekrom
pen versioring van de Keizerstraat, aan wel
ker in- en uitgang twee, door hunne smaak
volle decoratie goed uitkomende eerepoorten
zyn opgesteld. Frisch groen en kwistig aan
gebrachte draperieën van bruin en wit netwerk
verbergen de houten stellingen. De kap voert
de nationale en oranje wimpels in top en
tropeeén om het Nederlandsch en stedeiyk
wapen. Borstbeelden en medaillons van het
Koninkiyk Gezin, emblemata van do visscherij,
o. a. een anker, dat uit het middelpunt van
de kap, met opwaarts gaand netwerk gepla
fonneerd, neerhangt, zyn tot opluistering aan
gebracht, terwyl het geheel 's avonds verlicht
wordt met eene kwistige gasilluminatie van
gemeentewege. De poorten hebben verbinding
door twee ryen guirlandes van groen, beves
tigd aan vlaggen-standaards, van schilden en
wimpols voorzien en palen met sterren aan
de spits, welke 's avonds ook worden geïllumi
neerd. Uitgelezen versieringen der bewoners
voltooion dit schoon gehoel, het middelpunt
der feestviering, hoezeer ook de andere stra
ten, stegen of sloppen van de achtste wyk
zich volstrekt niet onbetuigd hadden gelaten,
maar met mooie versieringen en vlaggontooi
uit den hoek zyn gekomen.
De ontvangst, welke den Prins was bereid,
was dan ook allerschitterendst. Te elf uren
nam de optocht eon aanvang. Vooraf ging
de muziek dor huzaren, de eerewacht van
Scheveningers, fraai uitgerust, do bestuurderen
van het feestcomité met hunne omvangrijke
insignes; daarna volgde de historische groep,
in drie rytuigen, waarin aan de pastorie was
plaats genomen.
Het verrassendste en het oorspronkelijkste
gedeelte van den optocht werd tot het laatst
bewaard, nl. de zegewagen, voorstellende vol
gons den feestgids de „Toekomst van Scheve-
ningen", maar die zich aan het oog vertoonde
als de voorstolling van de Zeehaven te Schevr-
ningon, op van de ware grootte, kunstig
ontworpen en uitgevoerd door de hooren M. E.
J. Vierling en D. Hoogenraad. Men ziet de
havenhoofden in zee, waarachter de haven,
door de duinen omgeven en loggers, pakket-
booten en koopvaardyschepen, in-en uitsteve-
nen en stoomen, dat 't een aard heeft. In de
opschriften zijn de beide heeren hier en daar
ietwat ondeugend geweest. Zoo vallen eenige
schilden op met teekeningen en opschriften,
als: concessie-Van Heiningen naar de....
(en dan eene getoekende maan)concessie-Hora
Siccama naar de (en dan eene geschil
derde ryzende zon). Hulde wordt gebracht
aan de genie, welke de uitwerking van projec
tielen en de draagkracht van geschut op do
haven en de residentie beproelt.
Hulde wordt gebracht aan do heeren Clifford
en Steero en aan het kapitaal van John
Bull, die zakken met millioenen aan de heeren
toetelt.
Twee nimfen staan op de havenhoofden,
waarvan de eene uitbazuint: „Zuster Anna,
ziet ge nog niets komen?" terwyi de ander
antwoordt: „Geduld, als je maar tijd van
loven hebt."
Maar 't geloof in de haven is ten slotte
by de beide ontwerpers onverzwakt, biykens
de opschriften: „Zeehaven'S Excelsior"!
Een Haagsche wagen van de riviervisschery
m9t muziek sloot den optocht.
Naar aanloiding van een dezer dagen
in dagbladen voorkomend bericht, dat de
minister van oorlog bevolen zoude hebben
het by de beroden artillerie ontbrekende aan
tal remontepaaraen in Duitschland to doen
aankoopen, heeft ZEx. aan de Commissarissen
des Konings verzocht er de nbodige open
baarheid aan te geven, dat bedoeld bericht
geheel onjuist is.
Plet is integendeel wel degelyk 's ministers
voornemen, om met den aankoop op den
sedert eenige jaren gevolgden voet te blyven
voortgaan, en de pogingen tot aanschaffing
van binnenlandsche paarden te doen voort
zetten. Alléén voor zooverre daarby blykt
en ook op grond van de gedane ondervinding
te verwachten is, dat het niet mogelyk zal
zyn het geheele voor het wape/n der artil
lerie benoodigde aantal paarden op deze wijze
te verkrygen, zal tot aanvulling en aanschaffing
op andere wijze of in het buitenland worden
overgegaan. De minister deelt verder mede,
zich er van overtuigd te houden dat het, by
doeltreffende verbetering van het paardenras,
mogelijk zal blyken om over eenige jaren
en op den duur de gebeele bereden artillerie
in het binnonland te remonteeren.
