N». 8773.
Zaterdag September.
A°. 1888,
<geze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 21 September.
LEIDSCH
DAGBLAD.
1 1
PRIJS DEZER CQ, A "N'T
"Voor Leiden per 3 manden.1.10.
Franco per pOtst>s'B 1.40.
Afzonderlijke Nommeruy.'0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 1—6 regels/1.05. Iedere regel meerƒ0.171.
Groofcere lettere naar plaatsruimte. Voor het in-
caeeeeren buiten de etad wordt 0.10 berekend.
Officieels Kennisgevingen.
Patentbladen.
De Sftï'gemeeeter, hoofd van het bestuur der ge
meente Deiden, brengt ter kennis van belanghebben
den, dat de ingevulde patentbladen voor de w\jken
V'tffc VI, over het dienstjaar 1888/89, bij het College van
Z-ct'ters, in een der vertrokken van het Raadhuis dezer
gemeente, op vertoon van het aanslagbiljet-, vorkrijgbaar
cijn, dagelijks des namiddags van ééntotdrie uren, en
wel op Donderdag 20, Vrijdag 21, Zaterdag 22,
Maandag 24, Dinsdag 25, "Woensdag 26 en
Donderdag 27 September a. e., terwijl, na het
verstrijken van 'dien termijn, de onafgehaalde patent
bladen ter uitreiking moeten worden afgegeven aan
de deurwaardera der directe belasting alhier, die voor
hunne moeite mogen eischen t i e n cents, zender meer»
Lei don, De Burgemeester voornoemd,
19 Sept. 1S88. DE KANTER.
Binnen enkele dagen zal bat eerste deel
•Verschenen der nieuwe geïllustreerde uftgave
'der "Werken van J. Van den Vondel, icïertyd
"Uitgegeven door mr, J. Van Lennep, thans
béten gryk herzien -en bijgewerkt door den
'heer J. H. W.Unger, archivaris te Rctterdam.
Dit deel bevat, behalve «enige kleinere ge
dichten (van 1637—1639), de „Gysbreght van
'lAiemstel", „Elektra" en „Maeghden", zoomede
met en duidelijk «uitgevoerde reproducties van
daarbjj behoorende prenten en handschriften,
te zamen vormende :342 bladzijden.
Zoowel op letterkundig als op typographisch
gebied is aan deze uitgave de meeste zorg
besteed, zoodat hot geheele werk in beide
opzichten den 'dichtrenvorst tct een nieuw
monument zal strekken en in de bekende
Sythoff's „Vijftig-cents-editie" naast de wer
ken van Van «Lennep, Cremer-en Luiken eens
volkomen waardige plaats zal vervullen.
Tevens is <voor hen, die dien verlangen,
tegen eveneens geringen prijs, een fraaie band
vervaardigd, in den stijl van Vondels tijdeene
aan deze uitgave verbonden eigenaardigheid,
waarop hier insgelijks wel de aandacht mag ge
vestigd worden,-omdat ze mede getuigt van een
streven tot bezorging eener uitgave, waarop
men, niettegenstaande den lagen prijs, inder
daad trots mag z(jn.
Aan don directeur van 's Rijks Ethno-
graphisch Museum, mr. L. Serrurier, alhier,sis
de vertegenwoordiging der Nederlandsche
Regeering by ihet aanstaande internationale
Amerikanen-Congres te Berlijn opgedragen.
De Oost- en West-Indische huizen, toebe-
hoorende aan 's Rijks Ethnographisch Museum,
naby de Sterrenwacht alhier, zullen op Zondag
23 dezer van 12 tot 4 uren veor het publiek
ter bezichtiging zyn opengesteld.
Tot onderwyzer aan de openbare school
te Koudekerk aan den Ryn, is benoemd de
heer S. Westra, .te ïïeiloo.
Voor deze betrekking (jaarw. ƒ500) hadden
zich niet minder dan 38 sollicitanten aangemeld.
Voor de Ned.-Herv. gemeente te Zoeter-
woude zal a. s. Zondag, des morgens te tien
uren, optreden de heer Eger, godsdieostonder-
wyzer te 's-Gravenhage.
In de heden gehouden zitting van den
Hoogen Raad heeft mr. J. W. Spin wederom
den eed afgelegd als advocaat en procureur.
