N°. 8542.
Donderdag December.
A0. 1837
feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Tweede Blad.
I»*-
Leiden, 21 December.
feuilleton.
HET HALSSNOER.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regels ƒ1.05. Iedere regel meer 0.17$.
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het in-
casseeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
"Voor het Tentoonstellingsgebouw in de
Koekamp te 's-Gravenhage, waarin in 1888
de nationale oude en nieuwe kunstnijverheid
zullen tentoongesteld worden, is men thans
bezig de fundamenten te leggen. Het terrein
is, wat de vastheid van den bodem betreft,
zeer meegevallen zoodat geene bijzondere grond
werken noodig zullen wezen. Gelijk men weet,
is een der achtkantige gebouwtjes bij den
hoofdingang bestemd voor de pers. Voor het
meubileeren van het persbureel vertrouwt
men op de medewerking van enkele eerste
Haagsche industriëelen, die zeker niet zullen
willen achterstaan bij hunne Amsterdamsche
collega's, die indertijd het veel grootere pers
gebouw op de Amsterdamsche tentoonstelling
zoo recht sierlijk inrichtten.
"Wat de inzendingen betreft wordt mede
gedeeld dat de verwachtingen van het comité
over 't algemeen volstrekt niet zijn beschaamd,
zoodat er weinig plaatsruimte meer beschik
baar is.
In hoofdzaak kan men dus nu reeds vast
stellen dat deze tentoonstelling aan haar doel
zal beantwoorden. En dat in verscheidene
gemeenten de plaatselijke wedijver groot is,
kan o. a. blijken uit do mededeeling, dat te
Middelburg eone voortentoonstelling zal worden
gehouden van al de inzendingen uit die ge
meente.
Ook zijn reeds velerlei voorwerpen toege
zegd in de afdeeling „oude-kunstnjjverheid",
maar toch lang zooveel niet als waarop de
commissie gerekend had. Er zijn nog zeer
vele bezitters van voorwerpen van antieke
kunst, die nog niets van zich hebben laten
hooren en op wier medewerking men toch
zoozeer prijs zou stellen. Toch verwachtte het
comité van die wezenlijke kunstvoorstanders
bovenal, dat z(j bereid zouden bevonden wor
den, gedurende eenige maanden afstand te
doen van hun bezit, dat aan de bekende
zorgzame handen van den heer Yan der Keilen
toevertrouwd zal worden.
Deze woek is het persbureel voor de ten
toonstelling geconstitueerd. Het zal bestaan
uit de heeren dr. Louis Mulder, mr. W. Stor
tenbeker, jhr. mr. R. A. Klerck, leden van
het uitvoerend comité, bjj wie de heoren M.
'Van Raalte, P. A. Haaxman Jr., B. De Vries
en M. E. Belinfante zich op verzoek hobben
aangesloten.
De Staatscourant bevat de statuten der
volgende vereenigingen, erkend volgens de
wet van 22 April 1855 (Stbl. No. 32)„De
Kerkelijke kas," te Rijnsaterwoude en „De
Kerkelijke kas" te Oudshoorn.
Morgen, Donderdag-avond, zal te Was
senaar iets plaats hebben, wat nog nooit daar
geschied is.
Eenige heeren dilettanten nl. zullen eene
instrumentale en vocale soirée geven ten voor-
deele van Neerbosch.
De heer Van der Oudermeulen stond daar
toe welwillend een geschikt lokaal af.
De Kerkelijke verkiezingen te Valkenburg
hebben tot uitslag gehad dat als kerkvoogd
is herkozon de heer H. G. Van Le(jden, als
notabele do heer J. Varkevisser, terwijl is
benoemd tot ouderling de heer A. Oosterloe
en herbenoemd als diaken de heer C. Ouwer-
sloot.
Op de te Haarlem gehouden algomeene
vergadering der Algemeens Vereeniging voor
Bloembollencultuur, deelde de voorzitter bjj
de opening mede dat zich te Bennebroek eeno
nieuwe afdeeling heeft gevestigd. Tot ledon
van het hoofdbestuur werden herkozen de
heeren J. Polman Mooy en G. H. Van Waveren.