Men meldt uit Amsterdam dat na twee
jaren voorbereiding van eene voordracht tot
den aanleg van nieuwe tramlynen en na twee
dagen debat, de Raad gisteren besloot de
iramquaeslie andermaal commissoriaal te
maken.
Het stoomschip „Zuid-Holland," van
Rotterdam naar Batavia, arriveerde 29 Nov.
te Aden; do „Utrecht," van Rotterdam naar
Batavia, vertrok 29 Nov. van Marseille.
Ter 154ste vergadering der afd. Leiden en
omstreken van de Maatschappy tot bevorde
ring der Bouwkunst, gisteravond in het Nuts-
gebouw alhier gehouden, was allereerst aan
de orde de bezichtiging van teekeningen van
uitgevoerde bouwwerken, als: de stationsge
bouwen der H. IJ-.S.-My. te Leiden, Amster
dam en Delft, het administratie-gebouw der
zelfde Maatschappy te Amsterdam, het café
„de IJsbreker", bet concertgebouw en het
manége-gebouw aldaar, benevens de schouw
burg te Groningen.
Vervolgens las de secretaris, de heer P. G.
Lancel, de notulen der 153ste vergadering
voor, welke zonder op- of aanmerkingen wer
den goedgekeurd.
Daarna kwam het tweede punt der agenda
aan do beurt, nl. de voordracht van den heer
D. E. C. Knuttel, gemeente-architect alhier,
over den tegenwoordigen stand van het riolee-
rings-vraagstuk.
De wensch naar een goed riool-stelsel wordt,
begon spr., zeker gedoeld door ieder, die prijs
stelt op zuiveren bodem, zuiver water en
zuivere lucht, doch stellig door de mannen van
het bouwvak in de eersto plaats, van hen, die
herhaaldelyk gelegenheid hebben zich te over
tuigen van den treurigen staat, waarin Leiden
op dit gebied verkeert. En dit is niet iets,
waardoor zich speciaal Leidon kenmerkt, het
zelfde doet zich voor by de meeste Neder
landscho steden, natuurlyk ook by vele steden
in don vreemde, doch het moet helaas erkend
worden: Nederland is in dezen acbterlyk.
Deze achterlykheid is echter eenigszins te
vergeven, daar de toestand langen tyd in
Nederland zich gunstig van het buitenland
onderscheidde; ginds werd dus hot kwaad
eerder onhoudbaar. Hoe is de toestand hier?
De faeces komen uit het privaat in eene loo
sing en zoeken in veroeniging met het huis-
houdwater hun weg 6f naar een beerput of
naar een straatriool, dat ze verder voert of
ten minste tracht te voeren naar do grachten.
In deze vermengen zy zich gedeelteiyk met
het water, bezinken voor een ander deel om
later door baggerlieden weder op het droge
gebracht te worden en als meststof te dienen.
Uit dezen gang van zaken zou men afleiden
te doen te hebben met een geregeld stelsel,
en dat het slechts aankomt op grachtenver-
versching, hetgeen echter in de praktyk niet
zoo blykt te zyn. Een goed riool behoort te
zyn geheel waterdicht en moet eene zekore
helling hebben.
Noch de huisriolen, noch de straatriolen
voldoen aan do eiscben en een gevolg daarvan
is dat in de laaggelegen oude steden de riolen
eigonlyk de taak vorvullen van beerputten
daarenboven zyn ook vele straatriolen van te
slappen steen gebouwd en zyn wanden,
bodem en kruin te dun; zy verontreinigen
daardoor den bodem in sterke mate en niet
minder het grachtwater.
Er moet dus voor gewaakt worden in de
nieuwe wyken voor goede rioleering te zorgen,
in de oude wyken die te verbeteren.
Op de vraag welke weg tot verbetering
moest ingeslagen worden, ging spr. verschil
lende stelsels, ook in het buitenland, na, wees
er op dat de stoffen verwyderd moeten worden,
alvorens ze tot gisting overgaan, op den treu
rigen toestand, waarin de Haagsche grachten
langen tyd verkeerden, dank zy het beerput
stelsel, en wees nog op vele andere stelsels,
als het spoelstelsel, het afvoer- en het be
vloeiings stelsel, het tonnen-stelsel en dat van
Liernur, welk laatste spr. voor het beste hield.
