PK 8794.
A0. 1888,
(Qourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nominer bestaat uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad
Leiden, 10 October.
Feuilleton.
SIDSCH É8É DAGBLA
PRIJS DEZER COURANT:
Yoor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per postn 1.40.
Afzonderlijke Nommersn 0.05.
De 2de luitenant-kwartiermeester Smits,
onlangs overgeplaatst by het 5de reg. inf.,
zal 17 dezer zyne nieuwe bestemming volgen.
Het telegram omtrent, de nieuw on
lusten in Indië, waarvan wy in onze vorige
avond-editie melding maakten, luidt, vtlgens
opgave in de Staatscourant van heden, aldus
Blijkens tetegraphisch bericht van -de In
dische Regeering, vernaai de resident van
iSoerakarta in den nacht van 11 op 12 dezer
dat een dertigtal inlanders, als priosters ge
kleed, zich laeester gemaakt hadden van de
pasangrahan te'Tawangmangoe, in betdistrict
Karangpandan, naby de grens van 8-adioen,
en door do politie niet waren te ver-drijven.
I Terstond werden militairen derwaarts ge
zonden, met «en gedeelte van de -lyfwaeht-
■dragonders en <van het legioen van ipangeran
■Prang-AVedono, terwijl zich ook de resident
en genoemde pangeran daarheen begaven.
Ten gevolge van dit -krachtig optreden, word
de peging tot verzet an hare geboorte on
derdrukt.
Tan -d9 b9nde in de pasangrahan igaven
zich 42 personen, waaronder vrouwen en
kinderen, over, terwyl de leider der -bende
en tien anderen, die ziek niet wilden ever
geven, werden gedood. Nleanand is ontkomen.
Ce bevolking is volkomen rustig.
liet 1 November a. e. zullen in de ver
schillende garnizoenen de rijlessen voor -de
officieren van onboreden wapens wederom een
aanvang nemen en zullen, naar uit goede
bron wordt vernomen, ook officieren van naby-
gelegen garnizoen (waar geen rycursus ge
geven wordt) in de gelegenheid worden ge
steld de lessen tweemalen per week by te
wonen.
Mr. Van Weckherlin, die in de residentie
eenige maanden met verlof heeft doorgebracht,
neemt morgen de terugreis naar zyn gezant-
schaps-post te Washington aan.
Aan hot departement van marine werd
heden herbesteed: het maken van twee ge
beu won, voor den dienst der verlichting van
de Beneden-Eems te Deifzyl en Watum. Minste
insehry ver was de heer P. C. Quist, te 's-Hage,
voor f 38,500.
Het bestuur van de „Vereeniging tot
stichting van een toevluchtsoord voor aan
den drank verslaafden" heeft zich, naar prof.
Else en Ilse.
Slot.) Uit het Duitsch.
Vertelling van C. HIRUNDA.
„Gy moet leven voor myn kind. Groet Erich
en leef, leef gelukkig."
Het was stil in het donkere vertrek; de
zachte stem was voor altyd verstomd.
Ilse bracht slapeloos den geheelen nacht
by het lyk van hare geliefde zuster door.
Eerst des morgens begaf zy zich naar het
hooge studeervertrek van Erich, welks ramen
op het park en het meer uitzagen, en schreef
4e treurige tyding aan den verafzynden gade
van hare zuster. Toen zy klaar was met
schry ven, ging zy naar de wieg van het kind
en legde de kleine, teere handjes van Else op
den brief. „Dit is de eerste groet aan uw
vader," sprak zij. Toen nam zy eeD couvert
en adresseerde den brief aan Erich Van
Molten, die, als kapitein van de reserve,
met het Duitsche leger naar Frankryk was
getogen.
De winter was voorbyde vrede werd ge
sloten en graaf Van Molten keerde huiswaarts.
«Verwacht my niet vóór den herfst," had
Van der Lith in het „Utr. Dagbl." mededeelt,
in de vorige week geconstitueerd. Het bestaat
uit vyf loden en zal later op zeven gebracht
worden.
