ja^Maajaaas^JBUUUB '■trffflaimeMMmr AIT: rwuaüMiSMml
Be tentoonstelling van "Voedingsjnitlclelen
te Amsterdam.
De omvangrijke voorbereidende werkzaamheden
tot deze tentoonstelling waren eindelijk zooverre
gevorderd dat liedennamiddag de plechtige opening
er van kon plaats hebben.
Nog voor een paar dagen, zelfs gisteren en van
ochtend, bood het terrein vóór en de ruimte in
het tentoonstellingsgebouw een tooneel van groote
bedrijvigheid. Het was een aanhoudend komen en
gaan van karren met goederen beladen, van personen
die het vreeseljjk druk hadden en van menschen
die iedereen moesten spreken en die soms op het
uitgestrekt terrein, maar niet te vinden waren.
Reeds gisteren waren in de groote zaal enkele
étalages gereed, maar de meeste inzendingen
schenen zooals dit bij tentoonstellingen meer en
meer gebruikelijk wordt, gelijk dezer dagon een
der Amsterdamsche bladen terecht opmerkte
gewacht te hebben tot den laatsten dag, d. i. tot den
dag van heden. De drukte van vroeger was er dus
thans niot minder om. Integendeel. Het was een
zeldzaam woelig schouwspel.
Was, uit de korte mededeelingen, nu en dan
gedaan, al op te maken dat hot terrein achter
het Rijksmuseum gelegen een zeer aange-
namen aanblik zou opleveren, die verwachting
werd nu door het feestelijk aanzien, dat het terrein
heden had, niet beschaamd. Vooral het 17de-eeuwsch
marktplein is keurig in al zijne eigenaardigheid.
Het verplaatst ons als in werkelijkheid een paar
eeuwen terug, zoowel om de bouwwijze en be
schildering als om de uithangborden met Oud-
hollandsche opschriften en do dichterlijke ontboe
zemingen, waarmede de tentoongestelde waren wor
den aanbevolen, te veel om hier te worden opge
nomen. Zelfs het moderne product van de tweede
helft onzer eeuw, de broodfabriek, heeft de Muzen
aangeroepen.
Zoo gaf het kunstig penseel van den schilder
van het dorp, op het uithangbord voor de fabriek
„De Haan", het aanzijn aan een „backer" en oen
„haen." De „backer" spreekt
Ay, burgers, seght my eerelick
„Wie vroegher op is hij of ick!"
Voor de „van outs vermaerde toebackwinckel
genaempt ,,'T Hollantse Wapen" gehouden-bij Th.
A. Petit, waar „echte verinas en de Porto-Rico toe
back, leckere toeback van Habana, Bresiel ende
van de Manillen en „de cortelinghs geinventeerde
toebackx rolletgens, die men gemeynlich Cigaerren
hiet, omme in de mondt to suyghen" worden ver
kocht, plaatste de gelegenheidsdichter
„Pitje, Patje Poe!
„Die hyer trou toeback koopt, kryght Sondaeghs
[een Pypie toe."
Nadat nu gisteravond door het comité der ten
toonstelling in het tentoonstellingsgebouw eene
receptie was gehouden, waarbij ook waren genoo-
digd de journalisten uit de hoofdstad en die van
elders waren overgekomen enkelen zelfs buiten-
landsche bladen vertegenwoordigende, - waarbij een
aangename toon heerschte en het niet ontbrak aan
het uitspreken der beste wenschen voor het wel
slagen der onderneming, kwamen heden tegen
den middag de genoodigde autoriteiten op het terrein,
velen in groot kostuum, totdat eindelijk het be
stemde uur was aangebroken, waarop de groote
plechtigheid zou aanvangen.
Nauwelijks had het uur van éénen geslagen, of
de voorzitter van het hoofdbestuur nam het woord
tot het uitspreken zijner openingsrede.
Allereerst bracht hij daarin z[jn groet aan hee-
ren burgemeester en wethouders van Amsterdam,
aan de aanwezige ministers en commissarissen des
Konings der provinciën, de burgemeesters der hoofd
steden in Nederland, consuls van vreemde mogend,
heden, leden der regelings-commissie, heeren en da
mes deelhebbers in het waarborgfonds, aan den
voorzitter der jury, aan heeren inzenders en aan
alle aanwezigen, nu hjj ze voor zich zag om bjj
deze openingsplechtigheid togenwoordig te zijn en
waardoor zjj bewijs aflegden van hunne belang
stelling.
Daarna stond hij eenige oogenblikken stil bij de
geschiedenis der tentoonstelling en wees er op hoe
de overtuiging, dat de volksvoeding een onderwerp
van het hoogste belang is, daartoe aanleiding had
gegeven, er bijvoegende dat het voor den philan-
throop eene waardige taak is zich met dat onder
werp bezig te houden, aangezien hij (do philanthroop)
in het huisgezin doet wat do staatsman verricht
in de groote maatschappij.
