DP,eI>ro.a.iDi.
$eze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
van fépn- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 8 Februari.
Feuilleton.
Aan dea rand des afgronds.
K°. 8579.
fio 1P.PQ
IUt o.
LEIDSCÏÏ g§l DAGBLAD.
PRUB DEZER COURANT:
Voor I^den per 8 zae»ndeji....«1.10.
Franco per post.1.40.
Afzonderlek® Nommens0.05.
Officieel© Hennlsgeviufifen.
Do Burgemeester der gcmeonto Leidon, ontvangen
hebbende dou steat No. 75, aanwijzende de uitkom
sten, der meting on 6ckattiDg, ran gebouwde en
ongebouwde eigendommen, bedoeld in do arH. 15 en
28 der wot van den 2(J.Hten Mei 1870 (Staatsblad No. 82)
■betrckkeltfk de grondbelaating
Brengt ter kennis van belanghebbenden, dat die
opgave godorende dertig dagen ter Secx-etaria dezer
gemeente ia nodergolepd.
Leiden, De Burgemeester vooraoemd,
3 Fébr. 1888. DB KANTER.
DRAMWfiT.
Burgomeeatea' en Wotboudera van Leiden brengen
ter nigcmceno konnia dat door JOHANNES FKEDE*-
RICÜ8 MOKTANUS, alhier wtfonaehtig-, ocnverzaok-
acbrilt i« ingediend om vergunning voor den verkoop
van sterken drank in bet klein, in het i-oreeol Vrou-
vrcntfcig (wijk 6) No. 1.
Burgemeester en "Wethouders voornoemd,
Leiden, DE KANTEIt, Burgemeester.
3Fobr. 1883. E. KIST, Secretaris.
Eén waar kunstgenot wacht Maandag onzen
schouwburgbezoekers. De zoo by uitstek gees-
tigo toonvelspeler, de heer Willem Van Zuylen,
zal, na eene langdurige, ernstige ongesteld
heid, dien avond wederom voor het eerst hier
ter stede voor het voetlicht verschenen.
Wy houden ons overtuigd dat zeer velen
onzer stadgenooton niet zullen nalaten dion
avond den gevlorden acteur het welkom te ko
men toeroepen en hom tevens hulde te brengeu
in de beide workeiyk goede tooneelstukken,
waarin hy de hoofdrollen zal vervullen.
Volgens het Amsterdamsche „Dbl. v.
Ned." beeft de rector magnificus der Leidsehó
universiteit, dr. S. 8. Rosonsteln, reeds gis
ternamiddag, ter gelagonheid van den 13den
verjaardag der stichting onzer hoogeschool,
zjjne redevoering in het groot auditorium van
het academiegebouw gehoudon.
Het blad voegt er niet by of de belang
stellenden, die tot bet by wonen er van waren
uitgenoodlgd, in grooten getale waren opge
komen. Dat ontbrak nog aan het bericht.
Overigens hielden de Leidenaars zich gis
teren meer met het Ijsvermaak, dan met dezen
dertienden verjaardag onledig, wel wetende
dat den 8ston Februari onzo Alma Mater zelfs
drie eeuwen ouder zal wezen dan het „D. v. N."
bekend scbynt te zyn.
Onze vroegero stadgonoot dr. C. L. Van
den Burg heeft op 1 Febr. zyne functie aan
vaard als genooshoer-directour aan de badin
richting „Bethesda" te Laa.g-Soeren.
De commies der posteryen F. H. H.
Bosch is, te rekenon van 15 dozer, goplaatst
te Apeldoorn, terwyi de surnumerair T. Ten
Doon
K. KOOPHAVS VAX BOEKEREX.
Allorchristelykste lezermet dien titel sprak
ik u aan. Was daar eenige ironie in die be
naming? Niet moer dan in de meeste titula
turen immers edel, weledel, hoogedel, weledel
geboren alle die krullen bezigen wy dagelyks,
ook als wy het woerd richten tot monschen,
van wier edel gedrag wij nooit oen proefje
hoorden of zagen; nog ergor, ook als wij lui
aanspreken, van wier onedel gedrag wy do
bewyzen in handen hebben. Waarom zou'k
dan het epitheton, oorspronkeiyk gobruikt om
de majesteit van Lodowyk XIV te kenschetsen,
waarom zou 'k het niet mogen gebruikon,
om met oenige hofTelykheid mijn publiek too.
te sproken? Of moest ik zulke benaming ach
terwege laten, uit beleefdheid tegenover myne
Israêlietische landgenooien, van wie toch ook
licht een enkele dit verhaal in handen kan
krygen? Voor eon dertig jaar zou deze vraag
ons verlegen gemaakt hebbenmaar nu wy
weten dat men christelyk kan zijn, zonder
christen te hoeten, daar er in iederen waren
Cate, thans te Nymegen, alsdan werkzaam
wordt gesteld te Leiden.
