Dit nummer bestaat sit Twee Bladen.
Leiden, 14 December.
<§32S (Qoaraat wordt dagelijks, met uitzondering
van fon- ea feestdagen, uitgegeven.
8229. 3.45 December. A°. 1886.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden1.10.
Franco per poetL40.
Afzonderlijke Noinmere0.05.
Heden is aan de universiteit alhier de heer E. P.
Lenshoek, geb. te Wolfaartsdjjk, bevorderd tot doctor
in de rechtswetenschap, met academisch proefschrift,
get.: „Het Strafproces by de landmacht."
Morgenavond om halfzeven zal de heer J. H.
Donner, zendings-director alhier, te Leiderdorp voor
de gemeente van ds. C. Vlug optreden.
Er bestaat gelegenheid tot verzending der cor
respondentie naar Ned.-Indië en Padang door middel
van het stoomschip „Soerabaia", waarvan de laat
ste buslichting aan het postkantoor te Rotterdam
is bepaald op Zaterdag den 18den Dec. a. s., des
namiddags te halfdrie. Ten postkantore alhier moeten
de brieven enz. dus uiterlijk Zaterdag-morgen om
9.39 bezorgd zijn.
Bleek gisteren uit de toen ontvangen Indische
bladen dat de onvermoeibare en energieke gouver
neur van Atjeh, generaal Dommeni, wegens redenen
van gezondheid naar de Padangsche Bovenlanden
was vertrokken, zoodat de overste Van der Teyn
de eerste man op Atjeh werd, heden brengt ons
de telegraaf uit Batavia het bericht dat de generaal
reeds is overleden.
Het „Soerab. Hdb." heeft uit Banjoewangie (Bali)
een telegram ontvangen, volgens hetwelk des avonds
tegen halftien dr. H. Neubronner Van der Tuuk
<een sinds jaren aldaar gevestigd taalgeleerde) op
moorddadige wijze van achteren is aangevallen door
een Balinees. Hjj ontving twee ernstige wonden,
welke echter niet als gevaarlijk worden beschouwd.
De majoor, die te Oleh-leh in ijlenden toestand
met een pistoolschot een einde aan zijn levon
maakte, is de algemeen beminde hoofdofficier De
Kroes, een wakker krijgsman, die eenigen tijd lijdende
was aan koorts.
Men meldt ons uit WaddingsveenVrijdag jl.
had in eene vergadering van het Leesgezelschap
eerie eigenaardige plechtigheid plaats. Bij monde
van den heer Van der Torren werd don voorzitter
W. H. Luttenberg bij zijn afscheid, een welgemeend
woord van dank toegevoegd voor al den ijver in
deze betrekking getoond en voor het behartigen
der belangen eener vereeniging, welke ontwikkeling
en vooruitgang beoogt. Als blijk van waardeering der
diensten door den heer Luttenberg bewezen, werden
hem door het Leesgezelschap een paar prachtige
gravures met lijsten overhandigd. Hoogst gevoelig
voor deze attentie, dankte de heer L. de vergadering
en beval zich bij zijn vertrek naar Gorredjjk in
aller vriendschappelijk aandenken aam.
In dezelfde vergadering trad als spreker op de
heer S. Rippe, van Rotterdam, die over 't algemeen
flink voldeed.
Akte-examens middelbaar onderwijs te 's-Gra-
venhage, 13 Dec. Toegelaten voor schoonschrijven
(schoolonderwijs) J. Koorengevel, te Schiedam; J.
W. Elfring, te Hillegom; voor gymnastiek, J. M.
Petri te 's-Gravenhage.
Het besluit van den Raad der gemeente
ZwammeHam, waarbij de jaarwedde der te benoe
men onderwijzeres aan de openbare school in het
dorp voor het eerste jaar dienst, is vastgesteld op
525 en welke de volgende dienstjaren zal bedragen
550, is door Gedeputeerde Staten dezer pro
vincie goedgekeifrd.
Naar de vacante betrekking van onderwijzeres
aldaar hebben zich 15 sollicitanten aangemeld, van
welk getal 6 als onderwijzeres reeds geplaatst zijn.
Kon men enkele jaren terug met moeite voor
ƒ600 drie sollicitanten bij elkaar krijgen, tegen
woordig blijken er zelfs liefhebbers te zijn voor
ƒ400 (het minimum.)
