P: 1887.
Eene Kunstenaarsloopbaan.
Feuilleton.
N\ S377.
§928 (paraat wordt dagelijksroet uitzondering
tan fon- en feestdagen, uitgegeven.
EENE SCHETS
ÜMi&aiiclagg 13 «JYmi.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Toot Leiden per 3 maanden1.14.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.05.
PRIJS DER ADVERTENT IEN
Van 1—6 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17J.
Grootere lettere naar plaatsruimte. Voor het incae-
seeren bniten de stad wordt 0.10 berekend.
VAN
Mr. CLOVI§.
Wjj hielden allen veel van Matthieu Kamp; wjj
iadden zelfs ontzag, wjj koesterden eerbied voor dien
ichamel gekleeden en niettomin immer vroolijken,
ipgeruimden knaap. Die toogenegonbeid, dat ontzag,
lie eerbied, zij waren volkomen gerechtvaardigd.
Het was een arme jongen, de zoon van eene bo-
ïoeft ige weduwe, die, door eeno kleine nering in een
maanzienljjk dorpswinkoltje gedreven, het brood
■oor haar kind en voor zich zelve trachtte te winnen.
)f haar dat immer gelukte, of er, vooral des winters,
liet eens een enkele dag ten einde liep, zonder dat
leiden eenig voedsel genuttigd hadden, wjj zouden
iet niet durven beweerd hebben; wel daarentegen
mddon wij opgemerkt dat onze speelkameraad dik-
ivyls een smachtenden blik liet vallen op onze drie
ringers dikke boterhammen, rjjkeljjk met boter en
stroop besmeerd.
En, ofschoon hij zijne gedachten nooit door woor-
len uitte, ofschoon hy zjjn verlangen nooit kenbaar
naakte, nooit om eene bete vroeg, toch begrepen
vjj, toch voelden wjj hoe gelukkig wjj dien jongen kon-
ion maken door hem in onzen rykdom te doendeelen.
Als een onzer dan vorklaarde geen honger meer
8 hebben en tot Matthieu de vraag richtte of hy
10k soms aan hem de rest van z'n boterham mocht
;oven, dan zeido deze met eene geveinsde onver-
ichilligheid, welke slechts in een zekeren trots haar
iorsprong vond: „Nu, als je workeljjk geen honger
neer hebt, dan wil ik ze wel van je aannemen."
Hy was niettemin buitengewoon dankbaar en die
lankbaarheid gaf hij op alle mogelyke wyzen te
tonnen.
In school was hy altjjd oplettend om don speel-
sieken makker, die naast of achter hem zat, met
Ion vinger te kunnen aanwijzen, waar de vorige
czer geëindigd had; hy fluisterde ons in hot oor,
letgeen wy niet wistenhij liet ons zyne opstellen
)n uitwerking dor rekenkunstige vraagstukken
lopiëeren, hij kondigde ons de nabyheid aan van
Ion ondermoester, indien wy soms het hoog bevel
jvertraden door geen Fransch te spreken, kortom,
ly was de hefboom, waarop onze domheid steunde.
Ziedaar de reden, waarom wy Matthieu zulk eene
irarme genegenheid toedroegen.
Maar hy, do vlugge, schrandere knaap was ook
s meesters lieveling, zjjn beste leerling.
Ofschoon hij niet tot de onzen behoorde, ofschoon
bjj niet zooals wjj, niet. alleen aan de leiding, maar
ook aan de hoede van den ouden meester toever
trouwd was, ofschoon hij niet een interne was,
rooals wjj, oen twintigtal jeugdige knapen, toch
was hjj immer in onze nabijheid, toch vertoefde hjj
immer in ons gezelschap, toch maakte hij immer
lie lange en verre tochten mede, die wjj op onzo
rrjje middagen, met den meester en ondermeester
lan het hoofd, ondernamen.
Dikwijls staarden wjj dien jongen met bewondo-
'ing aan, wanneer wjj den paedagoog zjjnen satel-
iet do verzekering hoorden geven„Pauvre gargon,
)ion dommage, qu'il ne pourra continuer ses études.
1 deviendrait quelquo chose, je vous l'assure."
