KOLONIËN.
BATAVIA, 3 T September.
(Nederlandsche mail.)
Aan het kort verslag omtrent den stand
van zaken in de residentie Oostkust van
Sumatra over de maand Juli, ontleent de „Jav.
Cour." bet volgende.:
De gezondheidstoestand was over het alge
meen goed. Met het snijden der tabak werd
voortgegaan; de aanplant had veel van de
droogte geleden. Handel en scheepvaart bleven
levendig.
Den 2den April is te Seroeawan (afdee-
ling Kairatoe, residentie Amboina) eene open
bare inlandsche school geopendde lessen zyn
aangevangen met 35 leerlingen.
Een nader door den mijn ingenieur W.
Godefroy aan den chef van het mijnwezen
verzonden telegram, gedagteekend Semarang
2 dezer, luidt:
„Gisteravond draadbericht verhoogde wer
king Merapi. Eenige dessa's vluchten reeds
naar Merbababoe. Heden derwaarts ver
trokken."
Dat de nieuwbenoemde gouv. generaal,
de heer Pynacker Hordijk, zich met een trak
tement van ƒ11,000 'smaands heeft tevre
den gesteld, zal minder verwondering wekken,
als men er by weet dat hem een pensioen
van 8000 en aan zijne weduwe een van
f 4000 is verzekerd, terwijl het eerste tot
nog toe 6000 bedroeg, en het tweede in
het geheel niet aan de betrekking van land
voogd was verbonden. Het is nog de vraag
of de Staten-Generaal met die voorwaarden
gonoegen zullen nemenhet weduwenpensioen
vooral is zonderling, daar dit hier alleen
wordt toegekend wanneer aan het fonds is
bijgedragen, hetgeen indertijd den gouverneur-
generaal Mijor word geweigerd, en het in
Holland niet bestaat. (J.-B.)
De Atjeh-correspondent van de „Soer.
Crt." schrijft dat men daar met ongeduld den
uitslag te gemoet ziet van de zending des
hoeren Van Assen, die, naar het gerucht wil,
adviseeren zou om den sultan te herstellen,
en terug te trekken naar Oleh-lehen dat
bijna allen op Atjeh de noodzakelijkheid in
zien van verandering, daar de tegenwoordige
toestand al te ongezond is, dan dat hij nog
zou mogen blijven voortduren.
De laatste berichten van den Atjeh-cor-
rospondent der „Locomotief" z(jn niet opwek
kond. Behalve klachten over droogte, klein
geestigheden in den dienst, gebrek aan ijs,
bevat de brief de mededeeling, dat de Atjehers
eiken nacht bjj hoopen binnen de linie dringen
en de telefoondraden en -palen vernielen, en
dat zjj tot twee malen toe hebben getracht door
ondergraving van de rails de stoomtram te
doen derailloeren. Gelukkig werd nog bijtijds
die nieuwigheid ontdekt. Eene gewapende
bende stond anders klaar om de gederailleerde
wagens te overvallen en zelfs tot op vijf passen
van de rails durfden de vijanden naderen.
Naar men ons van Sumatra's Westkust
mededeelt, gaan do werkzaamheden aan de
in dat gewest aan te leggen spoorlijn zoo
danig vooruit, dat men binnenkort de verplaat
sing van ingenieurs en verder personeel van
Padang naar Solok tegemoet ziet.
Logementhouders en verdere eigenaars van
huizen op laatstbedoeld plaatsje wrijven zich
de handen over het vooruitzicht dat een zeker
aantal goed bezoldigde ambtenaren, zij het
dan ook maar tijdelijk, op de plaats hunner
inwoning komen neerstrijken. Java-Bode
Met het oog op enkele gevallen van
cholera, die zich te Tandjong-Priok hebben
voorgedaan, zullen Zr. Ms. oorlogsschepen „Van
Speijk" en „Merapi" zich uit die haven voor
korton tyd in het belang van de gezondheid
der bemanning naar zee begeven.
Na eene negendaagsche zitting beëindig
de de Raad van justitie heden de zaak van
beklaagde E. W. F. K., gewezen administra
teur op de tabaks-onderneming Ludwigsburg
te Langkat (Deli). De eisch van den officier
van justitie was tien jaren tuchthuis. Uit
spraak over 8 dagen.
