I
N". 8771.
A». 1888,
Dit nommer bestaat nit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
Leiden, 19 September.
Feuilleton.
DE TWEELINGEN.
§kM
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommofs0.05.
geze Gourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (§pr.- en feestdagen, uitgegeven.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 1—6 regela 1.05. Iedere regel meer ƒ0.171-
Grootore lettera naar plaaternimte. Voor hot in-
,.en buiten de atad wordt f 0.10 berekend.
'H
Offleioole KennlMffevinKen.
Vrijwillige oefening In den Wapen
handel.
Burgemeester der gemeente Leiden,
Gezien de beflctiiki^ Yan Z' E den Mj™,terv*n
Oorlog, in dftto 13 Angüötfle 11., Ilde on tuae aia.j
Generale Staf en Militie en Schutterij, No. 87
Brengt ter algcmeene kennis dat, in plaatsen waar
ünfanterie of vestingartillerie iö garnizoen ligt, aan jon
gelingen van 17 jaren tot aan deti toilitieplicbtigen loef-
^tijd, die zich daartoe bg den commandeerenden officier
aanmelden, gelegenheid zal worden gegeven om bij
•de corpsen infanterie en vestingartillerie kosteloos
•onderwijs te ontvangen in den wapenhandel en, voor
zooveel de vestingartillerie betreft, ook in do bedie
ning van hot geschut;
dat aan de deelneming daaraan, voor hen, bij de
latere vervalling van hun militiodienat, belangrijke
voordeden verbonden zijn;
dat de aanmelding jaarlijks vóór 1 October
moet geschieden, onder overlegging van eeno ge
boorteakte of een extract uit het geboorteregister,
alsmede van een certificaat van goed gedrag,
afgegeven door den Burgemeester van de gemeente,
waar de jongeling woont;
en dat nadere inlichtingen dienaangaande, dagelijks
tusschen 104 uren, zijn te verkrijgen ter Gemeente-
Secretarie (afd. Nat. Militie).
Leiden, De Burgemeester voornoemd,
15 Sopt, 1888. DE KANTER.
De sergeanten Tetenburg, Teensma, Bloe-
mink, Van Leyden en Stakman, allen van
het 4de reg. inf., zijn geslaagd by het toelatings
examen tot den hoofdcursus.
De Nederlandsche mail uit Batavia wordt
21 dezer alhier verwacht.
„Geertruud" is de titel van een nieuwen
oorspronkelyken roman, welke binnenkort het
licht zal zien by de uitgevers H. C. A. Cam
pagne en Zoon, te Tiel. De schryver van het
boek is onze stadgenoot de heer R. Koopmans
van Boekeren.
Op last van de Duitsche regeering is den
heer Schulz, geheim opperregeeringsraad van
het bouwdepartement by het ministerie van
■openbare werken te Beriyn en den heer Tolle,
adviseerend bouwraad, opgedragen, de verschil
lende belangryke waterstaatswerken hier te
lande te bestudeeren. Den adsp.-ingenieur van
den waterstaat, den heer A. B. Marinkelle, is
opgedragen hun tot geleide te strekken.
Indien zooals verwacht wordt het
besluit van de benoeming van jhr. mr. Beelaerts
Van Blokland tot voorzitter van de Tweede
Kamer hedenavond te 's-Hage ontvangen
wordt, zal de Kamer morgennamiddag te half-
twee vergaderen tot installatie van den pre
sident en tot bepaling van den dag van aan
bieding der Staatsbegrooting, dienst 1889, op
aanstaanden Vrydag.
In de heden gehouden openbare ver
gadering van do afdeeling voor de geschillen
van bestuur van den Raad van State, werd
behandeld het beroep van den gemeenteraad
van Haarlemmermeer, van een besluit van
Gedep. Staten van Noord-Holland, houdende
goedkeuring der begrooting dier gemeente
voor 1888, met verhooging van den daarop
voor jaarwedden van onderwyzers uitgetrok
ken post, - Rapportour was do Staatsraad
De Vries. Als gemachtigde van den go-
meenteraad voerde de gemeente-secretaris het
woord.
