jüjuj
feze (Courant wordt dagelijksmet uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
N°. S823.
MaaEidi
SO
IV o veiiilb ci*.
A0. 188S.
paiJS DEZEB. COURANT:
Vac: Le'du v*r t mumden1.10.
Prücc per [J«at1.40.
Aizoadorljjiis Kommen0.0S.
Burgemeester en Wet ©udeis der gemeente Leiden
Brengen ter algemeene lcennis dat, ingevolge art. 11
Van het Koninklijk besluit van 9 November 1851
(Staatsblad No. 142) in verband met Zijner Ma jesteite
besluit van 11 Angustns 1859 (Staatsblad No. 80),
op Zaterdag den 8sten December a. 8., des middags
,tc twaalf uren op liet Baadhuie eene vergadering
yan kiesgerechtigden zal worden gehouden om de
ilaatscn aan te vullen van de hceren:
C. J. LEEMBRUGGEN,
A. HARTEYELT Jz.,
L. G. LE POOLE,
H. C. JUTA en
A. DE KOSTER,
lie met het einde dezes jaars als leden van de Kamer
ran Koophandel en Fabrieken moeten aftreden, docli
n gevolge art. 7 van eerstgemeld besluit opnieuw
X'ooembaar zijn en van den heer "W. F. Yan Hartrop
fzn., die wegens vertrek nit de gemeente heeft op-
ehouden lid dier Kamer to zijn en in 1890 moest
iftredeD; dat de lijst van kiesgerechtigden, waar-
,egen bezwaren kunnen worden ingebracht bij het
jemeontebeetuur, gedurende acht dagen, te rekenen
ran den dag der aankondiging, ter inzage ligt op de
Jecrctario dezer gemeente en dat de inlevering der
itembriefjee op bovengenoemden dag geschiedt van
2 tot 2 uren des namiddags, waarna de bus gele-
ligd wordt en de stemopneming plaats heeft.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
I Leiden, DE KANTER, Burgemeester.
8 Nov. 1838. E. KIST, Secretaris.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Tan 1—6 regels 1.05. Iedere regel meer/0.171.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor hot in-
casseeren buiten de Btad wordt 0.10 berekend.
Ofllcioolo Kennisg«ving;en.
Mém in 1889.
I Algemeen vraagt, men zich af of de ten
toonstelling van 1889 wel to pas komt to
Hidden der economische crisis, welke de handel
iasseert. Daar tegen kan men do vraag
.tellen of het middel bestaat om deze crisis
e overwinnen in het onthouden van alle on
dernemingen der goede tijden en of men
werkelijk durft volhouden, dat het niet altijd
goed is het publiek belang in te boezemen
in te bekoren door de grootsche uitvindingen,
ivolke in de wereld geschieden.
Ook beweert men dat een wereldtentoon
stelling dit tegen heeft, dat zij te veel open
saart en de geheimen der industrie blootlegt.
Dit is eene min of meer kinderachtige be
wering; immers, de grooto handelaars en in-
tlustriëelen der geheele wereld hebben hunne
lorrespondenten, reizigers en agenten, die
len dagelijks, van uur tot uur, op de hoogte
houden van nieuwigheden van allerlei aard.
Nog beweert men dat de tentoonstellingen
anleiding geven tot verhooging van prjjzon
san alle artikelen in de stad, waar zij plaats
inden, zonder vooruitzicht op vermindering,
it is verre van de geheele waarheid. Dit
an plaats vinden in de groote hotels, eerste
estaurants, zelfs in de luxe-magazijnen. En
leklaagt men zich dan later dat de prijzen
In genoemde établissementen zoo hoog blijven,
an is dit wel te wijten aan den verbruiker,
indat hij deze prjjzen wil blijven betalen
In plaats van naar de andere gelegenheden
i gaan, waar men even goed, doch waar
iDder luxe is.
Geeft niet eene tentoonstelling aanleiding
jot het openen van inrichtingen, tot het
ormen van vereenigingen ter bevordering
an het goedkoops leven voor den burger-
n werkmansstand? De bouillons Duval bij
oorbeeld ontstonden met de tentoonstelling
an 1S67, evenals de Seine stoombootjes, welke
gen matige prjjzen eene nieuwe en snelle
othode van vervoer voor reizigers in het
Jeven riepen.
