N1. 81S0. Zaterdag; 30 October. A0. 1886. Qeze iQoarant wordt dagelijks, met uitzondering van gfiü- en feestdagen, uitgegeven. Leiden, 29 October. LEIDSCH DAGBLAD. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 8 maanden1-10. Franco per poet1.40. Afzonderlijke Nommere0.05. PRIJS DER ADVERTENTIE*: Van 16 regele 1.05. Iedere regel meer 0.171- Grootere letterB naar plaatsruimte. Voor het inias- eecren buiten de etad wordt f 0.10 berekend. In verband met het bepaalde bp de Verordening op het Brandwezen zjjn, op voordracht van den voorzitter der commissie van fabricage, door Burg. en Weths. wederom voor den tijd van drie jaren benoemd: tot directeur van de brandweer de heer A. Verhoog, tot adjunct-directeur de heer W. A. Van Lith, terwjjl verder ook het personeel door hen wordt aangewezen dat aan elk der acht stadsspuiten, met inbegrip der stoomspuit, zal verbonden zjjn. In het Nutsgebouw alhier werd gisteravond gehouden de 138ste vergadering der Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst, afdeeling: Leiden en Omstreken. Nadat door de leden de tentoongestelde platen van het Slot te Heidelberg en de teekeningen, be trekking hebbende op de restauratie der Boven- of St.-Nicolaas-kerk te Kampen, met aandacht waren beschouwd, opende de president de vergadering, las de secretaris de bp acclamatie goedgekeurd wordende notulen der vorige samenkomst, en nadat de president den heer Kersbergen zijn leedwezen had betuigd over het aanstaand vertrek van dit zoo geacht lid der afdeeling en de hoop had uit gesproken dat de afdeeling steeds op de sympathie van den vertrekkende zou mogen rekenen, waarvan door den heer Kersbergen de verzekering werd gegeven, tevens verklarende dat hp, hoewel ver wijderd, steeds lid der afdeeling hoopte te blijven, werd het woord gegeven aan den heer W. C. Mulder, ter toelichting van de tentoongestelde platen. Spreker begon met er op te wjjzen dat zich in het begin der 15de eeuw in Italië, op het gebied der kunst in het algemeen en op dat der bouw kunst in het bjjzonder, eene machtige beweging openbaarde, die eerst veel later, nl. in het eerste derde gedeelte der 16de eeuw, tot Duitschland doordrong. Als een der eerste voortbrengselen van dit tijd perk der Renaissance in Duitschland, kan veilig beschouwd worden het eerstgebouwde gedeelte van het Heidelberger slot, dat zich thans slechts nog als eene ruïne vertoont, maar dat, door zjjn groot- schen aanleg en schoone details, eerbied afdwingt voor het genie der verschillende bouwmeesters en de kunstliefde der vorsten van dien tjjd. Alvorens tot de beschrijving van het gedeelte van het slot dat in Renaissance stijl is opgetrokken, over te gaan, gaf spreker een overzicht van de ge schiedenis van den bouw, en noemde hjj de ver schillende bouwmeesters die er aan gewerkt hebben, en de vorsten, onder wier bestuur dit reuzen-kunst werk: werd uitgevoerd; het zou ons echter te ver voeren indien wjj den heer Mulder hier op den voet wilden volgen en 'stippen uit zijne boeiende lezing slechts aan dat het oudste gedeelte waarschijnlijk ge bouwd werd door Paltzgraaf Ruprecht III, omstreeks het jaar 1400, en dat de laatste vorst die aan den bouw liet werken, was Paltzgraaf Keurvorst Karei Philip, die in 1742 overleed. Spreker schetste ook de verschillende lotgevallen van het slot, dat afwisselend door oorlog, brand, bliksem en kruitontploffingen geteisterd werd, welke, niettegenstaande herhaalde restauratiën, het brach ten in den toestand waarin het zich thans bevindt. De details en schoone beeldhouwwerken van het slot werden eveneens nauwkeurig beschreven, wat aan de platen, welke tentoongesteld waren, eene dubbele waarde gaf, daar verschillende, minder