Leiden, 16 November.
hage en andere, aanstalten om do biyde dagen
te herdenken, waarop het vaderland weder
begon te herleven en zyne vrijheid en onaf
hankelijkheid onder het geliefde Huis van
Oranje te hernemen. Dankbaar zjjn wij, dat
onze Koning Willem III het voorrecht mag
genieten, beide gedenkdagen mede te vieren.
Moge het tegenwoordige geslacht uit het
Verleden de wijze les trekken, dat verdeeld
heden een volk ten val leiden, opdat het nooit
door vernedering leere te bedenken do waar
heid van de sprouk, welke in vroeger eeuwen
op de munt te lezen stond: Eendracht
maakt macht, eene waarheid, waarvan zoo
menige roemrijke ^bladzijde in 's lands historie
bladen getuigenis draagt.
Heden is aan do universiteit alhier de heer
Foeke Foekens, geb. te Harlingen, bevorderd
tot doctor in de rechtswetenschap, met aca
demisch proefschrift, get.„De Zondag in het
Nederlandsch privaatrecht."
Aan de universiteit alhier is met goed
gevolg afgelegd'-het aanvullings-examen in de
planten- en dierkunde door den heer H. C. Los.
In het departementsgebouw der afdeeling
Leiden van de Maatschappij „Tot Nut van 't
Algemeen,had gisteravond de eerste verga
dering in dit seizoen plaats van de leden mot
hunne dames.
Voor een vrij -talrijk auditorium trad als
spreker op prof. 'dr. Jan Ten Brink, die tot
onderwerp had gekozen: „Over Engelsche,
Fransche en Nederlandsche Robinsons."
Dit onderwerp behandelde spr. breed
voerig en hy achtte het uoodig een blik
te werpen in de oudheid wat betreft de be
schrijving van reizen, liefst zoo avontuurlijk
mogeiyk, zoo in poëzie als in proza. H(j bracht
de reizen van Ulysses, in de Odussee door
Homerus bezongen, In herinnering; die van
Antonius Diogenes naar Thule; die van
den ferschen monnik St.-Brandanus, strek
kende om zijn verloren geloof te herkrygen.
De heer Ton Brink ging vervolgens na wat
er op letterkundig gebied in do middeleeuwen
was verschenen, tot motief hebbende het doon
van verre reizen, en noemde als Engelsche
Robinson do reis van John Mandeville;
hy wees op de Nederlandsche reisbo-
schryvingon van Olivier Van Noort en van
Schouten en Lomaire, op de wondorbaariyke
van Willem IJsbr. Bontekoe en vestigde de
aandacht op Dante's wonderschoons „Inferno."
Eenigen tyd stond spr. stil by de levens
beschrijving van Daniël Defoe, den bekenden
auteur van den echten Robinson, waarvan het
eerste deel in 1710", het tweede in 1724 ver
scheen. Dit werk van den beroemd geworden
Engelschman werd het model, waarnaar tal
van andere Robinsons werden vervaardigd,
met de noodige en onnoodige variatiön. Zoo
verscheen er een Robinson op Duitschen bodem
van Johann Gottfried Schnabel. Deze schry ver
voorzag zyn held van eene gade, en een dus
danig werk werd ook geschreven door den
Zwitser Richard Wyss (De dominee op het
eiland), ook iots zeer nieuws. In 1758 zag
het licht do Haagèche Robinson, ryk aan
avonturen, als opvolger van den Hollandschen.
Na de pauze toonde spr. aan, dat het by
alle schry vers van Robinsons niet alleen was
te doen geweest om de reizen, maar veeleer
om de aandacht to vestigen op verkeerdheden
in de regeering, öp misbruiken in de maat
schappy, enz., getuige o. a. het werk van den
Engelschman Swift, een tydgenoot van Defoe,
dat kenneiyk diende om Oud-Engeland de les
te lezen, dat van den Deen Ludwig Hol
berg, in het Latyn, en later in andere talen
overgezet, ook in hot Nederlandsch, dat kan
beschouwd worden als eene satire op de
Franschen, en dat van Bulwer „The coming
Race", dat eveneens eene satire is en wol
op de vorderingen der wetenschappen, op den
vooruitgang der maatschappy, op allo nieuwe
instellingen. De mededoeling door den spr.
uit dit work aangaande de vleugelmenschen
was zeer boeiend.