's Konings beslissing in deze zaak volgt later.
De aftredende rector-magnificus der Am-
sterdamsche universiteit, prof. dr. J. H.
Gunning, droeg gistermiddag in eene open
bare byeenkomst in het gebouw der Waal-
sche gemeente het rectoraat over aan den
nieuwen titularis voor 1888 89, prof. dr.
J. C. Matthes. Een talryk gehoor, waaronder,
evenals te Leiden, eenige dames, woonde deze
plechtigheid by.
Het gemiddeld aantal promotion bedroeg
aldaar in het afgeloopen jaar 30, tegen 36
in het vorige jaar.
Het aantal studenten bedraagt, voor zoover
het getal op te geven is, 702, en naar schat
ting is het 890. Dat van de geneeskundige
faculteit vermeerderde met 20terwyl ook
do rechtsgeleerde faculteit een grooter wor
dend aantal kon aanwyzen. De overige facul
teiten zyn stationnair gebleven.
Spreker deed de wenschelykheid uitkomen
van eene officiëele vertegenwoordiging van
een orgaan der studenten, waardoor de band
tusschen hen en de hoogleeraren meer tot
hun practisch nut zou kunnen strekken. De
hoogleeraren toch zouden het op prys stellen,
indien zy andere dan alleen vertrouwelyke,
indien zy officiëele wenken uit den boezem
der studenten konden ontvangen.
Het uitschryven van eene prysvraag door
de rechtsgeleerde faculteit over „strafbare
opruiing" had de inzending van een antwoord
ten gevolge gehad, waaromtrent, op uitnoo-
diging van den spreker, door prof. Van Hamel
verslag werd uitgebracht.
Daaruit bleek dat het antwoord zich ken
merkt door eene uitvoerige behandeling van
het onderwerp, die allen lof verdient en dat
het met opgewektheid geschreven is.
De jeugdige inzender gaf blyk van nauw
gezetheid, scherpzinnigheid en soberheid, van
groote kennis der literatuur van zyn onder
werp en van hare onderdeelen, terwyl enkele
fouten in de conclusie aan de erkenning van
zyn vryheidlievenden gee3t niet afdoen.
De faculteit had dan ook niet het geringste
bezwaar tegen de toekenning van do grooto
gouden medaille voor dit prys-antwoord. Den
schrijver, Joseph Lemburg, student aan de
hoogeschool te Leiden, en hier aanwezig, werd
dan ook. met eene kernachtige toespraak van
prof. Gunning het eere-metaal overhandigd,
welke handeling door warme toejuichingen
bezegeld word.
Het dootoraat n«jnoris causa der univer
siteit te Bologna is ter goi<,Tenliei<i van haar
jubileum, ook aan prof. F. C. ^.^nders ver
leend. Het eere-diploma werd den oua-~°°8'
leeraar dezen dagen toegezonden.
Daar er te Bologna geene lyste.n van de
laureati werden openbaar gemaakt, kreeg
men eerst thans van deze benoeming kenJ113-
De „Tyd" meldt dat de toestand van
het Tweede Kamerlid den heer Van Nunen,
aanmerkelyk is verbeterd.
De burgemeester van Amsterdam, ver
gezeld van de wethouders Van Lonnep en
Coninck Westenberg, den directeur der ge
meentewerken, heeft gisteren eene bespreking
gehad met de ministers van waterstaat en
financiën, over eene eventueele afschaffing der
haven- en kanaalgelden op het Noordzeekanaal.
Hen deelt ons uit Apeldoorn mede:
Z. M. de Koning slaapt tegenwoordig zeer
goed. Toestand merkbaar vooruitgaande.
H. M. d6 Koningin maakte. Maandag-mid
dag met eene hofdame een rytoer over het
dorp. (7?. N.)
Naar men aan het „Rott. Nbl." mede
deelt, zou professor Donders te Utrecht voor
nemens zyn binnenkort in het huwelyk te
treden met mejuffrouw Br. Hubrecht, de
schilderes van het hem op zyn jongste jubileum
aangeboden portret.