De voordeelen en bezwaren, aan de verschil
lende stelsels verbonden, stelde de heer Knuttel
in een duidelyk licht; hij ging de verschil
lende wegen na, welke men gevolgd heeft om
zich te ontdoen van de verzamelde massa
(afvoeren in zee of in eene rivier; uitstorting
op landoryen; neerslag langs scheikundigen
weg) en bracht hiermede ook eindelyk in
verband de landbouwquaestie.
Meer in het byzonder nog behandelde spr.
de pogingen, te Leiden aangowend ter verbe
tering der rioleering. Hy eindigde ongeveer
aldu3
Moet er eene keus gedaan worden, dan
aarzel ik niet doorvoering van Liernurs stelsel
aan te bevelen. In 18T4 werd door een zeer
groot aantal van de notabele inwoners dezer
gemeente, aan wier hoofd de hoogleeraren
dor medische faculteit stonden, een adres aan
den gemeenteraad ingediend, waarby de invoe
ring van dit stelsel voor de geheele stad werd
gevraagd.
Dat adres verdient nog steeds de aandacht
ja, do opgedane ondervinding verleent het
nog meer kracht. Laten wij dus ons aanslui
ten by den reeds door don heer Kok uil ge
sproken wensch dat Leiden niet lang meer
verstoken biyve van een behoorlyk rioolstelsel,
bij voorkeur dat van Liernur.
Een luid applaus was de dank der verga
dering voor de voordracht, welke binnenkort
in zyn geheel zal verschynen in het „Bouw
kundig Weekblad", en waarvan wy hier slechts
het voornaamste aanteekenden.
Op het verder in deze vergadering behan
delde komen we morgen terug.
Gemeagd Nieuw».
Thans hoeft wederom de hoer
N. K. Swemer, drogist alhier, iets nieuws in
den handel gebracht, hetgeen voor menig
huishouden van veel nut kan zyn. Het is
namelyk eene zeep, van Amerikaansch fabri
kaat, die, met eon met water nat gemaakt
sponsje in aanraking gebracht, in staat is do
grootsto vlekken, onverschillig van welken
aard, uit zyde, tapyten, karpetten, wollen
goederen enz. te doen verdwynen, wanneer
men ze over de bewuste plekken wryft.
Enkele huismoeders, die er op bijzondere wyze
van in bezit geraakten en den heer Swemer
er mede in kennis stelden, hebben er de
beste resultaten van ondervonden. De heer
Swemer vas dadelyk op zyn post, ontbood
de „Lightning Eradicator" en biedt het artikel
nu zyn stadgenooten togen billijken prys aan.
De heer A. J. Backor op de Bree-
straat over do firma Peek Cloppenburg is
ook gereed gekomen met zyne étalage. Men
verzuime niet daar eens heen te gaan; tal
van surprises vindt men er en wat veel zegt
in alle pryzen.
Hedennamiddag om by vieren
ontstond er een binnenbrand in de woning
van mevrouw de wed. D., aan het Pieters
kerkhof alhier. De brand werd met emmors
water gebluscht.
Men meldt ons uit Katwyk aan
Zee, dd. 30 Nov.Gisteren arriveerden van
da haringvisschery: KW. 9 van den reeder
F. E. Meerburg met 180 kantjes pekelharing,
KW. 22 van den reeder D. Weidenaar met
280 kantjes peke'haring en verlies van 6
netten, en KW. 37 van den reeder N. Par-
levliet met 150 kantjes pekelharing, 30 kantjes
steurharing en 20,000 stuks, allen voor de
3de reis. Vannacht zyn 6 schuiten aange
komen en 4 liggen er voor den wal.
Men schryft uit Rynsburg: Daar
het hooi schaarsch is, verbiydt zich de vee
houder langer te hebben geweid dan er ver
wacht werd; nu nog loopt er eenig melkvee
buiten. Het vetweiden gaf mede eene goede
uitkomst, het aanfokken was minder gunstig.
De bloembollenteelt, welke zich nog steeds
uitbreidt, was zeer voordeelig; de opplanting
heeft onder gunstige omstandigheden plaats
gehad. Uien gaven redelyk beschot; de pryzen
waren middelmatig.
De bloemkool (het hoofdproduct), waarvan
veel was gezet, gaf een matig beschotbehalve
wat groen, dat werd ter markt gebracht, werden
p. m. 20,000 okshoofdon ingezouten. Begon
men met een prys van f 25 te verkoopen,
'I I BBHBgi
zoo daalde die nu reeds tot 14 per okshoofd
en als dit nu door eigen schuld plaats heeft,
moet zoo iets voor oningewijdon onbegrypeiyk
schynen. Toch is dit een feit; by samenwer
king (het inleggen geschiedt byna uitsluitend
te Rijnsburg) ware dat te voorkomen geweest.
