N°. 8755.
Zaterdag X September.
A". 1888.
<§ourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (§on- en feestdagen, uitgegeven.
De Prinsessedag.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJB DEZER COTJRJLNT:
Voor Leiden per 8 maanden1.1#.
Franco per pe«41.4®.
Aifconderlflke Nommere,0.05.
PT? T.TH DEK ADVHRTHNTEBN:
T*n 1—6 regel» 1.06. Iedere regel meer/0.1?t
Qrootere lettere neer pleeternimte. Toer het ie
oaaeeeren buiten de stad wordt f 0.10 berekend
Een juichtoon werd van Zuid tot Noord,
Van Oost tot Westerstrand gehoord,
Men was schier vreugdedronken,
Toen hier den volke werd verkond
Het Vaderland is in deez' stond
Een Kroonprinses geschonken.
Een achttal jaren vloden heen,
En God verhoorde de gebeên,
Tot Zjjnen troon gezonden;
't Prinsesje, ons allen dier en waard,
Het bleef voor Vorst en volk gespaard,
In liefde aan ons verbonden.
Bljjf, WILHELMINA! menig jaar
De liev'ling van uw Oudrenpaar,
De vreugde van hun leven!
Dat vorstenwijsheid, vorstendeugd
Uw deel reeds worde in uwe jeugd,
Het doelwit van uw streven!
Dat onze alom beminde Vorst
De koningskroon nog jaren torst,
Is zeker elks begeeren
Doch is daar eens de dag van rouw,
Dan zweren we U, Prinsesje, trouw.
Moog' dat de toekomst leeren!
Dan zult gij, na uw kroonfestijn,
In werkljjkheid 's Lands moeder zjjn,
Ons land en volk ten zegen;
En Neerland, om uw troon geschaard,
Eendrachtig, naar der vaadren aard,
U achten allerwegen.
De dag van heden, 31 Augustus, de verjaar
dag van Prinses Wilhelmina, Neerlands Kroon
prinses, kenmerkte zich in den morgen reeds
door hevige stortregens, vergezeld van een
lang aanhoudend onweder en van door de heer-
schende duisternis zeer merkbaar weerlicht.
Zeer weinigen onzer stadgenooten hadden
dan ook des morgens den moed de vaderland-
sche driekleur met den oranjewimpel door
uithanging bloot te stellen aan de herfst
achtige regenvlagen, en die vlaggen, welke
de gevels of torens van openbare gebouwen
tooiden of uit enkele woningen van particulieren
staken, ze hingen, doortrokken van het hemel
water, loodzwaar neder.
Treurig inderdaad voor die gemeenten in
ons vaderland, welke zich hadden voorbereid
toteene waardige viering van den Prinsessedag.
slechte voorteekenen ook voor de hier ter
stede voorgenomen parade op het nu weeke
Schuttersveld en voor de matinée musicals
en de soirée van dien aard, respectievelijk op
„Zomerzorg'' en in den tuin van „Musis
Sacrum" te geven!
Toch hadden al die voorbereidingen voor het
openbaar feestvertoon alle reden van bestaan.
Yoor een echt nationaal feest immers moet
er iets aanschouwelijks zijn, liefst een persoon
als middelpunt, en dat is thans voor den
dag van heden onze aanstaande Koningin.
Als zoodanig reeds heeft Prinses Wilhelmina
er aanspraak op dat haar verjaardag door
het Nederlandsche volk worde gevierd. Maar
zij heeft er nog hooger recht op. Door hare
geboorte werd ons vaderland behoed voor
een staatkundigen toestand, welke voor ons
volksbestaan noodlottig zou kunnen zjjn. Zjj
redde ons van het gevaar van een successie
oorlog, waartoe eerst niet duidelijke bepalingen
der Grondwet aanleiding hadden kunnen geven
zonder haar ware het regeerend stamhuis
van Oranje uitgestorvenmet en door haar
zal het blijven voortduren.
Rechtvaardigt dit ten volle het nationale
feestbetoon, overal in den lande, de reden
voor het Nederlandsche volk om zich te ver
heugen wordt nog verhoogd door de weten
schap, dat de jeugdige Prinses eene opvoeding
geniet, welke haar de roeping, die ze eenmaal
te vervullen zal hebben, waardig zal maken.
Wjj hebben het voorrecht eene Koningin
te bezitten, die niet slechts eene liefdevolle
trachtten op te ruien. Hunne stem heeft niet
den minsten invloedgansch Nederland is
vóór Oranje.
Dat de eenheid van Nederland en Oranje
een bistoriscben oorsprong heeft, is een over-
en overbekend feit, waarbij WÜ niet langer
behoeven stil te staandaarover is reeds
zóóveel op zóóveel tonen en wijzen gezegd,
dat men daaromtrent slechts in herhalingen
kan vervallen. Maar juist wanneer men den
verjaardag viert van een jong, onschuldig
moeder is, maar ook eene verstandige vrouw,
die vele voortreffelijke eigenschappen bezit,
en van de moeder hangt het bijna altijd af
wat het kind zal worden. Uitnemende mannen
hadden in den regel hoogbegaafde moeders.
Zoo wjj onzen Koning door den dood moesten
verliezen vóór Zijne Dochter den leeftijd be
reikt heeft, door de Grondwet vereischt om
de kroon te aanvaarden, dan zal Zijne Gemalin
als Regentes optreden, en zal ook dan voort
gaan met in de Prinses die edele beginselen
te ontwikkelen, waarvoor zij de kiem heeft
gelegd en die ten voorbeeld van deze toepassen.
Met een gerust hart mag dus het Neder
landsche volk den achtsten verjaardag van
zijne toekomstige Koningin vieren. Zij zal het
erfdeel der Oranjes waardig zijn en onze dynas
tie loopt geen gevaar noch van de zijde van het
buitenland noch van binnenlandsche vijanden.