De rechtbank van omgang te Batavia
heeft den inlander Wangsa, beschuldigd van
moord op den heer Wigman, schuldig verklaard
aan den moord en veroordeeld tot de straf
■des doods. De rechtbank overwoog in hoofd
taak, dat de bekentenis van den bek!., voor
"unmandant, adjudant en schout geheel
gelogd, niet wordt ontzenuwd door
■'gemotiveerde ontkentenis op
^terechtzitting, da«mevrouw Wigman hem
als don dader herkent erf J>et bewezen is dat
de gevonden hoofddoek de
zyne aanwezigheid
bewezen; dat hy met voorbedachten rade
handelde, hljjkt daaruit, dat hy binnenkwam
met eon groot, scherp wapen, dat hp om 1
uur nog in huis was en er bleef, terwyl hjj
gelegenheid had om te ontkomen en dat hjj
bljjkbaar hoeft gewacht tot de heer Wigman
zou opstaan dat niet aan zelfverdediging kan
worden gedacht, omdat er van diefstal geene
sporen zjjn en omdat de wonden zoo zwaar
waren; dat dorhalvo doodslag is gepleegd met
voorbedachten rade, die als moord met den
dood wordt gestraft.
den u
vrijwillig
zjjno geheel
Gemengd Nieuw».
zijne was, terwijl
het huis voldoende is
Mevrouw de wed. v. D., wonende
aan de Lange Nieuwstraat te Utrecht, is tot
de treurige ontdekking gekomen, dat uit eene
gesloten chiffonnière eene som van ruim zeven
honderd guldon aan bankpapier en goudgeld
is verdwenen, zonder dat aan kast en geld-
trommel 6poren van braak waren op te mer
ken. De politie doet onderzoek.
De opening der nationale ten-
tojnstelling te Athene is bepaald op 2 Nov.
Door den gouvorueur-gaooraal van Ncd.-Indië zyn
de volgonde beschikkingen genomen:
Civiel Departement. Verleend: Een 2-jarig
verlof naar Europa, wegens ziekte, aan den laten
comm. bij het dep. van financiën W. P. C.Pennink;
oen 2-jarig varlof naar Europa, w. ziekte, aan den
adv.-ree. van Bejolali (Soeraknrta) L. Collar,] en aan
den ingenieur late kt. bi} den waterstaat en 'e lands
burg. en openb. werken ff. P. Meneingn.
Ontslagen: Eervol nit 'elande dienat, wogens
volbrachten diensttijd, de schout voor de politie te
l'adaug (Sumatra's westkust) W. J. Bons; op verzoek,
eervol uit 'e lands dienst, do vendom, to Batavia
F. Th. Peeroboom Voller; op verzoek, eervol nit
hare betrekking, de bulponderwjjzeres aan de op.
1ste lag. chool B te Semarang C. Nieuwenhuyzen,
geboren Kilian.
Ontheven: Op verzoek, eervol van bare tijde
lijke werkzaamstelling als hulpondcrwijzcree M. A. A.
Bartolds, geboren Nagel; op verzoek, wegens zickto,
eervol, van de waarneming der betrekking van onder
schout bij de politie te Soorabaia W. F. Van Duiken.
Benoemd: Tot ambt. bij de in- en uitvoerr. en
accijnzon, de hoofdopz. bij die middelen J, H. De
Sausin; tot schout voor do politie: te Padang, de
schout voor dc politie te Pasoeroean J. C. Van Leu
ven te Pasoeroean, de gegageerde adj.-onderolT. der
genie W. C. Eigonmann, thans tijdelijk liehtopz. bij
den dienst ter knstverlichtingtot onderschout
bij de politie in de res. Soerabaia, de gegageerde
wacbtm. der cav. U. K. Hutten.
Bij het binncnl. bestuur op Java en Maduratot
contr. lsto kl., de contr. 2de kl. C. Mac Gillavry
tot oontr. 2do kb, do adsp.-contr. C. J. ffaesolnian;
tot adsp.-contr. A. A. Fokker cn J.E. Meyboom, thans
die betr. bekleedondo op de bezitt. buiten Java en
Madura, en A. H. Blaeeer, ambt. voor den burgert,
dienat ter beach, van den direct, van binnonl. bestuur.
Bij den post- en telograafdieust: tot comm. lste kl.,
de comm. 2de kl. J. W. Gunsch; tot comm. 2de kl.,
de comm. 3de kl. W. A. P. F. Sijnja; tot comm. 3de
klde adj.-comm. J. W. Bakhoven.
Tot onderw. 3do kl. L. Hazelboff ou Tb. J. A.Hil-
gers, onderw. voor den Indischen dienst, daartoe uit
Nederland uitgezonden.
Geplaatst: Als hulpomlerw. aan de openb. 1ste
lagere school B te Semarang, de benoemde onderw.
der 3do kl. L. Hazelhoff voornoemd; aan dc openb.
