N°. 8273.
Maandag T
A0. 1887.
<§eze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
ran fan- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 5 Februari.
LEIDSCÏÏ
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden1.10.
Franco per poet1.40.
Afaenderlgke Mommen.0.05.
PRIJS DXR ADVERTENTLEN:
▼»n 10 regela 1.05. Iedere regel meer 0.17L
Grootere letten naar plaatsruimte. Voor het incas-
•ecren buiten de etad wordt 0.10 berekend.
In eene gisteravond gehouden vergadering van
de vereeniging „Uit Liefde" werd met algemeene
stemmen en applaus aangenomen het voorstel van
het bestuur, om het aanwezig kas-saldo niet in
reserve te houden, zooals tot dusver geschiedde,
maar dat te bestemmen en aan te wenden als
een feestgave aan onze behoeftige medebur
gers ter gelegenheid van den aanstaanden verjaar
dag van onzen Koning, in bons voor brood, rjjst en
gort uit te reiken. Binnen een paar dagen krjjgen
dus de leden der Vereeniging bedoelde bons, geza
menlijk ruim 3600 bedragende, ter hunne be
schikking.
De hier ter stede gehouden schaalcollecte voor
de Ned.-Herv. Diaconie heeft/"352.021/, opgebracht.
Aan het kantoor Leiden van de Rjjks-post-
spaarbank werd in de vorige maand ingelegd
9591.98% en uitbetaald f 8572.22. Afgegeven
werden 81 nieuwe boekjes.
Hedenmorgen om halftien werd Comelis
Ranselaar, die Woensdag jl. op zoo ongelukkige
wjjze het leven verloor, bij de voormalige Heeren
poort begraven. Zijn onderwijzer, de heer Kok, hield
op het graf eene aanspraak, welke door een jeug
digen kameraad des overledenen werd beantwoord.
Op de lijkkist waren drie kransen gelegd.
Gedurende deze week zijn dagelijks in de
Stedelijke Werkinrichting alhier opgenomen van
40 80 volwassen personen en van 9 19 kinderen.
Op initiatief van den burgemeester heeft zich
gisteren te Noordwijk eene commissie gevormd om
te beraadslagen op welke wijze de 70ste verjaardag
van onzen Koning aldaar gevierd zal worden. Er
werd besloten bjj de ingezetenen eene inzameling
te houden en uit de opbrengst daarvan in de eerste
plaats de behoeftigen en, wanneer de middelen dit
toelaten, ook de schoolkinderen op dien dag te
gedenken.
Worden de plannen der feestcommissie te Hille-
gom verwezenlijkt, dan belooft de 19de Febr. a. s.
ook voor die gemeente een recht feestelijke dag
te worden. Het voornemen is een nationaal kinder
feest (schooljeugd) te houden, en eene ondersteuning
uit te reiken, aan die gezinnen in de gemeente,
welke werkelijk groote behoefte hebben.
Ds. J. Osinga, te Aarlanderveen, heeft Woens
dag jl. in de avondgodsdienstoefening bekend ge
maakt, dat hij morgen, Zondag 6 Februari, des
voormiddags wper in de kerk der Ned.-Herv. ge
meente aldaar zal optreden en zjjne toehoorders
zorgen moeten te kwart over negenen binnen het
kerkgebouw te zjjn, waarna, uiterlijk 10 minuten
voor halftien, de voordeur wordt gesloten. (De toe
gang van achteren door den toren is, sedert de
verbreking van het kerkverband, geheel versperd.)
Hij spoorde aan geen gewelddadigheid te plegen,
maar zoo een „deftig classikaal heer of ringbroe
der" binnen het doophek kwam om naar den kansel
te gaan, zou de president-kerkvoogd (P. Van Leeu
wen Dz.) hem toespreken, en zoo hjj weigerde terug
te keeren, moesten twee „gespierde" mannen hem
bij den arm nemen en hem uit de kerk leiden,
tenzij hjj onder des predikants gehoor verkiest te
blijven. {N. R. C.)
Ook de kerkeraad van Oude-Wetering heeft,
onder aanvoering van ds. C. L. Van Schelven, zich
van de Herv. Kerk afgescheiden.
Beroepen is te Waddingsveen ds. H. J. Hui
sdier, te Reeuwjjk.
