ff'. 8818.
Woensdag 14 November.
A°. 1888.
§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommcr bestaat uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
Leiden, 13 November.
Feuilleton.
Brandtmann's Dochter.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maandenf 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
Heden is aan de universiteit alhier de heer
A. F. C. Hupkens v. d. Eist, geb. te Kerkrade,
bevorderd tot doctor in de rechtswetenschap,
met academisch proefschrift, get „DeNeder-
landsche Mijnwet."
Den 19den Decombor a. s. wacht onzen
ingezetenen weer een zeldzaam kunstgenot.
De Maatschappij voor Toonkunst alhier zal
dan haar tweede gewoon concert geven, het
geen zal bestaan in eene artisten-soirée.
Op deze soiree zullen optreden
lo. Pablo De Sarasato, uit Parjjs, de alom
bekende violist, wiens toon en techniek de
toehoorders steeds in verrukking brengt.
•2o. Mademoiselle Zélie Moriamé, uit Brus
sel. Voor eenige jaren trad zij hier op met
Dyna Beumer en De Swert; haar geacheveerd
spel en hare liefelijke verschijning staan ons
nog duidelijk voor den geest.
3o. Fraulein Adèle Hermann, uit Hamburg,
eene voor ons onbekende zangeres. Zjj moet
beschikken over een mooi sympathiek sopraan
geluid.
Wij twijfelen er alzoo niet aan of de leden
der Maatschappij on hunne dames zullen ook
dit concert mot b(jzondore belangstelling te
gemoet zien.
Van de meest vertrouwbare z(jde wordt
ons modegodeeld dat door het bestuur van het
H. G.- of Arme Wees- en Kinderhuis alhier
aan het classicaal bestuur te dezer stede go
richt is de volgende missive:
„Naar aanleiding van het verzoek des kerke-
raads orn afschrijving van een kapitaal tot
oprichting van een Diaconie-Weeshuis alhier,
is het misschien niet overbodig U te verzeke
ren, dat het H. G.- of Arme Wees-en Kinder
huis op den duur in staat en bereid is, om
al de weezen der Hervormde Gemeente, zonder
onderscheid, op te nemen en te verplegen.
„Op verschil van afkomst, leeftjjd of richting
der ouders wordt daarbp geen acht geslagen.
Op 17-jarigen leeftijd kiezen de verpleegden
zeiven, na overleg met hunne betrekkingen,
den predikant, door wien zij wenschen op
het doen der belijdenis te worden voorbereid."
(io. g.) Het Bestuur van het H. G.- of Arme
Weesen Kinderhuis,
J. J. Prins, Voorzitter.
c. J. Van Ketwich, Secretaris.
In den „Ned. Spectator" toont mejuffr.
Bordenis Van Berlekom aan on de Leidsche
hoogloeraar De Goeje bevestigt het dat in
do „Nouvelle Revue" van 1 Aug. jl. een merk
waardige letterkundige diefstal is gepleegd.
In die aflevering komen eenige Oosterscho
legenden voor, volgens het Arabisch hand
schrift van een onbekenden schrijver, ver
taald door „Comte Henry M. d'Estrey." Deze
verhalen nu zijn schier letterlijk vertaald
uit de parabelen van Multatuli's „Minnebrie
ven." Gedeelten van een dier verhalen zpn
in den „Speet." in beide teksten naast elkan
der geplaatst en daaruit blijkt het feit zonne
klaar. Prof. De Goeje voegt er nog eenige
bijzonderheden bjj, die allen twijfel opheffen.
Uit overweging dat de voorschriften
omtrent de wijzo, waarop het overlijden van
krijgslieden, die te velde, in den slag, of in
's F.jjks dienst buiten het koninkrijk zijn
gestorven, in de gewone registers van den
burgerlijken stand moet worden ingeschreven,
zooals ze zijn vastgesteld bij koninklijk besluit
van 13 Juli 1830 (Staatsblad No. 53), her
ziening vereischen, is bij koninklijk besluit
van 4 dezer (Staatsblad No. 158), met intrek
king van evengemeld koninklijk besluit, het
volgende bepaald:
Art. 1. Met het opmaken der akten van
overlijden van krijgslieden, te velde, in den
slag of in 's Rijks dienst buiten het koninkrijk
gestorven, worden belast de officieren der
militaire administratie, by den troep aanwezig,
of degenen, die als zoodanig fungoeren.