Dan zelfs gevoelden wij ontzag, ja meer nog,
lerbied voor den jongen, in rang en stand zoo ver
'eneden onswij beschouwden hem dan ook als een
Dort van wonderkind, als een genie, verre boven
ns verheven, want die verklaring door dien half
god gegeven, was werkelijk van eene niet geringe
beteekenis.
Een halfgod ja, dat was hij in ons oog, de
oude Novel, de schoolmeester van het Limburgsch
dorpje Mersel.
In onze kinderljjke verbeelding was geen man,
niet alleen in ons dorp, niet alleen in onzo pro
vincie, maar zelfs niet in geheel ons land knapper,
geleerder dan hjjwjj waren trotsch en fier op
het bezit van dien man en het groene oranjelintje,
dat het knoopsgat van zjjne jas versierde, deed ons
met minachting nederzien op de loerlingon van
andere dorpen, die niet het geluk haddon een go-
decoreerden onderwjjzer te bezitten. Dat lintje was
ons wapen, onze adelbrief; dat lintje verhief ons
tot do aristocratie van Zuid-Limburgs schooljeugd.
Een halfgod ja, dat was hjj in onzen geest,
wanneer de inspecteur van het lager ondorwjjs,
een oude, deftige snorrebaard, zijne buitengewone
tevredenheid betuigde over onze vorderingen en
ons tot dankbaarheid aanspoorde tegenover den
leeraar, aan wions uitstekende leiding wjj toever
trouwd waren, wiens degeljjk onderwjjs ons in
staat stelde eenmaal nuttige leden der maatschappij
te worden. Bjj het hooren dezer woorden zagen
enkelen onzer zich reeds gedost in de generaals
uniform, anderen vereerd met den bisschopsmjjter
en weer anderen droomden zich bezitters van eene
boerderjj met veel land, veel koren, veel paarden
en veel koeien.
Een halfgod ja, dat was in onze verbeelding
die middelmatige gestalte met dut fijn besneden
gelaat, dat tot zetel diende van een paar oogen,
die eene buitengewone wilskracht, een helder door
zicht, maar tevens eene bijzondere goedheid te
kennen gaven en omgeven waren door breede,
zwarte wenkbrauwen, welke een hevig contrast
vormden met de fijne, grjjze krullen, welke hoofd
en slapen bedekten.
En werd die man ook al niet door de ouden
van dagen als een liooger wezen beschouwd, toch
was hjj door allen bemind, geëerd on geacht.
Met vreugde en tevens met dankbaarheid horin-
nerden zjjne oud-leerlingen zich het onderwjjs ddar
genoten; thans wisten zjj die toewjjding, dien
jjver, waarvan zjj zoo menigmaal getuigen waren
geweest, op den waren prjjs te stellen en dat was
dan ook de reden, dat zjj op hunne beurt hun
kroost dien man durfden toevertrouwen.
Het vormde een eigenaardig amalgama, die jon
gens van acht- tot twaalfjarigen leeftjjd. Niet alleen
dat alle provinciën van ons vaderland daar vertegen
woordigd waren, maar er bevonden zich ook Belgen,
Duitschers, ja zelfs één Amerikaan te midden van
ons. Deze laatste was de zoon van een fabrikant,
die als dertienjarige jongen de school van meostor
Novel verlaten hebbende, naar de Niouwo Wereld
getogen was en daar, ten gevolge van eene buiten
gewone wilskracht, stalen ijver en onverzettelijke
volharding, thans aan het hoofd stond van eene
uitgebreide, bloeiende zaak.
En niettegenstaande dat alles, niettegenstaande
zjjne middelen hem veroorloofden zjjnen kinderen do
meest weelderige, de meest kostbare opvoeding te
geven, had hjj niet geaarzeld de zorg over zjjn
Willie op te dragen aan zjjn ouden leermeester
in het onaanzienlijke Mersel, overtuigd dat zjjn kind
daar zou vinden een uitstekenden leeraar en tevens
een liefhebbend vader.
Het was die man, die eene bijzondere toege
negenheid had opgevat voor Matthieu Kamp
„Morbleu si moi je n'avais pas des enfants", hoorden
wij hem enkele malen zeggen en, ofschoon wij de
verklaring hiervan nooit gevraagd hebben, toch be
grepen wij den zin dezer woorden.