Als advocaat en procureur werd heden
do er den Hoogen Baad te 'e Hago beéedigtl de
heer mr. A. J. E. A. Bik.
De heer A. H. Heiyar, die in 1884 het
ambt van secretaris van de Engelsche legatie
by ons Hof bekleedde, Is in de residentie aan
gekomen en beeft zyn intrek genomen in het
„Hotel Paulez."
Tot de coöperatieve winkelvereeciging
van „Eigen Hulp" te 's-Gravenbage trade»
in 1887 377 nieuwe leden toe, terwgl door
overiyden, verhuizing enz. het getal met 85
verminderde. Op 1 Januari jl. telde de win-
kelvereeniging 2153 leden of 292 meer dan
cos jaar te voren.
Br werd m 1887 verkocht voor 580,000
of voor ƒ123,000 meer dan het vooraf
gaande jaar.
Ook dit jaar zal van stadswege 's Konings
verjaardag te 's-Gravenhage met byzonderen
luister govierd worden. Reeds is gemeld dat
cea vuurwerk in de Maliebaan het feest zal
besluiten. Behalve dit, zullen de boofdlanen
zoowel van het Lange- als van het Korte
Voorhout en plafond verlicht worden, gedu
rende welke illuminatie eene muziekuitvoering
in den eveneens verlichten tempel zal gage
ven worden.
De hoofdingangen van het Voorhout zullen
met frontverstoringen van eigenaardigen vorm
voorzien worden.
De tweede luitenant jhr. B. L. Van Speng-
ler is van het 3do regiment infanterie overge
plaatst by het 4de regiment van het wapen.
Door 8tomgerochtigde ingelanden van den
Palensteinschen polder, oDder do gemeente
Zegwaard, is gisteren besloten, den Schinkel-
weg, welke steeds in een slechten toestand ver
keerde, to verbeteren. Het work zal waarschyn-
lyk in Maart a. s. worden aanbeeteod.
Naar men verneemt, zyn van regoerings-
wego voorbereidende maatregelen genomen om
eene regeling van do geneeskundige hulp op
de spoorwegen spoedig tot stand te brengen.
Do gomoenteraad van Harlingen heeft
zich by den Koning in boroop voorzien van
een besluit van Gedoputeerdo Staten, waarby
goedkeuring is onthouden aan zyn besluit, om
de Fransche taal weg te nomon uit de leer
vakken aan de gemeenteschool.
Uit Den Haag wordt gemeldDe opvoe
ring van „Manon" was voor den componist
Massenet een triumf. Mot fanfares ontvangen,
werd hij na de 3do acte ton tooneole geroe
pen en aan het slot warm toegejuicht. Veel
jood oen christen schuilt, gelijk men geen
waar christen kan zyn, of er moet een Na-
tlianaël, een Israöliet zonder bodrog, in ons
worden waargenomen, nu wy dat weten,
blyft de uitdrukking: allerchristelykste lezer
staan.
Is or misschien iets schertsends in het
woord Ik spreek bot niet tegen, maar dan toch
geeDe bitterheid, dan toch zulk eene scherts,
hoedanig men op de lippen durft nemen, nadat
men pas te voren zich verplaatst heeft onder
den prachtlgen, met starren bezaaiden avond
hemel.
Hierin toch zullen wy wol overeenstemmen,
dat de aanblik van een natuurtooneel, zoo
stil en verheven als dat van een landschap
by maanlicht op een schoonen zomeravond,
ernstige en goede gedachten bij ons verleven
digt en hartverheffend genoeg is, niet alleen
om ons van dartele jokkernij terug te houden,
maar ook om zuiver dogmatischo en dus nogal
strenge naturen zachter te stemmen. Of wie
gevoelt niot by zulk eene gelegenheid, dat de
hemelen Gods eer vertellen, oneindig luider
en schooner dan alle stelsels en leerstukken,
hoe genaamd ook? En wion ontzinkt niet do
moed, om over zulke dorre begrippen te rede
twisten, terwyl die hemelstem van zooveel
betere dingen gewaagt
succes had ook in de titelrol de jeugdige
Amorikaanseho Ada Palmer, die een zwak,
maar lief geluid, een zeer gunstig uiter
lijk heelt en netjos voordraagt. Barbe als
Desgrieux verwierf eveneens veel byval. Beide
artisten werden herhaaldeiyk teruggeroepen
en ontvingen kransen en bouquetten. De ove
rige rollan waren bQna alle bezel ovenals ver
laden jaar.