Art. 2. De akten worden ingeschreven in
een daartoe door de in art. 1 bedoelde per
sonen aan te houden register.
De eerste en laatste bladzijden van het
register moeten zijn gekantteekend en voorts
alle de bladen daarvan gewaarmerkt door
den hoofdintendant.
Art. 3. Na de inschrijving der akten wordt
daarvan een afschrift gezonden aan het depar
tement van oorlog.
Art. 4. Het hoofd van het departement van
oorlog doet het in art. 3 vermelde afschrift,
door hem gelegaliseerd, toekomen aan den
ambtenaar van den burgerlijken stand der
laatste woonplaats van den overledene, ten
einde door dezen in de loopende registers te
worden ingeschreven en daaraan te worden
vastgehecht.
Ter gelegenheid van de nationale feest
viering op 17 November a. s., is door het
bestuur der Coöperatieve Winkelvereeniging
van Eigen-Hulp te 's Hage, aan het gemeente
bestuur aangeboden een belangrijk bedrag aan
bons voor winkelwaren, met verzoek die aan
de armen in die gemeente te doen uitreiken.
De heer S. De Lange zal Zaterdag bij
de opvoering van „Robert le Diable" door
het Fransche opera-gezelschap te 's Hage,
het nieuwe orgel bespolen.
Het orgel is vervaardigd door de firma J.
Van Gelder te Leiden, om als begeleidings
instrument voor de in opera's voorkomende
orgelpartyen te dienen, en voldoet aan de
eischen, welke men aan een dergelijk in
strument stellen kan. Het bevat de volgende
registers: Prest. 8', Viola di gamba 8', Hol-
püp 8', Octaaf 4', Quint 3', Fluit 2' en Cor
net. De mechaniek en het pijpwerk zijn goed
bewerkthet materiëel is zeer solide en deug
delijk. De heer Van Gelder heeft de steun
punten der toetsen van manuaal en pedaal
in het midden geplaatst, waardoor eene ge-
makkeiyke en gelijke speelwyze wordt ver
kregen en de mechaniek met van onhandige
spelers te lijden heeft. Achter de windladen
is een klein reservoir geplaatst, om wind-
schokken te voorkomen. Do intonatie is goed
en het effect in de zaal zeer fraai, ofschoon
het werk, zegt het „Vad.," niet gunstig ge
plaatst is.
De „Maatschappy van Geneeskunde"
heeft zich by adres tot den minister van
binnenlandsche zaken gewend, met verzoek
maatregelen te nemen tegen het uitoefenen
der orthopaedie en massage door niet-genees-
kundigen, zonder aanwyzing en voortdurend
toezicht van geneeskundigen.
Tevens heeft zp verzocht by de volks
telling in 1389 het aantal blinden, doof
stommen, idioten en krankzinnigen te laten
tellen.
Nog vraagt zp, het toezicht op het slacht
vee te verscherpen en, om hondsdolheid te
voorkomen, do honden voortdurend te muil
korven.
Aan den minister van financiën werd ver
zocht de geneeskundigen te ontheffen van het
betalen van patent.
De heer O. Van Rees, onlangs uit Ned.-
Indiö teruggekeerd na het ambt van gouv.-
generaal te hebben overgedragen aan den
heer Pynacker Hordyk, bevond zich gister
morgen te Arasterdam. Hy had zyn intrek
genomen in het Amstel-Hotel en kwam gister
namiddag om halfvyf te 's-Gravenhage terug.
In uiterlyk is de afgetreden landvoogd weinig
veranderd.