Alvorens tot verdere organisatie over te
gaan en een nader beroep te doen op de
veelzijdig toegezegde hulp, heeft hot bestuur
gemeend met ee* uitgewerkt plan -te moeten
gereed zyn, wasrtoo thans de noeüige stap
pen gedaan worden. Het bestuur hoopt dat
nog deze maand zyne plannen bekend ge
maakt, de platóselyke commissies benoemd,
ciroslaires verzonden en bydragert gevraagd
zul-len kunnen -wordeD.
Te Zoetermeer is, in den -ouderdom van
66 jaren, overleden de heer iL. Koetsier,
wethouder en ambtenaar van den Burgeriyken
Stand dier -gemeente en hoofdingeland van
Rjjoland.
Tot lid van het kies college der Her
vormde gemeente van Zoetermeer en Zeg
waard, in de plaats van den bear A. Visser,
die zyne benoeming niet heeft aangenomen,
is gekozen -de heer C. Van Dorp,-te Zegwaard.
Beroepen is te Kuinre en te Kortenhoef,
(N.--Hde heer L. Smit, cand. te Noordwyk
aan Zee.
Men me/klt uit 's-Gravenhage
Sarah Bernhardt speelde gister- (Maandag)
avond voor de laatste maal alhier in „Fedora"
voor eene stampvolle zaal. Het verrukkelyk
spel -der tragédienne bracht het publiek her
haalde malen dn geestdrift en na een aan-
grypetid tooneel, waarin Fedora, na eerst
maatregelen te hebben genomen dat Loris
Ipanoff hare wooing niet kan verlaten zonder
door de politie te worden gearresteerd, doch,
dezen stap betreurende, hem ten slotte weet
te dwingen by haar te overnachten, waardoor
hy gered is, barstte het publiek op alle rangen
in een aanhoudend applaus uit Ook in de
stervensscène was zy meesterlyk. Verschil
lende bloemgeschenken werden haar vereerd.
Na afloop der voorstelling, werd der diva
door de kunstvereerdors en de administratie
d6r Fransche Opera eene serenade gebracht
voor het „Hotel den Ouden Doelen", fantastisch
verlicht door Bengaalschen gloed.
Het publiek juichte Sarah Bernhardt, die,
omringd door vele kunstvrienden, aan een ge
opend benedenvenster stond, stormachtig toe,
vooral toen het muziekcorps de Nederlandsche
volksliederen speelde. Zy groette, zichtbaar
getroffen, de volksmenigte herhaaldelyk.
Het inrichten van het Centraal station
der brandweer te 's-Hage is gisteren aan
besteed voor 20,649.
hy naar huis geschreven, en was naar Egypte
gereisd.
Ilse bleef by de kleine Else.
De dringende beden der familie Bonella
konden haar niet bewegen naar het Como-meer
terug te keeren.
In ernstigen arbeid werden do dagen door
gebracht. Een gedeelte van het slot werd door
haar voor verwonde soldaten ingericht, die
zy zorgvuldig hielp verplegen.
Toen echter de lente in het land kwam
en met deze veel arbeiders weer huiswaarts
keerden, had zy den rentmeester Bauman
laten komen om mot hom de plannen van
Erich, aangaande de vergrooting der met de
bezittingen verbonden fabrieken, in te zien.
Ook vond zy by Erich's papieren ontwerpen
om de oevers te versterken, ten einde de be
woners der streek tegen de overstroomingen
van het meer te beveiligen.
Onverpoosd had zy, door den ouden rent
meester geholpen, de versterkingswerken, ten
afweer van het water, laten ten uitvoer bren
gen. Toen het Kerstfeest werd, waren de
groote werken klaar.
De bewoners van het vlakke strand konden
nu gerust de stormen afwachten. Zy waren
tegen de golven van het meer beschut.
Het eigendom, dat sedert honderden jaren
Doctor Georg Ruge, uit Heidelberg, aan
vaardde gisteren te Amsterdam hot profes
soraat in de ontleedkunde, met eene rede in
het Duitsch over d« beteekenis der ontlood-
kunde in de medische wetenschap.