Men meldt ons uit Waddingsveen dat op
Woensdag 2 Februari aldaar door eenige dames en
heeren eene soirée musicale-déclamatoire is gegeven,
welke hoogst voldaan heeft aan het talrjjk opge
komen publiek. Het programma was rijk aan inhoud
en aan verscheidenheid. Op het gebied van toon
kunst werden stukken van Smith, Curschmann,
Schubert, Chopin, Kücken e. a. voorgedragen, en
op dat van letterkunde eenige fraaie gedichten en
fragmenten uit een paar treurspelen. Den geheelen
avond heerschte er een opgewekte, gezellige geest.
Na afloop had een geanimeerd bal plaats, dat tot
laat in den nacht duurde.
Dinsdag-avond zal aldaar optreden het Rotter-
damsch Tooneelgezelschap „Narcis."
Naar men verneemt, zullen de ministers, de
commissaris des Konings dezer provincie, de leden
van den gemeenteraad der hofstad en andere
autoriteiten worden uitgenoodigd tot bjjwoning van
de nationale hulde op 21 Februari in het Gebouw
voor Kunsten en Wetenschappen te 's Hage, welke
Z. M. zich van de Koninklijke Nationale Zangschool
voor Handwerkslieden heeft laten welgevallen en
waaraan o. a. mej. Anna De Graaf en de heer
B. J. De Goey, beiden uit Leiden, als solisten
zullen medewerken.
Uit Delft schrijft men dd. 4 Febr.Opnieuw
hebben wjj een treurig sterfgeval te vermelden.
Heden overleed alhier de hoogleeraar aan onze
Indische inrichting dr. A. W. T. Juynboll, die meer dan
20 jaren op de meest verdienstelijke wijze aan deze
instelling werkzaam is geweest. Hoofdzakelijk aan
zijne bemoeiingen is het te danken dat de bibliotheek
der inrichting zoodanig werd ingericht, dat zjj thans
een nuttige vraagbaak is voor leeraren en studenten.
In hem verliest de Indische inrichting een harer
beste krachten.
Bjj den heer H. G. Bom te Amsterdam is ver
schenen „Het Nederlandsch Handboek voor IJssport",
bewerkt door den heer S. H. Hylkema, voorzitter
van den Frieschen IJsbond.
Deze heer, bp alle psclubs, sinds lang, als een
der eerste voorstanders van ijsvermaak en ijs-
sport bekend, heeft hier weergegeven wat langdu
rige ondervinding en ernstig onderzoek hem in de
pen hebben gelegd. Hp heeft zpn Handboek in twee
hoofdafdeelingen gesplitst; de 1ste bevat het ver
leden, de 2de het heden; de 1ste hoe men van de
oudste tpden af op ijs en sneeuw heeft geloopen,
geschoven, gereden, gezeild enz.; de 2de hoe men
het thans doet en welke de beste middelen zijn
tot bereiking van het meest volmaakte op dat ge
bied, ook met het oog op de wedstrijden.
En de behandeling van dit ijskoude onderwerp
mag voorzeker recht warm worden genoemd,
niet alleen door den gezelligen stijl en de grapjes
en ijsspreekwoorden, maar ook door de hier en daar
zeer gepast ingevoegde versjes, waarin het Frieseh
natuurlijk geen kleine rol speelt.
De uitvoering, op fijn geel getint papier, vol
doet aan de eischen van goeden smaak, terwijl een
reeks van illustraties ter opluistering en toelich
ting van den tekst dienen. Men ziet er de beenen
schaats der Kelten naast de nieuwste modellen van
onze dagen, de boerenslede der 16de eeuw naast
de ijsschuit uit Fokke's tpd, de oude kermis op het
ijs naast onze tegenwoordige hardrijderijen.
Het boek is in een zeer net bandje, aardig geïllus
treerd, gevat. De prps is matig gesteld.
Het stoomschip „Semarang", van Rotterdam
naar Java, vertrok 3 Febr. van Southamptonde
„W. A. Scholten" vertrok 4 Febr. van Nieuw-York
naar Rotterdamde „Koningin Emma", van Am
sterdam naar Batavia, vertrok van Suez 4 Febr.;
de „Gelderland", van Java naar Rotterdam, ver
trok 3 Febr. van Port-Said; de „BurgemeesterDen
Tex", van Batavia naar Amsterdam, vertrok 4
Febr. van Aden.
Z. M. heeft den heer J. P. Lancel, als hoofd der
openbare lagere school 4de kl. No. 2 te Leiden,
een pensioen verleend van f 1367 'sjaars; be
noemd bij de dd. schutterij te Leiden tot kapitein
den lsten luit. F. H. A. Driessen, en tot lsten luit.
den 2den luit. J. Wilhelmy Damsté.