Door den Raad dor gemeente Tiel, is
tot leeraar in de Hoogduitsche taal en let
terkunde aan het Gymnasium en de H. B.-S.
liefgehad op zpne wyze. En langzamerhand
werd zpn leven eenzaam. Hy bleef over als
een kale boom en hot was hem alsof men
hem zpne groene takken van het hart had
gereten. Mining bleef ook —Mining werd steeds
schuwer en gedrukter en soms had hp ge-
wenscht hp kon zich niet bedwingen dat,
moest er hem nóg een ontnomen worden
zy het mocht zpn, in plaats van een der
anderen.
Maar het gebeurde niet en ook zpne vrouw,
die hp meer liefhad dan zpne kinderen, begon
te sukkelen. De kinderen trokken haar tot
zich. Hare oogen waren altyd op het land der
dood9n gericht en het verlangen naar hen
verteerde haar.
Ook zp verliet .hem. Hy was alleon met
Mining en nu hechtte hy zich met zpn ge-
heele hart aan haar. Hij, die eens gewenscht
had haar te mogen verliezen, zou nu alles heb
ben gegeven om haar te behouden Het was
hem een troost, dat zyne liefde niet onbeant
woord bleef. Zp had ook niemand anders meer,
dien zp kon liefbobben. Ang3tig lette lip op
alle teekens, die hom konden verraden, dat
hare kinderlyke liefde opnieuw ontwaakte. Zp
was nog altyd gesloten en zelden teeder;
maar dat lag niet in haren aard. Overigens
vervulde zp hare huiseiyke plichten zeer go
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regoU 1.05. Iedere regel meer ƒ0.171,
Grootere lettere naar plaatemimte. Voor het in-
caeaeeren buiten de Btad wordt 0.10 berekend.
aldaar benoemd de lieor dr. E. F. Vossman,
privaat docent aan de Universiteit te Amster
dam en te Utrecht.
Ter benoeming van vier hoofden aan
even zoovele openbare lagere scholen te Am
sterdam hebben zich 290 sollicitanten aan
gemeld.
De commissie van rapporteurs over do
vier wetsontwerpen tot vaststelling der be
grooting voor Nederlandsch-Indië voor het
dienstjaar 1889, en voor het wetsontwerp
betreffende den spoorweg Warong-Bandreg-
Tjilatjap, heeft eindverslag uitgebracht.
Het stoomschip „Voorwaarts," van Bata
via naar Amsterdam, vertrok 12 November
van Aden; de „Zuid Holland", van Rotterdam
naar Java, passeerde 11 Nov. Tarifa; de
„Edam," van Amsterdam naar Nieuw-Y'ork,
passeerde 12 Nov. Lizard; de „Zeelaud,"
van Java naar Rotterdam, vertrok 12 Nóv.
van Colombo.
liet Leidsche Tooncel.
Reeds een vpftal jaren geleden mochten
wij aan hot toenmaals nieuwe drama van den
Franschen dichter Francois Coppóe onze hulde
brengen. Do lange tydsruimte, welko tusschen
beide uitvoeringen die van voorhoen en tus
schen die, welke wp gisteravond mochten aan
schouwen ligt, laat ons toe deze te bespreken
met eenige woorden meer dan wp gewoon zpn
aan eene reprise te besteden. Het was op
het laatst dor vpftiende eeuw. In den strpd
tusschen Pisa en de door handel en ny verheid
zeer rpke Toscaansche stad Florence had de
eerste het onderspit moeten delven. Barnabo
Spinola, condottierre in dienst der republiek
van Florence, gouverneur der veroverde veste,
was een dier wezens, die den grondslag hunner
kracht, den steun hunner macht zoeken in
eene barbaarsche, onmenschelijke wreedheid.
Tallooze hoofden van burgers, groot door hunne
liefde, welke zy hot vaderland toedroegen,
vielen op het schavot als offers hunner dwin-
gelandp. Ook dit lot was den Pisaanschen
edelman Gean Batista Torelli beschoren ook
hp was reeds ter dood gedoemd, toen, even
onverwacht als onverklaarbaar, aan dezen
waardigen patriot genade geschonken werd.