Na eene beschouwing over eenige van Jules
Verne's werken, 19de eeuwsche Robinsonades,
besloot de geachte spr. zyne leerryke lezing.
De commissie, in 1888/89 belast met het
afnemen van de practische examens van apo
theker, zal zitting houden op Donderdag 22
November 1888 en volgende dagen te Leiden.
Hedenmiddag ontvingen we per Neder
landsche mail, over Genua, de Indische bladon
van 11 en 12 October.
Wy achten hot niet overbodig te her
inneren aan het bezoek, dat „Nyvorhoid"
Woensdag a. s. aan de Nederlandsche Gist
en Spiritusfabriek brengen zal. Het bezoek
aan de zilverfabriek van de heeren Van Kem
pen te Voorschoten heeft zulke aangename
herinneringen achtergelaten en de bezoekers
waren inderdaad zóó uiterst voldaan over de
ontvangst en over hetgeen zy zagen, dat het te
verwachten is dat het bezoek aan de Spiritus
fabriek volstrekt niet minder groot zal zyn.
Blykens do advertentie van deze week, is
eene schriftelyke opgave vóór Zondag a. s.
aan den secretaris voldoende om op do lyst
gebracht te worden, welke aan de directie
van de fabriek wordt ter hand gesteld.
Er bestaat gelegenheid tot verzending dor
correspondentie naar Noord-Amerika, door
middel van het stoomschip „Amsterdam", van
Rotterdam vertrekkende. Ten postkantore
alhier moeten de brieven enz. uiterlyk Zaterdag
ochtend om 7.55 bezorgd zyn.
De wyze van verzending behoort duidelyk
op het adres vermeld te worden.
Mr. A. D. Van Assendelft de Coningh
heeft de benoeming tot burgemeester van Lei
derdorp aangenomen en zal op Woensdag, 21
dezer, 's namiddags te halfdrie, in eene buiten
gewone raadszitting als zoodanig worden ge
ïnstalleerd.
Gisteren is in de vergadering van burge
meester en wethouders der gemeente Katwyk
door den correspondent der Nederlandsche
Maatschappy tot redding van drenkelingen de
zilveren medaille, benevens eene belangryke
gratificatie op de meest plechtige wyze uitge
reikt aan den gemeente ambtenaar H. A.
Gebuys voor het redden van een kind in de
maand Augustus 11. uit het P. H.-kanaal te
Katwyk aan Zee. - Ook een paar dagen ge
leden mocht genoemde Gebuys het voorrecht
smaken een kind uit dat kanaal te redden.
Door den minister van waterstaat, handel
en nyverheid is bepaald dat de nagenoemde
ambtenaren by de administratie der posteryen
hunne functién zullen uitoefenen als volgt:
de commies 2de kl. K. J. L. Bolomey te
Roermond, ingaande 1 December; de com
miezen 3de kl.A. G. Boekwyt te Leiden,
ing. 1 Dec.; J. W. Ten Cate te Deventer,
ing. 16 Oct.; D. Snyder te Amsterdam, ing.
16 Oct.; H. Boonacker te Nymegen, ing. 1
Dec.; J. J. C. De la Sablonière van Eelde te
'8 Qravenhage, ing. 1 Dec.; J. F. Damstó op
het spoorwegpostkantoor No. 2, ing. 1 Dec.;
de commiezen 4de kl.: mejuffrouw M. W. C.
De Koning te Eindhoven, ing. 16 Nov.S.
Beumée te Dokkum, ing. 1 Nov.; J. G. Pot-
jewyd te Rotterdam, ing. 1 Nov.; G. H. Mul
der te Doesburg, ing. 16 Nov.; Ph. Van
Zuiden te Rotterdam, ing. 16 Nov.; de sur
numerairs: H. Van der Meyden, te 's-Gra-
venhage, ing. 1. Nov.; J. M. Neujean te id.,
ing. 1 Nov.; G. O. Kluit te Scheveningen,
ing. 25 Oct.
