N°. 2
Bjlaandas: 26 rN~4> -v*eial> cr.
A°. 1883.
glüze fëourant wordt dagelijks, met uitsondering
van fion- en feestdagen, uitgegeven.
Dit
noiDincr bestaat uit VIER
Bladen.
Eerste Blad.
HYPNOTISME.
Leiden, 24 November.
Femlleton.
DE INBREEKSTER.
r. .t. o.
f\ Q. f»l
kJLO»
rSIJS DEZEB. COTERAKTr'
Toer Ls-Mta ]»r 8 ia»»24«a.1.10.
ftïBW p*lï poet1*49*
AftmcSorïgït Srarnm,OAS.
PEUS DSfi ADVBRTENTTESf:
Ta» 16 regel* 1.06. Iedere regel meer/O.ïTfc
Grooter* letters near plAttaroinste, Voor het he-
•Mteeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
lc
li
Hypnotisme is een vreemd woord, dat afge
leid is van hypnos (slaap) en oen onbewusten
f slechts half bewusten toestand aanduidt,
waarin men iemand brengen kan. Een vreemd
woord, zeiden we; maar ook eene vreemde
saak, zal menigeen zeggen.
Toegegeven.
Hen heeft hier namelyk te doen met eene
soort biologie, en wel toegepast op de ge
neeskunde.
Eene geneeswijze zonder geneesmiddelen is
inderdaad zonderling; de mensch is zoo ge
woon aan eene genezing van de maag uit,
althans door tastbare middelen (hetzij uit- of
inwendig), dat by het zonderlinge zelfs be-
lachelyk zal vinden.
Hen heeft echter onlangs in Den Haag de
hypnotische methode by eeno operatie tooge
past. Gewoonlyk wordt een bedwelmend mid
del aangewend om den monsch gevoelloos te
makendaar deed het de hypnotiseur en wel
met succes.
Niet langer dus gelachen of de schouders
•opgehaald, maar eene billyke beoordeoling.
Weet ge op welke hoofdbeginselen hot
hypnotisme berust?
Hierop, dat 's menschen geest grooten in
vloed heeft op 't lichaam en dat die invloed
kan aangewend worden tot herstelling van
don zieke. In het dageiykscb leven spreken
we van lichaam en geest, van een
1 i c h a m e 1 y k en een g o e s t e 1 ij k leven.
Trouwens ook twee zeer verschillende zaken.
'Toch bestaat er oen nauw verband tusschen
beide, of liever: de een staat onder den invloed
van de ander.
Het lichaam is van invloed op den geest.
Wie zal het tegenspreken!
De ouden zeiden het reeds, dat alleen in
een gezond lichaam eene gezonde ziel kan
wonen. Ioder weet dat er lichaamskwalen
zyn, dio een nadeeligon invloed uitoefenen op
ons geestelyk leven. Melancholie, hypochon
drie en krankzinnigheid hebben in het lichaam
hare oorzaken, waarom dan ook de genees-
heeren door op het lichaam te werken deze
trachten te overwinnen.
De geest is echter ook van invloed op het
lichaam.
De voorbeelden zyn maar voor 't grypen.
Niemand sterft van verdriet, zegt men. Dit
daargelaten, zal toch ieder erkennen, dat aan
houdend verdriet do lichaamskrachton onder
mijnt.
Er zyn gemoedsaandoeningen, die iemand
doen blozen of wel verbleeken. In 't eerste
geval dringt het bloed naar de oppervlakte
van 't lichaam, in 't tweede vloeit het naar
't hart terug.
By eene sterke werking der hartstochten
(drift, toorn, nyd) ondergaat het menschelyk
gelaat eene merkbare verandering.
Genoeg, geest en lichaam, hoe verschillend
ook, staan met elkaar in nauw verband, zyn
op 't innigst verbonden samen vormen ze een
geheelden geheelen mensch.
Van dat verband wordt nu gebruik ge
maakt door de hypnotici. By hen berust de
overtuiging, dat de macht van den geest
over het lichaam zóó groot is, dat er langs
dien weg een gunstigen invloed op't lichaam
kan uitgeoefend worden.