Het Algemeen College van Toezicht op
het beheer der kerkelyke goederen en fondsen
by de Hervormden, heeft in zyne vergadering
van gisteren aan de algemeene kas der Ned.-
Herv. Kerk eene gift van duizend gulden ge
schonken, ter tegemoetkoming in de proces
kosten, door de kerkelyke besturen in do
laatste tyden gemaakt.
Hot stoomschip „Conrad", van Batavia
naar Amsterdam, arriveerde 19 Sept. te Mar
seille; de „Prins Alexander", van Amsterdam
naar Batavia, vertrok 18 Sept. v. Southampton.
De gewone audiëntie van den minister
'aken zal op 22 dezer
van binnenlandsche
niet plaats hebben.
Z. M. heeft met ingang van 1 October
1888, aan don directeur van het postkantoor
te Koevorden, J. H. Ter Poorten, op zyn
verzoek, verleend een eervol ontslag uit die
betrekking.
Zaak Verstege De KochcmOnkt^
In de vergadering van ridders van de Mili
taire Willemsorde, te 's-Gravenhage gehouden,
ter beoordeeling van de houding van den
gep. luit.-kolonel De Rochemont, in do aan
onze lezers bekende zaak, is, zooals wy reeds
medegedeeld hebben, met byna eenparige
stemmen verklaard dat de heer De Roche
mont niet aan de wetten der eer heeft vol
daan. Met op twee na algemeene stemmen
werd echter tevens verklaard dat, aangezierï
de heer De Rochemont eene klacht wegens
laster by de justitie heeft ingediend tegen
den heer Verstege, deze laatste nu, in geen
geval eene mogelyke, nu nog volgende uitda
ging van den heer De Rochemont zal mogen
aaniv0Daen-
De aanleiding tot eerstbedoebj besluit is
gelegen jrt een vlugschrift, dat is verschenen
van de hand van den heer Verstege, getiteld
„De Staatscommissie in zake de berri-berri-
quaestie, haar ontstaan, haar doel en haar
secretaris. Eene onthulling en eene karakter
schets". Deze brochure was reeds voor zy
geheel compleet was, Zaterdag 8 September
11., aan de leden van de toen vergaderde
berri-berri-commissie toegezonden. Daarin deelt
de schry ver allereerst mede dat de benoe
ming van de berri-borri-commissie het gevolg
is geweest van overleggingen tusschen ver
schillende hoofdofficieren, die hem uitnoodig-
den tot bespreking mot den minister van
koloniën. In eene herhaalde conferentie met
dien minister werd èn de zaak zelve over
wogen èn werden namen van verschillende
personen genoemd, die voor het lidmaatschap
in aanmerking zouden komen. De naam van
den heer Do Rochemont werd daarby geen
enkelen keer genoemd. Dat juist deze des
niettegenstaande tot lid en secretaris werd
benoemd, heeft den schryver er toe geleid tot
onthullingen ten zynen aanzien. By het lezen
van die benoeming overviel den heer Ver
stege „een gevoel van afschuw, een gevoel,
zooals den mensch overvalt, wanneer hy on
voorbereid in aanraking komt met. een afzich-
telyk voorwerp."
Die naam toch heeft, volgens den schryver,
in Ned.-Indië een eigenaardigen somberen
4) DOOR
I». J. O.
Oswald zag dit en bereidde zich voor op
iets zeer onaangenaams.
Hy kon zyn ongeduld echter niet bedwingen.
Met een stortvloed van vragen, op angstigon
toon uitgestooten, bestormde hy zyn eerwaar
den vriend, want zyn vriend was hy, die
geestelyke. Dezo nam zyn vroegeren kweeke-
ling met zich in eene kamer, waar geen
menschelyk wezen zich bevond en daar deelde
hy Oswald, na eenige voorbereiding en zoo
voorzichtig mogeiyk mede dat zyne zuster,
zyne teergeliefde Jeannette, den vorigen avond
aan de gevolgen van een niet te bevredigen
verlangen naar hem, Oswald, en ook uit angst
om zijne te late thuiskomst, was overleden.
