N°. 8817.
Dinsdag 13 Noyemb er.
A0. 1888.
Dit nommor bestaat uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
feze (Courant wordt dagelijksmet uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 12 November.
Feuilleton.
Brandtmann's Dochter.
LEIDSCH
PB.IJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden..1.19.
Franco per post.".T.'.V.V.. 1-40.
Afeonderlgko Nommers.V.V. 0.05.
De vereeniging „het Nederlandsch Natuur-
in Geneeskundig Congres" zal hare tweede
rjeenkomst houden te Leiden op Vrydag 26
>n Zaterdag 27 April a. s. Tot voorzitter is
>enoemd prof. dr. W. F. K. Suringar, terwijl
ot secretarissen zyn gekozen dr. A. W.
ïroon Jr. en prof. dr. H. Treub.
Bjj het dagelijksch bestuur alhier is in
gekomen een verzoek van mejuffrouw A. M.
iaptaijn, om eervol ontslag als leerares in de
'eschiedenis en aardrijkskunde aan de hoogere
jurgerschool voor meisjes, tegen 1 Febr. 1889,
m een verzoek van den heer G. Rijkaart Az.,
Dm eervol ontslag als onderwijzer aan de
jongensschool 1ste klasse.
it Zooals wjj bereids mededeelden, zal en
wel op a. s. Vrijdag-avond de Hoogduitsche
epora in don Schouwburg alhier de „Freischütz"
komen opvoeren. Wij maken het publiek op
deze voorstelling opmerkzaam om twee rede-
ion. Eerstens is de bijwoning van deze opera
ion waar genot en in do tweede plaats
wij weten dit uit goede bron zal, wanneer
de Schouwburg goed bezet is, het opera-gezel
schap het bjj deze voorstelling niet laten,
maar Leiden nogmaals bezoeken. Wij meenen
dat dit eeno aansporing moet zijn deze welbe-
konde opera te gaan hooren. Het personeel
bestaat uit geheel nieuwe solisten en ook het
oor heeft algeheele verandering ondergaan.
Bij de heden gehouden openbare verkoo-
ing van cokes, in partijen van 100, 60, 10
en 5 hectoliters, waren de hoogste prijzen
42, 21.50, f 4.40 en 2.15de laagste f 42,
f 21, f 4.20 en 2.10.
In de vorigo week hield de heer A. Van
Leeuwen, Rijksveearts te Leiden, eene voor
dracht te Sassenheim voor de leden dor af-
deeling Oegstgeest en omstreken der Holland-
sche Maatschappij van Landbouw.
Spreker meende dat, daar de landbouw in
innige betrekking staat tot den boerenstand,
hij geen onnut werk zou verrichten, als hij
eeno beschrijving gaf van eene in deze stre
ken herhaaldelijk voorkomende ziekte onder
't vee, namelijk het afwerpen van het kalf.
Nadat hy eene duidelijke, door platen op
gehelderde beschrijving had gegeven van 't
proces der bevruchting, besprak hy do oor
zaken der door hem genoemde ziekte en gaf
d> middelen aan de hand om deze te bestryden
of te voorkomen.
Afzondering van het aangetaste dier was,
zyns inzions, in de eerste plaats noodzakeiyk,
torwyi ontsmetting der stallen hem hoogst
noodig voorkwam.
In de eerste plaats noemde hy als middelen
ter voorkoming: eene geregelde, krachtige voe
ding, zonder dat deze de vetvorming te zeer
mocht bevorderen.
Het te verstrekken hooi moet geheel viy
van schimmel zyn.
By ondervinding kon speker verzekeren,
dat dit middel hem dikwyls de beste resul
taten had opgeleverd.
Spreker had het genoegen een aandachtig
gehoor te vinden, dat met de meeste belang
stelling zyne duideiyke voordracht volgde.
De Voorzitter was dan zeker ook de tolk
van de opgekomen leden, toen hy den heer
Van Leeuwen in harteiyke woorden dank-
zeide voor zijne voordracht.
Een auditorium van zestien personen
is zeker iets hopeloos voor hem of haar, die
optreedt. En toch telden we er niet meer
by de uitvoering, welke we hedennamiddag
bywoonden en trots dat gering aantal op-
gekomenen toch doorging. De uitvoerder was
echter helaas blind.