Door welke middelen
In den regel laat de hypnoticus zyn patient
staren op een vast punt, bijv. een lichtend
punt; soms maakt hy nog eenigo bowegirigen
met de hand en spreekt den patiënt zacht toe.
Het laat zich zeer goed hooren, dat do
toegepaste middelen het best doel treilen,
indien de patiënt zich lydelyk overgeeft aan
den wil van don hypnoticus.
Eveneens, dat de proefneming by een vol
genden keer boter en spoediger zal gelukken
dan de eerste maal.
En in welken toestand bevindt zich dan
de patiënt? Slaap kan het niet heeten. Wel
zyn de oogen gesloten, is de werking van
het verstand en den wil verminderd, maar
de verbeelding i3 zooveel te govoeliger ge
worden. 't Gaat den mensch dan als in den
droom. Gebeurtenissen, roeds lang doorleefd
on vergeton, dringen zich met nieuwe leven
digheid aan den geest op.
Zoo buitengewoon werkzaam is de ziel
van den patiënt in den toestand van hypnose
ooken die verhoogde werkzaamheid wordt
gedeeld door de organen: hart,maag, spieren,
zenuwen, enz. Van deze golegenhoid nu maakt
de hypnotiseur gobruik om den patiënt in
drukken te geven of liever op te dringen,
welke gunstig zullen werken op zyn orga
nisme.
Hy laat hem zien, hooren, voelen, denken
en handelen.
Een woord, eene wenk, eon kleine aanwy-
zing is daartoe voldoende, de patiënt toch is
in geheel lydelyken toestand. Hy dringt hem
als 't ware de genezing op, en door krachtig
op zyne verbeelding te werken, oefent hy ook
greoten invloed uit op zyn lichameiyken
toestand.
Een eenvoudig voorbeeld.
Iemand heeft weinig eetlust. Toch is 't
noodig dat hot lichaam voedsel opneemt.
Niets baat; van melk, eieren, bouillon, hoe
ook toebereid, wil de zieke niets weten.
Wat te doen?
De hypnotisour weet raad. In don toestand
van hypnose eet de zieke, wat deze hem
opdringt.
Men begrijpt dat er by deze en soortgeiyke
behandeling zeer veel afhangt van de leiding
van don geneosheer, van de impressios, door
dezen verwekt, van de voorstellingen, die hy
zyn patiënt opdringt.
Maar geschiedt dit met den noodigen takt,
dan zyn de gevolgen verrassend.
De jichtlyder voelt zyne pynen minder wor
den, de doovo begint beter te hooren, het
gestoordo evonwicht tusschen de organische
function herstelt zich, enz.
Reeds 20 jaar geleden werd deze methode
op groote schaal door dr. Liebault te Nancy
toegepast. Daar in bescherming genomen door
do universiteit is zy tot eene school of rich
ting geworden en heeft zy van daar uit naar
andere landen, ook naar ons vaderland, haren
weg gevonden.
Velen hebben dan ook by deze methode
baat gevonden en onderscheidene doctoren
zenden die patiënten (waarvoor zy meenen,
dat hypnotische behandeling noodig is) naar
den hypnotiseur.
Zyn sommige organen in 't menschelyk
lichaam gehoel verwoest, dan kan dezo even
min als een med. doctor zoo'n zieke genezon.
Het is hem er juist om te doen om het
evenwicht in het organisme te herstellen en
de kracht er van te verhoogen.
Een voordoel heeft zyne methode, dat deze
goene vreemde stoffen, vergiften en bedwel-
mendo middelen in 't lichaam brengt, wat
by operatiën toch zeer gewoon is.
Voor de chirurgie is de hypnotische methode
dus hoogst bolangryk. (N. v. N.)