In de „Haagsche Sprokkelingen" van 't
„Ctr. Dbl." lezen wo o. a. het volgende:
Geljjk reods werd geroeid, hoeft, om gezond
heidsredenen, de heer "VCllmar eervol outslag
en pensioen als directeur der gronadierskapel
aangevraagd. Eén der bladen heeft by dit
bericht eene poging gedaan om den heer
Tfillmaï alsnog van zjjn besluit terug te
brengenik geloof dat men den hoogst ver-
dieoeteiyken kapelmeester daarmede een
slechten dienst boweos en een slechten raad
gaf. Völlmar toch heeft het ongeluk gehad,
de opvolger te moeten zyn van Dunkier, en
vooral by het groote publiek, dat oppervlak
kig is in zyn oordeel, was dat een ocover-
komoiyk bezwaar. Dunkier had aan do gre
nadiers eene Europeesche vermaardheid ge
schonken, door zijne onovertroffen arrange
menten vooral, en het publiek wilde nu een
maal, dat niemand hem zou kunnen evenaren.
En al bad Völlmar jaren lang feitelyk de
gehoele leiding van de kapel govoerd, alles
ingestudeerd en alle repetities geleid, en al
bleef hy na Dnnkler's dood diens composities
by voorkeur uitvooran, toch zeide hot publiek,
dat „je wel zien kon dat het Dunkier niet
meer was." Do schyn is in de wereld vaak
meer dan het wezen, en Völlmar hoeft daar
tegen tevergeefs gestreden. En toon nu hot
Kurhaus eindelijk ook nog in do mode kwam,
toen was het met den roem dor grenadiers
geheel godaan: onzo afgoden van gistoren
waren nu hot aanzien nauwelijks waard. Dat
do heer Völlmar, wiens gezondheid inderdaad
zwak is, zlcbzelven nu ton offer brengt aan
den volkswaan, is dus een nobel, maar ver
standig besluit; indien diezelfde waan nu wil
aannemen, dat om maar eons een naam
te noemen Coenen aan het corps zyn
ouden luister zal hergeven, dan hoeft do be-
gaafdo Völlmar door zyn zelfverloochenend
heengaan zich inderdaad vordiensteiyk ge
maakt jegens hot vaderland.
Dr. Holwerda bespreekt in den „Nod.
Spoctator" den ongunstige» uitslag Tan de
examens ter verkryging van do akte middel
baar onderwys, vooral in do geschiodenis. Van
de 40 examinandi, die in dit jaar zich am
Of de heer Loods liberaal was? Ik kan
die vraag zender eenig voorbehoud toestem
mend beantwoorden, maar geef dat ant
woord ian ook mot het vaste voornemen, mij
over 's mans richting in het geheel niet uit
te laten.
Do echto vromo is altyd uit den aard dor zaak
liberaal, dat is: onbekrompen, mild, vrijgevig;
en daar wy nu echte vromon vinden onder do
voorstanders van allo richtingen en partyen,
zoo bevat onze verzekering aangaande do
liberaliteit van vriend Loods geene aanwyzlng
hoegenaamd aangaande datgene, wat men
richting pleegt te noemen. Van zulk eene aan
duiding wilde ik mij ook geheel onthouden.
Ik zal later 't oen en ander over Loods ver
halen; met enkele, zy het dan ook flauwe,
omtrekken schetsen, hoe hij werkzaam was,
op welke wyze hy het wozen van allen gods
dienst opvatte, bovenal op welke wyze hy die
opvatting in praktyk bracht. Do lezer moge
dan zelf beslissen, of deze leeraar ethisch
irenisch, evangelisch of wat dan ook geweest
zy. 't Liefst zou ik natuurljjk zien, dat men,
na voleindigde lectuur, over Loods wilde ver
klaren wy zullen voor deze gelegenheid eens
niet beproeven hem onder klasse a, b, of c to
breDgen, maar eenvoudig zeggenhy was een
goed mensch.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
V»n 16 rogeli 1.05. Iedere regel meer ƒ0.171.