Naar we vernamen, was dan ook op de
lyst, welke dezer dagen was aangeboden
geworden voor de orgelbespeling van den
heer B. Van der Kaa vry voldoende getee-
kend geworden.
Het orgel in het kerkgebouw der Doopsge
zinde gemeente leent zich voor het spel van
dezen oud-élève van het Amsterdamsche
Blinden-Instituut uitstekend. In werken, welke
hy van Mendelssohn, Niels "W. Gade, C. H.
Rinck en eigen compositie voordroeg, toonde
hy het instrument volkomen machtig tezyn.
Hedennamiddag ontvingen we por Engol-
sche mail de Indische bladen van 6-13 Oct.
Beroepen is te 's-Heerenborg de heer
F. C. A. Pantekoek, cand. te Amsterdam.
Uit het antwoord van den minister van
koloniën op het afdeelingsverslag der Tweede
Kamer over de Indische begrooting blykt het
volgende
Omtrent de concessie aanvraag tot exploi
tatie van eene reparatie-werf met dokgelegen
heid te Tandjong-Priok is de minister in overleg
getreden met den Gouv.-Generaal. In geen
geval zullen in de conbessio begrepen kunnen
worden de hangars en de magazynen, welke
onder toezicht staan van het beheer der in-
en uitvoerrechten.
Het denkbeeld om aan ondernemers van
spoor- en stoomtramwegen subsidie te verleenen
tot een bedrag, gelyk aan de besparing op
het vervoer van gouvernements reizigers en
goederen, is nog in overweging.
De minister overweegt nog welke maatre
gelen zijn te nemen ten aanzien van de officieren
van het Indische leger, die zich aan de hun
opgedragen werkzaamheden in de borri-ber.i-
commissie hebben onttrokken.
Het plan tot oprichting van een corps hier
te lande gestatiónneerde vrywilligers voor den
Indischen dienst heeft nog geen bepaalden
vorm aangenomen; wel meent de minister
dat dit zeer dienstbaar zal kunnen zyn aan
de belangen, ook ter verdediging van den
vaderlandschen bodem.
Do oindcyfers der begrooting zyn thans: uit
gaven 136,263.491middelen f 127,792.204
het tekort dus f 8,471.287.
Volgens de „Stoompost", is eene proef
neming met derde-klassetelegrammen in
overweging genomen, nl. het tegen vermin
derden prys overseinen vanniet-spoedeischende
berichten op de voor de telegraaf meest ge
schikte tydstippen.
In de zitting van den Iloogen Raad,
kamer van strafzaken, nam de nieuwbenoemde
advocaat-generaal, mr. J. G. Patyn, heden
voor 't eerst zyne functiën in 't openbaar waar.
Prinses Von Wied is hedennamiddag
weder uit Amsterdam te 's-Hage gekomen
en denzelfden avond naar de hoofdstad terug
gekeerd.
De gezant van Z. M. den Koning van
Italië by ons Hof, markies Spinola, zal, te
beginnen met de volgende week, eene reeks
van diplomatieke diners aanbieden.
De afgetreden gouverneur-generaal van
Ned.-Indiö, de heer O. Van Rees, die den
5den dezer te Genua aan wal is gestapt op
zyne terugreis naar Nederland en daarna een
zgner familieleden in Duitschland bezocht,
word heden in de residentie verwacht.
Detacheering is aangevraagd by het leger
in Oost-Indiö door den lsten luit. C. M. G.
Kroesen, van het 4de reg. inf. te Delft.
By beschikking van den minister van
binnenlandsche zaken is, voor het jaar 1889,
benoemd tot adsistent aan de Rykslandbouw-
school de heer J. P. Strieker Jr., te Wageningen.
In de Groote kerk te 's-Hage werd
gisteravond bevestigd ds. Oorthuys, vroeger
predikant te Katwyk aan Zee, om Woensdag
avond in dezelfde kerk zyne intreerede te
houden.
De feestviering te Scheveningen zal op 30
November voortgang hebben, ter herdenking
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regels f 1.05. Iedere regel meer 0.171.