In de eerste gewone wintervergadering
der afdeeling Leiden en Omstreken van de
Nederl. Maatscbappy voor Tuinbouw en Plant
kunde, kwam aan de orde hot verslag en
voorstel van het bestuur betreffende de
Wereldtentoonstelling te ParRs in 1889. De
secretaris deelde mede, dat, ingevolge het
besluit der voorgaande vergadeiing, circulaires
waron gezondon aan allo loden, met verzoek
om, wanneer zy op de Parysche tentoonstel
ling dachten in te zenden, daarvan vóór 1
Nov. aan hem kennis te geven. Aangezien
deze echter geen enkele opgaaf had ontvan
gen, meende het bestuur te moeten voorstel
len om geen bydrage aan de commissie voor
de Parysche tentoonstelling te geven. Dit
voorstel werd aangenomen.
De secretaris deelde mede dat gedurende
de pauze een rooster zou gereed liggen,
waarop de leden vragen, welke zy gedurende
don winter wenschten behandeld te zien, kon
den inschryven. Om evenwel te voorkomen
dat er vragen zouden behandeld worden, welke
geen genoegzaam raison d'etre hadden, zeide
de voorzitter, dat er na de pauze over deze
vragen zou gestemd worden, en dat die, welke
de goedkeuring der vergadering verwierven,
dan later op de convocatie's der volgende
vergaderingen zouden worden gedrukt.
Hierna werd het woord gegeven aan een
der leden, dio naar aanleiding van verschil
lende bloeiende soorten, eenige mededeelingen
over het geslacht Yriesea zou doen.
Na in het kort de geschiedenis van hot
geslacht Vriesea en in het byzonder die van
de groepen Vriesea psittacina, scalarisincur-
vota en Duvalliana te hebben ragegaan, be
handelde spreker de kweek wRzen dezer groe
pen en wees hy byzonder op de by de kweekers
hier ts lande nog betrekkeiyk weinig gevolgde
voortkweeking door middel van zaad Enkele
fraai bloeiende exemplaren on jonge zaad-
planten lichtten deze bydrage toe.
Na do pauze deelde de voorzitter mede, dat
het bestuur, den wensch in de vorige verga
dering uitgesproken volgende, op de laatste
Dinsdagen der maanden November tot en met
April buitengewone ledenvergaderingen met
dames zal uitschryven, terwyt de gewone
ledenvergaderingen op de eerste Dinsdagen
dier maanden zullen plaats hebben. Vyf heeren
hadden zich reeds bereid verklaard als spre
kers op te treden. Do secretaris deelde nu
mede dat het Hoofdbestuur voortaan slechts
f 25 voor oen spreker zal vergoeden, waarom
werd voorgesteld don spreker, die namens het
Hoofdbestuur zal optreden, vanwege de afdoo-
ling de reis- en verblyfkosten te vergoeden.
Dit voorstel werd zonder hoofdelyke stemming
goedgekeurd. De heer Beekman stelde voor,
de wintervergaderingen om 7 uren te doen
aanvangen, welk voorstel door den heer H.
Witte, wegens practische bezwaren, werd bo-
i) Haar het Duilscli
DOOR
Mijn vader was op reis. Met deze mededeeling
moet ik beginnen en dat wel in de eerste plaats,
omdat dit eene hoogst zeldzame gebeurtenis
was, en ten tweede, omdat hot veel in deze
angstige geschiedenis onmiddellyk opheldert.
Vervolgens moet ik u zeggen dat het Octo
ber was, dat de nachten dus reeds lang en
tevens stormachtig waren, hoe helder de
zon ook overdag op de roodwangige winter
appelen in don tuin vóór ons huis scheen en
eindelijk nog dat wy even buiten de stad
woonden, in eene stille wyk, waar het vroeger
nacht was dan in Hamburg zelf.
„Kinderen," zei myne grootmoeder, „let nu
goed op de voordeur. Men moet en mag niet
alies overlaten aan het dienstmeisje. Geeft er
liever zeiven acht op of de deur goed gesloten
is, zoo dikwyls gy in de gang zyt, en laat
keukenraam noch raam op de eerste verdie
ping openstaan, want in do Fc-ldsiras-e is
inderdaad weer ingebroken."