Eene tentoonstelling op zulk een belangrijk gebied
mag gehouden worden, zeide spreker, niettegen
staande de rij van tentoonstellingen, welke in don
tegenwoordigen tijd plaats hebben, en ondanks do
uitspraak van velen, dat men er vermoeid van
raakt en de uitkomsten meestal niet bijzonder
schitterend zijn..
Vervolgens wees de redenaar er op dat zij, die
het initiatief genomen hadden tot deze tentoonstelling,
personen moesten zijn, die op den naam van „prac-
tisclie mannen" konden aanspraak maken, mannen,
die gevoelden dat de voeding des volks in den
engeren zin van de minder bedeelde klassen, van
hot hoogste gewicht is en dat juist een drukke
handelsstad als Amsterdam eene uitnemende plaats
was om belangstelling daarvoor te wekken.
Zooals men weet, staan vooropdo bevordering
van de kennis der voedingstoffen, door de natuur
den mensch in het planten- en dierenrijk aange
boden, het streven naar verbetering in cultuur en
bereiding dier stoffen en het bestrijden van voor-
oordeelon, welke het gebruik van nuttige stoffen
in den weg staan, en toch zal de tentoonstelling
aantrekkelijk gemaakt worden door expositie van
de voedingsmiddelen zelve en van de middelen tot
gebruik, bewaring, verzending, bereiding en verval-
sching. Goede en goedkoops voeding is het vraag
stuk, welks oplossing bevorderd moet worden en
dit, zei spr., beoogt deze tentoonstelling. Vandaar
heeft zij dan ook geen absoluut nationaal, maar
tevons een internationaal karakter.
Spr. merkte daarna op dat deze tentoonstelling
als eene proef beschouwd moet worden op een go-
bied, dat wel betreden is in ons vaderland, maar
nog geen tastbare uitkomsten heeft opgeleverd,
eene proef, welke toonen moet, dat het bereiden
van den maaltijd meer is dan een handwerk en wel
een samenstel van wetenschap en practjjk, waardig
door eene vrouw beoefend te worden, eene proef,
welke bewijzen zal, dat eene school van hoog ge
wicht, die nog niet bestaat, hoog noodig en nuttig
is, nl. de kookschool, eene vakschool, die reden
van bestaan heeft.
De redenaar was van oordeel dat hjj geene voor
beelden behoefde op te noemen van niet goed be
reide maaltjjden, en noemde daarom slechts enkele
mislukte gerechten. Veel is dus op het torrein dei-
tentoonstelling te leoren en menigeen zal een blik
kunnen slaan in eene voor hem of haar onbekende
wereld.
En toch, zoo vervolgde hjj, zjjn tentoonstelling
en kookschool slechts tijdelijke zaken en 0111 nu
iets blijvends als uitvloeisel van den arbeid te aan
schouwen, zjjn wedstrijden uitgeschreven ter ver
krijging van populaire geschriften over voeding,
van sprekendo tabellen over voedingswaarde, over
de voeding van soldaten, janmaat in alle omstan
digheden, ter verkrijging van een degeljjk leerboek
voor eene kookschool en om te laten zien wat
gedaan is en kan worden op 't gebied der volks
gaarkeuken enz.
Daarop richtte spr. een woord van dank tot do
leden van den Amsterdamschen gemeenteraad voor
het afstaan van het terrein, alsmede tot de rego-
lingscommissiën, tot de deelnemers in het waar
borgfonds, tot do heeren der Pers, wier vliegend
woord overal de belangen der tentoonstelling voor
stond, tot den architect en vooral ook aan heeren
inzenders, die zich niet hebben laten afschrikken
door de bron van zorg, kosten en teleurstelling,
welke eene tentoonstelling dikwerf is.
Eindelijk dankte spr. ook in het bijzonder den
schilder van het Oud-Hollandsche Marktplein, den
heer Springer, wiens werk die dankbetuiging vol
komen verdient.
Nog enkele zaken moest de redenaar mededeelen
en wel dat de tentoonstelling niet gereed en nog
incompleet isniet gereed, daar de inzendingen uit
Frankrjjk nog moeten komen, hoewel de vertegen
woordiger van de Nederlandsche belangen te Parijs
zich hoogstverdiensteljjk heeft gedragenincompleet
uit den aard der zaak, daar in Juni ooft noch wild
kan verkregen en niet over het hoofd gezien moet
worden, dat de tentoonstelling uit een blijvend en
uit een afwisselend deel bestaat. Ook kunnen vele
zaken moeilijk tentoongesteld worden, bijv. de ant
woorden op de prijsvragen.