De minister van marine is lydende aan
een z. g. negenoog aan don hals en is onder
behandeling van den inspecteur van den genees
kundigen dienst der zeemacht, dr. F. J. Van
Leent.
De toestand van den minister was gisteren
zelfs vry zorgelyk.
Nader vernemen wy dat do toostand
heden, naar omstandigheden, wel is. Z.Ex.
heeft gisteravond met gunstigen afloop eene
operatie ondergaan en bracht den nacht rustig
door.
Het stoomschip „Conrad", van Amster
dam naar Batavia, vertrok 15 Nov. van Suez;
de „Rotterdam", van Nieuw-York naar Rot
terdam, arriveerde 15 Nov. in den Nieuwon
Waterweg; de „Zuid-Holland", van Rotterdam
naar Java, vertrok 15 Nov. van Marseille.
Gemeigd Nlenwa.
Do ijsbaan van de „Leidsche IJs
club" nadert nu langzamerhand hare algeheele
voltooiing. Hield de ingevallen vorst de werk
zaamheden tegen, het eenigszins zachtere weer,
dat er op volgde, stond toe dat weer met
spoed kon doorgewerkt worden.
Zonder tegenspoed komt de geheele dyk
deze week klaar; de duiker tot het inlaten
van water is reeds gereed. De restauratietont
is zoover gevorderd, dat men overmorgen met
het buitenwerk gereed zal komen, zoodat be
hanger en schilder do plaatsen van timmer
lieden en zinkwerbers zullen innemen. Eene
kleine bestnnrstont staat eveneens reeds op
hot terreinmen is nu bezig aan de brug,
welke toegang tot het geheel zal geven.
Wy waren heden in de gelegen-
heid inzage te nemen van het volledige pro
gramma der feestelijkheden, welke te Rotterdam
zullen plaats hebben ter herdenking van het
herstel van Neerlands onafhankelykheid.
Dat programma belooft, by eenigszins gun
stig weer, om de uitgebreidheid der feestel yk-
heden (w. o. groote optocht en schitterend
vuurwerk) en de flinke wyze, waarop deze blyk-
baar op touw zyn gezet, heel wat aangenaams
en heel wat schoons.
Het is te verwachten dat menig Leidenaar,
nu hier en ook in Den Haag niets te doen
is, een snoepreisje naar Rotterdam zal ondor-
nemen.
Het openly k feestbetoon ter
herinnering te 's-Hage aan den gewichtigen
dag van 17 November, bepaalt zich tot eene
nationale versiering van de Gedempte Gracht,
waar de bewoners zich niet verkozen te voegen
by hen, die, omdat 't jaargetyde er zich niet
toe zou leenen, meenden dat eene feestviering
in de residentie achterwege kon blyven. De
bewoners van die wyk hebben hun best ge
daan om de straat te versieren en zy hadden
eer van hun werk.
Aan de twee ingangen tot de Gedempte
Gracht staan hooge voetstukken, met groen
bekleed en versierd met wapenschilden en
vlaggen, die van het eene naar het andere
einde der straat slingers van sparregroen, door
masten gehouden, zenden. In het midden,
naby het kruispunt van d* zystraten, verheft
zich eene fraaie eerepoort, saamgesteld uit vier
pylers, omwoeld met dennegroen, waartegen
de kleurenryke wapenschilden en tropeeën goed
uitkomen, welke kolommen boogfrontons dra
gen, waarop de jaartallen 1813 en 1888 pryken.
Deze borden met de jaarcyfers zyn omlyst
door een garnituur van nagebootste bloemen,
terwyl de wapens van Nederland en de pro
vinciën langs de randen loopen. Het geheel
biedt eene statige figuur en vooral de vlaggen-
draporieën en de afwisseling met kleuren geven
aan dezen eereboog een levendig aanzien.
Evenwydig aan de groenslingers, zullen
Zaterdag-avond guirlandes van licht langs de
geheele straat ontstoken worden, terwyl een
muziekcorps het bezoek aan de versierde wyk
zal verlevendigen.