Wy vernemen dat het nog niet indienen
by de Staten-Generaal van de Indische be
grooting, dienst 1889, hetgeen gewoonlijk
vóór het aanbieden der Staatsbegrooting placht
te geschieden, is toe te schryven aan den
wensch van den minister van koloniën om
de Kamer later niet te stellen voor ingry-
pende nota's van wyziging.
De minister wil dat een zoo volledig mogelyk
Indisch budget zyn departement verlate.
De heeren Schaepman en De Savornin
Lohman hebben in hun voorstel tot herziening
van het Reglement van Orde der Tweede
Kamer eene nadere wyziging gebracht, ten
einde, geiyk de toelichting luidt, het stelsel
van de commissie van rapporteurs, betreffende
het onderzoek der Staatsbegrootingswetten,
scherp en duidelyk te stellen tegenover het
hunne.
Naar men verneemt, is er sprake van,
om, naar aanleiding der bepalingen op het
tweegevecht, voorkomende in het nieuwe
Wetboek van Slrafrocht, rechtsvervolging in
te stellen tegen verschillende personen, be
trokken in do zaak van de heeren Verstege
en De Rochemont. Behalve andere feiten,
welke volgens genoemd wetboek strafbaar
zyn, stalt art. 153 straffen vast op dengene,
die ierfland ia het openbaar of in tegenwoor
digheid vaa «derden verwytingen doet of hem
aan bespotting prysgeeft, omdat hy niet tot
tweegevecht heeft uitgedaagd, of omdat hy
eece uitdaging heeft afgewezon.
Gp de voordracht tot benoeming van
leden Tan het college van zetters in de ge
meente Zegwaard, komen voor de heeren J.
Van Beek, A. v. d. Eyk, J. Uyterïinde enA.
J. v. Reeuwyk.
Naar men san bet „Haagsche Dbl."
van vertrouwbare zyde mededeelt, is de be
noeming van A. baron Schim meipen ninck
Van der Oye Van Nyenbeek, lid der Tweede
Earner van de Staten-Generaal en adminis
trateur van het Kroondomein, tot Commissaris
•des Konings in Drente, zeer waarschyniyk
«geworden.
De Staatscourant van 'heden bevat het
koninkiyk beéluit van 19 dezer, waarby voor
het tydperk der tegenwoordige zitting, 'tot
voorzitter var. de Tweede Kamer der Staten-
Generaal is benoemd jhr. mr. G. J. Th.
Beelaerts van Blokland.
De Paus heeft den heer H. J. Smidt,
vicaris-generaal van den R.-K. aartsbisschop
te Utrecht, benoemd tot zyn huisprelaat.
Te Schiedam overleed gisteren, in den
ouderdom van bjjna 75 jaren, de heer P.
Melchers. De overledene, the sedert 1 October
1873 de betrekking van raadslid dier gemeente
vervulde, genoot om zyn helder oordeel en
minzaam karakter de achting van velen-zyner
stadgenooten.
Naar 'het „Rott. Nbl." verneemt, is van
het kapitaal van de koninklyke Pakketvaart-
maatschappy, groot 4 miiiioen, circa 80 pet.
ingeschreven. Het restant is, zooals bekend
is, door het consortium genomen, zoodat hot
kapitaal ten volle geplaatst is.
In 1889 zal het 275-jarig bestaan -der
Groninger Hoogeschool feesteiyk herdacht
worden.
De gewone audiëntie van den minister
van binnenlandsche zaken cal op Zaterdag 22
September niet. plaats hebben.
Het stoomschip „Noerd-Holland," wan
Rotterdam naar Java, vertrok '20 Septv van
Marseillede „Prins van Oranje," van Am
sterdam naar Batavia, vertrók 20 Sept. van
6uezde „Zeeland," van Rotterdam naar Java,
vertrok 20 Sej>t. van Aden.
Z. M. heeft den heer E. J. Ovink, ge
wezen predikant by de Proteatantsche ge
meente te Samarang, laatstelijk met verlof
hier te lande, op zyn verzoek, eervol uit
's iands dienst ontslagen, met toekenning
van pensioendan heer A. Dudök van Heel,
geweten houtvester 3de kl. by het boschwezen
op Java en Madura, laatstelyk met verlof hier
te lande, op zyn verzoek, eervol uit 's lands
dienst ontslagen, met toekenning van jensioen.