Bevordert niet elke tentoonstelling de bil-
jjkheid der prjjzen van do voorwerpen der
serete noodzakelijkheid, als kleedingstukkon,
ïeubelen, enz., en worden niet bjj doze go-
igenheden pleiziertreinen gevormd met goed-
toope retourkaarten tot algemeen nut'?
Men moet toch algemeen erkennen dat ten-
lonstellingen vóór alles groote voordeelen
'ju voor der. werkstaild, waaraan zjj gedu
wde geruimen tjjd overvloedig werk voor
s ambachten verschaffen. Wel is waar kan
M opmerken wat moet or van die duizon-
1 werklieden komen als de tentoonstelling
'er js? doch hier tegen antwomdt men ter-
bekommoren wjj ons eerst voor het
tegenwoordige, daarna voor do toekomst, want,
gesteld dat er geene tentoonstelling plaats
ging vinden, wat zou er dan van al deze work-
lieden worden'? Zoodoende het eens zjjndo
omtrent het belang der aanstaande wereld
tentoonstelling te Parjjs, welke werkelijk „la
fleur de toutes les expositions" zijn zal, be
schouwen wjj in het algemeen den vooruit
gang der toebereidselen tot de ontvangst van
alle natiën der wereld, waaruit blijken zal
dat men ditmaal niet ten achter is, maar
misschien voor de eerste maal sedert men
van tentoonstellingen hoort spreken, de hoop
koesteren mag vóór den tjjd klaar te zjjn.
Eeno opmerking zjj mjj in 't voorbijgaan ten
goede gehouden, nl. dat het wenscheljjk zjjn
zoude dat HH. exposanten dit goede voor
beeld volgden en voor dezen enkelen keer hun
„plenty of time" op zjjdo zetten en zonder
langer te aarzelen hunne plaats aanvroegen,
wilden zjj verzekerd zjjn niet wegons de te
overvloedige deelneming, geweigerd te worden.
Do expositie bestaat uit vier deelen: het
„Champ de Mars" (waarvan ik reeds eene
korte beschrijving gaf), hetwelk het voor
naamste is, het „Trocadero", de „Quaid'Orsay"
en de „Esplanade dos Invalides."
Met het Trocadero, waar de tuinbouw
tentoonstelling zal plaats vinden, hebben wij
spoedig gedaan. Inderdaad wordt dit Paleis
gebruikt on wordt er niets nieuw gebouwd
dan een paviljoen, genaamd „Pavilion des Tra-
vaux publics et du Torèts". Dit gebouw, dat
zeer licht gemaakt wordt, gaat dus snol
vooruit en zal spoedig voltooid zijn. Het
zelfde is het geval mot de serres, welke bot
omringen. Wat den aanleg der tuinen aan
gaat, hiermede begint men niet eerder dan
wanneer den winter voorbij is.
Op de kade heit men palen voor de twee
bruggetjes, welke de circulatie langs de rivier
zullen gemakkelijk maken. Evenais in 1878,
zal men inderdaad van het Trocadero naar
de Pont de Iéna kunnen gaan zonder de
expositie te verlaten, om in de tentoonstelling
de „l'Habitation humaine" te arriveeren, ge
ïnstalleerd door den heer Carles Garnier, - links
en rechts van de brug op de Quai d'Orsay
en de Quai de Grenelle.
Deze expositie, welke eene werkelijke reis
niet alleen om de wereld, maar ook door de
historische wereld zjjn zal, is al zeer ge
vorderd. Bjjna alle huizen zjjn reeds tot aan
de dakon opgetrokken en men is nu bezig mot
de pannen te fabriceeren, welke voor ieder
afzonderlijk een bijzonderen vorm hebben.
Zjj zullen oinde December bedekt zijn.
Rondom den Eiffol-toron vormt zich een
zeker aantal paviljoens voor speciale exposi
ties. Daar de kolossale bouw alles wegcijfert,
heeft men met den bouw dezer paviljoens,
welke nog zeer weinig gevorderd zjjn, moeten
wachten.
Voor de paviljoens des Forges de l'Orme
et dn Nord is men nog slechts aan de fon-
doeringen.
Voor de electriciteit is men bezig een die
pen put te graven.
Voor Monaco maakt men slechts aanstalten
om te beginnen, hetzelfde voor de marmers
van Ossau, Brazilië, Argent(jnsche Republiek,
Guatamala, Paraguay en de expositio van de
Ceramique van den heer Perusson.
Voor de expositie der Pastellisten, die van
Venezuela, Bolivia, Chili en de landelijke
hut Sunard is het timmerwerk geresd.