Grootere lettere naar plaateruimte. Voor het in-
eaeeeeren buiten do etad wordt 0.10 berekend.
van den dag, waarop dan 75 jaar geleden, de
Prins van Oranje aldaar, na eene 18 jarige bal
lingschap, weder den vaderlandschen bodem
betrad. Dit feit zal door een optocht worden
voorgesteld, waarop dan zegewagens volgen,
do voornaamste bedryven der zeeplaats ver-
toonende. Ook eenige ouden van dagen, die in
1813 den Prins hebben zien aankomen, zullon
in rijtuigen aan den stoet deelnemen. In de
Keizerstraat komen aan beide zyden eere-
bogen, verbonden door groen en wimpels. Do
jeugd zal liederen zingen en de behoeftigen
zullon worden bedacht. Ook hoopt men eene
illuminatie te houden.
In den gemeenteraad van Gouda is
plechtig herdacht dat het Raadslid W. J. For-
tuyn Droogleever die betrekking 50 jaar be
kleedde. Onder eeno harteiyke toespraak van
den voorzitter, mr. Van Bergen IJzendoorn,
werd den jubilaris eene medaille vereerd (in
het goud, zilver en brons) met zyn borstbeeld
en met toepasseiyke inscriptie. Op het Stedelyk
Museum is eene dergeiyke medaille gedepo
neerd.
Door het prov. kerkbestuur van Drente
zpn toegelaten als candidaten tot den Heiligen
Dienst do hooren G. Mansvelt en N. L. Den
Burger, beiden theol. candidaten te Leiden.
Door wyien jonkvrouwe E. A. L. Rutgers
van Rozenburg is aan de Sophia-Vereeniging
tot bescherming van Dieren te Amsterdam
een legaat vermaakt van ƒ500.
Do „Amstelbode" bevat in een buiten
gewoon nummer het antwoord, dat door-
kardinaal Rampolla, in de Latynsche taal,
aan pastoor Brouwers, te Bovenkerk, is ge
zonden om namens den Paus dank te be
tuigen voor de besluiten, die voor 14 dagen
te Rotterdam in do vergadering van Katho
lieken zyn gonomen ten gunste van het her
stel der wereldiyke macht.
Het blad wekt de andere katholieke bladen
en kiesvereenigingen op, zich by de Rotter-
damscho verklaringen aan te sluiten, om
dan den tekst van deze „in prachtletter ge
drukt op oud-Hollandsch papier, in folio
formaat" met de namen der onderteekenaars
naar Rome te zenden.
Naar aanleiding der in de vorige week
te Utrecht gehouden byeenkomst van belang
stellenden in het oprichten van een bond ter
bestryding van h. i. verkeerde toepassing
der Coöperatie, werd Woensdag-avond aldaar
eene vergadering gehouden tot stichting eener
afdeeling Utrocht.
Tal van particulieren en neringdoenden
waren aanwezig]; een voorloopig bestuu
14) Novelle.
Naar het Duitsch van Gravin M. Keysorling.
„Hadt je dat dan vroeger wel?" vroeg Mi
ning, vol belangstelling voor alles, wat Hendrik
betrof. „Ja, dat is eene treurige geschiedenis,
welke ik toch moet vertellen, want je dient
toch iets van myne ouders te weten. Myn
vader was een welgesteld man. Hy had het
geld zuur verdiend op zee. Maar toen hy het
eens bezat, wilde hy het by elkander houden
en de boerdery koopen van den bloedverwant,
by wien ik thuis was. De eigenaar was, helaas,
een dronkaard, die zyn tijd in de kroeg door
bracht en zich weinig bekommerde om zyne
zaken, zoodat de boerdery publiek zou ver
kocht worden. Myn vader, die toentertyd in
het Mecklonburgsche woonde, bood myn neef
echter eene som en wilde het goed uit de
hand koopen om den gerechtelijkeu verkoop
te verhinderen. Hij droeg al zyn geld by zich
om dadolyk alle zaken te vereffenen en
had ons al laten weten op welken dag by
wilde komen. Myn neef ging hem tegemoet,
lomdat hij van de haven te Althagen wilde
'oopen. Tegen den middag zouden zy beiden
terugkeeren en wy wachtten hun met het eten.