Do collecte veer de feestviering van 30
November te Schereningen heeftin hot geheel
f 12S7.96'/2 opgebracht. Het comité verwacht
nog eenige giftep„
De te KenstantinopeC verscliynende
„Torquie" bevaftte dezer dagen een artikel
orer Duitschla»d e i Nederland, waarin ge
wezen wordt op den te verwachten dood van
onzen Koning -on op de opvolging als Koningin
van de jonge prinses Wilhelmina. Verder
merkt genoemd blad op dat voor het geval
deze prinses kinderloos sterft, de kroon der
Nederlanden zal overgaan op de zuster des
tegenwoordigen Konings, de groothertogin van
Seksen - "Weitnar, dus aan een Duitsch Huis.
Hier voegde het blad, volgens do „KOln.
Ztg." er de onwaardige uiting by dat do
Duitsche politiek er h-et meeste belang by
heeft dat WSlbelmina niet biyve leven, terwyl
rast drieste brutaliteit wordt te kennen ge
geven dat de Duitsche staatkunde eventueeie
belemmeringen, zonder naar de stem van
het geweten te hooren, zou uit den weg
weten te ruimen.
Naar do „KOln. Ztg." opmerkt, kan het
merkwaardig goacht worden dat een Turksch
blad zich met zaken bemoeit, welke volstrekt
niet in verband staan mot het belang van
•Turkye.
Naar echter uit den inhoud van bedoeld
artikel blykt, is deze minder de tolk -der
Turksche dan wel der Fransche gezindheid
jegens Duitschland en levert hy er slechts op
nieuw een bewu's van hoe Frankryks invloed
aan alle oorden en in alle landen togon Duitsch
land woelt en aanzet.
De Turksche regeering heeft, ingevolge deze
uitingen, der „Turquie" voor onbepaalden tyd
de verschyning ontzegd.
Te Twelloo is in den ouderdom van 81
jaren overleden V. M. F. baron Bentinck tot
Nyenhuis, kamerheer des Konings in b. d.,
ridder der Willemsorde 4de kl.
Volgens eene mededeeling op de jongste
algemeene vergadering der Ned. Zondagsschool-
vereeniging, telt Nederland 1400 Zondags
scholen met een 150,000 leerlingen.
De minister van financiën maakt bekend
dat het saldo van 's Ryks schatkist op 13
dezer bedroeg: by de Nederlandsche Bank
ƒ21,631,862.53 en by de betaalmeesters
f i,675,173.15'/ïte zamen f 23,307,035.68'/2.
bet luimig element ten speelbal diende, was
door Else's vaste werkkracht behouden. Uit
iedere hut steeg een dankgebed voor haar
ten hemel.
Op Kerstavond bezichtigde een in een peis
gehulde heer, met den ouden Bauman, de
versterkingswerken aan den oever. Op al zyne
vragen ontving hy van den ouden man, op
wiens gelaat trots en vreugde straalden, ten
antwoord: „Dit is het werk van onze gravin 1"
Deze woorden deden den vreemdeling ver
stommen; zyne Hercules-gestalte beefde.
Hoe meer zy het slot naderden, des te zachter
sprak Bauman. In de groote slotpoort verdween
de heer op de duistere trappen.
Boven in de zaal had Ilse den Kerstboom
aangestoken voor de kleine Elsetoen zy den
boom zorgvuldig had getooid en de kaarsen
had aangestoken, ging zy de kamer uit om
zelve het kind te halen, ten einde haar ten volle
de pracht dos Kerstbooms te doen genieten.
Toen zy met de juichende, spartelende Else
op den arm de kamer weer binnenkwam,
stond naast den helder stralenden „Noordlands-
tanne" eon amandelboom met rooskleurige
bloesems. Een groote, blonde man kwam haar
tegemoet en riep, de armen naar haar uitbrei
dend 'X' dl tranen in de oogen: „Ilse, myn
Ilse!" -
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 1—8 regels 1.05. Iedere regel meer ƒ0.171.
Orootere lettere naar plaatsruimte. Voor het in-
caeeeeren buiten de atad wordt 0.10 berekend.
Z. M. heeft vergunning tot het geven
van hooger onderwys aan het college van
St.-Albortus te Venloo verleend aanlo. Hein-
rich Hoffschulte, geboren te Parys, en 2o.