Die gehechtheid, die liefde was wederkeerig. Onze
schoolmakker had onzen meester niet alleen lief,
hjj droeg hem niet alleen eene bijzondere vereering
toe: hij aanbad hem.
Op do wandelingen had hjj slechts één doel, was
hjj bezield met slechts ééne gedachte: dien man
genot te verschaffen, dien man zjjn innigen dank
te betuigen voor die toegenegenheid, waarmede hjj
hem vereerde.
En dat kon hjj doen; het toeval had hem dit
geleerd.
Eens, terwjjl wjj, in de vrjje natuur ronddwalend,
aan onze vrooljjkheid door bljjde gezangen uiting
gaven, had de stem van Matthieu Kamp de bijzondere
aandacht van meester Novel op zich doen vestigen.
Ongemerkt was hjj den zanger genaderd en had hem
bjj het einde van het lied toegevoegd„Mais, mon
petit, til as une voix magnifique, il faut la cultiver."
De oude Novel schrok niet weinig, toen hjj deze
woorden gezegd hadhij had ze geuit in het eerste
oogenblik van eene opwelling door bewondering in
het leven geroepen; hij had ze gesproken, niet den
kende dat dien jongen geen geld, geen middelen
ten dienste stonden om den gegeven raad te kun
nen volgen.
Het verwonderde ons, dat onze anders zoo ge
zellige, zoo mededeelzame meester dien middag
plotseling zoo stil, zoo terughoudend geworden was
waarom hjj zoo spoedig het bevel tot den terug
tocht gaf, veel vroeger dan gewoonlijk het geval
was, en het was ons ten eenenmale onverklaarbaar,
waarom hij thuis gekomen ons weder verliet en zich
alleen op weg begaf.
Spoedig echter was ons alles duidelijk geworden.
Na eene afwezigheid van een uur teruggekeerd, had
hjj onzen makker toegeroepen„Matthieu, cours vite
chez le doyenil t'attend, tu auras tes lemons de
chant, mon gar^on."
Matthieu kon niet terstond gevolg geven aan deze
woordenhjj bleef eene wjjle roorloos staan, zonder
te spreken, zonder eenig geluid te geven, steeds
de heldere blauwe kjjkers gericht op dien grjjsaard,
die daar lachend vóór hem stond. Eindelijk, toen
die oogen v«l tranen schoten, toen eindelijk had hij
kunnen stamelen: „Merci maïtre, merci!" en was
vervolgens naar de woning van den deken gesneld.
Met ongeduld verbeidden wjj zijne terugkomst.
Na eene geruime poos hem eindeljjk ontwarende,
renden wjj hem te gemoet, terwjjl wjj hem reeds
uit de verte met tallooze vragen overstelpten. En
hij vertelde ons hoe de deken hem vriendelijk ont
vangen had, hoe hjj zich eerst met hem onderhou
den had over zjjne moeder, over z'n lessen en over
veel meer nog en hoe hjj hem eindeljjk gevraagd
had, wat hjj later dacht te zullen worden.
Hierop had hjj geen antwoord kunnen geven;
hierover had hjj nog nooit gedachtdat moest myn
heer de deken maar aan zjjno moeder vragen; die
zou hem dat wel uitleggen, had hjj eenvoudig gezegd.
De deken had toen niets meer gevraagdhjj had
enkel even nog geglimlacht, was opgestaan en had
gewenkt hem te volgenhy had hem geleid in eene
kamer, waar eene piano stond, en toen had Matthieu
alle tonen moeten zingen, welke hjj aansloeg, en dan
eens van de laagte naar de hoogte, dan weer van
de hoogte naar de laagte en de deken had steeds
geknikt, steeds gezegd: „Best jongen, je hebt een
goed gehoor't zal wel gaan." Ten slotte had hjj nog
een liedje moeten zingen en toen ook dat geëindigd
was, had de geestelijke hom gevraagd of hij ook
des Zondags in de kerk in het koor zou willen
meezingen, en daarop had hjj geantwoord, dat, als
zjjno moeder daar niets tegen mocht hebben, hij het
heel gaarne zou doen.
(WorcLl vervolgd.)