Maar 's middags kwamen zy niet en 's avonds
kwam myn neef alleen en zei dat hy myn
vader niet had kunnen vinden. In Althagen
was hy met het schip aangekomen, maar
waar hy na dien tyd gebleven was, wist nie
mand. De man was, als gewoonlyk, dronken
en wy dachten eerst dat hy myn vader mis-
geloopen was en deze den volgenden dag zou
komen. Maar hy kwam niet niet den vol
genden dag en ook later niet en nooit hebben
wy iets meer van hem gehoord. De tien dui
zend thalers, welke hy by zich had, waren
ook spoorloos verdwenen. Had myn neef hem
vermoord om zich meester te maken van zijn
geld? Myne moeder nam my van hem weg
en klaagde hem aan. Toen hing hy zich op....
Sedert dien tyd zyn wy geslagen vyanden
met zyne familie, welke ons de aanklacht
nooit vergaf. Zy hebben getuigen bygebracht,
die myn vader hier achter Wavoro in do dui
nen nog hadden gezien. Hy had ec-n schipper
naar den weg gevraagd. Myn neef was by
het begin van den weg in de herberg te Warth
gebleven. Hy had hem dus niet kunnen ont
moeten. Wy hebben den vermiste gezocht en
gezocht, maar geen spoor van hem gevonden.
En daar hy al zyn geld by zich had, waren
wy verarmd en hebben honger en armoede
leeren kennen.En God moge den schurk
straften, die die ellende over myne moeder
heeft gebracht
Hendrik had onder het spreken vóór zich
op den grond gezien. Nu zag hy echter ver
wonderd op. Brandtmann stiet een rauwen
kreet uit; zyn glas viel in scherven, de wyn
liep over de tafel en hyzelf stond wankelend
op en wierp den stoel achter zich om. Zyn
gezicht was bleek en do oogen staarden gla
zig rond.
Mining sprong op en wilde naar hem toe
snellen, maar hy maakte een afwerend gebaar:
„Laat my gaan! Ik moet weg! Spreek niet!
Zwyg!"
Die woorden waren nauweiyks verstaanbaar.
Toen wankelde hy naar buiten. Mining bleef
bleek en ontsteld achter. Zij zei geen woord,
maar veegde den wyn van de tafel en Hen
drik was ook stil. Hy had in het eerste uur
van zyne verloving een blik geworpen in den
donkersten schuilhoek van het huis en het
spook gezien, dat daarin was verborgen. Nu
was hem een licht opgegaan. Brandtmann
was ziek, dat verklaarde zyn wonderlyk ge
drag, lichamelyk misschien niet, maar gees-
telyk. krankzinnig? Nu nog wel niet, maar
niet ver daar af.Zouden die aanvallen
aich dikwyls by hem herhalen? Zyne geslo
tenheid, zyne rekenmanie, zyn rustelooze blik,
dat alles deed aan waanzin denkon. Hendrik
had Mining gaarne gevraagd of zyne onder
stelling gegrond was, maar de knechts en de
meiden kwamen nu van hot land en de mees
teres moest hare plichten vervullen. Zy ging
in de keuken en zette het avondeten op.
Het prettig samenzyn was verstoord. Hen
drik zei dat hy naar het logement wilde gaan
om logies te bestellen en nam voor vandaag
afscheid.
Brandtmann verscheen ook niet aan tafel
en Mining verwachtte hem niet. Zeer laat lag
zy nog wakker, totdat zy eindelyk den zwa-
ren tred van haren vader op de trap hoorde.
Hy stak licht op in zyne kamer en ging
aan tafel zitten, maar hy zocht den slaap
niet, want hy wist dat die toch niet zou komen.
Hy dacht aan het uur, toen hy het geld in
bezit had genomen, dat hem en do zynen
voor ellende had behoed. Hy had daardoor
byna vergoten, dat het onrechtvaardig was
verkregen. Toch had het goede vruchten ge
dragen het geluk was hem steeds gunstig.
Hy behoefde huis en hof niet te verlaten,
maar bleef er op wonen als een welgesteld raa^,
totdat hy het met veel winst kon verkoopen.
[Wordt vervolgd.)