0«M«Bgd Ni«airs>
Omtrent de te 's-Hage gepleegde
mishandeling van de wed. C. in een der poorten op
de Schedeldoekshaven, deelt men aan de „Haagsche
Crt." de volgende bijzonderheden mede:
Zes maanden geleden werd de een-en-twintig
jarige Chr. G. met de jongedochter B. C., die Vrij
dag 11. haar drie-en-twintigste jaar intrad, te's-Hage
door den echt verbonden en werd door hen eene
woning in het Lamgroen betrokken. Het levenspad
der vrouw scheen niet met rozen bestrooid te
zpn; want weldra was zij gedwongen de echtelijke
woning te verlaten, wegens mishandeling door den
echtgenoot. Dit geschil werd later echter weer bij
gelegd, doch eene herhaling van het vroeger voor
gevallene bleef niet achterwege. Voor de tweede
maal ontvluchtte de jonge vrouw, met haar zuige
ling, het door haar bewoonde huis, en tot wie zou
zp zich nader wenden dan tot hare moeder, de
wed. C., door wie zij dan ook liefderijk werd op
genomen? Dit verdroot den ander, en half koelde
deze zijn wraak door het vernielen der meubelen
of door die te gelde te maken en het geld te ver
drinken. Zijne echtgenoote had van toen af dikwijls
bedreigingen zijnerzijds te verduren, zoodat zelfs als
zp naar een werkhuis ging, men haar moest brengen
en halen. Op een dier tochten, toen hjj haar ontmoette,
riep hij vloekend: „Ik zal je wel een pleizierigen
verjaardag verschaffen 1" De bejaarde schoonmoeder
riep eindelijk de hulp der politie in, om haar huisje
voor een bezoek van den kerel te vrijwaren. Van
daar de botsing welke er Zaterdag-avond plaats
had, waarbij een agent van politie deerlijk door
hem mishandeld werd. Dien nacht bracht G. toen
op het politiebureel door, doch werd den volgenden
morgen weder vrij gelaten. Terwijl nu Dinsdag
moeder en dochter bezig waren met wasschen, na
tuurlijk in de hevigste spanning, daar zij van zijne
nabijheid bewust waren, lag hjj op de loer om
zijn slag te slaan, na reeds den geheelen dag aan
Bachus geofferd te hebben.
Even kwart over tweeën, terwijl de weduw^zich
naar eene zekere plaats had begeven, stoof hjj de
poort binnen, gewapend met een knipmes, en wilde
op zjjne vrouw aanvallen. Deze vloog het huis in,
draaide de deur af en ging naar boven, om van
daar uit om hulp te schreeuwen. Zjj was gered,
doch haar moeder kwam op het leven toeschieten,
en het oude, beklagenswaardige mensch moest het
ontgelden: slagen, stompen, in een woord, te veel
om te noemen, en eindelijk een gruwelijke snede
in den hals.
De woestaard nam daarop de vlucht en de hevig
bloedende vrouw werd naar het ziekenhuis gereden,
om aldaar verbonden te worden, waaruit zjj, onder
geleide van twee personen, denzelfden middag om
halfvyf weer terugkwam om zich onmiddellijk ten
harent te bed te begeven.
Het hart breekt een mensch, wanneer men de
zwaar toegetakelde vrouw, met een haast onken
baar gelaat daar zoo ziet liggen, terwyl haar klein
kind een plekje naast grootmoeder heeft ingenomen,
onbewust van al het leed, en de jonge moeder, met
tranen in de oogen, zich aftobt om toch nog maar
wat te verdienen.
Op de vraag, de vrouw gistermorgen gedaan, hoe
het met haar ging, gaf zij tenantwoord: „Ach God
Mynheer, ik lyd zoo'n pijn, hier op myn borst en
myn hoofd. Ach, ik ben zoo mishandeld!"
De woesteling is reeds Dinsdag-middag onder hevig
verzet gevat en naar de gevangenis overgebracht.
Tegen hem is proces-verbaal opgemaakt en ver
moedelijk zal hij terechtstaan wegens poging tot
moord met voorbedachten rade, omdat hjj twee
uren vóór het plegen van het feit tegen zijne schoon
moeder gezegd had, dat hjj zou terugkomen om
haar den hals af te snijden.