op gemerkte schoonheden, door sprekers woorden meer in het oog vielen. Nadat de voorzitter den heer Mulder den dank der vergadering had gebracht voor zjjne boeiende en leerzame voordracht, werd op zijn voorstel tot eene nieuwe beschouwing der platen overgegaae, welke, na de voorlichting des heeren Mulder, veel genot gaf. De heer De Yries liet nu eonige photographieën circuleeren, eveneens betrekking hebbende op het Heidelberger slot en het fameuse vat, waarna de heer H. J. Jesse de aangekondigde toelichting ten beste gaf van de restauratie der Boven- of St.-Nicolaas- kerk te Kampen. Hierop komen we echter morgen meer uitvoerig terug. De voordracht, welke prof. dr. K. Martin zoo welwillend is te houden op de vergadering van a. s. Woensdag, van het Departement Leiden der Ned. Maatschappij tot Bev. van Nijverheid, belooft zeer interessant te zullen worden, daar prof. Martin, door eigen aanschouwing en onderzoek in staat is, vele verkeerde denkbeelden, welke helaas nog om trent onze zoo rijke West-Indische koloniën gekoes terd worden, voor juistere opvattingen te doen plaats maken. De reis, welke prof. Martin in vereeniging met prof. Suringar naar de West maakte, zal zoodoende niet alleen der wetenschap, maar ook der nijverheid ten goede komen. Wij twijfelen dan ook niet of een groot aantal leden en introducés zal de Vergadering van Nijver heid komen bijwonen. In het verslag van de Raadsvergadering van gisteren wordt vermeld, „dat de heer Vos be zwaar had om de ƒ250 voor den te benoemen leeraar in de Engelsche taal (aan het Gymnasium), als deze daarop, behalve op zijn gewoon traktement, aanspraak mocht maken, op de Begrooting te be houden." Tegen het behoud van dien post had echter de heer Vos geene de minste bedenking. Alleen herinnerde hjj bij Hoofdstuk VII, hande lende over de kosten voor het onderwijs eriz., aan de in de vorige zitting plaats gehad hebbende benoeming van oen leeraar in het Engelsch aan de Kweekschool, naar aanleiding waarvan hjj in overweging meende te moeten geven om dit hoofd stuk alsnog te verhoogen met hot bedrag der jaar wedde aan deze betrekking verbonden. In de gisteren te Berlijn gehouden zitting der internationale conferentie voor de graadmeting, legde de vertegenwoordiger van Nederland, de Leid- sche hoogleeraar dr. Van de Sande Bakhuyzen, onder toejuiching der aanwezigen, de officieele ver klaring af, dat Nederland is toegetreden tot de over eenkomst voor de internationale graadmeting, onder voorbehoud betreffende eenige punten van onder geschikt belang, met betrekking tot het zitting hebben van den vasten secretaris in de permanente commissie. Hieromtrent wordt een duidelijker be paling gewenscht. Dientengevolge werd in de daarna gevoerde beraadslaging, aan welke ook de heer Van de Sande Bakhuyzen deelnam, bepaald dat bedoelde vaste secretaris evenmin ter plaatse van liet een- traalbureel (Berljjn) behoeft te wonen, als dat hjj verplicht is, van de permanente commissie deel uit te maken. Tot secretaris werd benoemd de Zwit- sersche professor Hirsch, van Neufchateltot lid der uit negen leden bestaande permanente commissie de heer Van de Sande Bakhuyzen. De vertegen woordiger van Frankrjjk deelde mede dat zjjne regeering spoedig zou toetreden; die der Vereenigde Staten, dat de zjjne reeds toegetreden is. De 2de luit. W. D. A. Ophorst, van de 1ste comp. 2de bat. 4de reg. inf. te Leiden, zal van 16 Nov.31 Dec. a. s. den wapen-cursus te Delft, en van 3 Jan. 31 Maart 1887 den cursus bjj de normaal-schietschool te 's-Hage 'ojjwonen. - Op de voordracht voor hsofd eener school te Beemster zijn geplaatst de heeren L. Driebergen te Leiden, L. Hoeksma te Naarden, R. Meurs te Andijk en G. J. Van Krieken te Amsterdam. Heden werd door het kiescollege der Ned.