2de lagere echool te Kota-Badja (Atjeh en Onder-
boorigheden), do benoemde onderw. der 3de kl. Th. J.
A. Hilgers voornoemd.in de contr.-sfd. Godong, afd.
Demak, de contr. 2de kl. G. F. Van Wijk; in de
contróle-afd. Pati II, afd. Pati, (Japara) de contr.
2de kl. J. Eintboven.
Verplaatst: Van de contr.-afd. Sindanglaoet,
aid. Cbcribon, naar de contr.-ufd. Lwali, afd. Galoeb,
dc contr. 2de k). D. De Boer.
Toegevoegd: Aao den ads.-ree. van Kendal,
do aep.-contr. C. W. A. Van Binsumaan den ads.-
res. van Grobogan, do adep.-contr. H. Somermeijer;
aan den ads.-roe. van Salatiga, de adsp.-contr. K. Peo-
reboom, thans ter boschikking van den ade.-rcs. van
Grobogan; aan den ade-res. van Djoewana, de adsp.
contr. H. Carpontier Alting.
Departement van Oorlog. Ontslagen: Eervol
als mil. commandant van Bonkoelen, do kapt. der
inf. F. C. A. J. Schnolle; op verzoek, eorvol uit
Zr. Ms. mil. dienst, do mil. apotb. 2de kl. P. Van
Edo Van dor Pats, met vergunning om de aan dien rang
verbonden activiteitsuniform te blijven dragen.
B e n o o m d Tot mil. commandant van Benkoclen,
de kapt. der inf. G. H. L. F. O. Ilgen.
Overgeplaatst: Bij den goneralen staf, de
luit.-kol. der inf. H. Helb. -
V o r 1 c o n d Een twesüarig verlof naar Enropa,
wegens ziekte, aan den mil. paardenarts 2do kl. A.
M. VermaBt. A'
Bovordord: Bij bet wapen der infanterie: tot
luit.-kol., de maj. H. J. De Bank Langenhorst; tot
maj., de kapt. C. M. Burgerboudt.
Geplaatst: Bij do infanteriebij de garnizoene
compagnie van Bauka, dc lsto luit. D. W. F. Van
Langen; bij de art.: bij do 23ste comp. (2de conip.
vost.-art.) te Batavia, do lste luit. G. C. F. Poelman
bij den geueesk. dienst: bjj den gewestel. cn plaats,
goneesk. dienst in dc lste mil. afd. op Java (hospi
taal to Batavia), do off. v. gez. lste kl. 1'. Scbljff;
allen onlangs van verlof uit Nederland teruggekeerd.
Overgeplaatst: Bij do inf.: bij liet 14de bot.,
de lste luit. W- Puffius; bij bet 15de bat-, de lsto
luit. J. H. Kroet; bij het garn.-bat. van Atjeh en
Ondorh. do maj. W. A. Schneider en de lsto luit. A.
N. A. Pauli, do lsto luit. H. J. Laarbuis, en do 2de
luit. M. W. E. Van Bloemen Waanders; Genie:
bjj den gewest, cn plaatsel. geuiedienst in de 3de
mil. afd. op Java (to Soorabaia) de kapt. K. J. Leef-
lang. Genecsk. dienst: bi.j hc-t garnizoen te Meester-
Cornelie, do milit. apotheker 2de kl. A. F. De Wolff;
bij het hospitaal to Padang, de off. van gez. lstokl.
dr. H. De Cock en bij het garnizoen te Kajoctanam,
do off. van gez. 2de kl. dr. P. J. Minck.
Ingetrokken: Bij do infanterie: de overplaat
sing bij liet garnizoensbataljon van Celebes, Menado
cn Timor van den 2den luit. jhr. A. W. Van Holthe
en overgeplaatst bij bet 18de bat.
Departement van Marine. Ontslagen: Op ver
zoek, eervol, uit 'stands dienst, de liebtopz. lste kl.
bij den dienst der kustverlichting, J. Sparenberg.
Mackenzie's geschrift over de
ziekte van keizer Frederik zal Maandag te
Londen verschenen.
De Londensche correspondent der „Indépen-
dance beige" is in staat reeds nu meer nadere
inlichtingen te geven aangaande dit boek van
dr. Mackenzie.
„In dat werk beklaagt de goneesheer er zich
over dat hem geweigerd werd kennis te nemen
van belangrijke documenten, welke ter beschik
king waren gesteld van de Duitsche artsen.
Hjj verklaart verder keizer Frederik nooit te
hebben misleid aangaande diens toestand. De
Duitsche goneesheeren brachten tegen dr.
Mackenzie zekere beschuldigingen In, van
welko zij wisten dat zij valech waren, met het
doel hem in de achting des keizers te doen
dalen.