Oswalds gelaat werd bleek als witmarmer;
bevende over het geheele lichaam zonk hij in
een stoel neder; geen woord kwam er over
zyne trillende lippen; geen traan welde op
in zyn als verstyfd oog.
In dien toestand vonden zyne ouders hem,
nadat zy van zyne komst verwittigd waren.
Welk een wederzien!
Niet vast was de handdruk des vadersdie
hand, ze beefde. Geen vróolyke welkomstgroet
kwam er over 's mans lippenslechts eenige
weinige, op fluisterenden toon uitgesproken
woorden bereikten Oswalds oor.
Het waren geene vreugdetranen, welke zoo
overvloedig langs de bleeko wangen der be
minde en liefhebbende moeder vloeiden; het
waren tranen, te voorschyn geroepen door
diepe smart, tranen, zooals alleen geschreid
kunnen worden door eene moeder, wie een
kind, het dierbaarste wat men mag veronder
stellen dat sy op aarde bezit, van het harte
is gescheurd.
Welk een wederzien!
En toch, die woorden des vaders, welkq
getuigden van zyne groote droefheid, die tra
liën, opwellende uit het moederoog, ze schenen
het vermogen te bezitten Oswalds diepe ver
slagenheid eenigszins te verminderen. Ja, ge-
meenschappeiyk gedragen leed verzacht dik-
wyls de smart.
Oswald vernam nu hoe laat Jeannette's oogen
zich voor altyd gesloten hadden, hy vernam
nu op welk uur Jeannette's hart had opgehou
den te kloppen, te kloppen ook voor hem. Juist
in die stonde, juist op dat oogenblik, waarop
hy waande, toen hy met de woeste golven
kampte, iets zachts aan zyne borst te gevoe
len, juist toen hy zich verbeeldde omhelsd en
geliefkoosd te worden, juist toen blies Jean
nette den laatsten adem uit.
Na de plechtige teraardebestelling van de
op zoo jeugdigen leeftyd ontslapene, bleef
Oswald steeds stil en in zichzelven gekeerd
en welke pogingen daartoe ook werden aan
gewend, hy wilde na do vacantie niet meer
naar de academie-stad vertrekken. Zyn voort
durend aandringen om op het kasteel te bly-
ven, en de wensch der moeder om niet ook,
hoewel dan slechts tydelyk, van de nabyheid
van haar andere kind beroofd te worden, deden
den wil des vaders eindelyk te niet, zoodat
Oswald bleef.
De kamer zyner voor hem onvergetelijk^
zuster was voortaan de zyne en hy trachtte
ook zooveel mogelyk Jeannette's plaats met
betrekking tot zyne ou'ders in te nemen, o. a.
las hij in de lange winteravonden zyner moe
der iets voor, evenals wyien Jeannette dat
deed, wanneer de baron met don burgemees
ter en eenige andere mannelyke gasten kaart
speelde.
Hy verrichte al datgene, waarmede hy wist
zyn ouders een genoegen te zullen doen,
maar.hy deed het te werktuigelijk, hy
deed het als iemand, wiens lichaam mechanisch
werkt, terwyl de geest als afwezig, als in
andere sferen is.
Zoo gingen herfst en winter voorby.
Zoo brak de lente, dat jaargetyde, dat zoo
heerlyk zyn kan, wederom aan.
De herlevende natuur, het vroolyke gezang
der vogelen, het woder met een groen tapyt
overdekt worden van die plokjes, waar hy
zoo dikwyis met Jeannette van het buiten
leven genoten had, dat alles schoen op Oswald
een droevigon, in plaats van een vrooiyken
indruk teweeg te brengen. De heldere zonne
stralen schenen by hem dezelfde uitwerking
te hebben als scherpgepunte pyien, welke hem
zwaar verwedden.
lïi bulk eenó stemming mocht en kon, vol
gens 's vaders oordeel, Oswald niet langer
blyven ^erkeeren.
Maar hoe daarin verandering te brengen?
Na lang peinzen meende de goede man een
middel gevonden te hebben, dat Oswald wel
licht genezen zou.
Slot volgt).