En zy schudde bedenkelyk achter de krant
het hoofd en schoof den bril voor hot voor
hoofd om beter te kunnen zien welken indruk
hare wenken en aankondiging op ons, kinderen,
maakten.
Wy gingen dichtjes by elkander zitten en
koken wantrouwend naar de gesloten ramen,
maar mama lachto on was van oordeel dat
de dieven te goed wisten waar zy wezen
moesten, dan dat ze by ons eene vergeefsche
poging zouden aanwenden, by ons, waar, vol
gens haar, niets te balon was. Zy knikte myn
broeder, tegenover haar gezeten, toe, en zeide
„Nietwaar, en jy bont er ook nog, myn jon
gen?" en verblydde er zich over hoe dapper
hy verklaarde ieder aan te durven en hoezeer
het hem speet dat hy nog niet in dienst was
en nu bajonet noch geweer te zyner beschik
king had.
Eiuner.kort zon myn broeder examen doon
tot toelating op do militaire school en by ver
beeldde zich telkens reeds in de uniform te
stoken; hot spookte in zyn hoofd van schiet
en steekwapenen van alle soort.
„Zyt maar niet bang, kinderenvermaande
hy, eene indrukwekkende houding aannemende,
zoo indrukwekkend althans als zijn mager,
smal lichaam dit toeliet„ik zal een lasso ma
ken, waarmede ik don oerstcn den besten kerel,
dib het waagt in te breken, de keel toesnoer;
dat is een eenvoudig middel; wie wil my nu
eens de Staten van Zuid Amerika overhooren,
met de rivieren, gebergten en steden?"
Maar onze nog byna zorglooze stemming
onderging weldra een hevigen schok. Een
verjaardag van een onzer huisgonooten zou
door een tochtje naar buiten gevierd worden.
Het was dion dag fraai herfstweder, wy ston
den allen reisvaardig voor onze tuindeur en
wachtten enkel nog maar op mama, die onzer
Anna, die alleen thuis zou biyven, onder
scheidene bevolen gaf, toen een man, dien wy
reeds herhaalde malen hadden zien voorby-
gaan en naar binnen kyken, naar de deur
kwam, de pet afnam en vroeg of hy ons
dienstmeisje ook eens zou mogen spreken.
Anna werd door ons geroepen, kwam naar
voren en ontving in ons aller byzjn een toe
gevouwen briefje uit do handen van den
vreemdeling, die spoedig verdween, en begon
na de lezing van hot geschrift hardop te jam
meren. De brief ging van hand tot hand en
bevatte do woorden:
Lieve Anna.' Ik ben plotseling zeer ongesteld
geworden en verzoekje dringend mij te komen
bezoeken.
Uwe zwster dansje.
„TVas Jansje gisteren dan niet liier?" vroeg
mama.
„En heelomaal gezond ook!!" jammerde
Anna; „ach, mevrouw, ach, lieve, beste me
vrouwtje!!!"
Wat te doen? Jansje diende op Steinwlirder,
een goed uur van onze woning verwyderd
wy deden hoeden, mantels en jassen maar
weer af en gaven onzer treurende Anna ver
gunning om naar hare zieke zustor Jansje te
gdan. Van ons uitstapje zou niets komen,
hoogstwaarschynlijk tot ons geluk.
Want gohoel getroost, maar ook in de
hoogsto mate verbaasd, kwam Anna een uur
of vier later terug om ons de verrassende
tyding te brengen dat hare zuster niet, ziek
was en geen briefje aan haar geschreven had,
torwyl zy tevens ontkend had een bode afge
zonden te hebben.
„Dan zyn het stellig inbrekers geweest!"
riep grootmoeder, do handen in elkaar slaande
„zy hebben gedacht dat wy toch zouden gaan
on hebben Anna van huis willen lokkenKin
doren, past toch op; zyt toch op je hoede!"
Die waarschuwing was voor ons reeds over
bodig gewordenj wij verkeerden reeds in he
vigen ar,gat.
(W-t
o'dt vervolgd