Omtrent de aan te wenden middelen om den
handel in- afgesneden bloemen tegen te gaan,
deelde d® voorzitter mede dat de lijsten te
dezer zake door omstreeks 1450 personen
waren geteekend, waarvan 1160 onvoorwaar
delijk en-180 zich voorwaardelijk hebben ver
bonden geene afgesneden bloemen te verkoopen
en 110 om verschillende redenen deze ver
bintenis geweigerd hebben te teekenen. Over
het al of niet vasthouden aan de eenmaal te
dezer zake vastgestelde bepalingen, had eene
uitvoerige discussie plaats. De slotsom was
dat de zaak tot oene volgende buitengewone
vergadering werd uitgesteld, die einde Januari
of tegen Februari a. s. zal worden gehouden.
De heer Schepel en 7 andere leden der
Tweede Kamer hebben voorgesteld op de
Waterstaatsbegrooting voor kosten van op
richting en instandhouding van drie landbouw
proefstations uit te trekken 30,000.
Mevrouw Burlage Verwoert, actrice bij
de Vereenigde Rotterdamsche tooneelisten,
hoopt Donderdag 12 Januari a. s. haar zilveren
jubilé te vieren.
Door eene vermogende dame te Utrecht
is aldaar in de Verlengde Weistraat een ter
rein gekocht, waarop eene kerk voor het „Le
ger des Heils" zal gesticht worden.
Bjj eene door de orkest-vereeniging „Sym-
phonia" te Rotterdam gegeven uitvoering,
werd o. a. voor het eerst opgevoerd eene Sym
phonic van Richard Hol. De componist, die zelf
do uitvoering dirigeerde, werd na afloop door
het orkest met fanfares begroet, terwijl hem
door kunstvrienden een lauwerkrans werd aan
geboden.
Bjj de verschillende regimenten infante
rie zijn dezer dagen ongeveer 500 miliciens
van de lichting van dit jaar bevorderd tot
milicien-korporaal.
Betreffende de grensregeling tusschen
België en ons land wordt nu uit Baarle Nas
sau gemeld dat België aan onze Regeering
voorgesteld heeft, dat wjj zouden afstaan
eenige op de grens gelegen gehuchten, ter
wijl als vergoeding daarvoor Nederland van
België het dorp Baarle-Hertog zou ontvangen.
Bovendien zouden wjj aan België nog een
vr(j aanzienlijk bedrag in geld uitkeeren.
Uit het voorloopig verslag over het tractaat
met Spanje blijkt dat verscheidene leden de be
slissing aan den toekomstigen wetgever wil
den overlaten. Zjj beschouwden het tractaat
ruim zoo voordeelig voor Spanje als voor
Nederland; de nationale nijverheid had b(j de
overeenkomst minder belang dan handel en
scheepvaart, welke ook zonder tractaat schenen
toe te nemen.
Vele andere leden keurden het tractaat
goed en nuttig voor onze nijverheid, vooral
indien de meening juist was dat krachtens
dit tractaat de voortbrengselen van branderijen
en spiritusfabrieken tegen verlaagd tarief in
Spanje zouden kunnen worden ingevoerd.
Verscheidene leden hadden ernstig bezwaar
tegen den band onzerzijds om den wijnaccijns
niet te verhoogen gedurende 5 jaren.
Bij het samenhangend ontwerp tot veria
ging van het invoerrecht op rozijnen werd
aangedrongen op het verlagen van het recht
op krenten van f 1.50 tot f 1 per 100 kg.
De Staatscourant bevat de statuten der
vereeniging „De Kerkelijke Kas" te Koudekerk.
Het bestuur van het Historisch Genoot
schap te Utrecht heeft zich gewend tot de
eigenaars van het met slooping bedreigde
kasteel van IJselstein, met verzoek deze voor
de belangen onzer geschiedenis en oudheid
kunde zoo bedenkelijke gebeurtenis alsnog te
willen voorkomen. Het bestuur wjjst in zijn
schrijven op de merkwaardige historische
herinneringen, die zich verbinden aan dit slot,
dat het eenige nog in goeden staat verkeerende
middeleeuwsche paleis in de provincie Utrecht
is, en vooral op de groote artistieke waarde,
welke met name de monumentale traptoren
heeft.