Gottfried Grandpierre, geboren te Kónigstein;
benoemd jhr. mr. L. H. J. M. Van Asch van
Wyck, te Renen, tot burgemeester der ge
meente Venendaal; met ingang van 1 No
vember 1888 benoemd tot directeur van het
Rijkstelegraafkantoor te Middelburg J. C. Pilaar,
thans telegrafist der 1ste kl. by de Rijkste
legraaf.
Het Lcldschc Tooneel.
De man moet steeds de meerdere zijn, niet
alleen in kracht, maar ook in talenten, in den
mond van een tooneelspeler gelegd, nader toe--
gelicht met de woorden: „als gy ooit eene
vrouw aaDtreft op hare kamer, in eene pein
zende houding gezeten voor de bustes van een
Dante, van een Shakespeare of van andere
zulke beroemdheden, neem dan gerust een
stok op, slaat die geleerde koppen tot ze in
gruizelementen op den grond liggen en jaag
haar, uwe echtgenoote, uit dit vertrek, jaag
haar naar de keuken, naar de plaats, waar
zy te huis behoort; maar als zy dan berouw
gevoelt, u vergiffenis vraagt en belooft zich
nooit meer aan zulke dwaasheid over te geven,
vergeef haar dan van gansc'ner harte, haal
eene fijne flesch uit den kelder en breng,
onder het genot daarvan, eeno verzoening
tot 6tand."
Ziedaar de stellingen, welke de heeren
F. Von Schönthan en G. Kadelburg in hunne
„Die beriihmte Frau" hebben willen verdedigen.
Blykbaar is het tooneelspei derhalve togon
de vrouwen emancipatie gericht, tegen hot
wezen, door Schiller in diens „Beriihmte Frau"
„in einem epistel eines Ehemanns an einon
andern" op zulk eene geestige wijzo gehekeld.
Hoe belangwekkend het onderwerp zelf ook
zyn moge, voor eene lange bespreking schynt
het echter niet geschikt te zyn.
Aardig, tintelend van geest, is het tegen
hetzelfde dool geschreven lever de rideau,
„Vrouwen-emancipatie" getiteldvervelend
gerekt, langdradig daarentegen het gisteren
hier ten tooneele gevoerde tooneelspei, be
staande uit drie lange bedryven.
Tót deze overtuiging schynen ook de auteurs
by het samenstellen van hun stuk gekomen
te zyn, ten minste, behalve het echtpaar, dat,
reods jaren gescheiden, weder tot elkander
komt, nadat de vrouw afstand heeft gedaan
van haren titel van „de beroemde vrouw"
behalve het huwelyk, dat tot stand wordt
gebracht nadat het jonge meisje haar idoaal
heeft leeren vinden, niet in toekomstige eor-
bewyzen, maar in den man, die haar lief
heeft behalve deze beide betoogingen, tegen
de vrouweiyke ontwikkeling gericht, geven
zy ons ook nog een aantal philosopbische
beschouwingen ten beste over do liefde, over
hare verschynselen en over hare kenteekonon,
natuurlyk gekruid met de noodige philippicae
tegen de mannen in het algemeen en tegen
de gehuwde in het byzonder; er worden
huwelyken gesloten, waarvan de toeschouwers
den bruigom niot anders dan slechts bij name
leoren kennen; kortom: het geheel vormt als
het ware een pièce a tiroir, zonder ter.denz,
zonder bepaalde intrige.
Kan het stuk derhalve onze goedkeuring
niet wegdragen, het spel daarentegen ver
dient in vele opzichten onzen onverdeolden lof.
Genoegen deed het ons by de opening van
dit tooneeljaar moj. Beukers wederom voor
hot voetlicht te zien verscbynen. Do haar
door de studenten-commissie aangeboden bou
quet was ongetwyfeld een gelukwensch met
haar herstel uit eene zware ziekte en tevens
een welkomstgroet, waarmede allen van harte
instemden.
Haar spel scheen ons opgewekter, krach
tiger te zyn dan voorheen, hare actie en
dictie verraadden meer zekerheid, meer zelf-