0e Mlllioeaen-rede.
Door den minister van financiën werd in de
heden door de Tweede Kamer gehouden zit
ting de Staatsbegrooting voor 1889 ingediend,
anet de daarby behoorende verschillende wets
ontwerpen.
Evenals zyne voorgangers, deed hy by deze
gelegenheid nopens den algemeenen toestand
van 's Ryks financiën eenige mededeelingen
in eene redevoering waaraan wy het volgende
ontleenen
By de verschillende begrootingswetten voor
het dienstjaar 1889, zyn de uitgaven geraamd op
een gezamenlijk bedrag van f 133,557,857.52*.
Yoor 1888 bedroegen de bereids toegestane
kredieten136,789,594.33s.
zoodat voor 1889 in het
geheel minder wordt aange
vraagd dan voor 1888 is toe
gestaan, de som van. 3,232,206.81.
hoofdzakelyk ten gevolge van het feit, dat
in 1888 voor de aflossing der entrepot leening
eene som van ƒ2,945,000 besteed is, welke
in 1889 niet zal worden uitgegeven.
Er wordt onder anderen minder dan ten
vorigen jare aangevraagd:
Voor VIIA (Nationale Schuld) 2,844,402.50
VII.B (Financiën) 522,131.25
IX (Waterstaat). 1,652,486.58
en daarentegen méér
voor VI (Marino) 1,633,770.10
VIII (Oorlog) 394,294.00
Ten aanzien van de raming der middelen
worde op het volgende gewezen
De geheele opbrengst wordt
geraamd op120,602,965,
die voor 1888 is geraamd op 118,966,686,
en de raming voor 1889 is
dus hooger1,636,279.
De geheele begrooting van uitgaven voor
1889 beloopt eindeiyk 133,557,387.52s
de raming der middelen120,602,965.00
en het geheele tekort voor
het dienstjaar 1889 zou dus,
volgens deze raming, be
dragen. 12,954,422.52s
Naar het den minister intusschen voorkomt,
kan het tekort, hetwelk de dienst 1889 by
de afsluiting der rekening zal aanwyzen, op
een veel 'lager cyfer geschat worden. Immers
is ir. de eerste plaats by de raming der ge
wone middelen (belastingen) geene rekening
gehouden met het feit, dat de opbrengst daar
van, na oen tydperk van stilstand in de jaren
1881 tot 1885, in de laatste jaren weder
stygondo is, zooals -onder anderen blykt uit
de toteadcyfers voor -de jaren 1885, 1886 en
1887, welke respectief bedragen byna 107,
ruim L'09 en ruim 110 millioen, terwyl die
zelfde -cyfers voor 1C88, niettegenstaande voor
1888 «p oene opbrengst van omstreeks 112
millioen schynt te mogen gerekend worden,
slechts «geraamd zyn op ƒ110,662,770.
Voorts mag op grond van de bekende uit
komsten over het laatste tiental jaren veilig
worden -aangenomen, dat de werkelijke uit
gaven =ten minste 3 millioen gulden zullen
biyven beneden het cyfer, dat daarvoor by de
nai ingediende wetsontweipen is aangevraagd.
Volgens de Staatsrekeningen toch hebben
die zoogenaamde besparingen op do gezamen
lijke uitgaven, behalve op <die voor den aan
leg van het Merwed©kanaal en voor zilver-
ontmunting, nooit minder bedragen dan
ƒ3,279,921 (dienst 1882), en gemiddeld
4,935,545.
Ook van tost wederom aangevraagd krediet
voor kosten van ontmunting vaaa Nederlandsch
zilvergeld ad f 5,000,000 zal, naar het den
minister voorkomt, met het oog op de groote
hoeveelheid goud, welke thans by de Nederland
sche Bank voorradig is, (n 1889 wel geen
gebruik behoeven gemaakt te worden.
Naar 's ministers ovortuiging mag dan ook
by -de schatting van het tekort, hetwelk de
dienst van 1889 ten slotte zal biyken op te
leveren, de daarvoor hierboven opgegeven
som van 12,954,422.52y2 met eens som
van ten minste 8 millioen gulden verminderd,
en mitsdien hoogstens geraamd worden op
4,954,422.