Voor do Aquarellisten voltooit men het
voetstuk, waarop het timmerwerk rusten
moet, dat dit paviljoen moet vormen. Eindelijk
het theater Scipion A Daubray „Los Fan-
taisies parisiennes, is bjjna afgewerkt.
Het timmerwerk is opgericht en men is nu
bezig de fundeeringen ondor het tooneel te
maken voor de machines.
Zoo voortgaando, konion wij aan het go-
bouw voor vrije kunsten („Arls libóraux"),
waarvan do groote koepel reeds sedert lang
van buiten zichtbaar is. Ook dit is ongeveer
geheel af. Het zinkbedeksel is geplaatst en
men is begonnen met de pannen in émail
polychrome te plaatsen, welke het een geheel
nieuw en bijzonder uiterlijk zal geven. Deze
bekleeding zal niet minder dan vjjftlg duizend
mozaïek paDnen vorderen, niet slechts in
verschillende kleuren, maar ook van ver
schillende vormen; men kan het curieuzo
effect reeds beoordeelen door de 20 viork.
meter, welke hiermede al bedekt zijn.
De twoe vleugels z(jn mede ver gevorderd
de eene is al onder dak, de andere zal hot
weldra zjjn. De galerie-Desait is bjjna af;
men brengt op dit oogenblik het glaswerk
in orde, dat haar tegen het einde dezer
maand moet bedekken.
Aan den kant van de avenue de la Bour-
donnaia bevindt zich, recht tegenover dit
paviljoen, dat der schoone kunsten (Beaux-
Arts), hetwelk een pendant vormt en dus
strikt hetzelfde zjjn zal. Het is een weinig
minder gevormd, niettemin in goeden staat.
De koepel alleen is bedekt, de zijkanten
nog Diet.
Het paviljoen der pers is ten volle ge
leed; zelfs de inwendige decoratie is
afgewerkt. Dit paviljoen is een der smaak
volste en zeer coquet. Het is eene echte
bonbonnière. Jammer echter dat, zoodra men
den voet er in zet, men erkennen moet dat
het onvoldoende zjjn zal om alle correspon
denten te herbergen.
In elk der zalen zal men hoogstens een
veertigtal personen vereonigen kunnen, en
nochtans zullen zij er niet op hun gemak
workon kunnen, te meer, daar het bestuur
reeds twee der vier zalen heeft gereserveerd.
Indien de administratie, zooals zjj van plan
is, vijftienhonderd kaarten geven zal, loopen
de journalisten groot gevaar gedurende ge-
ruimen tijd queue te moeten maken. Het
eonige, wat hierop zit, zal zijn in den nabij
gelegen restaurant te gaan werken, maar het
is werkelijk de moeite niet waard een paleis
voor de Pers te bouwen, om, niettegenstaande
dat, een toevluchtsoord in een koffiehuis te
moeten gaan zoeken. Dezelfde berispelijke
onregelmatigheid in deze onmetelijke serie
van gebouwen en welke «ns denken doet aan
het fameuse huis van vjjf verdiepingen, waarin
de architect vergeten had eene trap te bouwen,
is op te merken doordien men geheel verzuimd
heeft, al ware het slechts een eenvoudig bureel,
voor de generale commissarissen te roser-
veeren.
Dit is zooveel to vreemder, aangezien dit
een minister is, en dat hij de president der
Republiek of andere hooggeplaatste vreemde
personen ontvangen moot. Waar hjj dit doen
zal, is een vraagstuk. H(j zal verplicht zjjn,
zooals ik in zeker comedlestuk in het Palais
Royal debitoeren zag, te moeten zeggen„Ik
zou u wel verzoeken binnen te komen, maar
daar ik op dit oogenblik geene woning heb,
zullen wjj gaan zitten op de eerste de boste
bank, welke wjj vinden." Men beraadslaagt om,
terwijl het nog tjjd is, het te luxurieuze,
maar te kleine paviljoen der Pers voor den
generaal commissaris te bestemmen en voor
de journalisten oen minder elegant, maar veel
ruimer gebouw. Het eenige wat hier op
tegen zoude zjjn, is, dat de bureelen der post,
telegraaf en telefoon, welke aan het paviljoen
der Pers grenzen, reeds geheel en al af zjjn
en er niets meer te doen is dan er de appa-
reils in te plaatsen.