Hp neemt deze aan, maar slechts uit liefde
voor zpne echtgenoote donna Pia. Dank heeft
hp echter den tiran niet willen betuigen;
integendeel, hp riep hem toemocht mp een
zoon geboren worden, al de wraak, al de haat,
die in my zpn, zp zullen op dat kind over
gaan; de taak om myn vaderland van het
gehate juk te bevrijden, door my begonnen,
trouw en zorgde dat alle bevelen van haren
vader stipt werden opgevolgd.
Toch waren beiden zelden samen het was
alsof zy elkander vermeden. Brandtmann kon
ook niet alleen zpn. Was hy niet bozig, dan
dwaalden zpne gedachten terug naar zpne
dooden en dan dan vervolgde hem woer dat
bleeke gezicht, dat hy vóór alles wilde ver-
myden.
Om het niet te zien, zag hij nooit meer naar
eene plek en wende zich den rusteloozen
blik aan, welke zyn gelaat die vreemde uit
drukking gaf. Om niet te denken, wanneer
hij alleen was, begon hp te rekenen en rokende
vraagstuk op vraagstuk. Zoo was hy een
groot mathematicus geworden en in hot dorp
spotte men met hem, maar niemand wist wat
het doel was van al dat tellen.
Hp deed ook nuttiger dingen om rust te
vinden. Geen storm, geene schipbreuk in de
buurt, waarby hy niet alle krachten inspande
om te reddon wat er te redden viel.
Hij had niet geboet? Kon de dood van één
mensch niet verzoend worden door de redding
van zooveel levens?
Wordt vervolgd)
15) Novelle.
Naar het Duitsch van Gravin M. Keyserling.
Daarna kocht hp een schip en zond het
ter koopvaardij. Het eerste bracht hem een
tweede op en de kapiteins keerden altijd met
rpke winst terug. Hy kocht eene andere be
zitting en de koop bracht nieuwe voordeelen
aan. Het goudgele graan werd in goud omge
zet en misschien zou Brandtmann de bron
van al dien rykdom vergeten zpn en inder
daad gelukkig zpn geweest, als er niet iets
ware gebleven dat hem dagelyks aan hot ver
leden herinnerde. Het kind! Mining.... Zy
was veranderd. Hy wilde het in den beginne
niet opmerken maar het gelukte hem niet.
Zp was vroeger zyne lievelinge geweest, de
schoonste en vroolpkste van zyn zestal; zy
i had hom steeds met liefkoozingen overladen.
I Schoon was zp nog en vroolyk ook, als haar
vader er niet bp was, maar schuw en gedwon-
I gen in zijne nabyheid. Zij scheon hem steeds
te ontwyken. En Brandtmann zalf vervreemdde
zich van zijn kind; hij zag haar liever niet;
hp zou haar gaarne van huis hebben gezonden,
maar hij durfde niet. Dat was de eerste scha
duw, welke over den glans van zyn goud viel.
Toen brak de dag aan, waarop zy hem zpn
zoon stervend thuisbrachten. Hy was molenaar
geweest en had het molenrad tot staan wil
len brengen; het rad had hem gegrepen en
hem verpletterd. Dat was vreeseiyk, maar hej
was eene ramp zooals iedereen kon overkomen.
Daarna verliep er een jaar, toen zy hem den
tweeden zoon ook thuisbrachtendeze was by
het houthakken door een vallenden boom ge
troffen. Toen Brandtmann het lyk zag, meende
hij plotseling een ander gelaat te zien, dat hp
met alle kracht uit zyne herinnering had trach
ten te bannen; een vreeselyke angst greep
hem aan, welke hem geene rust gunde.
Van dien tyd af kwam de dood jaar op jaar
zyn huis binnen, als wilde hp hem al z(jne
levende schatten ontnemen en hem slechts
do levenlooze laten. Het eene kind na het
andere stierf on als hy aan het ziekbed zat,
wist hij, dat zp niet gered konden worden.
Dan voelde hp het stervensuur naderen hij
zag de oogon breken en de lykkleur op het
gelaat komen. Men droeg het lyk weg, maar
het bleef hem steeds voor oogen en hy meende
weer het gezicht te zien van den vrtemden
man, dien bp niet had gered.
Zyne vijf kinderen alle vyf! Hij had hen