Het heeft een punt van overweging uitge
maakt of by de tegenwoordige begrooting de
middelen tot bestryding van dat tekort reeds
dadelyk behoorden aangewezen te worden.
De minister heeft evenwel gemeend die vraag
in ontkennenden zin te kunnen beantwoorden
en wel op grond van de navolgende overwe
gingen.
Op de begrjf ling wordt aangevraagd voor
den aanleg van het kanaal van Amsterdam
naar de Merwede2,874,000,
en voor den aanleg van Staats
spoorwegen 2,095,000.
Deze beide posten van uitgaaf alléén wegen
dus reeds op tegen het tekort, hetwelk de
dienst 1889, naar's ministers schatting, hoog
stens zal opleverende mogelykheid is echter
geenszins uitgesloten, dat zy, onder eenigs-
zins gunstige omstandigheden, dat tekort met
een min of meer aanzienlyk bedrag zullen
overtreffen.
Waar het voor 1889 te wachten te kort,
evenals in de vier voorafgaande jaren het geval
was, dus enkel zyne oorzaak vindt in de uit
gaven voor twee groote werken van openbaar
nut, welko, in directen of indirecten zin, pro
ductief mogen worden genoemd, en waar het
bovendien werken geldt, welke binnen zeer
enkele jaren zullen zyn voltooid zonder dat
het zich voorzien laat dat andere zoodanige
werken van dergelyken omvang daarvoor in
de plaats zullen treden, zoude de minister
het ongeoorloofd achten daarvoor nleuwo lasten
op te leggen en acht hy het integendeel alles
zins te verantwoorden, en met de eiscben
van een voorzichtig finantiëel beleid volkomen
bestaanbaar de middelen daarvoor, voor zoo
verre noodig, byoen te brengen door het
sluiten eener geldleening, welker uitgifte intue-
schon, by de bestaande kasruimte, ter bespa
ring van rente, zyns inziens behoort te wor
den uitgesteld totdat de toestand van 's lands
schatkist die noodig maakt.
Uit dien hoofde heeft de minister gemeend
by de indiening der wetsontwerpen tot vast
stelling der Staatsbegrooting voor 1889 geene
andere middelen tot dekking van het volgens
die ontwerpen geraamd tekort op de ontvang
sten te mogen voorstellen dan den gebruike-
lyken sluitpost, krachtens welken de Regee
ring, indien dit noodig mocht biyken, voorloopig
de beschikking zal bekomen over het voor
het bovengemelde doel benoodigde geld, en
wel door de uitgifte van vlottende schuld
tot het maximum van hot voor dat tekort
volgons deze wetsontwerpen benoodigd bedrag
van ƒ13,000,000.
De minister durft intusschen de verwach
ting wèl uitspreken, dat van deze machtiging,
tenzy geheel onvoorziene omstandigheden daar
in verandering mochten brengen, in het ge
heel geen gebruik zal behoeven gemaakt te
worden.
Wordt toch zyne onderstelling verwezen-
lykt, dat de rekeningen van 's Ryks ontvang
sten en uitgaven binnen enkele jaren in den
regel geen tekort meer zullen aanwyzen, dan
mag op grond van de ten deze opgedane
ervaring worden aangenomen, dat er, om den
dienst van 's Ryks schatkist hier te lande
gaande te houden, vooreerst geen geld zal
behoeven opgenomen te worden.
Immers bedraagt het tekort op de Staats
begrooting, tot dekking waarvan nog geene
middelen zyn aangewezen
voor 1885 6,119,545.62s
1886 849,764.56»
1887 volgens raming 4,254,256.26
1888 idem 5,212,343.35s
1889 idem 4,954,422.52*
te zamen .ƒ21,390,332.33"
welk bedrag is te vermin
deren met het nog onbeschikt
gebleven saldo der geldleening
1884 ad2,369,343.00
zoodat per saldo een onge
dekt tekort overblyft van .ƒ19,020,989.33
hetwelk nog zal vermeerderen met het be
drag, na 1889 benoodigd voor de voltooiing
van ons spoorwegnet en van het kanaal van
Amsterdam naar de Merwede, hetwelk op
ongeveer 6 millioen kan worden gesteld.
Do ondervinding, sedert eene reeks van
jaren opgedaan, leert intusschen dat by het
einde van eenig jaar méér dan f 25,000,000