Ten slotte vroeg spreker verschooning van het
noemen van cjjfers en namen, "welke op den cata
logus te zien zjjn, en verklaarde dat nu eenigo
tevredenheid bij de ontwerpers kon aanwezig zjjn,
hoewel zij op meer hadden willen bogen, daar de
belangstelling nog wel iets te wenschen overliet.
Hierop verzocht hij den burgemeester de ten
toonstelling te willen openen, waaraan deze bereid
willig voldeed, in zijn rondgang weldra gevolgd
door de overige aanwezigen.
Des namiddags om halfdrie werd de toegang
opengesteld voor het publiek.
Op de lijst der inzenders komen in den catalogus
in de eerste plaats voor de ministeriën van oorlog,
financiën en marine; het scheikundig laboratorium
van de universiteit der gemeente Amsterdam; hot
college van inspecteurs tot keuring van voedings
middelen te Amsterdam.
Voorts telt Groep I (dieren en planten, lovend
of versch, waaraan voedingsmiddelen ontleend wor
den) twee inzenders; Groep II (lo. voedings
middelen in onbereiden toestand en 2o. in gedeeltelijk
bereiden toestand) 62; - Groep III (voedings
middelen tot gebruik geschikt) 90; - Groep IV
(bieren, minerale wateren, vruchtensappen) 21
Groep V (hulpmiddelen voor bereiding, bewaring
en verzending van voedingsmiddelen en dranken)
109; Groep VI (hulpmiddelen voor het onder
zoek en de konnis van voedingsmiddelen, dranken
enz.) 7Groep VII (de voedingsmiddelen in de
keuken gereed gemaakt, zoowel die in Nederland
bekend of tot gebruik aan te bevelen zjjr als de
in Nederland niet bekende voedingsmiddele geene
en Groep VIII (gebruik en toediening) 24 inzondors
Het uitvoerig programma voor cursus A. van
de Kookschool op het terrein der tentoonstelling is
mede publiek gemaakt en voor belangstellenden
te verkrjjgen.
De tentoonstelling van voortbrengselen der brood-
koek- en beschuitbakkerijen is bepaald op 18, 19
20 en 21 Juni. (Zie verder laatste berichten)
B ÜJ I T E DJ 3L A. N Jj>.
STreiu terflix.
In de Kamer van Afgevaardigden werd gisteren
de aangekondigde interpellatie gehouden over de
benoemingen bij het personeel dor posterijen, waarbij
de wensch werd geuit dat de heer Rouvier een
ernstig onderzoek zou instellen, waardoor aan een
schandaal, als hier was gepleegd, een einde wierd
gemaakt.
De zitting was zeer onstuimig en de voorzitter
der Kamer verwittigde den leden dat hij het regle
ment streng zou toepassen.
De minister Rouvier, daarop het woord voerende,
zeide in hoofdzaak dat da handelingen van een
minister niet door zjjn opvolger behooren beoor
deeld te worden. Hij gaf toe dat er zekere onregel
matigheid was gepleegd. Het onderzoek was aan
gevangen, en do benoemingen, welke bicken niet
rechtmatig te zjjn, zouden ingetrokken worden.
De hoer Granet maakte voor een minister aan
spraak op het recht, zijn personeel te kiezen onder
de schrandersten. Zijn doel was vooral, een per
soneel van republikeinschgezindon te vormen.
In antwoord op de vraag over de rijzing van
tarwe, antwoordde de heer Barbe dat de tegen
woordige lichte rijzing het werk is van speculanten,
doch dat de staat van den oogst reden geeft eene
aanstaande daling te verwachten.
De heer Ducouchay stelde voor, den surtax van
5 fr. op tarwe af te schaffen en vroeg de urgentie,
doch deze werd mot 322 tegen 201 stemmen
verworpen.
Oroot-Brltaniü8>
De heer Pukersgill vroeg in de gisteren door het
Lagerhuis gehouden zitting, of het waar was wat
de „Times" berichtte, namelijk dat de populariteit
en het aanzien van den Emir van Afghanistan vol
komen zijn ondermijnd en dat zonder Engelands
tusschenkomst te zynon gunste hij eerlang zal moe
ten vallen.
Sir James Fergusson antwoordde dat in do laatst
ontvangen berichten deze mededeeling op geonorlei
wjjze bevestigd wordt.
Naar de „Standard" verneemt, heeft de regee
ring aan do Londensche bankiers doen weten, dat
zij de nieuwe munt, ter gelegenheid van het jubi
leum geslagen, den 18den dezer zouden kunnen
krijgen, onder voorbehoud dat zij die niet eerder
uitgeven dan den 20sten dezer. Op die wijze zouden
de bankiers in de provincie deze ook op tijd kun
nen hebben, om ze aan hunne klanten te kunnen
uitreiken, terzelfder tijd als te Londen goschiedt.
Duitsclilancl.
De hertogin Sofia van Alenijon (geboren hortogin
van Beieren, zuster dor keizerin van Oostonrijk),