Daar men dit begon in te zien, werden in
de laatst verloopon dagen pogingen aangewend
eene vereeniging van bloemkool-inleggers op
te richtenaan het buitenland werd hiervan
kennis gegeven, en do aanvragen namen
dadelyk toe; van d9 25 inleggers kwamen 23
tot aansluiting, alles werd breedvoerig bespro
ken, akte met bepaling van boete opgemaakt
en g-eteekend, doch niets mocht baten; want
ter elfder ure werd door twee der onderteeke-
paats het contract verbroken; om dezen te
vervolgen werd veel geredeneerd, doch het
kwam ten slotto tot niets. De verbrekers be
rokkenden hiermee aan Rijnsburg eene schade
van minstens 50 a 60 duizend gulden. (N. E. C.)
J. Poen, te Haarlemmermeer, ge
raakte, door de duisternis misleid, met paard
en wagen in de Vijfhuizortocht, doch werd
er bytyds uit gered, zonder letsel te hebben
bekomen.
De knecht van den heer K. aan den Aals-
nemdenveg, P. By], goraakto m6t paard en
wagen op hol, ten gevolge waarvan hij een
baen brak.
Woonsda ga vond te h a 1 f t waalt'
ontstond er brand by J. Yerdoes F. F. 15
Aalsmeerderweg, bij den Vyfhuizerweg, in de
Haarlemmermeer. Het huis waarin winkel
nering, is byna geheel uitgebrand. Met behulp
der spuit is de brand gebluscht.
Het huis is verzekerd te Oud-Karspel, de
inboedel te Arnhem. Oorzaak onbekend.
Te Haarlemmermeer hebben
verschillende huisgezinnen kennis gegeven
van hun vertrek naar de Argentjjnsche Re
publiek.
Gisteravond is op station Nieu-
wersluis de wisselwachter B., by het aankop
pelen van den naar Utrecht vertrekkenden
sneltrein van 4.40 uit Amsterdam, tusschen
de buffers gekomen. De ongelukkige werd
zoodanig gekwetst, dat de dood byna onmid
dellijk volgde.
Een griend hakker uit Werken
dam, werkzaam in den Duyl onder de ge
meente Dussen, had het ongeluk zyn pols af
te hakken. Ten gevolge der hevige bloeding
is hy korten tyd daarna overleden.
Te Woolwich vond Woensdag
avond eene aanvaring plaats tusschen de visch-
sloep „Two Si3ters" en een tot heden onbe
kend stoomschip. De sloep zonk en vermoe
delijk zijn twee der opvarenden verdronken.
De gezagvoerder en twee man hebben zich in
de scheepsboot gered en zyn aan boord van
het aanvarende stoomschip naar Londen ver
trokken.
Kapt. Remusen, gezagvoerder
van het schip „Kawe," van Sundsvall naar
Santander met bout, rapporteert uit Arendal,
bij Doggersbank zwaar stormweder uit het
Z.O. tot Z.Z.O. gehad te hebben, zoodat het
schip weldra onder zeer klein zeil lag bijge
draaid. De zee liep, vooral by de ondiepe
plaatsen van de Doggersbank, vreeselijk hoog
en brak dikwyls over het dek, waardoor erl
schade werd aangericht. Ik liet daarom drie
zakken maken en die met werk vullen, gedrenkt
met olie, en hing die in de rusten te loevert
over boord. Het breken der zee hield ommid-
dellyk op en veranderde de stortzeeën zoodra
zy in aanraking met do olie kwamen in hooge
deining, welke zonder schade onder het schip
wegrolde. Naderhand werden deze drie zakken
door anderen van 1 voet lang vervangen en
lag hot schip toen nog 26 uren onder den
wind, zonder een droppel water overgenomen
te hebben en dreef het schip toen 20 geogra
phische mylen naar ly. Later werd het schij
door een nog heviger storm beloopen en we:
weder hetzelfde middel aangewend, met het
zelfde gunstige gevolg.
BUITENLAND.
Frauhrjjk.
De bekende Fransche staathuishoudkun
dige, de heer Paul Leroy Beaulieu, betoog!
in een brief aan het „Journal dos Débats
dat de inkomsten-belasting alleen met ee:
monarchalen regeeringsvorm vereenigbaar
en in eene republiek nooit slaagde. OnmiddeB
lyk na den burgeroorlog hebben de VereiB
nigde Staten deze belasting afgeschaft, (M
dez9 kan ook in Frankryk niet worden g-fl
heven, zoolang de republiek bestaat. Do redeH
hiervan is, volgens den heer Beaulieu, dat cH
Franschen geene vragen omtrent hun inkoir.fB