- Herv. gemeente te Leiderdorp in eene verdaagde vergadering uit een ter beroeping van een predi kant opgemaakt gros, gekozen het volgende zestal (alphabetisch) M. J. Adriani Nzn. te Maarsen, C. Van Dis te Geldermalsen, J. W. Kautzmann te Dinxperloo, W. J. Pjjzel te Eist bjj Amerongen, dr. Ph. S. Van Ronkel te Leiden en Otto Schriecke te Pjjnacker. Uit dit zestal werd onmiddellijk het volgende drietal gekozen (alphabetisch): M. J. Adriani Nzn. te Maarsen, W. J. Pjjzel te Eist bjj Amerongen en Otto Schriecke te Pjjnacker. Er waren drie leden van het kiescollege opge komen. Een wilde tot een beroep niet medewerken en verliet de vergadering. Het classikaal bestuur, doende wat des kerkeraads is, heeft heden aan de lidmaten ook eene circulaire gezonden, waarin zjj worden aangemaand geene kinderen bjj ds. Vlug te laten doopen, aangezien dit vervallenverklaring van hun lidmaatschap ten gevolge zou hebben. Voor de akte lager onderwijs werden gisteren te 's-Hage geëxamineerd 14 vrouwelijke candidaten, waarvan slaagden de damesW. J. De Rochemont, P. J. Roelse, A. M. Van Schouwenburg, J. Wentholt, S. J. G. Bosch, M. P. Schroot, allen uit 's-Hage; M. L. T. Darlang, J. M. Djjkman, uit Leiden, en A. C. Van Duykeren, uit Noordwijk. Bedankt is voor het beroep naar Valkenburg (cl. Leiden) door ds. J. C. Van Schelven, te Dieren. Beroepen is te Gorredjjk ds. W. H. Luttenberg, te Waridingsveen c. a.bjj de Evang. Luth. ge meente t Rodegrave de heer J. L. F. De Mejjere, can did aa.. Bjj beschikking van den minister van Staat, minister van binnenlandsche zaken, is, met 1 Jan. 1887, eervol ontslag verleend aan de tjjdeljjke op zichters van rundvee: H. Kooy, ter standplaats ZegwaardM. F. Koppeschaar, ter standplaats Bode- grave; A. Zwanenburg, ter standplaats Leiden, en M. Warmerdam, ter standplaats Gouda. Te Amsterdam is benoemd tot onderwijzeres aan de openbare lagere school o. m. mej. C. Knaap te Zwammerdam. Aangaande de bjjdrage in de kosten van het telegraafkantoor en den bouw van een post- en telegraafkantoor te Haarlemmermeer heeft de ge meenteraad aldaar besloten zich opnieuw bjj adres te wenden tot de Tweede Kamer, en aan den minister van W., H. en N. te berichten dat zoolang de onzekerheid voortduurt omtrent het al of niet bljjven van het telegraafkantoor, de Raad nog geen besluit kan nemen omtrent het bouwen van een post- en telegraafkantoor. Tot hoofdingeland van den Haarlemmermeer polder is benoemd de heer Jb. Van Zjjverden te Haarlemmermeer. Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland stellen Provinciale Staten voor: aan de gemeente Heen- vliet ten behoeve van eene door haar voorgenomen wegverbetering, waardoor eene aanmerkelijke ver korting der communicatie tusschen de omliggende gemeenten verkregen wordt, te verleenen eene sub sidie tot '/3 der kosten, thans geraamd op 15,770, doch tot een maximum van ƒ5500; aan de go- meente Leiderdorp in de kosten van verlaging en beweegbaarmaking der brug in den Lagen Rjjndijk over de Doeswatering te verleenen eene subsidie van hoogstens 3200. In hun verslag aan de Provinciale Staten over den stand van de voorgenomen vaartverbeteringen in Zuid-Holland, deelen Gedeputeerden dier pro vincie o. a. mede: De geheele verbetering van de Vlaardingervaart, begroot op 65,000, heeft ƒ63,906.87 gekost. De nieuwe sluis aan den Loidschendam zal, naar alle verwachting met of kort na 1 Januari des volgenden jaars in dienst kunnen worden gesteld. In verband hiermede hebben Ged. Staten voorge steld het personeel voor de bediening der sluis te

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1886 | | pagina 1