Volgens het „Weekbl. van IJselstein" be
staat er kans dat de traptoren behouden blijft,
maar zijn de tot dusver aangewende pogingen
om het geheele kasteel voor den ondergang
te behoeden vruchteloos geweest. Intusschen
zijn de boomen rondom het kasteel verleden
Donderdag verkocht en zal met het rooien
daarvan eerstdaags een aanvang worden ge
maakt.
Z. M. heeft den heer H. Benjamins erkend
en toegelaten als consul van Italië te Para
maribo; eervol ontslagen, op hun verzoek,
jhr. mr. C. J. Speelman, als president, en mr.
R. Binkes, als griffier der arrondissements
rechtbank te Leeuwarden, beiden met ingang
van 1 Jan. a. s. en met dankbetuiging voor
de door hen bewezen diensten; aan J. Van
Gennep, op zijn verzoek, met ingang van 1
Januari 1888, eervol ontslag verleend als com
missaris van politie en waterschout te Maas
sluis en als commissaris van Rijkspolitie op
het vaarwater het Scheur, als zoodanig belast
met het Rijkspolitietoezicht over den nieuwen
waterweg door den Hoek van Holland van het
Scheur tot in zee.
INGEZONDEN.
Mijnheer de (Redacteur I
Verleen rnjj s. v. p. een plaatsje in uw veel
gelezen blad ter plaatsing van hot navolgende.
Ongeveer vijf jaar geleden stond er in de
3de Gortestraat eene houtloods der firma
Zaalberg, welke thans vervangen is door een
14-tal huizen der Leidsche Bouwvereeniging.
Nu heeft men wel gezorgd voor waterafvoer
binnenshuis, doch kolken op straat heeft men
zeker vergoten te leggen, zoodat de bewoners
aan de overzijde met weinig last hebben van
hunne overburen. Schrobben zij hunne straat,
het water wordt naar de overzijde geveegd;
regent of sneeuwt het, alles moet naar de
overzijde.
U kunt begrijpen dat dit meer dan eens
tot twist en gekjjf aanleiding geeft.
Nu is het doel van mijn schrijven er op te
wijzen dat dit nu veranderd kon worden, daar
de stads-werklieden heden begonnen zijn de
straat geheel en al te vermaken.
Ik hoop dat mjjne stem niet die eens roe
penden in de woestijn zal geweest zijn, maar
dat die onhoudbare toestand en dat gekijf
verwijderd zullen worden.
U, Mijnheer de Redacteur, reeds bij voorbaat
dankzeggende voor de rnjj afgestane plaats
ruimte, noem ik mij
Leiden, N. N.,
17 Dec. '87. een bewoner der 3de Gortostraat.
i)
Zij behoorde tot die bekoorlijke, mooie
meisjes, die als door eene vergissing van het
lot in eene ambtenaarsfamilie zijn geboren. Zjj
had geen bruidschat, geen uitzicht om door
een rijk, voornaam heer opgemerkt, bemind
en getrouwd te worden en daarom nam zij
een ambtenaar bij het ministerie van onder
wijs tot echtgenoot. Zjj moest nu zeer een
voudig leven, omdat haar man geen geld had
voor opschik en feesten maar daarbjj ge
voelde zij zich even ongelukkig alsof zij uit
de maatschappij ware verbannen. Bij vrouwen
is nu eenmaal geen sprake van rang of stand,
want schoonheid en bevalligheid nemen bij
haar de plaats in van geboorte en afkomst.
Goede smaak, sierlijkheid en geestigheid zijn
voor haar alles en doen vaak vrouwen uit
het volk op groote dames gelijken.
Voor iedere weelde en elk genot voelde zij
zich geschapen en daardoor leed zij vreeselijk
door de omstandigheden, waarin zjj verkeerde.