In den aanvang van 1887 erkende dr. Berg-
mann dat de door hem, Mackenzie, voorge
schreven behandeling de beste zou zjjn.
Dr. Mackenzie constatoerd dat dr. Bramann
op bekwame w(jze de operatie Yan het strot
tenhoofd verrichtte, maar dat het buisje drie
millimeters rechts van het doorsnjjdingspunt
doordrong. De door dr. Bramann gebezigde
canule was van ongewone afmetingen en
vorm en bracht schade toe aan de slijmvliezen.
De doorluchtige lijder had daardoor met eene
groote moeilijkheid te kampen en werd zeer
uitgeput.
Dr. Mackenzie verklaart met nadruk dat
den keizor de doodelijke slag werd toege
bracht den 12den April. Toen verkortte de
luchtstroom, door de canule van dr. Bergmann
teweeggebracht, het leven des keizers minstens
tien maanden. In het algemeen verklaart dr.
Mackenzie do Duitsche doctoren voor onbe
kwaam."
In de „Daily News" worden uittreksels
openbaar gemaakt uit oen eigenhandigen,
niet gedateerden, brief van keizerin Frederik
aan Mackenzie.
Daarin wordt nogmaals uitdrukkelijk be
vestigd dat zjjne behandeling van haren ge
maal de volkomen goedkeuring van de kei
zerin-weduwe wegdraagt. Do keizerin erkent
dat Mackenzie haar dadelijk gewaarschuwd
hoeft dat de kwaadaardige keelziekte, ofschoon
toen nog onzichtbaar, bestond, en zichtbaar
worden kon, niettegenstaande de daarmede
gepaard gaande goedaardige en kwaadaardige
gezwellen uiterst zeldzaam waren. Mackenzie
voegde daarbij dat in den leeftijd des keizers
de bedenkelykste bijomstandigheid gelegen was.
De keizerin erkent verder dat Mackenzie
de in Mei 1887 door de Duitsche doctoren
voorgestelde operatie heeft verworpen als ge
vaarlijk, omdat z(j den patiënt nagenoeg ho
peloos uitgeput zou laten als zjj slaagde, terwyl
voor den patiënt de kansen gunstiger zouden
zyn, als er geene operatie plaats had.
Mackonzie voegde daarby, zulk eene operatie
zelfs aan zyne eigen keel niet aan te durven.
De keizerin schryft voortsIk vernam daarna,
dat verscheiden Duitsche doctoren hetzelfde
denken. Zy machtigt Mackenzie haren brief,
waarin de volzinnen, die in het bijzonder de
aandacht verdienen, onderschrapt zyn, aan
iedereen te vertoonen.
In het „British Medical Journal" zyn de
facsimilës opgenomen van twee autografen
van keizer Frederik, kort vóór zyn overlyden
in het Engelsch geschreven. Do redactie voegt
daarby de mededeeling, dat zy do autografen
gekregen heeft van Mackenzie.
Deze erkent de echtheid van deze uittrek
sels uit het boek en den brief, welken do kei
zerin-weduwe Frederik hem zes weken geleden
zond, doch hy verklaart volstrekt niet te weten
hoe de uittreksels, tot het maken waarvan
hy geene machtiging heeft gegeven, vorkregen
en openbaar gemaakt zyn,
Van het nog in het licht te verschynen
boek van dr. Mackenzie zyn reeds 50,000
exemplaren besteld, waarvan een gedeelte naar
Berlyn is verzonden.
In het „Théatre du Parc", te
Brussel, ontstond Donderdag brand in de
kleodkamer van mile. Réjane, op het oogen-
blik dat deze in het derde bedryf van het
blyspel „Décoré" het tooneel zou betreden.
De brand was niet geheel zonder beteekenis
er drong eenige rook in de zaal door, de
muzikanten zochten een goed heenkomen en
eenige toeschouwers begonnen zich te ver-
wyderen, maar door de kloekheid en tegen
woordigheid van geest van mil. Réjane werd
eene paniek voorkomen. Zonder zich to be
kommeren over het geloop en het rumoer
achter de schermen, speelde zy wakkSr door,
en hield de toeschouwers aan het lachen.
Toch ging hetgeen er voorviel haar meer
dan iemand anders aan, want hare kleed
kamer is geheol uitgebrand en verscheidene
harer toiletten en kleinoodiën zijn onherstel
baar bedorven, zoodat mile. Réjane in de
kleederen, welko zy in het derde bedryf
droeg, naar huis is moeten gaan. Ook de
burgemeester, de heer Buis, die de voor
stelling bywoonde, bracht veol toe om het
publiek gerust te stellen, doch algemeen,
roemt men de kordaatheid der actrice, die
den volgenden dag hare betoonde geestkracht
met eene vry ernstige reactie harer zenuwen
heeft moeten bekoopen.