Doch vervolgen wjj onze beschouwing op
het terrein. De verschillende galerijen van
het hoofdgebouw zjjn geheel geëindigd. Op
alle kanten ziet men geïmproviseerde werk-
plaatsen, waar beeldhouwers de ornamonton
vervaardigen. Dit gaat zeer snel, aangezien
elk artist onafhankelijk van den ander werkt.
Als al deze stukken af zjjn, gaat het beves
tigen om zoo te zeggen vanzelf. Do centraal-
galerij is nog niet geheel geëindigd; niet to
min begint men aan het dak.
De machine-hal is een waar wonder en
geheel af, wat ijzerwerk aangaat; negentien
van de twintig bogen zjjn reeds bedekt. Op
uitgestrekte vloeren, welke slechts tijdelijk
gelegd zjjn op den grond, is het doek ge
spijkerd, dat het plafond decoreeren moet.
Het is een vermakelijk gezicht de decoratie
schilders te zien werken aan de bloemen en
rozen met hunne aan lange stokken gebonden
pensoelen. Deze manier van werken verklaart
zich. Daar deze decoratie op grooten afstand
gezien wordt, moet men ze niet van dichtbij
schilderen, zooals men het miniatuurwork
behandelt.
Evenals do ceramique en beeldhouwer)),
worden doze doeken ineens geplaatst, hetwelk
in een zeer geringen tijd eene tooverachtige
metamorphose zal teweegbrengen in dit go-
bouw. In afwachting dat dit alles klaar zal
zjjn, is men bezig de fundeering der ko
lommen te leggen voor de transmissie der
stoommachines. Het ruwe werk der twee
gebouwen der stad Parjjs is geëindigd; met
de decoratie is nog geen aanvang gemaakt;
dit zal evenwel niet lang meer duren.
In het Algemeenalles is in een zeer nor
malen toestand en beloofd met snellen tred
voltooid te zijn. Indien elk gebouw op zich
zelf maar eerst bedekt is, dan kan men ge
rust werken alsof men thuis ware, zonder
zich te bekommoren om do onaangenaam
heden van het weer of de strenge koude van
den winter. Langs de Quai d' Orsay gaande,
komt men op de Esplanade des Invalides, waar
landbouw-voortbrengselon on machines zullen
geëxposeerd worden. Deze afdeeling behoeft
niets meer dan do inwendige decoratie. Het
gebouw voor Algeriö is zeer gevorderd.
De Tunis expositie is minder gevorderd,
zonder evenwel gevaar te loopen niet op
den bepaalden tijd klaar te zjjn. Hetzelfde is
het geval met hot paviljoen der Fransche
koloniën.
Aan do militaire expositie werkt men met
koortsachtigon ijver. De twee groote en
zware torens, welke de zijden der entree
vormen, zijn reeds eenige meters boven den
grond.
Do tentoonstelling van '89 zal niet alleen
op hot terrein zelf worden gehouden. De
stad Parijs zal geheel en al in een waar
feestterrein herschapen worden.
De restaurants en cafó's installeeren zich
reeds om den geduchten toevloed der vreemde
lingen met goed gevolg te weerstaan; de thea
ters beroidev. zich voor om den goheelen
zomer open te blijvon.
De rijtuigmaatschappijen bereiden zich ook
reeds voor op de vermeerdering van hun
materiaalmen wil zelfs dat eene Engelsche
compagnie zich gevormd heeft mot 200
„Hackney's," welke het volgende jaar dienst
zullen doen.
Do vreemdelingen, die dus het volgend
jaar te Parijs komen en nooit in Engeland
geweest zijn, zullen dan een idee krijgen
van het comfortable vervoer in Engelsche
rijtuigen op Franschen bodem - zelfs de paar
den zullen expres uit Engeland worden over
gevoerd.
Evenals in 1878, wordt ook nu weder een
Album, groot formaat, over de tentoonstel
ling uitgegeven, welke compleet zal zijn in
ongeveer 40 afleveringen. Tot 15 April a. s.
komt elke maand oen nummer uit. Na dien
datum zullen de nummers wekelijks ver
schijnen. Ik stel mjj ter dispositie mijne sta.1-
on landgeDooten, die zich dit interessante
werk, waarin alles wat de Parjjsche tentoon
stelling aangaat voorkomt, vergezeld van de
fijnste gravures, willen aanschaffen.
Anton Oudsiioorn,
102 Bd. du Nord 102, Brussel.