De bekrompenheid harer woning, de naakte
wanden, de vervallen stoelen en meubelen
deden haar pijnlijk aan. Al deze dingen, welke
misschion eene andere vrouw van haron stand
niet eens zou hebben opgemerkt, kwelden
haar en maakten haar verdrietig. Het gezicht
van hot dienstmeisje, hare eenige hulp bij de
huishouding, bracht haar steeds uit haar
humeur. Zjj dacht aan de deftige voorkamers,
met Oostersche tapijten belegd en bronzen
lampen aan het plafond en aan de livrei
bedienden, die in deftige huizen bedienen. Zij
dacht aan groote salons met heerlijke tapijten
en prachtige meubelen, nog bovendien versierd
met kostbare snt.isterjjen en aan kleine en
sierlijke salops, waar men zoo 's middags om
vijf uren met do beste vriendinnon zoo prettig
keuvelen kon.
'sMiddags zaten zij aan tafel; haar man,
die tegenover haar zat, tilde het deksel op
van de soepterrien en zeide mot stralende
oogen: „Wat een heerlijk soepje! Er gaat
toch maar niets boven soepZjj dacht
intusschen aan uitgezochte diners, aan blin
kend zilver, aan behangsels vol ouderwetsche
figuren en zeldzame vogels midden in een
tooverwoud aan uitgezochte gerechten, op
gedragen in kostbare schotels aan complL
menten en wat al niet meer.
Zij had geene toiletten, geene juweelen, niets.
En van iets anders hield zij niet; slechts
daarvoor meende z(j geschapen te zijn. Haar
eenige wensch was te behagen en te bekoren,
benijd en gevierd te worden. Uit den tijd toen
z\j nog op de kostschool was, had zjj eone
rijke vriendin, doch langzamerhand bezocht
zij ook haar niet meer, want het viel haar
steeds moeielijker naar haar eigen huis terug
te keeren. Dagen lang beweende zij dan
hare smart en ellende en kwam soms tot
vertwijfeling 1
Op zekeren avond kwam haar man vroolijk
thuis en had een grooten brief in de hand.
„Kjjk eens," zeide hy, „dat is iets voor je!"
Zjj opende den brief en haalde eene uitnoo-
digingskaart te voorschijn, welke aldus luidde
„De minister van onderwijs en zijne echt-
genoote verzoeken den heer en mevrouw
Loisel hun de eer te bewijzen, Maandag 18
Januari den avond bjj hen te komen door
brengen."
Haar man dacht dat zjj zeer blij zou zijn
mot deze uitnoodiging, maar verontwaardigd
wierp zjj de kaart onverschillig op tafel en
zeide: „Nu, wat zou dat?"
„Maar, lieve, ik dacht dat je het wel prettig
zoudt vinden. Anders kom je nergens en nu
biedt zich juist zulk eene schoone gelegenheid
aan. Het heeft me niet weinig moeite gekost
eene uitnoodiging machtig te worden. Ieder
wil er eene hebben en de mindere ambtenaren
komen daardoor achteraan. Daar zult ge de
geheele groote wereld ontmoeten."
Zjj zag hem verwijtend aan en vroeg on
geduldig
„Maar wat moet ik dan aantrekken om
daar eenigszins fatsoenlijk te komen?"
Daaraan had hij niet gedacht.
„Wel, de japon," stamelde hy, „welke je
gewoonlijk aantrekt, als je naar de komedie
gaat. Ik meen dat die heel mooi
Plotseling hield hij op, toen h(j zijne vrouw
zag schreien. Twee dikke tranen rolden over
hare wangen.
„Maar wat scheelt er aan?" vroeg h{j ver
schrikt, „wat is er toch?"
Met moeite bedwong zjj hare tranen en
antwoordde met trillende stom: „Ik heb gé.
toilet en kan dus niet naar dat feest gaan.
Geef de kaart maar aan een uwer collega's,
wiens vrouw beter garderobe heeft dan ik."
„Zeg eens, Mathilde," begon hy weer, „wat
moet een behoorlijk toilet kosten, b. v. een,
waar ge later ook nog gebruik van kunt
maken, natuurlijk iets eenvoudigs."
(Wordt vervolgd.)