De tijd, dat er eene orangistische partij be
stond en er zoogenaamde patriotten waren, is
voorbij om niet weder te keeren, dank zij den
wijzigingen in onze staatsregeling. Het geheele
volk schaart zich in onzen tijd aan de zijde
van Oranje, op enkelen na, die, zoodra zjj zich
openlijk tegen het Koningshuis verklaarden,
door de politie in bescherming moesten geno
men worden tegen de menigte, welke zjj
kind, dat in de toekomst eene hooge
plaats, misschien eene groote roeping te
wachten staat, dan wordt de aandacht gewis
meer naar die nog verborgen toekomst dan
naar het oud verleden teruggetrokken, en
overdenkt men met meer belangstelling,
welke banden er tusschen dit kind en Ne
derland zullen bestaan, dan dat men zich
verdiept in hetgeen de bladen van Neerlands
historie van hare voorvaderen aan groote,
aan edele, aan roemvolle daden vermelden.
Elders mochten de onderdanen blijde zjjn
dat zij voorgoed verlost werden van de kin
derachtige tyrannie hunner kleingeestige
vorstenons volk is er als volk door Oranje
het veroverde ons niethet erfde ons met
het schiep ons!
Sedert den aanvang dezer eeuw is het
Oranjehuis op een hooger standpunt geplaatst
dan voorheen, is het verheven tot den hand
haver van de zoo duur verworven nationale een
heid zelve, waarvan het tevens 't zinnebeeld is.
Thans kunnen de belijders van elk politiek,
kerkelijk of maatschappelijk geloof, wanneer
zij maar Nederlanders zijn, zich vereenigen
in dezelfde liefde en dezelfde aanhankelijkheid
voor den Koning en zijn gezin, omdat zjj in
hen de uitdrukking zijn van hetgeen de natie
vereenigt, in tegenstelling van zooveel wat
haar tegenwoordig tegen zichzelve verdeelt.
En voor hen, wien de oude historische toe
stand nog na aan 't harte ligt en die dezen
ongaarne prijsgeven, ligt eene wezenlijke ver
goeding in de gedachte, dat de tegenwoordige
staat van zaken alleen heeft tot stand kun
nen komen door de overwinning der achter
ons liggende eeuwen. Hadden de Oranjes met
onze vaderen den Hollandschen tuin niet vrij
gevochten, en tot de veilige wijkplaats voor
alle vervolgden om politiek of religieus geloof
gemaakt, dan ware ons land nooit geworden
wat het was, het klassieke vaderland der
vrijheid, waar elke overtuiging, elke meening
gelijke rechten kan doen gelden. Ziedaar, zegt
de Arnh. Crt. in haar artikel, aan dezen dag
gewijd, de vruchten eener overwinning, die
zelfs de overwonnelingen der historie genieten
kunnen, en de ware oorzaak waarom alle
Nederlanders zonder uitzondering het Vorsten
huis vereeren en liefhebben.
Die vereering en die liefde kunnen niet
beter hare plichtmatige uiting vinden dan op
31 Augustus, op den geboortedag van het
kind, waarop de hoop van Vorst en Volk
gebouwd is. De kloeke stam draagt tlians
een jong spruitje, het onderwerp van zorg
en liefderijke opkweeking. Maar de zorg is
met bang noch vermengd, want wjj weten
dat eene jonge loot, mits behoorlijk geónt op
een anderen edelen stam, al de oude sappen
bewaart, weelderig en krachtig zal opgroeien
en schoone vruchten dragen. In het dus zich
vernieuwend Oranjehuis komt het zinnebeeld
der voor de toekomst gewaarborgde natio
nale oenheid nog krachtiger aan het licht
dan bij eene regelmatige erfopvolging van
man op man. Want het leert ons dat ook
aan een Vorstenhuis lotswisselingen niet ge
spaard worden, maar dat het wederzjjdsch
vertrouwen en het wederkeerig elkander
steunen van Vorst en volk die lotswisselingen
onschadelijk maakt, wanneer het land maar
zijne eenheid weet te bewaren, terwijl van
den anderen kant rampen, welke het land
bedreigen, worden afgeweerd wanneer het
Koningschap wakker en onvermoeid de inzet
tingen des lands bewaakt, die vrijheid heeten.
Zoo mag en moet 31 Augustus een feest
dag zijn voor elk Nederlander. Een dag,
waarop wij ons verheugen in het bezit van
de jonge loot, die den ouden stam eer zal
aandoen waarop wij onze beste wenschen
uiten voor haar welzijn en hare ontwikkeling.
In de jonge Prinses Wilhelmina zien wij hoe
het beproefd en roemvol Huis van Oranje
z(jne krachten weet te verjongenmogen wjj
er terecht eene voorbode in zien van eene
herleving van de oude krachten der Neder
landsche natie!
Oranje en Nederland I
Een drietal eeuwen reeds zijt Gy te zaam verbonden.
Och, dat wij lang, zeer lang U nog vereenigd vonden,
Het vorstenhuis tot eer, tot heil van 'tvaderland!
Oranje en Nederland
Elkaar onkreukbaar trouw in blijde en droeve dagen,
Ochdat we U nooit, neen nooit, voorgoed gescheiden
[zagen
Blijft voor elkaar gespaard Dit schenk' Gods vader-
[hand1
Oranje en Nederland!
Dat zy en blyv' de leus van Neerlands beste zonen!
Die leus weerklinke thans in duizend, duizend tonen
Yan 't Friesche Wad naar 't Schelde-strand.
Leiden, Boekdrukkerij van A. W. SIJTHOFF.