De commandant der Haagsche brandweer, de
heer De Wijs, vertoefde gisteren in de hoofdstad,
om de inrichting der Amsterdamsche brandweer op
te nemen.
Ten gevolge van het overlijden van den heer
W. C. baron Snouckaert van Schauburg, heeft Z. M.
voorloopig tijdelijk belast met de functie van
thesaurier, den heer G. Ch. baron Snouckaert van
Schauburg, secretaris ter thesaurie.
De vorst van Waldeck-Pyrmont is gisteroch
tend van het Loo vertrokken en naar Arolsen
teruggekeerd.
De erfprins en prinses blijven nog eenige dagen
op het koninklijk buitenverblijf.
De luit. Metelerkamp heeft zjjne benoeming
tot lid van het bestuur der Nederlandsche Hard
draverij- en Renvereeniging aangenomen.
Ten aanzien van het gebouw voor de Rijks
universiteit te Utrecht, waarover verleden week in
de Tweede Kamer door den heer JE. Mackay inlich
tingen werden gevraagd, heeft de minister van
binnenlandsche zaken thans geantwoord, dat in
Juni 11. een voor-ontwerp voor een nieuw univer
siteitsgebouw is ingezonden. Het voornemen is niet,
een geheel nieuw gebouw te zetten, maar een,
aansluitende aan het bestaande universiteitsgebouw.
Het ontwerp is nog in handen van curatoren om
consideratie en advies.
In den verderen loop der zitting wees de heer
De Moyier op de onbillijkheid, dat alle suhsidiën
voor middelbare meisjesscholen zijn vervallen. Pinan-
tiëel voordeel had de Staat er niet veel van gehad
als alle scholen deden zooals die te Goes en te
Middelburg. Een amendement zou hjj thans niet
voorstellen, doch hij hoopt, dat de Regeering spoedig
de wanverhouding zal inzien, welke er bestaat
tusschen de kosten, door den Staat gemaakt voor
de opleiding van de jongens en de meisjes.
De heer Yan Houten achtte het ook wenschelyk
dat voor meisjes de gelegenheid opensta tot meer
ontwikkeling. Groote wanverhouding in opleiding
van jongens en meisjes achtte hjj niet goed. Maar
als de subsidiën worden hersteld, dan moet de
zaak anders geregeld worden en aan alle gemeenten
het recht worden toegekend, mits zij zelf het initiatief
nemen. De spr. hoopte dat een volgend jaar een
principieel debat over de wettelijke regeling van
het meisjes-onderwijs zal kunnen worden gevoerd.
De minister van binnenlandsche zaken verheugde
zich dat vijf meisjesscholen, in bloeiende gemeenten
gevestigd, zonder subsidie toch wel zullen blijven
bestaan. Ten aanzien van de subsidiën staat de
minister nog op hetzelfde standpunt als verleden
jaar. Eene principiëele regeling van het meisjes
onderwijs zal de Regeering gaarne overwegen.
Bij het algemeen debat over het lager onderwijs
klaagde de heer Vermeulen over een provinciaal
reglement in Zuid-Holland, dat particulieren be
moeilijkt in de oprichting van bewaarscholen; een
reglement, dat alleen in de provincie Zuid-Holland
bestaat, waarbij een examen wordt geëischt dat
niet bij de wet Is voorgeschreven. Is het den
minister bekend, vroeg de spr., dat dit reglement
bestaat
De heer Haffmans zeide dat de Limburgers zich
ellendig gevoelen, niet door de heerschende malaise,
maar omdat het tijdstip nadert, waarop aan de
openbare scholen de helft van het wettelijk aantal
onderwijzers aanwezig zal moeten zijn. Wat over
drie jaren moet gebeuren, als het geheele getal
compleet moet wezen, dat mag de Hemel weten.
Er schiet niets anders over dan dat de gemeenten
zich failliet laten verklaren. De spreker achtte het
zaak, dat men onderscheid make tusschen de open
bare seholen ten platten lande en tusschen die in
de groote gemeenten, en dat het getal onderwijzers
in eerstgenoemden verminderd worde, daar het
schoolbezoek in de dorpen en kleine steden in den
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
V*n 1—6 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17).
Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incas-
eeeren buiten de stad wordt 0.10 berekend.
zomer in den regel zeer gering is. De spreker heeft
altijd geleerd dat men de tering naar de nering
moet zetten, maar de wet decreteert en zegt een
voudig dat en dat hebt ge noodig. In Limburg
govoelt men geene behoefte aan onderwijzers en,
wat meer is, men heeft geen geld om hen te be
talen. Ten platten lande in Limburg is 1 onder
wijzer op 100 kinderen voldoende. Gezond verstand
en billijkheid eischen, dat voor de scholen ten platten
lande minder onderwijzers gevorderd worden dan
voor de scholen in de groote gemeenten.
Het grafmonument voor wijlen mevrouw
Bosboom-Toussaint zal in September van het vol
gend jaar onthuld worden. Daar het gedenkteeken
in het voorjaar nog niet gereed kan zijn, en de
commissie het wenschelljk acht, de plechtigheid
niet in de zomermaanden te doen plaats hebben,
is deze tot dat tijdstip verschoven.
Men meldt uit RotterdamDe Vereeniging tot
verbetering van Armenverzorging heeft besloten
werklieden uit, volgens haar onderzoek, noodlijdende
vakken, dezen winter te ondersteunen, en wel door
verstrekking van voorschotten, hetgeen de Ver
eeniging beter acht dan kunstmatige werkverschaf
fing of uitdeeling van levensmiddelen. Eene com
missie uit leden der Vereeniging en ambachtslieden
is geconstitueerd en aan ingezetenen is eene cir
culaire gezonden om bijdragen te vragen.
Over het ontwerp tot tijdelijke schorsing van
het uitvoerrecht op suiker in Nederlandsch-Indië,
is een beknopt afdeelingsverslag uitgebracht.
Eenige leden meenden te moeten opkomen tegen
de weifelende houding, door de Regeering aange
nomen by het voorstellen van maatregelen tot
hulpverleening aan de suikercultuur. Na reeds een
geheel ander systeem van hulpverleening te hebben
voorgesteld, dan aanvankelijk door haar wenscheiyk
was geacht, geeft zjj nu ook het vroeger nog ge
handhaafde uitvoerrecht prijs.
Hiertegen werd opgemerkt dat de Regeering vroe
ger reeds van haar voornemen dienaangaande had
doen blijken.
Onderscheidene leden bleven op de bekende gron
den van meening, dat aan eene algeheele opheffing
van het uitvoerrecht op de suiker, zooals die door
de heeren W. K. Van Dedem c. s. was voorgesteld,
de voorkeur moest worden gegeven boven eene
schorsing van dat recht.
Zoowel eerstbedoelde leden als andere, die eene
schorsing van het uitvoerrecht verkieslijk achtten,
waren echter van oordeel dat een termijn van twee
jaren in elk geval te kort moest geacht worden.
Velen gaven in overweging een termijn van vijf
jaren, gedurende welken de contracten met het
gouvernement nog te loopen hebben.
Velen waren voor den voorgestelden termijn, ook
omdat daardoor het tijdelijk karakter der ontheffing
beter zou uitkomen.
Op overlegging van de adviezen der Indische
Regeering werd nogmaals aangedrongen.
De bij het 4de reg. inf. benoemde 2de luit.
J. L. Menningh is ingedeeld b\j de 3de comp. 3de
bat. te Haarlem.
De luitenant ter zee 1ste klasse J. Cremer
heeft verzocht eervol ontheven te worden van zijne
plaatsing bij den staf der marine.
De heer J. C. J. Van Ogten, oud-directeur
van het Kon. Zoöl. Bot. Genootschap te 's-Hage,
is te "Winterswijk overleden.
Van de Nederlandsche Schaakcourant „Morphy"
is de tweede jaargang begonnen.
Het stoomschip „Schiedam", van Amsterdam
naar Nieuw-York, passeerde 12 Dec. Dover, de
„Zuid-Holland", van Rotterdam naar Java, vertrok
12 Dec. van Pauillac; de „Conrad," van Amsterdam
naar Batavia, vertrok van Port-Said 13 Dec,
LEIDSCÏÏ tSSfe 1 lAOIïLAB.