In de nabyhei'd van Stuttgart
is brand uitgebroken, nl. in het tuchthuis te
Rottenburg. De vlammen woedden met kracht.
De gevangenen kwamen er allen heelhuids af.
Over geheel Wurtomberg en
het Schwarzwald stormt het hevig en vaK
veel sneeuw.
Te Mireval-Lauragan is een
man gevangen genomen, beschuldigd van zyne
65 jarige moeder, de wed. Gras, met stok
slagen te hebben gedood.
In Bulgarye, op de lyn Bellova-
Vakarel van den internationalen spoorweg
naar Konstantinopel, is een goederentrein
ontspoord. De machinist werd onmiddellyk
gedood en de stoker zwaar gewond, terwyl
de andere beambten min of meer ernstige
kneuzingen bekwamen en verscheidene wagens
omvergeworpen en zwaar beschadigd werden.
Te Parjjs is weer een groot
aantal valsche Fransche banknoten in omloop
gebracht. Het zyn biljetten van 100 francs,
welke men kan herkennen door de dikte van
het papier en doordat het watermerk aan
den boven- linkerhoek niet doorschijnend is.
Overigens zyn de biljetten nagemaakt met
eene zorg en eene nauwkeurigheid, eener betere
zaak waardig.
Minstens 300 stuks zyn reeds ontdekt.
Een zeer nuttige toestel begint
op de Fransche spoorwegen in gebruik te
komen, nameiyk eene wyzerplaat, waarop in
eiken wagen do namen der stations achter
eenvolgens by de aankomst worden aange
wezen. De hoofdconducteur brengt in zijn
wagen telkens een electrischen stroom ln be
weging, waardoor de wyzer verspringt.
De oppasser van een officier te
Bonn had dezer dagen, toen hy met twee
paarden zyns meesters uitreed, het ongeluk,
dat de beesten op hol gingen, ten gevolge
van het knallen met de zweep van een voor-
byrydenden voerman. Het paard, waarop de
soldaat gezeten was, kwam daarby zóó hevig
tegen een voertuig aan, dat de oppasser op
twee plaatsen het been brak en eene hersen
schudding kroeg, hetgeen zjjne overbrenging
naar het militaire hospitaal noodzakelyk
maakte. In den loop van den dag, waarop
het ongeluk plaats had, stierf de man. Ook
het paard moest hot leven benomen worden.
Te Minden werd eene vrouw uit
het naburige Backhauson gevankelyk binnen
gebracht. Yóór eonigen tyd moet zy haren
echtgenoot, een dronkaard,, dien men dood by
haar te huis vond, mathoen strik" geworgd
hebben.
Een ideale kruiser is de „Admi-
raal Kornilow", die de Russische regeering
OQlangs te Saint-Nazaire heeft doen bouwen.
Het vaartuig is van staal, heeft een inhoud
van 5000 tonnen en kan 18'/j knoop per uur
loopen.
Maar de grootste deugd van dit schip is,
dat het genoeg kolen kan bergen, om by ge
matigde vaart 15,000 mylon, d. i. den afstand
van de Oostzee tot China, af te leggen, zonder
nieuwen voorraad in te nemen.
De „Neue freie Press e" geeft,
om den dames beleefdheid te leeren, eemge
Weener tram-anekdoten ten beste.
Eene dame stapt een natuurlyk ei vollen
tramwagen binnen. Een jong heer staat op
en biedt haar zyne plaats aan, welke zy inneemt
zonder een enkel woord te spreken. „Wat
belieft u?" zeide de heer. „Ik zeide niets",
antwoordt de dame bits. „O, pardon I ik dacht
dat u dank u zeide," sprak de heer weder.
Hot gezelschap lacht, de dame staat woedend
op en gaat naar buiten.
Tweede geval. Eene dame stapt een na-
tuurtyk eivollen tramwagen binnen. Een
oud heer staat op en biedt haar zyne plaats
aan, welke zy inneemt zonder een enkel woord
te spreken. De oude heer maakt een praatje.
„Gaat u ook mede naar Penzing?" vraagt hy.
Do dame staat verschrikt op en vraagt„Gaat
deze tram dan naar Penzing?" De oude heer
neemt terstond zyne eigen plaats weder in en
zegt kalm„Deze niet, maar die daar ginds
aankomt." Het gezelschap lacht, de dame gaat
woedend naar buiten en stapt uit.