Qrootere letters ossr plaatsruimte. Voor het ln-
e&SBeoren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
Lot examen onderwierpen, slaagden er slechts
vyf. Toch ontbrak het hun niet aan över;
integendeel, de heer Holwerda erkent zolf, dat
zy dikwyis liunne gezondheid in do waag
schaal brengen om aan de eischen te kunnen
voldoen. Maar *t is de methode van voorbe
reiding, die niet deugt. Men loert boeken nage
noeg van buiten, hot 6éne boek na het andere
wordt verslonden door hen, die zich voor het
examen gereed maken, maar de meesten
nomen de geschiedenis niet in zich op. Zy
moeten veel woten, omdat or op de examens
veel gevraagd wordt en onmogeiyk vooraf kan
wordon gegist, welke vragen hun zullen wor
den voorgelegd.
Do heer Holwerda wenscht nu eeno andere
methode van voorbereiding; hy wil naar eene
onzer hoogescholen do wetenschappeiyko akte
examens overbrengen. Een voorbereidend een
voudig examen, tot toelating waarvan do schry-
ver de eischen stelt, zou moeten voorafgaan
en dan tweo jaar do collegos moeten worden
gevolgd of, zoo men daartoe geene gelegenheid
hesft, zou men met de professoren een pro
gramma van studio kunnen opmaken.
Do „Arnh. Crt." toekent hierby 't volgende
aanDe heer Holwerda zal zeker over deze
methode rfo'p hebben nagedacht; aan ons en
zeker aan velen, dia minder in de zaak zyn
doorgodrongen, komt hot donkboeld zeer aan
lokkend voor; want er zou oen einde worden
gemaakt aan bet onzinnig stelsel van exami-
noeren, dat thans ook voor het middelbaar
onderwys wordt gevolgd en dat door den
schryver zoo terecht wordt afgekeurd. De
examens zyn de kanker van het onderwys.
Het stoomschip „C'onrad", van Amster
dam naar Batavia, arriveerde 2 Febr. te Mar
seille; de „Utrecht", van Java naar Rotterdam,
vertrok 2 Febr. van Marseillede „Voorwaarts",
van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 1
Febr. to Cardiff.
Z. M. heoft benoemd tot burgemeesters
van: Ileescb, A. M. A. Wolters, secretaris dier
gomeento; Norg, L. M. E. Brumsteode; Nun-
hem, L. P. E. Storms; Aalteu, jhr. G. L. C.
H. Baud's Konings adjudant in gewonen,
dionst, den luit.-kol. A. C. baron Bentinck, van
den grooten staf, op zyn verzoek, op non
activiteit gesteld, hem in verband daarmede
een eervol ontslag vorloend uit zyne betrek
king van Zr. Ms. adjudant in gowonen dionst;
en by don grooten staf benoemd tot 's Konings
adjudant in gowonen dionst, Zr. Ms. ordon
nans-officier, den ritmeester jhr. W. F. H. Van
de Poll, van dien staf, die, in verband daarmede,
uit zyne betrekking van ordonnans-officier eer-
V.
Als wy nu by onzo terugkomst in de balzaal
onze oogen vestigen op den dominé, dan zuilen
we, dunkt mt), niet aarzelen te verklaren,
dat althans zyn gelaat gunstig genoeg is om
aangaande zyn karakter goede verwachtiugen-
te koesteren. Dat open oog, dio zachte ernst,
over hoel liet wozen verspreid, geven tot zulk
een gunstigen dunk genoegzame aanleiding.
Vooral onderscheidt zich vriend Loods door
eene ryke mate van bescheidenheid, die uitkomt
in zyn gang en manieren, in zijne woordenkeuze,
on zyn toon van spreken, bovenal ook in zijn
zwijgen.
Over den kleinen Alex sprekende, ben ik
©enigszins afgedwaald, daar ik over oom begon
te vertellen, terwyl ik mot neefje nog niet
in het roine was. Jk kom dus i.og even terug
op dit ventjo. De jongens z< -en dat hy een
bedorven en verwend kindje is, maar die jon
gens mochten waarlyk hun mond wel houden,
want, indien mama iiaren oonigen lieveling
misschien een weinig vertroetelt, diezelfde
jongens, die daarover opmerkingen durven
maken, doen hetzelfde in nog voel ergere mato.
Of neen, vertroetelen is het nu juist niet, wat
de jongelui van 't instituut doen, maar dan toch
verwennen en bedorven. Wordt ocrvolgd)