De schuit van den reeder Mee r-
burg te Katwyk aan Zee, bracht gisteren slechts
170 kantjes haring aan en heeft een verlies
van de halve vleet, p. m. 30 netten.
Te Haarlemmermeer is Woensdag
avond door de veldwachters Kooy en Luyendyk
aan den IJweg, by Halfweg, gearresteerd Jan
De Vries, oud 25 jaren, afkomstig uit Elzas-
Lotharingen, ter zake van diefstal van kippen
ten nadeele van A. Van Wieringen.
Met den sneltrein van Rotter-
dam, welke om 2 u. 50 m. te Amsterdam aan
komt, werd in de enmiddellyke nabyheid van
laatstgenoemde plaats gisteren een lampenist
overreden. Het hoofd werd hem letterlyk van
het lichaam gescheiden.
In den nacht van 13 op 14 dezer,
is te Woerden eene woning met schuur aan
den Utrechtschen straatweg afgebrand. De
spuit van Breeveld heeft verdere onheilen
voorkomen. Men heeft grond te vermoeden
dat eene petroleumlamp de oorzaak der ramp
was. Het verbrande was slechts gedeelteiyk
verzekerd.
Een hevige brand woedde in
den nacht van 13 op 14 dezer te Papendrecht,
by Dordrecht. Twee hofsteden werden in de
asch gelegd, terwyl nog een tiental arbeiders
woningen eene prooi der vlammen werd.
Men schry ft aan „Het N. v. d. D.:"
Gisternamiddag, omstreeks 2 uren, dus op
klaarlichten dag, had een onbekend man de
brutaliteit ten mynen huize, op de 2de ver
dieping, Prinsengracht, tegenover het Paleis
van Justitie, No. 673a, te Amsterdam, de
trappen op te komen en op eene myner kamers
(het was eene slaapkamer) de lade der wasch
tafel na te zien, of er zich iets van zyne ga
ding in bevond. Hy werd daarby door myne
vrouw verrast, en op de vraag wat hy daar
te maken had, is hy ylings haar voorby- en
de trappen afgeloopen, het hazenpad kiezende,
zonder herkend te zyn.
Door burgemeester en wethouders
te Rotterdam is lj»aald dat alle koffiehuizen
en tapperyen in den nacht van 17 op 18
November a. s. tot 3 uron na middernacht
voor het publiek mogen openblyven, alsmede
dat er tot dat uur in die inrichtingen muziek
mag worden gemaakt.
KOLONIËN.
BATAVIA, 11 en 12 October.
Volgens een te Semarang den 12den Octo
ber ontvangen telegram uit Solo, zyn van
daar dertig man troepen en veertig man van
het Mangkoenegorosche legioen hedenochtend
te vier uren in rytuigen vertrokken.
Vermoedelyk gingen zij naar het Sragensche.
Een later telegram van denzelfden dag
meldt: By Karang Pandan (Mangkoe Negaran),
naby de grens van Madioen, is een oproer
uitgebroken.
De resident, de controleur en Prang Wedono
zyn naar Karang Pandang vertrokken met
reeds gemelde troepen.
Het „Bataviaasch Nieuwsblad" van den
12den October scliryft het volgende:
„Men zal zich herinneren dat het „Leidsch
Dagblad", de „Haagscho Courant" en nog
andere Nederlandsche bladen eenigen tyd ge
leden particuliere telegrammen uit Indië ont
vingen, meldende o. a. dat te Sragen (Solo)
de toestand kritiek was.
„Met de gewone „eigenaardigheid", die reeds
zoolang de officieels waarheid der groote en
kleine Indische goden heeft gekenmerkt, werd
daarop door den heer Van Rees geantwoord,
dat er „niets van aan was".
„De thans uit Middel-Java ontvangen tele
grammen doen het ergste vreezen.
„Als er iets gebeurd is, dan zal er après
coup wel flink op gehakt en geschoten wor
den. Natuurlyk; en dat is ook goed.
„Maar bestuurders, d. w. z. menschen, die
preservatief wilden handelen, endiewen-
schen dat hun ondergeschikten in die richting
werkzaam waren, bestuurders heeft
Indië tot en met den heer Van Rees niet gekend.
„Het is altyd geweest: rustige rust, tot....
de spaanders vlogen, en eenige arme drom
mels met vrouwen en kinderen voor de offi-
ciëele waarheid het gelag betaalden, het gru-
weiyk gelag.
„Ainsi va le monde oriental
De „Soer. Crt." sehryft het volgende
Het blyft zyn gangetje gaan met de ziekte
op 't- oogenblik wat meer onder do kinderen
der Europeanen, zou men zeggen, en onder wat
met de militaire wereld in verband staat.
Zaterdag namiddag stierf in het hospitaal een
Europeesch kanonnier, dio slechts twee uren
te voren was opgenomengisteren (7 Oct.) een
werkman van den constructiewinkel en een
inlandsch soldaat. Vanmorgen in de vroegte
twee fuseliers en eene vrouw uit de Djotan-
gan-kazerne.
De diep beklagenswaardige echtgenoot
en vader, die te Semarang binnen het tyds-
verloop van drie dagen vrouw en drie kinderen
verloor, de heer H., is thans zelf overleden.
De droefheid over zyn geleden verlies was
zóó groot, dat zyne veerkracht hem niet langer
kon staande houden en hy eenige dagen ge
leden in een hotel te Salatiga overleed.
Ongelukkig uiteinde van een gezin, dat nog
kortelings vol hoop Java's bodem betrad 1 (Tel.)
Door den gouverneur-generaal van Ncd.-Indtë 2ijn
de volgende beechikkingen genomen.-
Civiel Departement. Verleend: Een 2-jarigver
lof naar Europa, wegens ziekte, aan do hulponder
wijzeres bij het op. lager ond. voor Europeanen en
met dezen geljjkgestelden, joukvrouwc E. Van Raders.
Departement van Oorlog. Bevorderd: Bij de
militaire administratie: Totkapitein-kwartiermeevter,
de 1ste lnit.-kwartiermeester G. P. Van der Waart
Van Gulik; tot lsten luit.-kwartiermeester, de 2de
luit.-kwartiermeester, J. H. Bongaerts.
V o r 1 o e n d Een 2-jarig verlof naar Europa,
wegens ziekte, aan den lsten luit.-kwartiermeester
bij do militaire administratie G. De Voogt.
Departement van Marine. Benoemd: Tot 2den
bewaarder bjj de marine-magazijnen te Soerabaia.de
op verzoek eervol uit Zr. Ms. zeedionst ontslagen
eonstabel in 't vaste corps C. P. Waago, thans tijde
lijk met de waarneming dier betrokking belastmet
bepaling dat deze benoeming zal gerekend worden
te zijn ingegaan met 1 October 1888.
BUITENLAND.
Frankrjjk.
Nadat de Kamer van Afgevaardigden in
hare zitting van gisteren met 284 tegen 44
stemmen had geweigerd, tot de onmiddellyke
behandeling over te gaan van het voorstel
des heeren Basly, strekkende om do toepas
sing der wet van 29 Maart 1887 betreffende
de douanerechten op tarwe en meel te schor
sen, trok de heer Basly zyn voorstel in.
Op verzoek van den heer Floquet werd
daarop de beraadslaging over het budget van
openbare werken hervat. In den loop der
discussie werden zeer scherpe woorden ge
wisseld tusschen de heeren Floquet, Rouvier
en De Cassagnac.
Ziehier de oorzaak van die hevige woorden
wisseling.
Toen de heer Rouvier de tribune had be
stegen, zeide hy„Ik antwoord op den waar
den heer De Cassagnac
„Laat dat „waarden" maar achterwege'."
riep de heer Salis, afgevaardigde der Haute-
Garonne.
Kort daarop zeide de heer Rouvier in zyne
redevoering: „Ik treed uwe woorden met
voeten. Ik ben niet van hetzelfde maaksel
als myne lasteraars."
